جراحی لوزه سوم

آدنوئید یا لوزه سوم بافت نرمی است که دقیقاً در پشت حفره بینی قرار گرفته است.

لوزه سوم همانند غدد لنفاوی وظیفه دفاع از سیستم ایمنی بدن داشته و جنسی مشابه بافت های لنفاوی دارد. گلبول های سفید خون از طریق آدنوئید و دیگر بافت های لنفاوی گردش پیدا می کند. نسبت به مهاجمین خارجی ای که از طریق حفره دهانی وارد بدن می شوند از خود واکنش های دفاعی نشان می دهد.

همه ما از بدو تولد با لوزه سوم یا آدنوئید به دنیا می آییم. ولی با گذشت دوران کودکی و رفتن به مرحله بلوغ، لوزه سوم شروع به کوچک و کوچک تر شدن می کند. به صورتی که در بزرگسالی بیشتر افراد دیگر آدنوئید یا لوزه سوم نداشته و این قسمت پشت گلویی کاملاً محو شده است. لوزه سوم می تواند بدون هیچ مشکلی به عملکرد خود در دوران کودکی یا حتی بزرگسالی ادامه دهد و تنها در شرایطی مشکل ساز خواهد بود که بیش از حد متورم و بزرگ شده باشد.البته جای نگرانی نیست در صورت بروز چنین مشکلی، اهمیت لوزه ها در سیستم ایمنی چندان جدی و ضروری نیست. حتی می تواند با خارج کردن آن از بدن این مشکل را برطرف نمود.

علت آدنوئید یا لوزه سوم

همانطور که در ابتدای مقاله نیز گفتیم، لوزه سوم از ابتدای تولد وجود داشته و کودک تا سن 3 تا 5 سالگی نیز لوزه سوم خواهد داشت. ولی در بیشتر موارد و طبیعتاً بعد از سن 7 سالگی این لوزه شروع به کوچک و کوچک تر شدن کرده و بزرگسالان لوزه سومی نداشته یا اینکه بیش از حد کوچک شده است.

لوزه سوم در قسمتی که پشت حفره بینی را به گلو متصل می کند، قرار گرفته است. وظیفه لوزه سوم تولید آنتی بادی ها برای مبارزه با عفونت هایی است که از راه دهان وارد بدن می شوند. لوزه سوم در سالهای ابتدایی تولد کودک نقش بسیار مؤثری در محافظت از نوزاد در برابر عفونت ها خواهد داشت. این بافت محافظتی در پشت گلو، باکتری ها و ویروس هایی که از طریق بینی و دهان وارد بدن نوزاد می شوند. را به دام انداخته و مانع ورود آنها به بخش های مهم تر بدن می شود.

حال در صورتی که عفونت سعی در ورود به بدن نوزاد داشته باشد. توسط لوزه سوم به دام بیافتد، لوزه سوم بزرگ شده و بعد از فروکش کردن عفونت، به اندازه طبیعی خودش باز می گردد. البته در بعضی از موارد حتی بعد از برطرف شدن عفونت هم لوزه سوم در حالت بزرگ شده خودش باقی مانده و ابعادش هیچ تغییر نمی کند. البته بزرگ شدن لوزه سوم فقط به خاطر عفونت نبوده و گاهی اوقات آلرژی های فصلی نیز می تواند یکی از علت های تورم و بزرگ شدن لوزه سوم باشد. حتی در بعضی از موارد ، کودکان با لوزه سوم بزرگ به دنیا می آیند که مشکلی مادر زادی بوده و خوشبختانه قابل درمان است.

علائم آدنو.ید یا لوزه سوم

بزرگ شدن بیش از حد لوزه سوم می تواند علائم زیادی داشته باشد به عنوان مثال:

• بینی گرفته و مشکل تنفسی
• مشکلات خواب
• خر و پف کردن
• گلو درد
• مشکل در بلع غذا
• برجسته شدن غدد گلو
• مشکل برای تنفس از بینی
• عفونت گوش میانی
• خشکی دهان و ترک ترک شدن لب ها (به علت مشکلات تنفسی)
• وقفه تنفسی در خواب (متوقف شدن تنفس در زمان خواب)

تشخیص آدنوئید یا لوزه سوم 

ابتدا پزشکتان در مورد علائمی که کودک نشان می دهد پرس و جو خواهد کرد.

سپس از نظر فیزیکی کودک را معاینه کرده و با استفاده از یک آینه یا اندوسکوپ از طریق بینی وضعیت لوزه سوم را بررسی خواهد کرد.

