مبتلایان به عارضه اجباری پیکا موادی را می خورند که هیچ ارزش غذایی ندارند. فرد مبتلا به پیکا ممکن است موارد نسبتاً بی ضرری مانند یخ و یا حتی موارد خطرناک مانند تکه های رنگ خشک شده یا تکه های فلزی را بخورد. در حالت دوم، این اختلال می تواند منجر به عوارض جدی مانند مسمومیت با سرب شود. این اختلال بیشتر در کودکان و زنان باردار رخ می دهد و معمولاً موقتی است و درمان آن می تواند از بروز عوارض جانبی احتمالی جلوگیری کند. pica در افرادی که ناتوانی ذهنی دارند نیز رخ می دهد و اغلب در این موارد شدیدتر و طولانی تر است. مبتلایان به پیکا مرتباً مواد غیر غذایی را می خورند. این رفتار باید حداقل برای یک ماه ادامه یابد تا به عنوان pica شناخته شود.
مبتلایان ممکن است مرتباً چیزهایی بخورند، مانند:
- یخ
- مو
- شن
- گچ
- خاک
- رنگ
- دکمه
- خشت
- چسب
- مدفوع
- صابون
- خاکستر سیگار
- باقیمانده استفاده نشده از یک سیگار
شیوع پیکا
این اختلال در کودکان بیشتر دیده می شود و 10 تا 30 درصد از کودکان خردسال بین 1 تا 6 سال را تحت تأثیر قرار می دهد همچنین می تواند در کودکان و بزرگسالان دارای ناتوانی ذهنی و رشدی مانند اوتیسم بروز کند. در مواقع نادر، زنان باردار هوس خوردن کالاهای عجیب و غریب و غیر غذایی را می کنند. برای این pica در خانم ها اغلب شامل خوردن خاک است و امکان دارد مربوط به کمبود آهن و روی باشد.
علت پیکا
هیچ علتی برای pica وجود ندارد. در برخی موارد، کمبود آهن، روی یا مواد مغذی دیگر ممکن است با این اختلال همراه باشد. به عنوان مثال، کم خونی، معمولاً ناشی از کمبود آهن، می تواند دلیل اصلی بروز این اختلال در زنان باردار باشد. هوس غیرمعمول و غیرطبیعی pica می تواند نشان دهنده این باشد که بدن تلاش می کند سطح کم مواد مغذی را جبران کند .افرادی که شرایط بهداشت روان خاصی دارند، مانند اسکیزوفرنی و اختلال وسواس فکری (OCD) ، ممکن است pica را به عنوان مکانیسم مقابله ای از خود بروز دهند.
برخی از افراد حتی ممکن است از بافت یا طعم برخی از کالاهای غیر غذایی لذت ببرند و هوس کنند آن را بخورند. در برخی فرهنگ ها، خوردن خاک رس یک رفتار پذیرفته شده است که به این شکل پیکا، ژئوفاژی گفته می شود. رژیم غذایی و سوء تغذیه هر دو می توانند منجر به این اختلال شوند که در این شرایط خوردن وسایل غیر غذایی باعث می شود فرد احساس سیری کند.
پیکا در کودکان
کودکان همیشه کنجکاو هستند و بر همین اساس هر چیزی که در اطراف خود پیدا کنند آن را در دهان خود قرار می دهند. با این حال، برخی کودکان اغلب اوقات مواد غیر خوراکی را می خورد، ممکن است در واقع از اختلال خوردن به نام پیکا رنج ببرد. pica می تواند به یک مشکل جدی مرتبط با سلامتی، از نظر جسمی و عاطفی منجر شود. بنابراین ضروری است که والدین در صورت مشاهده این بیماری در کودکان خود در اسرع وقت برای پیشگیری و درمان آن اقدام کنند.
