تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:
استفاده از رنگ های مناسب در محیط اطراف کودکان مبتلا به اوتیسم بسیار مهم است. تاثیر رنگ در کودکان اوتیسم به قدری زیاد است که کوچکترین تغییر در اتاق کودک مانند تغییر شدت یا روشنایی می تواند تأثیر منفی زیادی بر روی روحیه و رفتار آنها داشته باشد. از آنجایی که افراد عادی با دیدن رنگ های مختلف در محیط پیرامون خودشان تحت تاثیر قرار می گیرند باید قبول کنیم که تاثیر رنگ در کودکان اوتیسم یک موضوع کاملا جدی و ثابت شده علمی .برای درک دنیای کودکان مبتلا به اوتیسم بهتر است این نکته را قبول کنیم که آنها درکی متفاوت نسبت به افراد عادی دارند. در هنگام انتخاب رنگ های مختلف برای کودکان مبتلا به اوتیسم باید در مورد تاثیرات و پیامدهای رنگ ها آگاهی لازم را داشته باشیم.
کروماتراپی
بسیاری از فرهنگ ها از رنگ ها به عنوان راهی برای بهبودی و رسیدن به تعادل استفاده می کنند. مطابق روانشناسی قدیمی چینی که 3000 سال پیش توسط فنگ شویی ایجاد شده است، رنگ ها بر نحوه عمل، فعالیت ذهنی و ظاهرهای بدنی ما تأثیر می گذارند. اگرچه ما طبق روشهای مختلف فرهنگ های خود از رنگ های مختلفی استفاده می كنیم، اما به طور کلی این رنگ ها احساسات ما را بیان می کنند و ما بر اساس احساسات درونی خودمان رنگ ها را انتخاب می کنیم. روانشناسی رنگ ها یا کروماتراپی به استفاده از رنگ ها و ارتباط آنها با احساسات ما اشاره دارد.
کروما تراپی از رنگ ها برای رفع علائم زیادی استفاده می کند، از جمله:
- درد مزمن
- افسردگی
- بی خوابی
- کودکان اوتیسم
- اختلال در یادگیری
- کودکان بیش فعال
علائم اوتیسم در کودکان
کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم اغلب در رفتارها، فعالیت ها و علایق خود محدود، سفت و سخت و حتی وسواسی هستند.
علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نیاز شدید به یکنواختی
- حفظ نظم و روال روزمره
- مجذوب اشیاء نخ مانند، قطعات متحرک یا قسمت هایی از اسباب بازی ها
- حرکات تکراری بدن (دست زدن، لرزیدن، چرخیدن حول یک حرکت دایره ای)
- وسواس به اشیاء غیرمعمول (نوارهای لاستیکی، کلیدها، کلیدهای روشنایی)
- دست و پا چلفتی، حالت غیر طبیعی یا روش های عجیب و غریب هنگام حرکت کردن
علل تاثیر رنگ در کودکان اوتیسم
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که 85٪ از کودکان اوتیسم در مقایسه با کودکان عادی، رنگ ها را با شدت بیشتری درک می کنند. در کودکان مبتلا به اوتیسم، نور چراغ ها بسیار روشن تر، صداها بلندتر، لمس شدیدتر و بوها قوی تر احساس می شوند و حتی به نظر می رسد این کودکان رنگ ها را روشن تر از حد معمول می بینند. کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم در ساختار چشم خود به دلیل برخی عدم تعادل شیمیایی و نقص عصبی، ناهنجاری های دارند که منجر به تاثیر بیشتر رنگ ها در این کودکان می شود. ممکن است دیوارهای شسته شده سفید در کودکان اوتیسم سخت و سرد به نظر برسند که منجر به افزایش سطح اضطراب بیشتر در آنها می شود. کودکان اوتیسم حواس قوی تری دارند و تفاوت های حسی، نحوه مشاهده و درک رنگ ها در این کودکان نسبت به افراد عادی متفاوت است.
