خطر مصرف الکل و آنتی بیوتیک ها

مصرف همزمان الکل و آنتی‌بیوتیک می‌تواند خطرات جدی برای سلامتی به همراه داشته باشد. تداخل دارویی الکل و آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است اثربخشی دارو را کاهش دهد یا عوارض جانبی خطرناکی ایجاد کند. در این مقاله، به بررسی خطرات، عوارض و توصیه‌های پزشکی مرتبط با مصرف الکل با آنتی‌بیوتیک‌ها می‌پردازیم.

چرا نباید الکل و آنتی‌بیوتیک را با هم مصرف کنیم؟

مصرف الکل با برخی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند باعث کاهش اثربخشی دارو، افزایش عوارض جانبی یا حتی ایجاد واکنش‌های خطرناک شود. الکل بر عملکرد کبد و متابولیسم داروها تأثیر می‌گذارد و ممکن است باعث تجمع مواد سمی در بدن شود. این تداخل دارویی الکل و آنتی‌بیوتیک می‌تواند به عوارضی مانند تهوع، استفراغ، سردرد و در موارد شدید، آسیب به کبد منجر شود.

نقش کبد در پردازش الکل و داروها

کبد مسئول متابولیسم هم‌زمان الکل و آنتی‌بیوتیک‌هاست. مصرف الکل می‌تواند فشار مضاعفی بر کبد وارد کند و توانایی آن را برای پردازش داروها کاهش دهد. این موضوع خطر عوارض الکل با دارو را افزایش می‌دهد و ممکن است به مسمومیت کبدی منجر شود.

مطالعه بیشتر: مسمومیت الکلی چیست؟

رایج‌ترین آنتی‌بیوتیک‌هایی که با الکل تداخل دارند

برخی آنتی‌بیوتیک‌ها با الکل واکنش‌های شدیدی ایجاد می‌کنند. در ادامه به چند مورد از رایج‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

ایزونیازید

ایزونیازید اغلب با داروهای دیگر برای کمک به درمان یا پیشگیری از سل (سل)، یک عفونت جدی باکتریایی ریه، استفاده می شود. ایزونیازید (بعلاوه ریفامپین) در ترکیبات دارویی دیگری که برای سل استفاده می شود به نام Rifamate یا IsonaRif یافت می شود. در حین درمان با ایزونیازید از استفاده از الکل خودداری کنید. این ترکیب ممکن است خطر سمیت کبدی را افزایش دهد.

ایزونیازید توانایی مسدود کردن آنزیمی در بدن شما به نام مونوآمین اکسیداز (MAO) را دارد.غذاهای حاوی تیرامین و نوشیدنی های الکلی، مانند شراب قرمز، آبجو (به ویژه شیر آب یا خانگی)، و عرقیات حتی آبجو بدون الکل می تواند مقادیر کمی تیرامین داشته باشد. پنیرهای مانده، گوشت های پخته شده مانند سوسیس و کالباس، لوبیای فاوا، کلم ترش، و سس سویا نیز می توانند منجر به این تعامل با ایزونیازید شوند.

اتیون آمید (Trecator)

اتیونامید (Trecator) برای درمان سل (TB)، عفونت جدی در ریه ها استفاده می شود. استفاده ترکیبی از اتیونامید با الکل اضافی ممکن است خطر سمیت سیستم عصبی مرکزی و روان پریشی احتمالی را افزایش دهد. هنگام مصرف اتیون آمید از مصرف زیاد الکل خودداری کنید. اتیونامید برای کبد نیز سمی است. با احتیاط در بیماران مبتلا به بیماری کبد و سابقه اعتیاد به الکل مصرف شود.

وریکونازول (Vfend)

ترکیب وریکونازول که داروی ضد قارچ است با الکل به دلیل تغییر در متابولیسم کبد، ممکن است سطح ووریکونازول را افزایش یا کاهش دهد.

مطالعه بیشتر: عوارض خطرناک الکل بر بدن

ایزونیازید (Nydrazid)

در صورت مصرف روزانه الکل همراه با این دارو، خطر مسمومیت کبدی افزایش می یابد. هنگام مصرف ایزونیازید از مصرف الکل خودداری کنید.

تری‌متوپریم-سولفامتوکسازول و تداخل با الکل

این آنتی‌بیوتیک نیز با الکل تداخل دارد و می تواند منجر به ضربان قلب سریع، گرما یا قرمزی زیر پوست، احساس ناخوشایند، حالت تهوع و استفراغ شود. همچنین، مصرف همزمان الکل و این دارو ممکن است فشار اضافی بر کبد وارد کند.