دلایل متعددی وجود دارد که منجر به این رفتار در کودکان می شود. در برخی مناطق، این رفتار به “سندرم محدود به فرهنگ” مربوط می شود، اگرچه، پیشرفت pica بیشتر ناشی از کمبود مواد معدنی و ویتامین ها یا مسائل مربوط به سلامت روان است. اختلال خوردن پیکا در کودکان منجر به بروز مشکلات در دستگاه گوارش و تأخیر در پیشرفت و رشد می شود. از آنجا که این شرایط برای مدت طولانی تری ادامه دارد، می تواند به کودک و رشد او آسیب برساند. یک نمونه کلاسیک از این اختلال زمانی است که کودک ماسه می خورد.
علل پیکا در کودکان
پیکا در کودکان به دلایل مختلفی از جمله موارد زیر ایجاد می شود:
- آسیب در مغز
- به منظور جلب توجه
- عادت وسواسی-اجباری
- غفلت یا محرومیت مادرانه
- عدم تعادل مواد شیمیایی مغز
- طعم بدست آمده برای مورد خاص
- کمبود مواد معدنی مانند روی یا آهن
عوامل خطر پیکا
- افراد مبتلا به pica نسبت به مصرف مواد غذایی بی تفاوت هستند.
- pica اغلب با سایر اختلالات سلامت روان همراه با اختلال در عملکرد (به عنوان مثال، ناتوانی ذهنی، اختلال طیف اوتیسم، اسکیزوفرنی) رخ می دهد.
- پیکا می تواند با ناتوانی ذهنی، تریکوتیلومانیا (اختلال در کشیدن مو) و اختلال در برداشتن پوست همراه باشد.
- مشخص نیست که چه تعداد از افراد مبتلا به این اختلال هستند، اما به احتمال زیاد در کشورهای در حال توسعه شیوع بیشتری دارد.
- کم خونی فقر آهن و سوء تغذیه از مهمترین دلایل این اختلال هستند که به دنبال حاملگی رخ می دهد. افرادی که باردار هستند تنها در صورتی که هوس آن ها منجر به مصرف مواد غیر غذایی شود، pica تشخیص داده می شوند و مصرف این موارد خطر پزشکی زیادی را ایجاد می کند.
- pica می تواند بر کودکان، نوجوانان و بزرگسالان از هر دو جنس تأثیر بگذارد. خوردن این مواد باید از نظر رشد افراد نامناسب باشد. در كودكان زیر دو سال، قرار دادن اشیاء كوچك در دهان یك قسمت عادی از رشد محسوب می شود كه به کودک اجازه می دهد حواس پنج گانه خودش را كشف كند. بر همین اساس خوردن این وسایل در کودکان زیر دو سال نباید به pica ارتباط داده شود.
علائم پیکا
علائم پیکا مربوط به کالای غیر غذایی است که فرد آن می خورد و عبارتند از:
- دل درد
- ناراحتی معده
- مشکلات روده مانند یبوست یا اسهال
- خون در مدفوع که ممکن است نشانه زخم ناشی از خوردن وسایل غیر غذایی باشد.
این علائم نتیجه مسمومیت و باکتریایی مواد غیر غذایی است.
تشخیص پیکا
هیچ آزمایشی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد. تشخیص pica باید همراه با آزمایشات مربوط به کم خونی، انسداد احتمالی روده و عوارض جانبی سمی مواد مصرف شده (یعنی سرب موجود در رنگ، باکتری یا انگل از خاک) انجام بگیرد. پزشک بر اساس تاریخچه پزشکی، علائم و چندین عامل دیگر این بیماری را تشخیص می دهد. بیمار باید با پزشک خود در مورد کالاهای غیر غذایی که می خورد صادق باشد، چون نوع چیزی که فرد می خورد می تواند در تشخیص بیماری مفید باشد. پزشک می تواند آزمایش خون را برای تشخیص کمبود آهن تجویز کند.
