سرماخوردگی دوران بارداری

به دلیل کاهش دفاع سیستم ایمنی بدن و مضر بودن مصرف برخی دارو ها برای پیشگیری از بروز عفونت در طول دوران بارداری، احتمال ابتلا زنان به سرماخوردگی در دوران بارداری بسیار زیاد است. در طول دوران بارداری سیستم ایمنی بدن مادران برای محافظت از جنین در حال رشد با سرعتی کمتر از حدطبیعی خودش کار می کند. این سرکوب سیستم ایمنی بدن زنان باردار را در برابر برخی بیماری ها مانند سرماخوردگی در دوران بارداری و یا عوامل عفونت زا آسیب پذیرتر می کند. زنان در صورت ابتلا به سرماخوردگی در دوران بارداری باید استراحت زیادی داشته باشند و  مایعات بیشتری مصرف کرده و در صورت بروز تب به پزشک مراجعه کنند.

علائم سرماخوردگی دوران بارداری

سرماخوردگی معمولاً با یک گلو درد و یا خارش آن شروع می شود که یک یا دو روز طول می کشد و به دنبال آن، سایر علائم به طور تدریجی بروز می کنند، از جمله:

• تب کم
• عطسه
• خستگی
• آبریزش بینی
• سرفه خشک که ممکن است بعد از تسکین سایر علائم، یک هفته یا بیشتر ادامه یابد.

علائم سرماخوردگی معمولاً 10 تا 14 روز طول می کشد. اما اگر علائم سرماخوردگی بیش از 10 تا 14 روز ادامه پیدا کنند و یا به تدریج بدتر شوند باید به پزشک مراجعه گردد.

علت سرماخوردگی دوران بارداری

سرماخوردگی بیشتر به دلیل نوعی ویروس معروف به رینوویروس ایجاد می شود که به راحتی از فرد به فرد دیگر منتقل می شود.

درمان سرماخوردگی بارداری

به طور معمول مصرف بسیاری از داروهایی که علائم سرماخوردگی را کاهش می دهند در دوران بارداری توصیه نمی شوند، اما زنان باردار برای درمان سرماخوردگی خود می توانند راهکارهای زیر را در نظر بگیرند:

استراحت

استراحت در رختخواب لزوماً مدت زمان بروز علائم سرماخوردگی در دوران بارداری را کوتاه نمی کند، اما احتمال اینکه بدن در طول دوران بارداری نیاز به استراحت داشته باشد خیلی زیاد است.

ورزش

زنان مبتلا به سرماخوردگی در طول دوران بارداری در صورتی که تب نداشته باشند و یا سرفه آن ها را اذیت نمی کند می توانند فعالیت های ورزشی منظم و سبکی داشته باشند. ورزش در بارداری می تواند باعث حفظ روحیه و سلامت مادر و جنین شود.

رژیم غذایی مناسب

این احتمال وجود دارد که بارداری روی اشتها زنان باردار تاثیر بگذارد و باعث بی اشتهایی و کم اشتهایی شود. اما رژیم غذایی سالم در دوران بارداری می تواند به تسکین و بهبودی برخی از علائم سرماخوردگی کمک کند.

مصرف ویتامین C

مصرف ویتامین C می توانند به طور طبیعی سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند. انواع مرکبات (پرتقال، نارنگی، گریپ فروت)، توت فرنگی، خربزه، کیوی، انبه، گوجه فرنگی، فلفل، کلم بروکلی، کلم قرمز و اسفناج سرشار از ویتامین C هستند.

مصرف روی

روی همچنین ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. زنان باردار باید روزانه 11-15 میلی گرم منابع غذایی حاوی روی را مصرف کنند. روی در گوشت بوقلمون و گاو، صدف پخته شده، تخم مرغ، ماست، جوانه گندم و جو دوسر وجود دارد.

مایعات فراوان

تب، عطسه و آبریزش بینی باعث می شود بدن مادر با کم آبی مواجهه شود. نوشیدنی های گرم، علاوه بر برطرف کردن کم آبی بدن باعث بهبودی علائم سرماخوردگی می شوند. بنابراین زنان در طول دوران بارداری بهتر است نوشیدنی های گرم (مانند چای زنجبیل) یا سوپ داغ (مانند آبگوشت) استفاده کنند.

انتخاب موقعیت خواب مناسب

زنان در طول دوران بارداری سعی کنند با قرار دادن چند بالش در زیر سر شان و بلند کردن سر خود، موقعیت مناسبی را برای خواب انتخاب کنند تا بتوانند راحت تر نفس بکشند.