با توجه به نتیجه معاینه، پزشکتان  ممکن است برای اطمینان از عفونت، آزمایش خونی برای کودک تجویز کند.

البته در بعضی از موارد ممکن است آزمایش اشعه ایکس برای تصویر برداری از گلو نیز تجویز شود.

در موارد حادتر ممکن است شیوه خواب کودک نیز مورد بررسی قرار بگیرد.

این بررسی می تواند به تشخیص دقیق تر مشکل وقفه تنفسی خواب کمک کند.

برای این کار کودک یک شب باید داخل بیمارستان بستری باشد تا وضعیت تنفس و فعالیت مغز او در حین خواب از طریق الکترودها مورد بررسی و کنترل دقیق تری قرار بگیرد. جای نگرانی نیست این آزمایش هیچ دردی ندارد. فقط برای کودکانی که با خوابیدن در مکان های جدید مشکل دارند، می تواند کمی چالش برانگیز باشد.

درمان لوزه سوم بزرگ

در بعضی از موارد که عفونت گلو باعث بزرگ شدن لوزه سوم باشد ممکن است برای کودک مشکلات زیادی به همراه داشته باشد. حتی مسیر تنفسی کودک و شیپور استاش که گوش میانی را به پشت بینی متصل می کند را به کلی مسدود کند. در صورت مسدود شدن شیپور استاش احتمال این وجود دارد که کودک به عفونت های گوش مبتلا شده و در معرض مشکلات شنوایی و تنفسی قرار بگیرد.

 علت برداشتن لوزه سوم

در موارد خاصی که لوزه سوم منجر به عفونت گوش یا گلوی شدید شود. پزشک ممکن است عمل برداشتن لوزه را پیشنهاد کند:

• پاسخ ندادن به درمان آنتی بیوتیکی
• در سال بیشتر از 5 تا 6 بار این عارضه تکرار شود
• ایجاد مشکل برای مدرسه رفتن کودک به خاطر غیبت های طولانی و مکرر

 عمل جراحی لوزه سوم

معمولاً به خاطر اینکه خون ریزی گلو و دهان بیشتر از قسمت های دیگر بدن است، پزشکتان پیش از انجام چنین عمل جراحی ای یک آزمایش خون برای کودک تجویز می کند. تا از وضعیت انعقاد خون و تعداد گلبول های قرمز و سفید کودک مطلع شود.با این کار خیال پزشکتان از بابت خون ریزی غیر عادی یا بیش از حد در حین یا بعد از عمل راحت بوده و می تواند با خیال راحت عمل جراحی را آغاز کند. در مدت یک هفته قبل از انجام عمل جراحی خارج سازی لوزه سوم به کودکتان هیچ دارویی مثل ایبوپروفین یا آسپرین که انعقاد خون را با مشکل مواجه کند، ندهید.

اگر برای کاهش درد به کودکتان داروی مسکن می دهید، حتماً پیش از عمل نوع داروی مصرفی کودک را به پزشکتان بگویید تا با عمل جراحی لوزه برداری تداخلی نداشته باشد. کودک از غروب روز قبل از عمل جراحی نباید چیزی بخورد و بیاشامد. این نخوردن شامل آب هم می شود. پزشکتان داروهایی که کودک باید قبل از عمل جراحی میل کند را نیز تجویز نموده که باید قبل از عمل آنها را با مقدار کمی آب به کودکان بدهید.

عمل جراحی لوزه سوم

دکتر جراح معمولاً بعد از بیهوشی عمومی کودک، لوزه سوم را از طریق دهان خارج خواهد کرد.

برای این کار پزشک از یک وسیله برای باز نگه داشتن دهان استفاده می کند. با یک برش کوچک یا داغ کردن آدنوئید یا لوزه سوم را از دهان خارج خواهد کرد.

بعد از خارج کردن لوزه سوم معمولاً از بخیه استفاده نشده و برای کنترل خونریزی از گاز استریل استفاده می شود.

با پایان یافتن عمل جراحی، کودک به اتاق احیا انتقال داده می شود تا به هوش بیاید.

برای کاهش درد و تورم ممکن است برای کودک داروها تجویز کند. در همان روز عمل یا روز بعد اجازه ترخیص بدهند.

معمولاً بهبود کامل بعد از عمل جراحی برداشتن لوزه سوم 1 تا 2 هفته زمان می برد.