تشخیص پیکا در کودکان
- پزشک علائم جسمی فرزندتان را بررسی خواهد کرد. علائم جسمی می تواند شامل ناراحتی معده یا مشکلات روده باشد. اگر فرزند شما با معلولیت ذهنی یا رشدی در معرض خطر ابتلا به پیکا قرار دارد، پزشک ممکن است از شما سؤال کند که آیا فرزندتان را در حال خوردن وسایل غیر غذایی دیدید و چه مدت متوجه علائم او شده اید؟
- اگر این رفتار برای یک ماه یا بیشتر اتفاق افتاده باشد، پزشک ممکن است آن را به عنوان pica تشخیص دهد. پزشک آزمایشاتی مانند آزمایش خون یا اشعه ایکس را برای تشخیص کم خونی، سموم و یا انسداد روده سفارش می دهد. پزشک شما ممکن است آزمایش خون را برای بررسی میزان آهن و روی فرزند شما انجام دهد. نداشتن مقدار کافی از این ویتامین ها در برخی موارد محرک برای خوردن خاک و خاک رس محسوب می شود.
عوارض پیکا
خوردن برخی از موارد غیر غذایی می تواند منجر به شرایط جدی دیگری شود.
تکرار خوردن موارد غیر غذایی در طی یک دوره زمانی می تواند باعث بروز عوارض زیر شود:
- خفگی
- عفونت های انگلی
- انسداد روده یا پارگی در اثر خوردن اجسام سخت مانند سنگ
- مشکلات دندانپزشکی (مانند دندانهای خرد شده و ترک خورده)
- مسمومیت با سرب ناشی از خوردن تراشه های رنگی حاوی سرب
درمان پیکا
روش اول درمان pica شامل آزمایش کمبود مواد معدنی یا مواد مغذی و تصحیح آن است. در بسیاری از موارد، با اصلاح نادرست رفتارهای مربوط به غذا خوردن از بین می رود. اگر رفتارها به دلیل سوء تغذیه ایجاد نشود یا بعد از درمان تغذیه متوقف نشود، انواع مداخلات رفتاری ممکن است تجویز شوند. دانشمندان جامعه اوتیسم چندین مداخله مؤثر مختلف از جمله هدایت توجه فرد به سمت شیء مورد نظر و پاداش دادن آنها برای دور ریختن کالای غیر غذایی را ایجاد کرده اند.
پزشک احتمالاً با درمان عوارضی که از خوردن مواد غیر غذایی ایجاد شده درمان این اختلال را شروع می کند. به عنوان مثال، اگر بیمار عادت به خوردن تراشه های رنگی دارد و به مسمومیت شدید با سرب مبتلا شده است، پزشک می تواند شلی تراپی را تجویز کند. در این روش به بیمار داروهایی داده می شود که با سرب پیوند برقرار می کنند و از این طریق سرب اضافه از ادرار دفع می شود. این دارو ممکن است از طریق دهان به صورت خوراکی استفاده شود، اما داروهای شلات کبدی برای مسمومیت با سرب مانند اسید اتیلن دی آمینتراستریک (EDTA). به صورت داخل وریدی تجویز می شوند.
مکمل های آهن
اگر پزشک تشخیص دهد که pica به دلیل عدم تعادل مواد مغذی ایجاد شده، برای درمان می تواند مکمل های ویتامین یا مواد معدنی را تجویز کند. به عنوان مثال، در صورت تشخیص کم خونی فقر آهن، مصرف منظم مکمل های آهن پیشنهاد می شوند. پزشک همچنین در برخی موارد یک ارزیابی روانشناختی را برای تشخیص ابتلا بیمار به وضعیت سلامت روان احتمالی انجام می دهد. بسته به تشخیص، آن ها ممکن است دارو، روان درمانی یا هر دو را تجویز کنند. اگر فرد مبتلا به پیکا دارای ناتوانی ذهنی یا وضعیت سلامت روان باشد، داروهایی برای مدیریت مشکلات رفتاری نیز می تواند به کاهش یا از بین بردن تمایل به خوردن موارد غیر مغذی کمک کند.
درمان در کودکان
برخی روش های درمانی رایج اتخاذ شده در کودکان، عبارتند از:
- جعبه مخصوصی درست کنید که پر از مواد غذایی خوراکی باشد که کودک بتواند مواد غذایی خود را از آن انتخاب کند.
