گرگرفتگی

گرگرفتگی احساس ناگهانی گرما است که معمولاً بیشتر در ناحیه صورت، گردن و قفسه سینه احساس می شود. در گرگرفتگی، ممکن است پوست زن قرمز شده، انگار که در حال سرخ شدن است. گرگرفتگی همچنین می تواند باعث تعریق شبانه شود و اگر زنان گرمای بیش از حد بدن را از دست دهند، احتمال دارد بعد از آن احساس سرما کنند. زنان غالباً سؤال می کنند که چه علائمی را می توان در یائسگی پیش بینی کرد.

واقعیت این است زنان در این دوران علائم متفاوتی را تجربه می کند. برخی از زنان در چندین زمینه دچار تغییراتی می شوند. همیشه نمی توان مشخص کرد که آیا این تغییرات مربوط به پیری، یائسگی یا هر دو آن هاست. در حالی که مشخص است که بی خوابی و احساس درد مفاصل علائم اصلی یائسگی هستند. مدت زمان بروز گرگرفتگی در خانم ها متفاوت است و می تواند از چند هفته تا چند ساعت متغیر باشد. انواع مختلفی از درمان های ویژه برای گرگرفتگی وجود دارد.

گرگرفتگی، احساس داغی است که در بدن پخش می شود. اگرچه علت دقیق آن کاملاً درک نشده است، اما تصور می شود که به دلیل ترکیبات هورمونی و بیوشیمیایی و کاهش سطح استروژن ایجاد می شود. اما میزان گرگرفتگی می تواند در شدت، فرکانس و مدت زمان متفاوت باشند.

ربکا پنجتون، استادیار روانپزشکی، روانشناسی و اپیدمیولوژی در دانشگاه پیتسبورگ معتقد است: “حدود 70 درصد از زنان گرگرفتگی را تجربه می کنند، اما ساختار اساسی آن ها به خوبی درک نشده است.”

گاهی اوقات گرگرفتگی با تعریق شبانه همراه است و این ممکن است منجر به بیدار شدن در طول شب، اختلال در خواب و خستگی روزانه گردد.

یائسگی

یائسگی (منوپوز)، زمانی اتفاق میفتد که یک زن در 12 ماه متوالی قاعدگی نداشته باشد و دیگر نمی تواند به طور طبیعی باردار شود. معمولاً بین 45 تا 55 سالگی شروع می شود ، اما می تواند قبل یا بعد از این محدوده سنی هم ایجاد گردد. یائسگی یک بیماری نیست، بلکه یک انتقال طبیعی است که در این مرحله توانایی باروری زن به پایان می رسد. با این وجود بسیاری از علائم یائسگی ممکن است شبیه علائم زنی های دیگر باشد. اگرچه سایر شرایط پزشکی می تواند باعث بروز گرگرفتگی شود، معمولاً آن ها به دلیل یائسگی بروز پیدا می کند. در حقیقت، گرگرفتگی شایع ترین علامت دوران یائسگی است.

علائم یائسگی

علائم یائسگی را می توان به عنوان مشکلات جسمی، اختلالات عاطفی یا مشکلات مرتبط با عملکرد جنسی عنوان کرد.

علائم جسمی یائسگی عبارتند از:

• سردرد
• اختلال در خواب
• دوره های نامنظم چرخه قاعدگی
• گرگرفتگی، احساس ناگهانی گرمای خفیف یا شدید بدن
• تعریق شبانه، تعریق شبانه شبیه به گرگرفتگی هایی که در شب رخ می دهد و منجر به تعریق زیاد می شود.
• کاهش تراکم استخوان، کاهش تراکم استخوان بعداً در انتقال یائسگی منجر به پوکی استخوان و شکستگی می شود.

عوامل خطر گرگرفتگی

همه زنانی که یائسگی را پشت سر می گذارند، گرگرفتگی را تجربه نمی کند و مشخص نیست که چرا برخی از خانم ها دچار گرگرفتگی می شوند.

عواملی که ممکن است خطر گرگرفتگی را افزایش دهند، عبارتند از:

• چاقی، شاخص توده بدنی بالا با گرگرفتگی بیشتر همراه است.
• سیگار کشیدن، زنانی که سیگار می کشند احتمال گرگرفتگی بیشتر دارند.

درمان گرگرفتگی

هورمون درمانی

استروژن، هورمون اصلی است که برای کاهش گرگرفتگی مورد استفاده قرار می گیرد. اگر زنان تحت جراحی هیسترکتومی (جراحی برداشتن رحم) قرار گرفته اند می توانند استروژن را به تنهایی مصرف کنند. اما اگر هنوز رحم خود را دارند، باید از پروژسترون همراه با استروژن استفاده کنند تا از سرطان لایه رحم (سرطان آندومتر) پیشگیری کنند. درمان باید متناسب با نیاز زن باشد. پزشکان استفاده از كمترین دوز استروژن را توصیه می کنند. اگر بیمار لخته خون یا سرطان پستان داشته باشد، استروژن درمانی گزینه خوبی برای زن نیست.

