سینوزیت حاد باعث می شود تا فضاهای موجود در داخل بینی (سینوس ها) ملتهب و متورم شوند. این التهاب باعث می شود تا دیگر تخلیه این ناحیه به خوبی صورت نگرفته و در نتیجه مخاط در این قسمت تجمع پیدا کند. ابتلا به سینوزیت حاد ممکن است باعث شود تا نفس کشیدن از طریق بینی دشوار شده و ناحیه اطراف چشم و صورت فرد مبتلا متورم شود. علاوه بر این فرد مبتلا به سینوزیت حاد ممکن است دچار علائمی مثل درد شدید صورت یا سردرد شود.
سینوزیت حاد بیشتر در اثر سرماخوردگی ایجاد می شود. اگر عفونت باکتریایی ایجاد نشود، بیشتر موارد در طی یک هفته تا 10 روز برطرف شده و درمان های خانگی ممکن است تمام موارد لازم برای درمان سینوزیت حاد باشد. سینوزیتی که با وجود درمان توسط پزشک بیش از 12 هفته به طول بیانجامد سینوزیت مزمن نامیده می شود.
علت سینوزیت حاد
سینوزیت حاد اغلب در اثر سرماخوردگی که یک عفونت ویروسی باشد به وجود می آید. البته در بعضی موارد عفونت باکتریایی باعث بروز آن خواهد شد.
عوامل خطر سینوزیت حاد
در صورت ابتلا به این بیماری ها ممکن است بیش از دیگران در معرض ابتلا به سینوزیت حاد قرار داشته باشید:
- ناهنجاری در بینی مثل انحراف بینی، پولیپ بینی یا تومور
- بیماری مثل فیبروز کیستیک یا اختلال در سیستم ایمنی
- ابتلا به تب یونجه یا بیماری آلرژی دیگری که بر سینوس ها تأثیر بگذارد.
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار از طریق استعمال یا قرار گرفتن در معرض سیگار کشیدن دیگران
علائم سینوزیت حاد
علائم حاد سینوزیت اغلب شامل موارد زیر می شود:
- ترشحات سبز، زرد غلیظی که از بینی یا پشت گلو خارج شود.
- انسداد بینی یا گرفتگی بینی که باعث مشکل تنفس از بینی شود.
- درد، حساسیت، تورم و فشار اطراف چشم، گونه، بینی یا پیشانی که هنگام خم شدن فرد شدت می گیرد.
علائم و نشانه های دیگر بیماری سینوزیت حاد عبارتند از:
- تب
- سرفه
- سردرد
- خستگی
- فشار گوش
- بوی بد دهان
- درد در دندان
- تغییر حس بویایی
- زمان مراجعه به پزشک
بیشتر افراد مبتلا به سینوزیت حاد نیازی به مراجعه به پزشک ندارند.
اما در صورت داشتن موارد زیر حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- تب مداوم
- سابقه سینوزیت مکرر یا مزمن
- علائمی که بیش از یک هفته یا بیشتر طول بکشد.
- علائمی که بعد از بهبود یافتن مجدداً شدت می گیرد.
در صورتی که شاهد بروز علائم زیر بودید نشان دهنده عفونت جدی بوده و باید فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید:
- گیجی
- تب شدید
- گرفتگی گردن
- دوبینی یا تغییر در قدرت بینایی
- درد ، تورم یا قرمزی در اطراف چشم ها
عوارض سینوزیت حاد
عوارض حاد سینوزیت شایع نبوده و به ندرت بروز پیدا می کند. اما در صورت بروز این عوارض جانبی شامل موارد زیر خواهد بود:
- سینوزیت مزمن. سینوزیت حاد ممکن است شعله ور شدن یک مشکل طولانی مدت شناخته شده به عنوان سینوزیت مزمن باشد. سینوزیت مزمن، سینوزیتی است که بهبود آن بیش از 12 هفته طول می کشد.
- مننژیت. این عفونت باعث التهاب غشاها و مایعات موجود اطراف مغز و نخاع خواهد شد.
- سایر عفونت ها. (سلولیت) گسترش یافته و این قسمت ها را نیز درگیر کند.