- در مواردی که pica به دلیل مشکلات بهداشت روان ایجاد می شود، دارو، روان درمانی یا هر دو توسط پزشکان تجویز می شوند.
- از آنجا که غفلت می تواند دلیلی برای بروز پیکا باشد، توصیه می شود در مورد مهارت های ارتباطی و افزایش ارتباط با کودک خود کار کنید.
- وقتی کودک چنین رفتاری را نشان می دهد از اعمال منفی مانند مجازات های سخت خودداری کنید و در هنگام اجتناب از رفتار pica اقدامات تقویت کننده مثبت انجام دهید.
پیش آگهی پیکا
در کودکان و زنان باردار اغلب pica در طی چند ماه بدون درمان از بین می رود. اگر کمبود تغذیه ای باعث ایجاد این اختلال شده باشد، علائم باید بعد از درمان، برطرف شوند. pica همیشه به طور کامل درمان نمی شود. این امر به خصوص در افراد با ناتوانی ذهنی می تواند سال ها به طول انجامد. پزشک به بیمار در درک پیش آگهی این اختلال و مدیریت شرایط کمک خواهد کرد.
پیشگیری پیکا
پیکا قابل پیشگیری نیست. تغذیه مناسب ممکن است به بعضی از کودکان کمک کند تا از بروز آن جلوگیری کنند. اگر به عادت های غذایی کودکان توجه زیادی داشته باشید و از کودکان خود مراقبت کنید تا هر چیزی را در دهان خود قرار ندهند ممکن است بتوانید از بروز عوارض این اختلال جلوگیری کنید. اگر فرزند شما به pica مبتلا شده، می توانید با دور نگه داشتن وسایل از دسترس کودک، خطر ابتلا به خوردن کالاهای غیر غذایی را کاهش دهید. بهترین راهبردی که می تواند برای جلوگیری یا تشخیص این اختلال در مراحل اولیه، عبارتند از:
- با فرزند خود به طور موثر ارتباط برقرار کنید.
- در مورد عادت های مختلف غذایی سالم و در مورد خود اختلال، اطلاعات لازم را کسب کنید.
- در صورت تشخیص هرگونه مسئله سلامت روان، به طور مؤثر در معالجه این مسئله شرکت کنید، زیرا غفلت از آن می تواند به پیشرفت این اختلال منجر شود.
- به رژیم غذایی کودک توجه و یک رژیم غذایی سالم را برای او انتخاب کنید. کودک را هنگام استفاده از وسایل غیر غذایی، به خوردن میان وعده های سالم تشویق کنید.
زندگی با پیکا
اکثر کودکان با بزرگتر شدن این اختلال را طی چند ماه کنار می گذارند. با این حال، جمعیت های پرخطر، مانند کودکان و بزرگسالان دارای معلولیت ذهنی یا رشدی، ممکن است نیاز به نظارت مداوم بر رفتار و محیط آن ها باشد.
برای روند درمانی بهتر سؤالاتی که باید از پزشک در مورد این اختلال بپرسید، عبارتند از:
- آیا فرزند من باید به یک متخصص مراجعه کند؟
- آیا رفتار درمانی می تواند فرزند من را از خوردن وسایل غیر غذایی بازدارد؟
- در موارد مسمومیت با سرب، زخم ها و عفونت ها چه علائمی را باید جستجو کنم؟
- در بعضی موارد، خلاص شدن از شر pica بسیار آسان است، در حالی که بسیاری از کودکان ممکن است به برخی از کمک های حرفه ای و روش های پیشرفته برای کاهش این اختلال نیاز داشته باشند. صبر یک فضیلت بسیار مهم برای درمان در طول این فرایند است. شما باید به طور مداوم مثبت باشید و کودک خود را به طور مداوم تشویق کنید تا هر درمانی برای او مؤثر باشد.
آخرین دیدگاه‌ها