آلرژی به سویا یا آلرژی به محصولات سویا، یک حساسیت غذایی مشترک است. غالباً، آلرژی سویا با واکنش به مواد شیرین حاوی سویا، در نوزادی شروع می شود. اگرچه آلرژی در بیشتر کودکان به خودی خود از بین می رود اما در برخی از آن ها این حساسیت تا بزرگسالی باقی می مانند. علائم خفیف آلرژی سویا شامل کهیر یا خارش داخل و اطراف دهان است. در موارد نادر، آلرژی سویا می تواند یک واکنش آلرژیک خطرناک (آنافیلاکسی) ایجاد کند. اگر شما یا فرزندتان به سویا حساسیت دارید، به پزشک مراجعه کنید برخی از آزمایشات می توانند حساسیت را تشخیص دهند. درمان آلرژی به سویا به معنای پرهیز از خوردن محصولات حاوی سویا می باشد بسیاری از غذاها مانند محصولات گوشتی، نانوایی، شکلات و غلات صبحانه ممکن است حاوی سویا باشند.
علائم آلرژی به سویا
برای اکثر افراد، آلرژی سویا ناراحت کننده می باشد اما جدی نیست. اما به ندرت، یک واکنش آلرژیک به سویا می تواند وحشتناک و حتی خطرناک باشد. علائم و نشانه های آلرژی غذایی معمولاً در طی چند دقیقه تا چند ساعت پس از خوردن مواد غذایی حاوی آلرژن بروز می کند.
علائم آلرژی سویا می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سوزن سوزن شدن دهان
- قرمزی پوست (گرگرفتگی)
- خارش پوست و یا کهیر (اگزما)
- درد شکم، اسهال، حالت تهوع یا استفراغ
- خس خس سینه، آبریزش بینی یا مشکل در تنفس
- التهاب لب ها، صورت، زبان و گلو یا سایر قسمت های بدن
در حساسیت به سویا واکنش آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) به ندرت رخ می دهد. این شوک بیشتر در افرادی مشاهده می شود که علاوه بر سویا به سایر غذاها مانند بادام زمینی نیز حساسیت دارند.
بروز شوک آنافیلاکسی باعث علائم و نشانه های شدیدتری می شود، از جمله:
- نبض تند و سریع
- تنفس دشوار ناشی از تورم گلو
- شوک، با افت شدید فشار خون
- سرگیجه، سبکی یا از بین رفتن هوشیاری
اگر اندکی بعد از خوردن غذا علائم آلرژی غذایی را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید.
علت آلرژی به سویا
یک واکنش سیستم ایمنی بدن باعث آلرژی غذایی می شود. سیستم ایمنی بدن با داشتن حساسیت به سویا، پروتئین های سویا خاصی را به عنوان یک عامل مضر شناسایی می کند و باعث تولید آنتی بادی ایمونوگلوبولین (E (IgE به پروتئین سویا (آلرژن) می شود. در این شرایط دفعه بعد که فرد سویا مصرف می کند، این آنتی بادی های IgE آن را تشخیص داده و به سیستم ایمنی بدن سیگنال می دهند تا هیستامین و سایر مواد شیمیایی را به جریان خون آزاد کنند.
هیستامین و سایر مواد شیمیایی بدن باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم آلرژیک می شوند. هیستامین تا حدی مسئول بیشترین پاسخ های آلرژیک از جمله آبریزش بینی، خارش چشم، خشگی گلو، بثورات و کهیر، حالت تهوع، اسهال، مشکل در تنفس و شوک آنافیلاکتیک است.
سندرم انتروكوليت ناشي از پروتئين غذايي (FPIES)
اگرچه هر غذایی می تواند محرک باشد، اما سویا یکی از رایج ترین محرک های غذایی در کودکان است. واکنش سریع به سویا، معمولاً استفراغ و اسهال، معمولاً در عرض چند ساعت پس از خوردن سوبا، نه چند دقیقه رخ می دهد. برخلاف برخی از آلرژی های غذایی، FPIES معمولاً با گذشت زمان برطرف می شود. مانند آلرژی های معمولی سویا برای جلوگیری از این حساسیت باید از خوردن غذاهای حاوی سویا جلوگیری شود.
عوامل خطر آلرژی به سویا
برخی عوامل ممکن است شما را در معرض خطر بیشتری برای ایجاد آلرژی سویا قرار دهد:
- سن. آلرژی سویا در کودکان بخصوص کودکان نوپا و نوزادان بیشتر دیده می شود.