آیا می توان با مترونیدازول، الکل نوشید؟

مترونیدازول و الکل ترکیبی خطرناک است که می‌تواند به واکنش دی‌سولفیرام‌مانند منجر شود. علائم این واکنش شامل گرگرفتگی، تپش قلب، تهوع و استفراغ است. به همین دلیل، پزشکان توصیه می‌کنند حداقل 48 ساعت پس از آخرین دوز مترونیدازول از مصرف الکل خودداری کنید.

هشدار مصرف دارو با مشروبات برای این آنتی‌بیوتیک‌ها بسیار جدی است و باید به‌طور کامل رعایت شود.

سیکلوسرین (سرومایسین)

سیکلوزرین برای درمان سل (سل)، یک عفونت جدی در ریه ها کاربرد دارد. الکل و سیکلوسرین نباید با هم استفاده شوند، خصوصاً در طی یک رژیی با دوزهای زیاد سیکلوسرین باید احتیاط کنید. الکل احتمال و خطر تشنج را افزایش می دهد. خطر تشنج در الكلی های مزمن نیز افزایش می یابد. ترکیب این دارو و الکل ممکن است خطر سمیت سیستم عصبی مرکزی را افزایش دهد.

تینیدازول (تینداماکس)

عوارض مصرف تینیدازول با الکلک ممکن است شامل گرفتگی شکم، حالت تهوع، استفراغ، سردرد، گرگرفتگی باشد. در طول درمان و تا 72 ساعت پس از قطع درمان با تینیدازول از مصرف الکل خودداری کنید.

سفوتان

مصرف سفوتان و الکل می تواند منجر به بروز واکنشی شبیه دی سولفیرام شود. ممکن است این عوارض شامل گرفتگی شکم، حالت تهوع، استفراغ، سردرد، گرگرفتگی باشد. در طول درمان و تا 72 ساعت پس از قطع درمان سفوتان از ترکیب با الکل خودداری کنید. سفوتان یک آنتی بیوتیک سفالوسپورین با طیف وسیع است که برای درمان انواع عفونت ها استفاده می شود.

بنزنیدازول

مصرف بنزنیدازول با الکل می تواند منجر به بروز عوارض جانبی ناخوشایند مانند گرفتگی شکم، حالت تهوع، استفراغ، سردرد و گرگرفتگی شود. هنگام مصرف بنزنیدازول و حداقل سه روز پس از قطع مصرف آن، الکل مصرف نکنید.

کتوکونازول (Nizoral)

ترکیب دارو ضد قارچ کتوکونازول با الکل ممکن است خطر سمیت کبدی و واکنشی شبیه دی سولفیرام را افزایش دهد که می تواند شامل گرفتگی شکم، حالت تهوع، استفراغ، سردرد، گرگرفتگی باشد.

تالیدومید (تالومید)

ترکیب تالیدومید با الکل ممکن است خطر ایجاد آرامبخش افزودنی، خواب آلودگی، گیجی را افزایش دهد. در صورت رانندگی یا کار با ماشین آلات احتیاط کنید. از مصرف الکل در حین درمان با تالیدومید خودداری شود.

اریترومایسین اتیل سوسینات (EES)

اریترومایسین اتیل سوسینات ( EES ) یک آنتی بیوتیک ماکرولیدی است که برای درمان انواع باکتری ها مانند عفونت های ریه ها، گوش، روده و پوست و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. اتانول، اگر با اریترومایسین ترکیب شود، ممکن است جذب آنتی بیوتیک را در جریان خون به تعویق بیندازد و اثر آن را کاهش دهد. به نظر می رسد که الکل در صورت ترکیب با اریترومایسین اتیل سوکسینات منجر به ناراحتی معده می شود.

گریزئوفولوین (گریس-پگ)

گریزئوفولوین (Gris-PEG) داروی ضد قارچی است که برای درمان عفونتهایی مانند کرم حلقوی، پای ورزشکار، خارش جک و عفونتهای قارچی پوست سر یا ناخن (اونیکومایکوزیس) استفاده می شود. از مصرف الکل با گریزئوفولوین خودداری کنید. اثر الکل ممکن است توسط گریزئوفولوین افزایش یابد، و مانند “دی سولفیرام” منجر به ضربان قلب سریع، سردرد، گیجی، غش، گرگرفتگی، گرفتگی، حالت تهوع و استفراغ ایجاد شود.

linezolid) Zyvox)

Linezolid یک آنتی بیوتیک اگزازولیدینون است که برای انواع مختلف عفونت ها مانند ذات الریه و برخی عفونت های پوستی که در برابر داروهای دیگر مقاوم هستند، استفاده می شود. از ترکیب لینزولید با برخی از مواد غذایی و نوشیدنی هایی که حاوی مقدار زیادی تیرامین هستند خودداری کنید. تیرامین می تواند منجر به افزایش سریع و خطرناک فشار خون شود.