روش بلوک عصبی

روش بلوک عصبی، روشی که به عنوان بلوک گانگلیایی پرتویی شناخته می شود و گرگرفتگی های متوسط تا شدید را درمان می کند، اما تحقیقات بیشتری برای این روش لازم است. روش بلوک عصبی، شامل تزریق بی حسی به یک خوشه عصبی در گردن است. از این روش درمانی برای درمان درد استفاده شده است. عوارض جانبی آن شامل درد و کبودی در محل تزریق است.

دارو درمانی

چند داروی تجویز شده علاوه بر استروژن، می توانند علائم گرگرفتگی را تسکین دهند. در حالی که هیچ یک از این داروها به اندازه استروژن مؤثر نیستند، مطالعات نشان می دهد که داروهای غیر استروژن می توانند تا 70٪ اثر بخشی استروژن درمانی را داشته باشند. اگر استروژن برای زن مناسب باشد و آن را در 10 سال بعد از آخرین قاعدگی یا قبل از 60 سالگی شروع کنید، فواید آن می تواند بیشتر از عوارض باشد.

داروهای ضد افسردگی

مهارکننده های انتخابی بازگشت مجدد سروتونین (SSRI) و مهار کننده های انتخاب مجدد نوراپی نفرین (SNRIs) بیشتر برای درمان افسردگی و اضطراب استفاده می شوند. با این وجود، در دوزهای پایین می توانند در کاهش گرگرفتگی یائسگی مؤثر باشند.

دارو های کنترل فشار خون

این داروها دارای عوارض جانبی خطرناک مانند خشکی دهان، یبوست، خواب آلودگی یا اختلال در خواب هستند.

داروهای جایگزین پروژسترون

آن ها می تواند در طولانی مدت باعث بروز عوارض جانبی مانند افزایش وزن و کاهش استخوان شوند.

داروی ضد تشنج

داروهای ضد تشنج برای درمان گرگرفتگی یائسگی موثر هستند ولی اغلب باعث خواب آلودگی می شود.

روش های درمانی جایگزین گرگرفتگی

درمان های جایگزین برای یائسگی که در مورد تحقیق قرار گرفته اند شامل فیتواستروژن ها (استروژن های گیاهی، ایزوفلاون ها)، قهوه سیاه و ویتامین E است.

فیتواستروژن ها

ایزوفلاون ها ترکیبات شیمیایی موجود در سویا و سایر گیاهان مانند نخود و عدس هستند که فیتواستروژن ها یا استروژن های گیاهی از آن تشکیل شده اند. شبدر چمنی منبع دیگری از ایزوفلاون هاست که توسط برخی از زنان در تلاش برای تسکین گرگرفتگی مورد استفاده قرار گرفته است. ایزوفلاوون ها دارای ساختار شیمیایی مشابه استروژن های بدن هستند، اما تخمین زده می شود که اثر بخشی آن ها به عنوان استروژن بسیار پایین تر از استروژن های واقعی است.

برخی مطالعات نشان داده اند که ایزوفلاون ها ممکن است برای تسکین گرگرفتگی و سایر علائم یائسگی به ویژه، زنانی که به سرطان پستان مبتلا شده اند و نمی خواهند هورمون درمانی (HT) با استروژن را تجربه کنند مفید است. گاهی اوقات از محصولات سویا برای تسکین علائم یائسگی استفاده می شود. اما فیتواستروژن ها می توانند رشد سرطان پستان را تحریک کرده و یا اثرات ضد تومور داروی تاموکسیفن را محدود کنند. محققان در مورد اثرات احتمالی و خطرات طولانی مدت فیتواستروژن ها اختلاف نظر دار ند. به عنوان مثال، محققان نشان داده اند که استفاده طولانی مدت از فیتواستروژن ها در زنان یائسه منجر به افزایش هیپرپلازی آندومتر می شود که می تواند پیش زمینه ای برای سرطان باشد.

کوهوش سیاه

کوهوش سیاه یک داروی گیاهی است که در اروپا برای رفع گرگرفتگی رواج دارد. این گیاه در ایالات متحده محبوبیت بیشتری پیدا کرده است و انجمن یائسگی آمریکای زنلی استفاده کوتاه مدت (تا شش ماه) از کوه سیاه برای درمان علائم یائسگی را تایید می کند اما این روش درمانی برای زنان مبتلا به سرطان پستان یا افرادی که در معرض خطر بالای سرطان سینه هستند، توصیه نمی شود.