بهترین شیوه برای درمان آدنوئید یا لوزه سوم بستگی به شرایط و وخامت حال بیمار دارد.

اگر بزرگی لوزه سوم کودک عفونی نبوده باشد، احتمالاً دکتر جراحی لوزه را پیشنهاد نداده و به جای آن شیوه ساده تر یعنی صبر برای بالاتر رفتن سن نوزاد و از بین خودبه خود لوزه سوم را به خانواده اش توصیه می کند. در موارد دیگر پزشک ممکن است داروی های خاصی مثل اسپری های استروئیدی بینی را برای کوچک تر کردن لوزه سوم بزرگ شده تجویز کند. اما اگر درمان های دارویی کار ساز نبوده و این مشکل ادامه پیدا کند، احتمالاً پزشک عمل جراحی برداشتن لوزه سوم بزرگ شده را پیشنهاد می دهد. خوشبختانه این عمل بسیار ساده بوده و عوارض جانبی خاصی نخواهد داشت. در علم پزشکی این عمل جراحی را با نام لوزه برداری نیز می شناسند.

اگر لوزه های کودک نیز دائماً درگیر عفونت شود، احتمال زیاد پزشک همراه با لوزه سوم، لوزه ها را نیز جراحی نموده و خارج سازد. معمولاً در عمل های جراحی این چنینی، لوزه ها نیز همراه با لوزه سوم عمل شده و این شیوه عمل همزمان در بین پزشکان رایج و معمول است. به خصوص اگر کودک دائماً بعد از درگیر عفونت شدن تجربه عفونت گوش و عفونت سینوسی نیز داشته باشد. پزشکتان در خارج کردن لوزه ها و لوزه سوم تردیدی نخواهد کرد. گاهی اوقات لوزه سوم نیز می تواند در نتیجه تورم شدید ناشی از عفونت یا تجمع مایعات در گوش میانی، منجر به کاهش موقت شنوایی کودک شود. معمولاً پیش از انجام عمل جراحی لوزه برداری، از آرام بخش های خفیف برای آرام کردن کودک قبل از عمل استفاده می کنند. سپس برای او از بیهوشی عمومی استفاده می کنند.

معمولاً این عمل جراحی بیشتر از 2 ساعت طول نخواهد کشید.

عوارض جراحی لوزه سوم

• گلو درد
• خون ریزی خفیف
• گوش درد
• گرفتگی و احتقان بینی

در مرحله بعدی عمل جراحی، پزشکتان برای مراقبت از کودک در برابر هرگونه عفونت احتمالی، آنتی بیوتیک تجویز می کند.

در صورتی که کودک دردی احساس کند نیز پزشکتان برای چند روز اول مسکن های خفیف تجویز خواهد کرد.

در دوره مراقبت بعد از عمل جراحی برداشتن لوزه سوم، حداقل تا 7 روز نوشیدنی های سرد و خنک مثل بستنی به کودک بدهید.

کودک را از خوردن غذاها و نوشیدنی های گرم مثل چای یا غذای گرم منع کنید.

بعد از چند هفته تمامی عوارض  عمل جراحی لوزه سوم ، از بین خواهد رفت.

سایر روش های درمانی لوزه سوم

بزرگ شدن لوزه سوم در بین کودکان رایج بوده و جای نگرانی نیست.

در صورت بروز یا داشتن علائم بزرگ شدن لوزه سوم حتماً در اولین فرصت به پزشکتان مراجعه کنید. در این مورد با پزشکتان مشورت کنید. مشکل بزرگ شدن لوزه سوم اصلاً حاد نبوده و به راحتی قابل درمان است. حتی گاهی اوقات در صورت تجویز پزشکتان، با مصرف چند قرص آنتی بیوتیک ساده می توان این مشکل را درمان کرد.

نتیجه گیری

لوزه سوم یا آدنوئید بافت نرمی است که دقیقاً در پشت حفره بینی قرار گرفته است.

لوزه سوم همانند غددلنفاوی وظیفه دفاع از سیستم ایمنی بدن داشته و جنس آن کاملاً مشابه بافت های لنفاوی است.

این غده با بالا رفتن سن کودک به صورت طبیعی کوچک و کوچک تر می شود. ولی گاهی اوقات به علت بزرگ شدن و عفونی شدن لوزه سوم لازم است تا آن را با عمل لوزه برداری از دهان کودک خارج کرد.

 

[advisers limit=5 skill=”2″]