مرطوب نگه داشتن هوای منزل

خشکی هوای خانه می تواند حساسیت بینی و گلو را تشدید کند، استفاده از دستگاه مرطوب کننده هوا می تواند در این شرایط برای تهویه مناسب منزل موثر باشد.

استفاده از اسپری بینی شور و یا شستشو بینی

استفاده از اسپری بینی به رطوبت دهان و بینی کمک می کند. فقط زنان باردار باید از استفاده اسپری های خالص پرهیز کنند، زیرا آن ها منجر به انتشار میکروب ها می شوند. علاوه بر آن، غرغره کردن مخلوط آب نمک گرم (1/4 قاشق چایخوری نمک در 8 اونس آب گرم) می تواند خارش یا گلو درد را تسکین دهد.

عسل

دو قاشق چای خوری عسل و یا مخلوط آن در آب گرم با لیمو به تسکین خشکی سرفه که اغلب همراه و بعد از سرماخوردگی ایجاد می شود به اندازه شربت سرفه موثر باشد.

آنفولانزای  دوران بارداری

آنفولانزا، که بیشتر اوقات خود را با درد بدن، تب و لرز نشان می دهد، می تواند برای زنان باردار مشکل ساز باشد. ابتلا به آنفولانزا برای زنان در حین بارداری بیش از حد ناراحت کننده می باشد و می تواند منجر به بروز برخی عوارض جدی و حتی بستری شدن زنان باردار در بیمارستان شود. برای همین زنانی که قصد باردار شدن دارند برای پیشگیری ابتلا به آنفولانزا، بهتر است در فصل پاییز واکسن آنفولانزا را دریافت کنند.

علائم آنفولانزای بارداری

آنفلوانزا نسبت به سرماخوردگی شدیدتر است و به طور ناگهانی ظاهر می شود. علائم آن عبارتند از:

• تب
• لرز
• سردرد
• سرفه های شدید
• درد عضلانی شدید
• عطسه های گاه به گاه
• ضعف و خستگی عمومی
• حالت تهوع، استفراغ و یا اسهال
• گلو درد که به طور کلی در دوم یا سوم بدتر می شود.

به طور کلی آنفولانزا توسط مجموعه ویروس های آنفلوانزا ایجاد می شود و علائم آن به طور معمول دو هفته طول می کشد، هر چند می توانند در طولانی مدت ادامه یابند.

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) به زنان توصیه می کند که همه مادران واکسن آنفولانزا را دریافت کنند. واکسینه شدن در سه ماهه آخر بارداری نه تنها مادر را در برابر این بیماری محافظت می کند، بلکه در محافظت کودک در برابر آنفولانزا تا چند ماه پس از تولد موثر است. تزریق واکسن آنفولانزا قبل از فصل پاییز یا اوایل آن بیشترین تاثیر را دارد. البته استفاده از واکسن اسپری بینی FluMist، که از ویروس آنفولانزای ضعیف زنده ساخته شده است در دوران بارداری یا شیردهی توصیه نمی شود.

درمان آنفولانزای بارداری

همان راهکارهای که  در سرماخوردگی زنان باردار موثر هستند می توانند برای درمان آنفولانزا در دوران بارداری تاثیر به سزایی داشته باشند.

از آنجا که تب بالا می تواند برای زنان باردار به طور بالقوه مضر باشد، آن ها باید برای کاهش تب راهکارهای زیر را در نظر بگیرند:

• حمام آب گرم
• مصرف نوشیدنی های زیاد
• استفاده از داروی کاهش دهنده تب (استامینوفن – با نام مستعار تیلنول)

همچنین زنان اگر از علائم آنفولانزا رنج می برند، سریعاً باید به پزشک خود مراجعه کنند. از آنجا که آنفولانزا می تواند در زنان باردار خطرناک باشد، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد برای تحت نظر قرار دادن وضعیت بیمار همزمان با مصرف داروهای ضد ویروسی، او را برای چند روز در بیمارستان بستری کند.

داروهای مجاز برای آنفولانزای دوران بارداری

در حالی که زنان در طی دوران بارداری خود مجاز با استفاده از همه نوع داروی نیستند اما برخی از داروهای بی خطر برای رفع علائم آنفولانزا در دوران بارداری وجود دارند که عبارتند از:

ضد ویروس ها

در صورت تجویز پزشک و تجویز آنفولانزا ، تمیفلو و سایر آنتی ویروس ها برای مصرف در دوران بارداری بی خطر هستند.