- مشکلات بینایی. اگر عفونت به حدقه چشم شما گسترش یابد می تواند باعث کاهش دید یا حتی کوری دائمی فرد مبتلا به سینوزیت حاد شود.
پیشگیری سینوزیت حاد
برای کاهش خطر ابتلا به سینوزیت حاد بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:
- از عفونت دستگاه تنفسی پیشگیری کنید. سعی کنید از افراد سرما خورده یا دارای علائم سرماخوردگی دوری کنید. دستان خود را قبل از میل غذا و به طور مکرر با آب و صابون بشویید.
- حساسیت خود را مدیرت کنید. برای تحت کنترل داشتن علائم حساسیت خود به توصیه های پزشکی و درمانی عمل کنید.
- از قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا هوای آلوده بپرهیزید. دود دخانیات و سایر آلاینده ها با تحریک ریه ها و مسیرهای تنفسی احتمال ابتلا به سینوزیت حاد را افزایش خواهد داد.
- از دستگاه های رطوبت ساز استفاده کنید. اگر هوای منزل خشک است، بهتر است برای مرطوب کردن هوا از دستگاه رطوبت ساز استفاده کنید.
تشخیص سینوزیت حاد
پزشک برای تشخیص سنیوزیت حاد به دنبال علائم و نشانه های این بیماری در بینی و صورت شما بوده و معمولاً با کمک معاینه ابتلای به این بیماری را تأیید خواهد کرد.
دیگر روش هایی که ممکن است برای تشخیص سینوزیت حاد یا رد ابتلا به بیماری های دیگر با علائم مشابه استفاده شود، شامل موارد زیر می شود:
- آندوسکوپی بینی. برای انجام این شیوه یک لوله نازک و انعطاف پذیر (آندوسکوپ) همراه با نور فیبر نوری که از طریق بینی شما وارد شده است به پزشک شما اجازه می دهد تا از نظر ظاهری وضعیت داخل سینوس های شما را معاینه کند.
- شیوه های تصویربرداری. سی تی اسکن جزئیات مربوط به سینوس ها و نواحی مختلف بینی شما را نشان خواهد داد. البته این شیوه تشخیصی معمولاً برای سینوزیت حاد بدون عارضه توصیه نمی شود، اما مطالعات تصویربرداری ممکن است به یافتن ناهنجاری ها یا عوارض مشکوک دیگر فرد مراجعه کننده کمک کند.
- نمونه برداری از بینی و سینوس. آزمایشات آزمایشگاهی معمولاً برای تشخیص سینوزیت حاد لازم نیست. با این حال، اگر این بیماری نسبت به درمان های صورت گرفته پاسخگو نبوده یا رو به وخامت باشد، نمونه های بافتی گرفته شده از بینی یا سینوس های فرد ممکن است به یافتن علت اصلی بروز سینوزیت حاد مانند عفونت باکتریایی کمک کند.
- آزمایش آلرژی. اگر پزشک شما مشکوک باشد که آلرژی باعث سینوزیت حاد شما شده است. ممکن است آزمایش آلرژی پوستی را برای شما تجویز کند. آزمایش پوستی بی خطر و سریع بوده و می تواند به تشخیص آلرژن به وجود آورنده مشکلات سینوزیتی شما کمک کند.
درمان سینوزیت حاد
در بیشتر موارد سینوزیت حاد خود به خود بهبود خواهد یافت. تکنیک ها و شیوه های خود مراقبتی معمولاً تنها مواردی است که برای کاهش علائم به آن نیاز خواهید داشت.
درمان برای کاهش علائم
پزشک ممکن است برای کمک به تسکین علائم سینوزیت حاد روش های درمانی زیر را توصیه کند:
- اسپری نمکی بینی. در این شیوه درمانی روزانه چندین بار به بینی خود محلول نمکی اسپری می کنید تا مجرای بینی و تنفسی شما به خوبی شسته شود.
