علت تجمع مایع در پشت پرده گوش: 2 روش تشخیص و درمان

تجمع مایع در پشت پرده گوش یکی از مشکلات شایع گوش است که می‌تواند به‌صورت احساس پری، کاهش شنوایی، صدا دادن گوش یا حتی سرگیجه بروز کند. این عارضه گاهی بی‌علامت پیش می‌رود و گاهی آن‌قدر آزاردهنده است که کیفیت زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

نکته مهم اینجاست که بسیاری از افراد آن را با عفونت گوش اشتباه می‌گیرند یا درمان را به تعویق می‌اندازند، در حالی که تشخیص به‌موقع نقش مهمی در جلوگیری از عوارض بعدی دارد.

در پزشکت، شما می‌توانید برای بررسی دقیق علت این مشکل و انتخاب بهترین مسیر درمانی، از مشاوره پزشکی تخصصی استفاده کنید. پزشکان ما با بررسی علائم، سابقه بیماری و شرایط فردی شما، بهترین راه درمان مایع پشت گوش را پیشنهاد می‌دهند تا بدون سردرگمی، سریع‌تر به آرامش و سلامت شنوایی برسید.

علت تجمع مایع در گوش چیست؟

تجمع مایع در پشت پرده گوش ممکن است که در هر فردی رخ دهد؛ اما به دلیل آناتومی لوله شنوایی کودکان که قطر آن کوچکتر و افقی تر از لوله شنوایی یک بزرگسال است، احتمال بروز آن در کودکان بسیار بیشتر است.

سالانه حدود 2.2 میلیون مورد اوتیت میانی با افیوژن در ایالات متحده رخ می‌دهد و از هر 100 کودک حدود 90 کودک، قبل از رسیدن به 5 یا 6 سالگی این وضعیت را تجربه می کنند. مایع گوش به دلیل نوعی اختلال در عملکرد لوله شنوایی است که از تخلیه کافی لوله استاش جلوگیری می‌کند.

دلایل عمده ایجاد مایعات در گوش برای بزرگسالان و کودکان عبارت‌اند از:

• آلرژی
• قرار گرفتن در معرض مواد تحریک کننده شیمیایی، به ویژه دود سیگار
• هر نوع احتقان، از ویروس سرماخوردگی، عفونت مشابه یا حتی بارداری
• ناهنجاری های دهانی که می تواند با سندرم داون یا شکاف کام همراه باشد.
• تهاجم گوش به گوش (تغییرات سریع فشار هوای محیط مانند حین پرواز در هواپیما یا غواصی)
• آسیب به لوله شنوایی در اثر اشعه ناشی از سرطان سر و گردن یا جراحی های قبلی که ممکن است لوله شنوایی را مختل کند (نادر)
• بافت سینوس بزرگ شده، پولیپ بینی، لوزه ها و آدنوئیدها یا سایر رشد هایی که لوله شنوایی را مسدود می‌کنند و معمولاً ناشی از سینوزیت مزمن است.

در صورت نیاز به دریافت مشاوره از متخصصان گوش و حلق و بینی می‌توانید از طریق خدمات پزشکی غیرحضوری با بهترین پزشکان کشور در ارتباط باشید.

بیش از ۹۸ پزشک آنلاین و آماده پاسخگویی

مشاوره آنلاین با بهترین متخصصان گوش و حلق و بینی

گفتگو با پزشک

علائم تجمع مایع در پشت پرده گوش

علائم مایع در گوش‌ها در افراد مختلف متفاوت است. در کودکان کوچک معمولاً گفته می‌شود که این بیماری بدون علامت است، اگرچه به احتمال زیاد کودکان در این سن قادر به بیان ناراحتی و علائم خودشان نیستند. در صورت عدم وجود درد شدید در گوش، بیشتر علائم مورد توجه مراقبان آنها قرار نمی گیرد.

در اکثر بزرگسالان، احساس تجمع مایعات در گوش میانی ممکن است که ظریف باشد؛ اما برخی از بزرگسالان درد مداوم گوش و علائم ناتوان کننده را گزارش داده‌اند. در برخی از بزرگسالان و کودکان که به طور مداوم با مشکل مایعات مزمن در گوش خود روبرو بوده اند، نشان داده که مایعات دوباره تجمع یافته و نیاز به درمان دارند.

به طور کلی علائم تجمع مایع در پشت پرده گوش ممکن است که شامل موارد زیر باشند:

• گوش درد
• کاهش شنوایی
• مشکلات رفتاری
• وز وز گوش (زنگ زدن در گوش)
• افزایش درد گوش هنگام تغییر ارتفاع
• عملکرد ضعیف مربوط به کم شنوایی
• احساس پری یا گرفتگی در گوش ها
• از دست دادن تعادل یا سرگیجه (نادر)
• احساس اینکه گوش “بهم چسبیده” است.