- سابقه خانوادگی. اگر سابقه خانوادگی آلرژی های دیگری مانند تب یونجه، آسم، کهیر یا اگزما دارید ممکن است در معرض خطر آلرژی به سویا یا غذاهای دیگر هم قرار بگیرید.
- سایر آلرژی ها. در بعضی موارد، افرادی که به گندم، لوبیا (حبوبات)، شیر یا سایر مواد غذایی حساسیت دارند، می توانند یک واکنش آلرژیک به سویا نیز داشته باشند. همچنین، افرادی که به سویا حساسیت دارند ممکن است که نسبت به سایر حبوبات حساسیت داشته باشند اما ممکن است بدون هیچ مشکلی بتوانند آنها را بخورند.
اگر علائم آلرژی سویا دارید، از مصرف غذاهایی که حاوی سویا هستند خودداری کنید.
پیشگیری آلرژی به سویا
هیچ راهی برای جلوگیری از حساسیت غذایی وجود ندارد. اگر به سویا حساسیت دارید، تنها راه جلوگیری از واکنش، اجتناب از مصرف محصولات سویا است. دانستن اینکه کدام غذاها حاوی سویا هستند همیشه آسان نیست.
برچسب های مواد غذایی را با دقت بخوانید. سویا اغلب در غذاهای غیر منتظره از جمله کنسرو ماهی تن و گوشت، کالاهای پخته شده، کراکر، کره بادام زمینی کم چربی و سوپ های کنسرو موجود است. هر بار که می خواهید محصولی بخرید، برچسب ها را بخوانید، زیرا مواد می توانند تغییر کنند. همچنین، بر روی برچسب های محصول عبارت «حاوی سویا» یا ممکن است حاوی سویا باشد دقت کنید.
روغن سویا بسیار پالایش شده ممکن است واکنشی ایجاد نکند زیرا حاوی پروتئین سویا نیست. به همین ترتیب، ممکن است به غذاهایی که حاوی لسیتین سویا هستند، واکنش نشان ندهید. اما به طور کلی، اگر یک برچسب شامل کلمه «سویا» باشد، از آن خودداری کنید. ، مانند:
- توفو
- آرد سویا
- سس سویا و تاماری
- شیر سویا، پنیر سویا، بستنی سویا و ماست سویا
- روغن نباتی، صمغ گیاهی، مایع سبزیجات و نشاسته گیاهی
علاوه بر سویا، کلمات دیگر در برچسب های مواد غذایی ممکن است نشان دهنده این باشد که این محصول حاوی سویا است، از جمله:
- گلیسین حداکثر
- مونودی گلیسیرید
- طعم دهنده طبیعی
- طعم دهنده مصنوعی
- پروتئین گیاهی بافتی (TVP)
- مونو سدیم گلوتامات (MSG)
- پروتئین گیاهی هیدرولیز (HVP)
- پروتئین گیاهی هیدرولیز شده
تشخیص آلرژی به سویا
برای تشخیص بهتر آلرژی به سویا پزشک در مورد علائم بیمار سوالاتی را می پرسد و معاینه فیزیکی را انجام می دهد. او ممکن است یک یا هر دو آزمایش زیر را توصیه کند:
- تست پوست. پزشکان پوست بیمار را تست می کنند و مقادیر کمی از پروتئین های موجود در سویا را روی آن قرار می دهند. در صورت ابتلا فرد به حساسیت، پوست در قسمتی که مورد آزمایش قرار گرفته علائم و یا ضایعات پوستی را نشان می دهد. متخصصان آلرژی معمولاً برای انجام و تفسیر تست های پوستی از حساسیت تخصص ویژه دارند.
- آزمایش خون. آزمایش خون می تواند پاسخ سیستم ایمنی بدن بیمار به سویا را با اندازه گیری مقدار آنتی بادی های خاص در جریان خون که به آنتی بادی ایمونوگلوبولین E معروف است، اندازه گیری کند.
درمان آلرژی به سویا
تنها راه جلوگیری از واکنش آلرژیک جلوگیری از مصرف پروتئین سویا و سویا است. برخی از داروها مانند آنتی هیستامین ها ممکن است در تسکین علائم جزئی آلرژی سویا نقش موثری داشته باشند. مصرف آنتی هیستامین پس از قرار گرفتن در معرض سویا ممکن است واکنش بیمار را کنترل کرده و به تسکین ناراحتی او کمک کند. آنتی هیستامین های بدون نسخه شامل: دیفن هیدرامین (بنادریل، داروی حساسیت کامل بنوفن)، کلروفنیرامین (کلر تری متون، آلر-کلر)، ستیریزین (زیرتک، تساوی حساسیت برابری) و لوراتادین (آلاورت، کلاریتین) می باشند. در برخی مواقع ممکن است بیمار با رعایت تمام نکات های تغذیه ای و غذایی باز هم علائمی را بروز دهد که در این شرایط احتمال دارد فرد به یک واکنش آلرژیک جدی مبتلا شده و نیاز به تزریق فوری اپی نفرین و مراجعه به اورژانس داشته باشد.
