پزشک از سونوگرافی داپلر برای تشخیص بیماریهای قلبی عروقی استفاده میکنند. این آزمایش جهت و سرعت حرکت خون در شریان ها و وریدها را نشان میدهد. حتی سونوگرافی داپلر میتواند لختههای خون، عروق تنگ و سایر مشکلاتی را که بر قلب و رگهای خونی در پاها، بازوها و معده تأثیر میگذارد، را تشخیص دهد.
سونوگرافی داپلر از امواج صوتی برای تولید تصاویری از خون در حال حرکت در سیستم گردش خون استفاده میکند. این تصاویر جهت و سرعت جریان خون را در شریانها یا رگهای بدن نشان میدهند. آنها همچنین جریان خون را در قلب نشان میدهند. نتایج حاصل از سونوگرافی داپلر به پزشک کمک میکند تا مشکلات قلب و عروق خونی را شناسایی کند.
انواع سونوگرافی داپلر
سونوگرافی یک آزمایش تصویربرداری غیرتهاجمی است. یک سونوگرافی استاندارد و معمولی تصاویر خاصی را قسمت های مختلف بدن تولید میکند، اما مانند سونوگرافی داپلر جریان خون در عروق بدن را نشان نمیدهد.
انواع مختلف سونوگرافی داپلر، عبارتند از:
داپلر رنگی:
در این راه تشخیصی یک کامپیوتر امواج صوتی را به رنگ های مختلف تغییر میدهد. به طور کلی این امواج جهت جریان خون را مشخص میکنند.
داپلر طیفی:
این مدل از انواع روش های سونوگرافی جریان خون در عروق خونی در طول زمان مشخص را به صورت گرافیکی نمایش میدهد.
سونوگرافی دوبلکس:
این روش تشخیصی از تصاویر سونوگرافی سنتی را با سونوگرافی داپلر ترکیب میکند. میتواند عرض رگ های خونی را بررسی کرده و هر گونه انسداد در عروق خونی را مورد بررسی قرار دهد.
پاور داپلر:
این تست برای نشان دادن وجود جریان خون استفاده میشود و میتوان از آن برای نشان دادن کاهش بیش از حد جریان خون استفاده کرد. اما باید به این موضوع توجه کنید که جهت جریان خون را نشان نمیدهد. پزشک معالج شما ممکن است از پاور داپلر برای بررسی و ارزیابی جریان خون در داخل اندام های بدن هم استفاده کنند.
داپلر ترانس کرانیال:
سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال جریان خون را در مغز شما برای تشخیص سکته مغزی یا خونریزی زیر عنکبوتیه بررسی میکند.
چه کسانی به سونوگرافی داپلر نیاز دارند؟
پزشک از سونوگرافی داپلر برای موارد زیر استفاده میکنند:
- تشخیص اختلالاتی که بر رگ های خونی در شکم، پاها یا بازوها تأثیر میگذارد.
- بررسی وضعیت و جریان خون پس از انجام عمل جراحی یا انجام برخی درمان ها.
- ارزیابی و بررسی جریان خون بین یک زن و جنین داخل رحم او را در دوران بارداری.
سونوگرافی داپلر چه بیماری هایی را تشخیص میدهد؟
پزشکان از سونوگرافی داپلر برای تشخیص موارد زیر استفاده میکنند:
- صدمات رگ های خونی
- تومور در رگ های خونی
- نارسایی مزمن وریدی (CVI)
- تشخیص علل عروق کلیوی فشار خون بالا
- انسداد و باریک شدن شریان ها یا سیاهرگ ها
- لخته های خون، از جمله ترومبوز ورید عمقی (DVT)
- بررسی و ارزیابی خون رسانی به اندام پیوندی (مانند کلیه، کبد یا پانکراس)
سونوگرافی داپلر چگونه کار میکند؟
در انجام این روش کاوشگر اولتراسوند امواج صوتی را به بدن شما ارسال میکند. امواج صوتی از سلولهای خونی متحرک در رگهای خونی منعکس میشوند و برای شناسایی به کاوشگر باز میگردند. کامپیوتر تغییر گام (صداهای کم یا زیاد) بین امواج صوتی ارسال شده به بدن شما و اکو (صدایی که به عقب برگشته) را بررسی میکند تا جهت جریان خون و سرعت حرکت خون را تشخیص دهد.
سونوگرافی داپلر اطلاعاتی را در مورد شرایط های زیر مشخص میکند:
- گردش خون شما، مانند سرعت یا کندی حرکت خون.
- تشخیص انسداد یا توقف جریان خون در بدن
- تغییر مسیر و یا تجمع خون در رگ های خونی
چگونه باید برای سونوگرافی داپلر آماده شوم؟
بسته به نوع سونوگرافی و علت اصلی اینکه چرا این آزمایش برای شما تجویز شده، ممکن است پزشک معالج شما برخی دستورالعمل های زیر را برای شما تجویز کند:
- چند ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید و چیزی نخورید و ننوشید.
- سیگار را ترک کنید و حداقل دو ساعت قبل از آزمایش از محصولات نیکوتین استفاده نکنید. نیکوتین رگ های خونی را باریک میکند، که ممکن است بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد.
در طول سونوگرافی داپلر چه اتفاقی میافتد؟
یک متخصص سونوگرافی، متخصص فناوری تصویربرداری اولتراسوند، این آزمایش را انجام میدهد. آزمایش ممکن است مدت متغیری طول بکشد. بسته به دلیل آزمایش، ممکن است روی تخت به پشت یا پهلو دراز بکشید یا بنشینید.
اما کلا در طول این روش تشخیصی:
- تکنیسین مربوطه یک مقدار کمی ژل را روی پوست شما میزند. این ژل به آنها کمک میکند تا پروب روی پوست بچرخد. همچنین به حرکت امواج صوتی کمک میکند.