چندین بیماری وجود دارد که علائم مشابهی را در مایع گوش ایجاد می کند یا ممکن است همزمان با مایع در گوش وجود داشته باشد از جمله:

• گوش درد
• تخلیه گوش
• باروتروما گوش
• عفونت گوش میانی

چنانچه امکان مراجعه حضوری به مطبی پزشک را ندارید، تنها با یک گوشی تلفن از طریق گفتگوی آنلاین با دکتر مشکلات پزشکی خود را رفع کنید.

تشخیص علت تجمع مایع در پشت پرده گوش

از آنجا که مایع در گوش اغلب بدون علامت است، به خصوص در کودکان تشخیص داده نمی شود. اگر کودک شما علائم مایع در گوش دارد، بهتر است که او را نزد پزشک متخصص اطفال یا متخصص گوش و حلق و بینی ببرید؛ اما ممکن است که یک متخصص به تجهیزات تشخیصی بهتری دسترسی داشته باشد و از همه مهم‌تر تجربه کافی برای تشخیص علت وضعیت شما را داشته باشد.

1. معاینه اتوسکوپی

بهترین روش برای تشخیص تجمع مایع در پشت پرده گوش، معاینه گوش با استفاده از اتوسکوپ یا اتومیکروسکوپ است. پزشک شما به احتمال زیاد از اتوسکوپ استفاده خواهد کرد، اگرچه اتومایکروسکوپ امکان تشخیص دقیق تر را فراهم می‌کند.

ارزیابی گوش با اتوسکوپ بسیار ساده بوده و شامل عقب کشیدن گوش و قرار دادن نوک اتوسکوپ در گوش است. این وسیله به پزشک اجازه می دهد تا لاله گوش (غشای تمپان) را بررسی کند. پزشکان باتجربه ممکن است که در واقع یک سطح مایع در پشت لاله گوش، یک حباب یا بی حرکت بودن لاله گوش را مشاهده کنند.

متأسفانه استفاده از این روش همیشه موثر نیست. تنها چیزی که نشان دهنده مایع در گوش بوده، جمع شدن کمی لاله گوش یا رنگ آمیزی کمی غیرطبیعی است؛ به همین دلیل تشخیص مایعات در گوش به یک پزشک ماهر نیاز دارد.

سرویس پزشک خانواده آنلاین پزشکت، برای آن دسته از افرادی است که به سلامت خانواده و نسل‌های آینده خود اهمیت می‌دهند. برای دریافت این خدمات راهنمای مربوطه را بخوانید.

2. معاینه تمپانومتری

تجمع مایع در پشت پرده گوش با آزمایش دیگری به نام تمپانومتری قابل تأیید است. این تست از نظر گوش با استفاده از اتوسکوپ شباهت هایی دارد، به این معنا که گوش به عقب کشیده می شود و نوک ساز که به آن اسپکولوم نیز گفته می شود، در قسمت خارجی کانال گوش قرار می گیرد.

در این معاینه بیمار باید سعی کند که در طی این آزمایش خیلی بی‌حرکت بوده و در صورت امکان از صحبت کردن یا بلعیدن خودداری کند. از تمپانومتری می توان برای شناسایی علت های کاهش شنوایی مانند مایع در گوش (اوتیت میانی حاد) یا اتوسکلروز استفاده کرد.

از دست دادن شنوایی به دلیل مایع در گوش یکی از مشکلات رایج در کودکان است و می توان از تمپانومتری برای افزودن یک تجزیه و تحلیل عینی (کمی) از پرده گوش و گوش میانی استفاده کرد.

تیماپنومتری با قرار دادن ابزاری به نام تمپانومتر در مجرای گوش انجام می شود. تمپانومتر مانند اتوسکوپ یا شبیه دماسنج گوش به نظر می‌رسد. در این آزمایش تشخیصی خلا فشارهای مثبت و منفی را در مجرای گوش ایجاد می‌کند.

انرژی برگشتی یک نمودار موجی ایجاد کرده که پزشک می تواند از آن برای ارزیابی اختلالات گوش میانی استفاده کند. شکل موج تولید شده را تمپانوگرام می‌نامند که پزشک از آن برای ارزیابی عملکرد لاله گوش استفاده خواهد کرد. اگر مایعی در گوش وجود داشته باشد، غشای تمپ سفت شده و مقدار غیرطبیعی صدا منعکس می شود.

شما می‌توانید از طریق معاینه مجازی پزشک با پزشک مربوطه درباره علائم خود صحبت کرده تا متخصص اقدامات درمانی متناسب را پیشنهاد دهد.