استامینوفن

 اگر زنان باردار دچار تب شدید و یا درد بدن ناخوشایند و یا سردرد شده باشند، معمولاً مصرف داروهای مانند استامینوفن برای آن ها بی خطر است. فقط در مورد دوز مناسب آن حتما باید با پزشک خود مشورت کنند.

داروهای ضد سرفه و اکثر قطره های سرفه

مصرف این داروها در دوران بارداری بی خطر تلقی می شوند، اما بهتر است برای تعیین دوز مناسب آن با پزشک مشورت شود.

برخی از اسپری های بینی

بیشتر اسپری های بینی حاوی استروئید برای استفاده در دوران بارداری مناسب هستند، اما در مورد مارک ها و دوزهای مصرفی بهتر است نظر و تجویز پزشک هم در نظر گرفته شود. قطره های نمکی و اسپری های ساده بی خطر هستند و به پاکسازی و رطوبت دهی بینی کمک می کند.

برخی از آنتی هیستامین ها

بنادریل و کلاریتین غالباً در دوران بارداری قابل استفاده هستند، اما حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت شود. برخی پزشکان معتقدند زنان در سه ماهه اول بارداری بهتر است از مصرف این نوع داروها خودداری کنند.

داروهای غیرمجاز برای آنفولانزا در بارداری

زنان در طول دوران بارداری خود باید از مصرف برخی داروهای تسکین دهنده علائم آنفولانزا خودداری کنند، چون برخی داروها باعث آسیب به نوزادان می شوند، این داروها عبارتند از:

برخی از داروهای تسکین دهنده درد

آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن در دوران بارداری می توانند برای مادر و نوزاد مضر باشند و زنان باردار بهتر است استفاده نکنند.

اکثر داروهای ضد احتراق

زنان باردار بهتر است از مصرف داروهای ضد احتقان مانندClaritin-D، Sudafed یا DayQuil اجتناب کنند. حتی برخی از پزشکان به زنان هشدار می دهند که در شرایط خاص از این داروها فقط پس از سه ماهه اول و فقط در دوز خیلی کم و آن هم در یک مدت زمان محدود استفاده کنند.

برخی از اسپری های بینی

استفاده از اسپری های بینی غیر استروئیدی که حاوی اکسی متازولین (مانند عفرین) هستند در طول دوران بارداری فقط باید با تجویز پزشک صورت بگیرد. اما بیشتر پزشکان استفاده از این اسپری ها را در طول دوران بارداری منع می کنند.

داروهای هومیوپاتی

زنان بهتر است در طول بارداری خود اکیناسه یا مکمل های دیگر حاوی روی و ویتامین C را بدون تأیید پزشکی مصرف نکنند.

حاملگی قطعاً مادران را در معرض عوارض جدی تر آنفولانزا مانند سینه پهلو قرار می دهد. در حقیقت، زنان باردار بیشتر از زنان غیر باردار به علت بروز عوارض جانبی آنفولانزا در بیمارستان بستری می شوند به همین علت پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا در دوران بارداری به عنوان یک اقدام پیشگیرانه ایده بسیار خوبی است. اما در صورت ابتلا، بهترین راهکار این است زنان سریعا به پزشک خود مراجعه کنند.

مقایسه برخی از ویژگی های بیماری ناشی از ویروس کرونا، آنفولانزا و سرماخوردگی

ویژگی ها	سرماخوردگی	آنفولانزا	کرونا ویروس
سرعت شروع	تدریجی	ناگهانی	تدریجی
تب	نادر، کمتر از 40 درجه سانتی گراد	شایع، بیشتر از 40 درجه سانتی گراد	شایع(99%)، کمتر از 40 درجه سانتی گراد
لرز	نادر با شدت متوسط	شایع و شدید	نادر و خفیف
سردرد	نادر	خیلی شایع	نادر (7%)
سرفه	نادر و خشک	شایع و مرطوب	شایع (60%) و خشک
گلودرد	شایع	شایع	نادر (20%)
درد عضلانی	نادر	خیلی شایع	نسبتا نادر (35%)
احساس خستگی	نادر و خفیف	خیلی شدید و شایع	شایع (70%)با شدت متوسط
آبریزش بینی	خیلی شایع	نادر	بسیار نادر
احساس گرفتگی بینی	خیلی شایع	نادر	بسیار شایع
عطسه	خیلی شایع	بسیار نادر	بسیار نادر
احساس ناراحتی در قفسه سینه	نادر و خفیف	با شیوع و شدت متوسط	شایع و شدید