تاثیر رنگ در کودکان اوتیسم
بدون شک آگاهی و کسب دانش در مورد تاثیر رنگ ها بر روی کودکان مبتلا به اوتیسم برای کسانی که با این افراد سروکار دارند می تواند در رفع اختلالات خلقی کودکان مفید و مهم باشد. به طور مثال والدین با دانستن اینکه رنگ هایی مانند زرد، نارنجی و بنفش باعث افزایش سطح انرژی و توجه در کودکان مبتلا به اوتیسم می شود، می توانند برای تقویت یادگیری در کودکان درون گرای خود از این رنگ ها کمک بگیرند؛ اما برای کودکان بیش فعالی که سطح انرژی بیشتری دارند استفاده از رنگ های آبی و سبز می تواند آرام بخش و موثر تر باشد.
به طور طبیعی انتخاب رنگ و نور مناسب بر روی دیوار اتاق ها اهمیت بسیار زیادی دارد. از طرفی هم برخی افراد ترجیح می دهند از رنگ های روشن برای سالن های پذیرایی و رنگ های تیره برای اتاق خواب خود استفاده کنند. مطابق روانشناسی، هر رنگ نمایانگر ذهنیت خاص خودش است.
رنگ سفید
رنگ سفید در کودکان اوتیسم می تواند باعث خستگی بیش از حد و افسردگی شود.
رنگ قرمز
- رنگ قرمز در کودکان اوتیسم ممکن است منجر به کج خلقی آنها شود.
- رنگ قرمز می تواند درد را در قسمت های مختلف بدن آنها تحریک کند.
آبی آرامش بخش
در حالی که رنگ آبی معمولی احساس غم و اندوه را تشدید می کند، رنگ های آبی روشن و فیروزه ای باعث ایجاد آرامش و کاهش استرس در مغز کودکان مبتلا به اوتیسم می شود. بر همین اساس در کروما تراپی از رنگ های آبی روشن برای درمان درد، افسردگی و غم استفاده می شود در حالی که سایه های تیره آبی رنگ برای مقاصد آرام بخش برای درمان بی خوابی کاربرد دارد.
رنگ آبی همچنین با بسیاری از احساسات زیر همراه است:
- آزادی
- اندیشه
- روح آزاد
- وفاداری
- سلامتی
سبز
به طور کلی تن رنگ های خاکستری و کرم در افراد مختلف خاصیت آرام بخش کننده ای دارند در حالی که در کودکان مبتلا به اوتیسم رنگ های آبی و سبز خاصیت تسکین دهنده و آرام بخش بر روی آنها می گذارد. بیشتر افراد با دیدن رنگ سبز طبیعی احساس تازه و پرتحرکی به آنها دست می دهد. سبز نمادی از آرامش و طراوت است و باعث احساس امنیت در کودکان اوتیسم می شود. از آنجایی که سبز یکی از رنگ های طبیعت است می تواند نمادی از سلامتی و رشد هم باشد. از رنگ سبز برای حفظ تعادل عاطفی استفاده می شود و به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می کند تا احساس آرامش، امنیت و راحتی بیشتری داشته باشند.
نارنجی پرتقالی
نارنجی ترکیبی از قرمز و زرد و یک رنگ تحریک کننده است. رنگ نارنجی پرتقالی نشان دهنده غذا، سرگرمی و خانواده است. در کروماتراپی از نارنجی پرتقالی برای تحریک اشتها، فعالیت ذهنی و بروز احساسات شاد استفاده می شود. از این رو این رنگ می تواند برای کسانی که حساسیت غذایی دارند، یک رنگ مناسب باشد. رنگ هایی مانند زرد و نارنجی در بسیاری از افراد اثر آرامش بخشی دارد. اما خانواده کودکان مبتلا به اوتیسم توجه داشته باشند که اگرچه نارنجی و قرمز متعلق به یک خانواده هستند، قرمز می تواند نشان دهنده پرخاشگری، تنش، شدت و پرشور بودن باشد که به احساسات خوب و بد مربوط می شود. قرمز رنگی است که سطح انرژی بالاتری را نشان می دهد و از این رو ممکن است فشار خون و ضربان قلب را در کودکان بیش فعال افزایش دهد.
صورتی
با اینکه رنگ صورتی متعلق به خانواده رنگ های قرمز است، اما تأثیر متضادی بر روی افراد دارد. اگرچه صورتی به طور کلی زنانگی و باروری را نشان می دهد و می تواند تاثیر عاطفی و ملایمی داشته باشد. صورتی روشن ممکن است در تمرکز کردن کودکان مبتلا به اوتیسم موثر باشد. کودکان اوتیسم اعتراف می کنند که رنگ صورتی، رنگ مورد علاقه آنها است.