- کورتیکواستروئیدهای بینی. این اسپری های بینی به جلوگیری و درمان التهابات به وجود آمده کمک می کند. این کورتیکو استروئیدهای بینی معمولاً شامل فلوتيكازون، بودزونید (آلرژی به رینوكورت) ، مومتازون و بكلومتازون می شود.
- دکونژستانت. این داروها به صورت مایع، قرص و اسپری های بینی موجود هستند که بدون نیاز به نسخه می توان آن ها را تهیه کرد. البته نکته مهم برای استفاده از این شیوه درمانی این است که نباید بیش از چند ماه از این دارو استفاده کنید. زیرا در صورت تداوم مصرف، گرفتگی بازگشته و شدیدتر از گذشته خواهد بود.
- داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه. برای درمان علائم این بیماری ممکن است استامینوفن، ایبوپروفن یا آسپرین مؤثر باشد. در هنگام دادن آسپرین به کودکان یا نوجوانان احتیاط کنید. كودكان و نوجواناني كه از آبله مرغان يا علائم شبه آنفلوانزا بهبود مي يابند هرگز نبايد آسپرين مصرف كنند. زیرا مصرف آسپرین در چنین کودکانی با سندرم Reye ;I یک بیماری نادر و بسیار خطرناک است، مرتبط است.
آنتی بیوتیک ها
معمولاً مصرف آنتی بیوتیک ها برای درمان سینوزیت حاد لازم نیست. حتی در صورتی که سینوزیت حاد دارای منشأ باکتریایی باشد، بازهم ممکن است این عارضه بدون هیچ درمانی بهبود یابد. به همین خاطر پزشک ممکن است منتظر بماند تا ببیند سینوزیت حاد بدون تجویز آنتی بیوتیک بهبود می یابد یا شدت می گیرد، سپس اقدام به تجویز آنتی بیوتیک خواهد کرد.
با این حال علائم شدید، پیشرونده یا مداوم ممکن است به تجویز آنتی بیوتیک ها نیاز داشته باشد. اگر پزشک شما آنتی بیوتیک تجویز کرده است، حتماً بعد از بهتر شدن علائم دوره درمان آنتی بیوتیکی خود را تکمیل کنید. زیرا در صورتی که زودتر از زمان مقرر مصرف آنها را متوقف کنید، ممکن است علائم شما عود کند.
ایمونوتراپی
اگر آلرژی باعث بروز سینوزیت شده باشد، ایمونوتراپی از جمله مواردی است که می تواند واکنش بدن نسبت به آن آلرژن های به خصوص را کاهش داده و در نتیجه باعث شود تا علائم ناشی از آن تا حد قابل توجهی کمتر شود.
سبک زندگی و درمان های خانگی سینوزیت حاد
اقدامات خود مراقبتی که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد تا حد زیادی به تسکین علائم سینوزیت کمک خواهد کرد:
- استراحت. این کار به بدن شما کمک می کند تا با سرعت بیشتری با عفونت ها مبارزه کرده و در نتیجه بهبودی سریع تر حاصل شود.
- بخور. بهتر است با استفاده از حوله و یک کاسه آب جوش، بخور بگیرید. همچنین دوش گرفتن در داخل حمام با آب گرم به بهبود وضعیت تنفسی و مرطوب نگه داشتن مجرای تنفسی شما کمک کرده و با تخلیه مخاط اضافه، درد بینی و صورت را کاهش خواهد داد.
- آب کشی مجازی بینی. می توانید از بطری ویژه ای که مخصوص این کار است برای مرطوب نگه داشتن بینی خود استفاده کنید.
داروهای جایگزین
هیچ درمانی جایگزین و ثابت نشده برای کاهش علائم سینوزیت حاد وجود ندارد. البته محصولات حاوی ترکیبات خاصی از گیاهان ممکن است در درمان این بیماری کمک کننده باشد. این گیاهان درمانی ترکیبی شامل گل گاو زبان، ریشه جنتیان، آقطی، شاه پسندو ترشک می شود.