تعدادی از درمان ها در کارآزمایی های بالینی در دسترس هستند. درمان های امیدوارکننده شامل ایمونوتراپی دهانی (بلعیده) و ایمنی درمانی زیر زبانی (زیر زبان) برای افزایش تحمل به غذاهایی است که باعث ایجاد واکنشهای آلرژیک می شوند. اما تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.
آمادگی برای مراجعه به پزشک
اگر شما یا فرزندتان علائم آنافیلاکسی مانند اختلال در تنفس یا نبض سریع و ضعیف را تجربه کردید سریعا به پزشک مراجعه کنید. برای علائم کمتر شدید، با پزشک خانواده یا متخصص اطفال خود تماس بگیرید. در برخی موارد، ممکن است شما به پزشک متخصص در تشخیص و درمان بیماری آلرژیک (آلرژی زا) نیاز داشته باشیدو
- علائم خود و فرزندتان را تامدت زمان طولانی بنویسید. همچنین توجه داشته باشید که آیا شما یا فرزندتان در گذشته واکنش مشابه ای با سایر غذاها داشته اید یا برای اولین بار دچار این مشکل شده اید.
- لیستی از اطلاعات اصلی پزشکی، از جمله سایر مشکلات سلامتی اخیر و تجویز و داروهای بدون نسخه شما یا فرزندتان را تهیه کنید. این اطلاعات به پزشک کمک می کنند تا از سابقه آلرژی یا آسم در خانواده مطلع شود.
- تغییرات رژیم غذایی اخیر را ذکر کنید. در مورد غذاهای جدیدی که شما یا فرزندتان اخیراً امتحان کرده اید، می توانید جزئیات بیشتری را در اختیار پزشک قرار دهید.
برخی از سؤالاتی که درباره آلرژی سویا مطرح می شود، عبارتند از:
- آیا علل احتمالی دیگری وجود دارد؟
- چگونه می تواند آلرژی سویا را مدیریت کنم؟
- آیا این علائم آلرژی غذایی را نشان می دهد؟
- فکر می کنید سویا محتمل ترین علت است؟
- آیا پوشیدن دستبند هشدار پزشکی ضروری است؟
- من و فرزندم باید از مصرف چه غذاهایی پرهیز کنیم؟
- آیا آلرژی سویا خطر ابتلا به آلرژی غذایی دیگر من یا فرزندم را افزایش می دهد؟
- آیا سایر فرزندان من در معرض خطر آلرژی سویا هستند؟ اگر بله چه اقدامات پیشگیرانه ای می توانم انجام دهم؟
احتمالاً پزشك سؤالاتی از شما خواهد پرسید، از جمله:
- چه زمانی علائم شروع شد؟
- آیا سابقه خانوادگی آلرژی یا آسم دارید؟
- شما یا فرزندتان چه علائمی داشته است؟
- آیا شما یا فرزندتان نسبت به سایر غذاها حساسیت دارید؟
- آیا اخیراً فرزند شما شروع به خوردن غذاهای جامد کرده است؟
- آیا شما یا فرزندتان برای سایر شرایط پزشکی تحت معالجه هستید؟
- فکر می کنید چه چیزی باعث بهتر و یا بدتر شدن علائم شما می شود؟
- چه نوع غذاهایی را معمولاً در رژیم غذایی خانواده خود استفاده می کنید؟
- آیا شما یا فرزندتان اخیراً غذاهای جدیدی به رژیم غذایی خود اضافه کرده اید؟
علائم آلرژی سویا در نوزادان ممکن است هنگامی که کودک یک فرمول شیرین مبتنی بر سویا را شروع می کند، ظاهر شود. اگر گمان می کنید کودک شما به سویا حساسیت دارد، با تغذیه او یا شیر مادر، احتمال قرار گرفتن در معرض آلرژن ها را کاهش دهید. اگر کودک شما در حال خوردن غذاهای جامد است، از دادن محصولات با سویا خودداری کنید.
آخرین دیدگاه‌ها