فواید رنگ درمانی برای کودکان اوتیسم
زندگی با یک کودک اوتیسم می تواند کاملاً چالش برانگیز باشد. کسب آگاهی لازم برای والدین در کودکان اوتیسم می تواند نقش بسیار مهمی در تربیت آنها داشته باشند. علاوه بر آن، رنگ درمانی در کودکان اوتیسم و استفاده از ترکیب نور و رنگ مناسب برای محیط اطراف می تواند نقش زیادی در درمان بیماری های جسمی و وضعیت روحی آنها داشته باشد. اوتیسم نوعی بیماری طیفی است که در آن شدت علائم ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. با این حال، علائم خاصی وجود دارد که به طور معمول مشاهده می شود. این موارد شامل دشواری در برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی، علایق وسواسی و رفتارهای تکراری است.
کودکان اوتیسم نسبت به اطراف بیش از حد حساس هستند و اگر رنگی آنها را تحریک کند از این رنگ دور می شوند. از طرفی هم به دلیل ناهنجاری های ساختاری در مغز کودکان اوتیسم، ادغام و پردازش اطلاعات حسی به خصوص بینایی دشوارتر می شود. از این رو قرار گرفتن مداوم در معرض رنگ های شدید می تواند مغز کودک اوتیستیک را بیش از حد تحت تاثیر قرار دهد.
به طور کلی مزایای رنگ درمانی در کودکان اوتیسم، عبارتند از:
کاهش ناراحتی
رنگ درمانی می تواند آگاهی و هوشیاری والدین کودکان اوتیسم را در مورد رنگهایی که در محیط های خانه خود استفاده می کنند افزایش دهد. والدین بهتر است با مشورت از یک روان شناس با تجربه، رنگ های متناسب با وضعیت روحی روانی کودک خود را برای محیط اطراف خانه شان انتخاب کنند.
کمک به درک بهتر
والدین کودکان مبتلا به اوتیسم بهتر است از یک متخصص رنگ درمانی مشورت بگیرند تا بفهمند کودک آنها به رنگ های مختلف چه واکنشی نشان می دهد. تشخیص نوع واکنش کودکان به رنگ های مختلف می تواند در کاهش استرس آنها موثر باشد و به آنها کمک می کند تا احساس بهتری داشته باشند.
افزایش اعتماد به نفس
تشخیص رنگ های مختلف توسط کودکان مبتلا به اوتیسم و تشویق آنها به رنگ آمیزی نقاشی های مختلف می تواند منجر به افزایش اعتماد به نفس، غرور و شادی آنها شود.
برقراری ارتباط با کودکان اوتیسم
رنگ آمیزی فعالیتی است که والدین در انجام دادن آن می توانند شریک شوند و از این طریق با کودکان خود ارتباط برقرار کنند. علاوه بر آن، رنگ آمیزی فعالیت آرام بخشی است که کودکان می توانند از آن برای ابراز احساسات خود استفاده کنند. والدین کودکان مبتلا به اوتیسم بهتر است پاسخ و واکنش فرزند خودشان را به انواع رنگ ها شناسایی کرده و در سنین پایین کودکی مداد رنگی را به آنها معرفی کنند. یادگیری انواع رنگ های مختلف مداد رنگی در دوران کودکی می تواند یک تمرین مناسب و سالم برای سرگرمی آنها باشد. استفاده از مدادرنگی ها می تواند مهارت های حرکتی کودکان مبتلا به اوتیسم را تقویت کند و هماهنگی دست و چشم آنها را بهبود بخشد از این رو مداد رنگی می تواند یک ابزار مناسب یادگیری برای کودکان اوتیسم باشد. رنگ باعث ایجاد واکنش بیوشیمیایی در مغز می شود.