- مبدل امواج صوتی بدون درد را از طریق پوست به بدن میفرستد. امواج صوتی، فرکانس بالایی دارند و شما آنها را نخواهید شنید.
- امواج صوتی از سلولهای خونی متحرک منعکس میشود و باعث تغییر مسیر امواج صوتی میشود. ممکن است از دستگاه اولتراسوند صدای هق هق بشنوید.
مبدل، تغییرات موج صوتی را تشخیص میدهد و کامپیوتر تغییرات موج صوتی را ضبط کرده و آنها را به تصاویر یا نمودارهایی تبدیل میکند تا پزشک معالج شما بتواند آنها را بررسی و وضعیت شما را ارزیابی کند.
خطرات سونوگرافی داپلر چیست؟
سونوگرافی داپلر یک آزمایش غیرتهاجمی و کم خطر است. نیازی به رنگ کنتراست تزریقی مانند آنژیوگرافی یا استفاده از اشعه مانند اشعه ایکس یا سی تی اسکن ندارد. سونوگرافی مضر و دردناک نیست. آنها به اندازه کافی ایمن هستند. حتی پزشکان میتوانند از این روش در تشخیص بیماری ها در زنان باردار استفاده کنند.
چرا باید آزمایش داپلر انجام بدهم؟
آزمایش داپلر برای تشخیص جریان خون استفاده میشود. حتی نشان میدهد که آیا نبض و حتی جریان خون به اندام وجود دارد یا خیر. در تشخیص و ارزیابی شرایطی مانند بیماری شریان محیطی (PAD) یا زخم پای دیابتی هم کاربرد دارد. همچنین میتوان از آن برای بررسی جریان خون کافی به دست یا پا پس از عمل یا جراحات (از جمله شکستگی استخوانها که میتواند جریان خون در اندامها را کاهش میدهد) استفاده کرد.
آزمایش داپلر قبل از جراحی مفید است. به عنوان مثال، هر بیماری که برای جراحی ارتوپدی زیر لگن مراجعه میکند، باید آزمایش داپلر روی مچ پا انجام دهد. زیرا اگر پا را تحت عمل جراحی قرار دهید و جریان خون ضعیفی داشته باشد، ممکن است به خوبی بهبود نیابد. آزمایش داپلر روی پا نیز قبل از جراحی بای پس قلب اهمیت زیادی دارد.
نتایج سونوگرافی داپلر چه چیزی را نشان میدهد؟
ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا رادیولوژیست، یک پزشک متخصص در تصویربرداری پزشکی، نتایج آزمایش را بررسی میکند. ممکن است یک هفته طول بکشد تا نتایج حاصل شود. بسته به نتایج و وضعیت شما ممکن است نیاز به آزمایشات بیشتری داشته باشید.
قبل از انجام آزمایش سونوگرافی داپلر، بهتر است موارد زیر را از پزشک خود بپرسید:
- به چه نوع سونوگرافی نیاز دارم؟
- آیا به آزمایشات بیشتری نیاز دارم؟
- برای آماده شدن برای سونوگرافی چه باید کرد؟
- چه زمانی نتایج آزمایش را دریافت خواهم کرد؟
سوالات متداول
چرا باید آزمایش داپلر انجام بدهم؟
آزمایش داپلر برای تشخیص جریان خون استفاده میشود. حتی نشان میدهد که آیا نبض و حتی جریان خون به اندام وجود دارد یا خیر. در تشخیص و ارزیابی شرایطی مانند بیماری شریان محیطی (PAD) یا زخم پای دیابتی هم کاربرد دارد. همچنین میتوان از آن برای بررسی جریان خون کافی به دست یا پا پس از عمل یا جراحات (از جمله شکستگی استخوانها که میتواند جریان خون در اندامها را کاهش میدهد) استفاده کرد.
آزمایش داپلر چقدر طول میکشد؟
زمان صرف شده بستگی به این دارد که برای چه چیزی استفاده میشود. استفاده از داپلر در شریان های مچ دست یا مچ پا برای بررسی اینکه آیا جریان خون کافی است یا خیر، تنها 20 ثانیه طول میکشد. اندازه گیری فشار شریانی مچ پا و مچ دست دو یا سه دقیقه طول میکشد.
اندازه گیری شاخص فشار مچ پا-بازویی (ABPI)، که فشار خون مچ پا را با فشار خون مچ دست مقایسه میکند، شش تا هشت دقیقه طول میکشد. این میتواند نشان دهد که آیا انسدادی در شریان تامین کننده اندام وجود دارد یا خیر.
آیا آزمایش داپلر درد دارد؟
معمولا، نه. گاهی اوقات باید کاف را روی پای آسیبدیده یا پایی با زخمی که ممکن است زخم باشد زده شود، اما کاف فقط برای 30 ثانیه استفاده میشود. غیر تهاجمی است. برای اکثر افراد سالم، بدون درد است. هیچ خطر یا عواقب بعدی وجود ندارد.
سخن آخر
سونوگرافی داپلر به افتخار کریستین داپلر، فیزیکدان قرن نوزدهمیکه راهی برای اندازه گیری امواج صوتی بازتاب شده از اجسام متحرک کشف کرد، نامگذاری شده است.
این روش تصویربرداری بی خطر و بدون درد برای پزشک است تا سلامت رگ های خونی بیمار و مشکلات قلبی عروقی احتمالی را بررسی کنند. سونوگرافی داپلر اطلاعات مهمی در مورد جریان خون در سیستم گردش خون شما ارائه میدهد. این اطلاعات میتواند به ارائه دهنده شما در غربالگری بیماری ها، تشخیص مشکل و ارزیابی اثربخشی درمان ها کمک کند.
آخرین دیدگاهها