تریموپریم

تریمتوپریم آنتی بیوتیکی است که ممکن است برای عفونت های دستگاه ادراری (UTI) یا بسیاری از عفونت های باکتریایی استفاده شود. قبل از استفاده از تریمتوپریم همراه با الکل از پزشک خود بپرسید. تریمیتوپریم و الکل ممکن است منجر به عوارض جانبی ناخوشایندی مانند ضربان قلب سریع، گرگرفتگی، احساس ضعف، حالت تهوع و استفراغ شود.

کتوکونازول (خوراکی)

کتوکونازول یک داروی ضد قارچ خوراکی است که برای درمان برخی از عفونت های قارچی استفاده می شود. هنگام مصرف قرص خوراکی کتوکونازول باید مصرف الکل را کنار بگذارید. این ترکیب ممکن است خطر سمیت کبدی و واکنش “شبیه دی سولفیرام” را با عوارض جانبی مانند ضربان قلب سریع، سردرد، گیجی، غش، گرگرفتگی، گرفتگی، حالت تهوع و استفراغ افزایش دهد.

عوارض احتمالی مصرف الکل با آنتی‌بیوتیک

مصرف همزمان الکل و آنتی‌بیوتیک می‌تواند عوارض متعددی به همراه داشته باشد، از جمله:

• کاهش اثربخشی دارو: الکل ممکن است متابولیسم آنتی‌بیوتیک را مختل کند و درمان عفونت را ناکارآمد سازد.

• عوارض گوارشی: تهوع، استفراغ و درد معده از شایع‌ترین عوارض هستند.

• آسیب کبدی: مصرف الکل فشار زیادی بر کبد وارد می‌کند و خطر مسمومیت کبدی را افزایش می‌دهد.

• واکنش‌های شدید: برخی آنتی‌بیوتیک‌ها مانند مترونیدازول می‌توانند واکنش‌های خطرناکی ایجاد کنند.

آنتی‌بیوتیک‌هایی که با الکل خطر دارند باید با احتیاط مصرف شوند و از مصرف مشروبات الکلی در طول درمان خودداری شود.

چند ساعت بعد از آنتی‌بیوتیک می‌توان الکل نوشید؟

زمان مناسب برای مصرف الکل پس از آنتی‌بیوتیک بستگی به نوع دارو دارد. به‌طور کلی:

• برای مترونیدازول و تینیدازول، حداقل 48 تا 72 ساعت پس از آخرین دوز صبر کنید.

• برای سایر آنتی‌بیوتیک‌ها مانند اریترومایسین، حداقل 24 ساعت فاصله توصیه می‌شود.

• در مورد تری‌متوپریم-سولفامتوکسازول، بهتر است تا پایان دوره درمان از الکل پرهیز کنید.

همیشه با پزشک خود مشورت کنید تا زمان دقیق برای مصرف الکل پس از درمان مشخص شود.

نکات ضروری و توصیه‌های پزشکی مصرف الکل با آنتی‌بیوتیک

برای جلوگیری از خطرات مصرف الکل با آنتی‌بیوتیک، به نکات زیر توجه کنید:

• پرهیز کامل از الکل: در طول دوره درمان با آنتی‌بیوتیک، از مصرف هرگونه مشروبات الکلی خودداری کنید.

• مشورت با پزشک: پیش از مصرف هر دارویی، درباره تداخلات احتمالی آن با الکل سؤال کنید.

• رعایت دوز و زمان‌بندی: داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.

• توجه به علائم غیرعادی: در صورت بروز علائمی مانند تهوع شدید یا تپش قلب، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

سخن آخر

مصرف همزمان الکل و آنتی‌بیوتیک می‌تواند خطرات جدی برای سلامتی ایجاد کند، از کاهش اثربخشی دارو گرفته تا عوارض شدید مانند آسیب کبدی. برای حفظ سلامتی خود، در طول دوره درمان با آنتی‌بیوتیک از مصرف الکل خودداری کنید و با پزشک مشورت کنید. اگر سوالی درباره تداخل دارویی الکل و آنتی‌بیوتیک دارید، می‌توانید از خدمات مشاوره تلفنی پزشکی 24 ساعته پزشکت استفاده کنید تا راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.