نقش مشاوره در تشخیص رنگ در کودکان اوتیسم
علائم اوتیسم در کودکان می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد، اما رنگ درمانی به عنوان یک راهکار درمانی می تواند در آرامش کودکان اوتیسم تاثیر زیادی داشته باشد. کودکان مبتلا به اختلالات خاص دارای عدم تعادل شیمیایی در مغز خود هستند؛ اما تاثیر رنگ ها در کودکان مختلف، متفاوت بوده و حتی ممکن است پاسخ آنها به رنگ ها هم متفاوت باشد. اما یافتن نوع رنگ مناسب با وضعیت کودکان اوتیسم می تواند تاثیر زیادی بر رفتار آنها داشته باشد. از این رو والدین آنها بهتر است رنگ هایی را که منجر به واکنش مطلوب در کودکان می شوند را درک کنند. مشاوره با یک روانشناس با تجربه در زمینه روانشناسی کودکان به خصوص اوتیسم می تواند تاثیر بسیاری زیادی در انتخاب درست و سالم رنگ برای آنها داشته باشد. یک درمانگر می تواند والدین کودکان اوتیسم را در درک اهمیت رنگ ها برای فرزندان خود راهنمایی کنند.
استفاده از رنگ در کودکان با اختلال یادگیری
ناتوانی در یادگیری می تواند منجر به مشکلات رفتاری فعال در برخی از کودکان شود. اگر فرزند شما درونگرا است، می توانید از رنگ هایی مانند زرد، نارنجی و بنفش استفاده کنید که سطح انرژی و توجه آنها را بهبود می بخشد و یادگیری را در آنها تقویت می کند. اگر سطح انرژی فرزند شما در حال حاضر زیاد است، به جای رنگ های تحریک کننده بهتر است از رنگ های آرامش بخش مانند آبی و سبز استفاده کنید. کودکان مبتلا به ناتوانی در یادگیری، در سنین پیش دبستانی برای انجام برخی کارها با مشکل روبرو می شوند.
برخی از این مشکلات عبارتند از:
- تلفظ کلمات
- پیدا کردن کلمه مناسب
- ستن دکمه ها، زیپ و بند کفش
- پیروی از دستورالعمل یا روش های یادگیری
- یادگیری الفبا، اعداد، رنگ ها، اشکال، روزهای هفته
- کنترل مداد رنگی، مداد و قیچی یا رنگ آمیزی در خطوط
علائم اختلال یادگیری در سنین 5-9 سالگی
کودکان مبتلا در اختلال یادگیری در سنین 5- 9 سالگی، ممکن است:
- کلمات مشابه بهم را اشتباه تلفظ می کند.
- در یادگیری مهارت های جدید کند هستند.
- به طور مداوم کلمات را اشتباه تلفط می کند.
- در یادگیری مفاهیم پایه ریاضی مشکل دارند.
- در یاد آوردی زمان با مشکل روبرو هستند.
- در برقراری ارتباط بین حروف و صداها مشکل دارند.
- نمی توانند صداها را برای ایجاد کلمات ترکیب کنند.
علائم اختلالات یادگیری در سنین 10-13 سالگی
کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری در این سنین ممکن است:
- بد خط باشند.
- از خواندن با صدای بلند خودداری کنند.
- خواندن و نوشتن را دوست نداشته باشند.
- در درس های تشریحی و بیان افکار خود با مشکل روبرو بشوند.
- در درک مطلب یا یادگیری مهارت های ریاضی مشکل داشته باشند.
- در انجام مهارت های سازمان یافته مانند مشق شب ضعیف باشند.
استفاده از رنگ در کودکان بیش فعال
بررسی ها نشان داده كه كودكان دارای بیش فعالی در شبکیه خود مشکل دارند و به همین دلیل با طول موج های زرد، آبی، قرمز و سبز مشکل پیدا می کنند. استفاده از رنگ های طبیعی در کودکان بیش فعال و مضطرب می تواند تنش آنها را کاهش دهد. استفاده از رنگ های کم رنگ مانند آبی و سبز و دور ماندن از رنگ های گرم اولیه مانند قرمز و زرد و استفاده از آنها فقط در لوازم جانبی کوچک تا می تواند نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد.
رنگ قرمز رنگ پر انرژی است و در کودکان بیش فعال منجر به افزایش علائم زیر می شود:
- تنش
- اشتها
- اضطراب
- فشار خون
- ضربان قلب
آخرین دیدگاه‌ها