رادیولوژیست پزشکی است که در تشخیص و درمان بیماری و آسیب، با استفاده از روش های تصویربرداری پزشکی مانند اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (CT)، تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)، پزشکی هسته ای، توموگرافی انتشار پوزیترون (PET)، همجوشی تصویربرداری، و سونوگرافی تخصص دارد.
رادیولوژیست ها 7 سال دوره ی پزشکی عمومی و 4 سال دوره ی تخصصی را سپری می کنند. این رشته پزشکی دوره 2 ساله فوق تخصصی در زمینه های انکولوژی پرتوی، رادیولوژی کودکان یا رادیولوژی مداخله ای نیز دارد.
اشعه ایکس
رادیولوژی، با اشعه ایکس آغاز شد، که زمینه پزشکی را کاملا تغییر داد. توانایی استفاده از تصویربرداری برای دیدن داخل بدن، تشخیص انواع شکستگی استخوان های بدن، تشخیص بیماری ها و تومورها، جسم های خارجی و موارد دیگر باعث شده رادیولوژی برای مراقبت های پزشکی ضروری باشد.
از زمانی که رادیولوژی به یک امر عادی در تشخیص پزشکی تبدیل شد، با چالش های فنی زیادی روبرو شده است. این مسیر با تصویر اشعه ایکس شروع شده و در چندین دهه اخیر از بسیاری جهات گسترش یافته است.
در اشعه ایکس از اشعه برای دیدن بدن و اجسام خارجی و استخوان های غیرطبیعی استفاده می شود. این امر به پزشکان امکان می دهد هر آنچه در ساختار استخوان مشکل دار است تشخیص داده شود، که منجر به برنامه ی درمانی مناسب می شود. عدم توانایی عکس رادیولوژی ساده در تشخیص بافت نرم و غضروف و چربی بدن محققین را برآن داشت تا روش های پیشرفته تری را جهت تصویربرداری ابداع نمایند.
تخصص های رادیولوژیست ها
رادیولوژیست ها در زمینه های زیر نیز بسیار آموزش دیده هستند:
- اثرات تابش بر بدن انسان
- ایمنی / حفاظت در برابر اشعه
- برقراری ارتباط بین یافته های تصویر برداری با سایر معاینات و آزمایشات
- عملکرد و تفسیر مناسب معاینات رادیولوژیک و تصویربرداری پزشکی با کیفیت
- توصیه به معاینات یا درمانهای مناسب بیشتر در صورت لزوم و مشاوره با پزشکان ارجاع دهنده
- راهنمایی تکنسین های رادیولوژی (پرسنلی که با تجهیزات تصویربرداری کار می کنند) در انجام صحیح تصویربرداری
رادیولوژیست به عنوان یک مشاور متخصص همکاری مهمی را با پزشک ارجاع دهنده در درمان بیماران دارند و هم چنین در استفاده از انواع فناوری های تصویربرداری مانند CT، MRI، PET و تصویربرداری تلفیقی و سه بعدی و همچنین روشهای تشخیصی و درمانی کم تهاجمی مانند درمان اندوواسکولار( داخل عروقی)، آنوریسم و تومورها، بیوپسی های پوستی و پرتودرمانی ماهر هستند.
رادیولوژی تشخیصی
متخصصین این رشته از روش های مختلف تصویربرداری، مانند اشعه ایکس، رادیونوکلیدها، سونوگرافی، تابش الکترومغناطیسی برای دیدن داخل بدن و ارزیابی یا تشخیص وضعیت بیمار استفاده می کنند. رادیولوژیست شما با راهنمایی نوع تصویربرداری صحیح و متناسب با بیماری نقش مهمی در سلامتی شما ایفا می کند. ان ها تصاویر حاصل را تفسیر و گزارش می کنند و نوع درمان را توصیه می کنند و فقط در صورت لزوم، تصویربرداری اضافی را انجام می دهند.
انواع تصویربرداری ها در رادیولوژی تشخیصی، عبارتند از:
- رادیولوژی اورژانسی
- رادیولوژی سر و گردن
- تصویربرداری از پستان (ماموگرافی)
- رادیولوژی قفسه سینه (قلب و ریه ها)
- رادیولوژی کودکان (تصویربرداری از کودکان)
- رادیولوژی دستگاه گوارش (معده، روده و شکم)
- رادیولوژی اسکلتی عضلانی (عضلات و اسکلت)
- رادیولوژی قلب و عروق (قلب و سیستم گردش خون)
- رادیولوژی ادراری تناسلی (سیستم های تولید مثل و ادرار)
- نورورادیولوژی (مغز و سیستم عصبی؛ سر، گردن و ستون فقرات)
رادیولوژی مداخله ای یا اینترونشن
این رادیولوژیست ها پزشكانی هستند كه با استفاده از روشهای كم تهاجمی با کمک تصاویر اشعه ایكس و ام آر آی یا سی تی اسکن بیماری را تشخیص می دهند. ان ها از تصویربرداری پزشکی برای ارائه درمان به افراد مبتلا به بیماری های غیر سرطانی استفاده می کنند. در این رشته متخصصین برش های کوچک به جای برش های عمیق و وسیع به کار می برند و برای رویت محل از دوربین های کوچک استفاده می کنند.