ویتامین E

برخی از زنان گزارش می دهند که مکمل های ویتامین E می تواند روی گرگرفتگی های خفیف تأثیر بگذارد، اما مطالعات علمی برای اثربخشی ویتامین E در تسکین گرگرفتگی وجود ندارد. مصرف دوز بیشتر از 400 واحد بین المللی (IU) ویتامین E ممکن است بی خطر نباشد، زیرا برخی مطالعات نشان داده اند که ممکن است دوزهای بیشتر آن با خطر زنی قلبی عروقی همراه باشد. علاوه بر آن، در دوزهای زیاد، می تواند خطر خون ریزی زن را افزایش دهد.

برخی از پزشکان مصرف برخی مکمل ها و داروهای بدون نسخه برای درمان یائسگی را قبول ندارند. محصولات بدون نسخه مانند مکمل های گیاهی توسط سازمان غذا و دارو کنترل و تایید نمی شوند زیرا طبق قانون، آن ها مکمل های غذایی محسوب می شوند.

سبک زندگی و درمان خانگی گرگرفتگی

اگر گرگرفتگی زن خفیف است، می تواند آن ها را با این تغییرات سبک زندگی مدیریت کند:

کنترل دمای خانه

افزایش کم دمای بدن زن می تواند باعث بدتر شدن گرگرفتگی شود. بیماران سعی کنند در خانه پنجره ها را باز و یا از فن و تهویه هوا استفاده کنند. در صورت امکان دمای اتاق را پایین بیاورند.

رعایت رژیم غذایی

غذاهای گرم و تند، نوشیدنی های کافئین دار و الکل می توانند گرگرفتگی را بدتر کنند. زنان بهتر است یاد بگیرند محرک های را که باعث بدتر شدن وضعیت زن می شوند را بشناسند و از آن ها دوری کنند.

حفظ آرامش

برخی زنان از مدیتیشن، برای کاهش علائم گرگرفتگی استفاده می کنند. تنفس آهسته و عمیق یا سایر روش های کاهش استرس شاید گرگرفتگی زن را خاموش نکند، اما می توانند مشکلات دیگری از جمله اختلالات خواب در دوران یائسگی را درمان کند.

ترک سیگار

استعمال دخانیات با افزایش گرگرفتگی در ارتباط است. با سیگار کشیدن، احتمال دارد گرگرفتگی و همچنین خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و سرطان را افزایش دهد.

کنترل وزن

زنان اگر اضافه وزن دارند یا چاق هستند، کاهش وزن می تواند به کاهش گرگرفتگی آن ها کمک کند.

روش های پزشکی جایگزین گرگرفتگی

بسیاری از خانم ها برای کمک به مهار گرگرفتگی به روش های جایگزین از جمله تکنیک های ذهن و بدن و مکمل های غذایی مراجعه می کنند.

شواهد نشان می دهد که برخی از تکنیک ها می توانند به کاهش گرگرفتگی کمک کنند، از جمله:

مراقبه ذهن آگاهی

این نوع مراقبه باعث می شود روی آنچه که در حال رخ دادن است تمرکز کنید.

طب سوزنی

برخی از مطالعات نشان می دهد که طب سوزنی می تواند مدت زمان و شدت گرگرفتگی را کاهش دهد.

هیپنوتیزم

برخی تحقیقات نشان می دهد که هیپنوتیزم ممکن است به تسکین گرگرفتگی کمک کند.

 آمادگی برای مراجعه به پزشک

برای گرگرفتگی، احتمالاً درمان و تشخیص را با مراجعه به پزشک عمومی یا متخصص زنان و زایمان شروع می شود. زنان بهتر است قبل از قرار ملاقات، لیستی از موارد زیر تهیه کنند:

• علائم بیمار، از جمله تعداد گرگرفتگی در روز و شدت آن ها
• داروها، گیاهان، ویتامین ها و مکمل های مصرفی و دوز آن ها

برخی از سؤالات اساسی که باید از پزشک پرسیده شوند، عبارتند از:

• آیا به آزمایش خاصی نیاز دارم؟
• برای رفع علائم چه کارهای دیگری را می توانم انجام دهم؟
• برای کمک به علائم من چه روش های درمانی را پیشنهاد می کنید؟
• آیا روش های درمانی جایگزینی وجود دارد که بتوانم آن ها را امتحان کنم؟

بیماران سؤالات دیگری در حین قرار ملاقات برای آن ها پیش آمده است، از پرسیدن آن ها دریغ نکنند.

برخی از سؤالاتی که احتمال دارد پزشک از بیمار بپرسد، شامل موارد زیر است:

• آخرین دوره قاعدگی شما کی بود؟
• علائم شما تا چه اندازه ناراحت کننده هستند؟
• چند بار در طول روز علائم شما را آزار می دهند؟
• آیا شما هنوز دوره های قاعدگی را تجربه می کنید؟
• فکر می کنید چه عاملی باعث بهتر و یا بدتر شدن علائم شما می شود؟

منابع:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hot-flashes/symptoms-causes/syc-20352790

https://www.medicinenet.com/alternative_treatments_for_hot_flashes/article.htm

[advisers limit=5 online=true skill=”34″]