عوارض جانبی احتمالی مصرف این محصولات گیاهی شامل ناراحتی معده، اسهال و واکنش های آلرژیک پوستی خواهد بود. قبل از مصرف هرگونه مکمل گیاهی یا رژیم غذایی با پزشک خود مشورت کنید تا از عدم تداخل آن ها با داروهای مصرفی خود و عوارض جانبی آن مطلع شوید.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
از آن جایی که مدت زمان ملاقات با پزشک کوتاه بوده و حرف های زیادی برای گفتن خواهید داشت. در نتیجه بهتر است با آمادگی کامل به پزشک مراجعه کرده و از این زمان کوتاه نهایت استفاده را ببرید. بهتر است قبل از حضور در مطب موارد زیر را آماده کنید:
- لیستی از تمامی علائم و نشانه های بیماری را تهیه کنید. همه نشانه های مربوط و غیر مربوط به بیماری خود را یادداشت کرده و همراه خود داشته باشید.
- اطلاعات مهم شخصی را یادداشت کنید. بهتر است استرس ها و تغییرات اخیری که در زندگی تان افتاده است را یادداشت کنید.
- لیستی از تمامی داروهای مصرفی خود تهیه کنید. نام تمامی داروها، مکمل ها و ویتامین های که مصرف می کنید را همراه با میزان مصرف خود یادداشت کنید.
- دوست یا یکی از اعضای خانواده خود را همراه ببرید. گاهی اوقاتت به خاطر سپردن تمامی موارد و اطلاعاتی که پزشک در اختیارتان قرار می دهد، کار دشواری است. در نتیجه بردن همراه به یادآوری اطلاعات مهم و نکات کمک زیادی خواهد کرد.
- سؤالات خود را یادداشت کنید. تمامی سؤالات مربوط و غیر مربوطی که به ذهنتان رسیده و قصد پرسیدن آن ها از پزشک را دارید را یادداشت کرده و همراه خود به مطب ببرید.
سوالات بیمار از پزشک
بهتر است در مورد بیماری سینوزیت حاد سؤالات زیر را از پزشک بپرسید:
- آیا این علائم موقتی است یا مزمن؟
- به انجام چه آزمایش هایی نیاز خواهم داشت؟
- چه عاملی باعث بروز علائم من شده است؟
- علل احتمالی دیگر برای بروز این علائم چیست؟
- بهترین اقدام درمانی برای این بیماری چیست؟
- آیا برای درمان باید به متخصص مراجعه کنم؟
- آیا محدودیت هایی وجود دارد که باید از آن ها پیروی کنم؟
- مبتلا به بیماری های دیگری هستم. چگونه می توان این بیماری ها را به بهترین شکل مدیریت کرد؟
- آیا بروشور یا نسخه چاپی در مورد این بیماری دارید؟ برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
توقع و انتظارات از پزشک معالج
پزشک ممکن است در حین معاینه برای تشخیص و درمان بهتر، موارد زیر را توصیه کند:
- علائم تا چه میزان شدید است؟
- از چه زمانی علائم شما شروع شد؟
- آیا عاملی باعث می شود تا علائم شما بهبود یابد؟
- آیا عاملی باعث می شود تا علائم شما کاهش یابد؟
- آیا این علائم دائمی بود یا به صورت موقت ظاهر شد؟
- آیا اهل سیگار کشیدن بوده یا در هوای آلوده زنده می کنید؟
نتیجه گیری
سینوزیت حاد باعث می شود تا فضاهای موجود در داخل بینی ملتهب و متورم شده و دیگر تخلیه در این ناحیه به خوبی صورت نگرفته و در نتیجه مخاط در این قسمت تجمع پیدا کند. در بیشتر موارد سینوزیت حاد خود به خود بهبود خواهد یافت. تکنیک ها و شیوه های خود مراقبتی معمولاً تنها مواردی است که برای کاهش علائم به آن نیاز خواهید داشت. علائم این بیماری بیشتر شامل ترشحات سبز، زرد غلیظی که از بینی یا پشت گلو خارج شده،انسداد بینی یا گرفتگی بینی که باعث مشکل تنفس از بینی، درد، حساسیت، تورم و فشار اطراف چشم، گونه، بینی یا پیشانی همراه باشد، می شود.
آخرین دیدگاه‌ها