آنها با دقت ابزارها را از طریق برشهای کوچک در سطح بدن هدایت می کنند، به منشا مشکل موجود رسیده و درمان های هدفمندی را ارائه می دهند. این روش های درمانی برای بیماری هایی مانند مشکلات قلبی، سکته مغزی، سرطان و فیبروم رحم مفید است که در مقایسه با جراحی، خطر، درد و زمان بهبودی کمتری دارد.
پرتو درمانی
این رادیولوژیست های بسیار آموزش دیده پزشکانی هستند که برنامه درمانی هر بیمار سرطانی را تنظیم می کنند. آنها از پرتودرمانی برای درمان سرطان استفاده می کنند و پیشرفت آن را کنترل می کنند و درمان را طوری تنظیم می کنند که از بهبودی بیماران اطمینان داشته باشند. این پزشکان آموزش های گسترده ای را در زمینه تشخیص سرطان، استفاده ایمن از اشعه برای درمان بیماری و مدیریت هرگونه عوارض جانبی ناشی از پرتو می بینند.
انکولوژیست پرتودرمانی
یک انکولوژیست پرتودرمان از شیوه ی پرتودرمانی برای درمان سرطان استفاده می کند. این روش درمانی شامل استفاده از پرتوهای پرانرژی هسته ای برای آسیب رساندن به سلولهای سرطانی و تخریب آن ها است که از گسترش بیشتر پیشگیری می کند.
این روش درمانی هم می تواند به کاهش علائم کمک کند و حتی در بعضی موارد به طور کامل بیماری را بهبود بخشد.
فیزیک پزشکی
فیزیکدانان پزشکی از علم فیزیک برای حمایت ازتشخیص پزشکی و درمان با روش های مختلف استفاده می کنند. برخی از فیزیکدانان پزشکی نیز محقق هستند و در توسعه فناوری های جدید پزشکی نقش دارند. این متخصصین بسیاری از دستگاه ها را که امروزه پزشکان به صورت روزمره از آنها استفاده می کنند تولید کرده اند، مانند تصویربرداری با تشدید مغناطیسی یا (MRI).
رادیولوژیست ها می توانند در کلینیک های تصویربرداری، بیمارستان ها یا دانشگاه ها کار کنند. شغل رادیولوژیست ها بسته به تخصص آنها متفاوت است.
روش های تصویربرداری پزشکی
همه رادیولوژیست ها با روش های تصویربرداری پزشکی کار می کنند، که شامل موارد زیر است:
- اشعه ایکس
- سونوگرافی
- اسکن ام آر آی
- پزشکی هسته ای
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
- اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET)
بیشتر این تکنیک ها شامل استفاده از اشعه است. رادیولوژیست ها در حفظ ایمنی افراد از اثرات مضر تابش بسیار آموزش دیده اند.
این متخصصان می توانند به پزشکان دیگر کمک کنند تا در مورد روش تصویربرداری مناسب تصمیم بگیرند و بر طبق نتایج ان درمان مناسب را انجام دهند. آنها همچنین می توانند به تفسیر تصاویر مختلف و سایر نتایج آزمایش کمک کنند تا تشخیص داده شود که آیا درمان های فعلی موثر است یا خیر.
انواع خاصی از رادیولوژیست ها، از جمله رادیولوژیست های مداخله ای، در روند درمان نقش فعال تری دارند.
برخی از رادیولوژیست ها به ندرت با بیماران کار می کنند و در عوض در آزمایشگاه هایی مشغول تحقیق هستند. به عنوان مثال، برخی از مطالعات بالینی ممکن است شامل یک رادیولوژیست برای کمک به تجزیه و تحلیل تصاویر پزشکی باشد.
بسیاری از افراد برای تشخیص تفاوت بین پزشک رادیولوژیست و رادیوگرافیست گیج می شوند. چه کسی را می خواهید که اشعه ایکس، سی تی اسکن، ام آر آی یا سونوگرافی را انجام دهد؟
سایر روش های تصویربرداری
همراه با اشعه ایکس، رادیولوژی رشد کرده است و سایر فناوری تصویربرداری مانند CT، MRI، فلوروسکوپی و آنژیوگرافی بعدها به این خانواده اضافه شده اند. این فن آوری های مختلف امکان تصویربرداری از دستگاه گوارش در زمان واقعی، مشاهده رگ های خونی، تهیه نقشه های دوبعدب و سه بعدی از بافت درون بدن و ایجاد نمای مقطع را فراهم می کند.
بدون این فناوری ها، تشخیص بسیاری از بیماری های رایج امروزه برای پزشکان بسیار دشوار خواهد بود.
رادیوگرافیست ها و رادیولوژیست ها چه تفاوتی دارند؟
رادیولوژیست هابا رادیوگرافیست متفاوت هستند. اگرچه هر دوی این متخصصان با تصویربرداری پزشکی کار می کنند، اما رادیوگرافیست ها افرادی هستند که با ابزار و تجهیزات تصویربرداری کار می کنند.
اسکن و تصویربرداری شما توسط رادیوگرافیست انجام می شود، که یک تکنسین تصویربرداری پزشکی است. اما تشخیص مشکل و تفسیر نتایج تصویربرداری توسط رادیولوژیست انجام می شود که یک متخصص پزشکی است.
رادیولوژیست ها متخصص پزشکی هستند که برای تفسیر اشعه ایکس و سایر آزمایشات تصویربرداری حدود 11 سال آموزش دیده اند. آنها با استفاده از سونوگرافی، اشعه ایکس، سی تی اسکن، ام آر آی و سایر فناوری های تصویربرداری، بیماری ها را تشخیص می دهند.
رادیولوژیست ها ممکن است آموزش های بیشتری را برای تبدیل شدن به یک رادیولوژیست مداخله ای یا اینترونشن انجام دهند، تا با روشهای هدایت تصویری ابزاری را جهت تشخیص و حتی درمان در بدن فرد وارد کنند، مانند درمان تومورهای سرطانی یا قرار دادن استنت برای باز کردن رگ های قلب و مغز.
آموزش رادیوگرافیست ها و رادیولوژیست ها
رادیوگرافی ها یک مدرک لیسانس را در رشته ی تصویربرداری پزشکی به پایان می رسانند که 4 سال طول می کشد. گزینه دیگر، مدرک کارشناسی ارشد 2 ساله است.
رادیولوژیست ها حداقل 7 سال دوره آموزش پزشکی عمومی و سپس 4 سال دوره تخصص رادیولوژی را می گذرانند. در صورت تمایل و واجد شرایط بودن 2 سال نیز دوره ی فوق تخصصی دارند.
چه زمانی به رادیولوژیست مراجعه کنیم؟
به طور کلی برای ویزیت توسط متخصص رادیولوژی و انجام روش های تصویربرداری پزشکی شما به یک نامه ی ارجاع از پزشک عکومی یا متخصصین در سایر رشته های پزشکی دارید.
رادیولوژی چقدر هزینه دارد؟
مبلغی که باید بپردازید، بسته به مکان مورد نظر، نوع تصویربرداری و شرایط تحت بررسی یا درمان متفاوت است.
رادیوگرافیست ها و رادیولوژیست ها در کجا کار می کنند؟
رادیوگرافیست ها و رادیولوژیست ها در مراکز پزشکی خصوصی، کلینیک های تصویربرداری، بیمارستان های بزرگ دولتی و خصوصی و کلینیک های تخصصی مانند کلینیک های سرطان فعالیت دارند.
امروزه، رادیولوژی یک ابزار اصلی تشخیصی برای اغلب بیماری ها است، به نظارت در درمان کمک می کند و حتی می تواند پیش بینی نتایج خاصی را نیز انجام دهد.
پزشکان به رادیولوژیست ها اعتماد می کنند.
در پزشکی امروز، پزشکان اعتماد زیادی به متخصصان رادیولوژی دارند. آنها نیاز به آزمایشات دقیق دارند تا بتوانند مشکل را تشخیص دهند و درمان مناسب را انجام دهند.
یکی از کارهایی که متخصص رادیولوژی انجام می دهد توضیح روش کار برای بیمار و پاسخ دادن به سوالات او است.
با وجود بسیاری از بیماری های هولناک که انسان ها را آزار می دهد، داشتن یک برنامه خوب برلی تشخیص و مدیریت بیماری مهم است. رادیولوژیست با ارایه دادن گزینه ها، ابزارها و تکنیک های مناسب و پیشرفته برای تشخیص و درمان به پزشکان نقش مهمی در مدیریت بیماری دارد. تصویربرداری تشخیصی امکان کسب اطلاعات دقیق در مورد تغییرات ساختاری یا مربوط به بیماری را فراهم می کند. با توانایی تشخیص در مراحل اولیه، احتمال درمان بیماری افزایش پیدا می کند. بدون رادیولوژی، این امکان وجود نخواهد داشت. بدون رادیولوژی، بسیاری از افراد به دلیل عدم تشخیص زودرس بیماری دچار عوارض جدی و حتی تهدید حیات خواهند شد.
آخرین دیدگاه‌ها