به طور طبیعی، تجمع مایع در پشت پرده گوش به درمان نیاز ندارد. مایع معمولاً طی چند هفته به خودی خود تخلیه می‌شود. با این حال اگر این گونه نباشد، درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد.

برای درمان تجمع مایعات در پشت پرده گوش، راهکارهای زیر پیشنهاد می‌شوند:

• اگر مایعات به مدت 6 هفته وجود داشته باشد، درمان ممکن است که شامل آزمایش شنوایی سنجی، مصرف آنتی بیوتیک یا مراقبت بیشتر باشد.
• اگر مایعات پس از 12 هفته هنوز هم وجود داشته باشد، باید آزمایش شنوایی انجام شود. اگر کاهش شنوایی قابل توجهی همزمان با تجمع مایعات وجود داشته باشد، پزشک ممکن است که آنتی بیوتیک ها یا قرار دادن لوله در گوش را برای درمان در نظر بگیرد.
• اگر مایع پس از 4 تا 6 ماه همچنان وجود داشته باشد، قرار دادن لوله های گوش در معرض جراحی احتمالاً لازم است؛ حتی اگر دچار کم شنوایی نشوید.
• در صورت بزرگ بودن آدنوئیدها و انسداد قابل توجهی در لوله استاش ممکن است که نیاز به جراحی برای از بین بردن آن داشته باشید.

تجمع مایعات در گوش می‌تواند همراه یا بدون عفونت فعال باشد. در این وضعیت مصرف آنتی بیوتیک ها هیچ فایده ای ندارند، مگر این که در حال حاضر عفونت گوش وجود داشته باشد. علاوه بر آن، آنتی هیستامین ها برای درمان مایع در گوش توصیه نمی‌شوند.

کودکانی که در معرض خطر ابتلا به تجمع مایعات در گوش هستند، از جمله کسانی که از تاخیر رشد رنج می برند، ممکن است که به درمان فوری نیاز داشته باشند. برای کودکانی که نیازی به درمان ندارند، مدیریت علائم و انتظار برای رفع مایعات به خودی خود می تواند بهترین کار باشد. حتی در بین کودکانی که نیاز به مداخله جراحی دارند، بهبودی کامل تقریباً همیشه حاصل می شود.

در صورت بروز هرگونه مشکلات غیرعادی در شنوایی خود بهتر است فوراً از خدمات پزشک اورژانس آنلاین پزشکت برای دریافت کمک پزشکی استفاده کنید.

پیشگیری از تجمع مایع در پشت پرده گوش

این مراحل ممکن است برای پیشگیری و درمان خانگی جمع شدن مایع پشت گوش موثر باشند:

• از دود سیگار خودداری کنید.
• از مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک ها خودداری شود.
• از مواد حساسیت زای شناخته شده خودداری شود.
• دست ها و اسباب بازی های کودک خود را مرتبا بشویید.
• در صورت امکان، حتی فقط برای چند هفته، شیردهی را تشویق کنید. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، کمتر مریض شده و حتی سالها بعد به عفونت گوش مبتلا می شوند.
• در مورد واکسن ها به روز باشید. واکسن پنوموکوک (Prevnar) و واکسن آنفولانزا در پیشگیری از شایعترین نوع عفونت گوش موثر است.

برخلاف تصور عمومی، ورود آب به گوش کودک خردسال باعث ایجاد اوتیت مدیای جدی نخواهد شد. کودکانی که مرتبا شنا کرده و گوش خود را به اندازه کافی خشک نمی کنند، ممکن است به گوش شناگر مبتلا شوند؛ اما این وضعیت با تجمع مایعات در پشت پرده گوش کاملاً متفاوت است.

مشاوره فوری پزشکی برای درمان بیماری‌های مربوط به گوش در پزشکت

اگر شما یا یکی از عزیزانتان با علائم تجمع مایع در پشت پرده گوش مواجه هستید، همین امروز از طریق پزشکت با پزشکان متخصص مشورت کرده و با دریافت راهنمایی دقیق، مسیر تشخیص و درمان مناسب را با اطمینان آغاز کنید.

سخن آخر

تجمع مایع در پشت پرده گوش مشکلی است که شاید در ابتدا ساده به نظر برسد؛ اما بی‌توجهی به آن می‌تواند باعث تداوم علائم آزاردهنده و کاهش کیفیت شنوایی شود. شناخت علائم و توجه به تغییرات گوش، اولین قدم برای پیشگیری از عوارض احتمالی است.

با تشخیص صحیح و اقدام به‌موقع، اغلب می‌توان این مشکل را به‌طور مؤثر کنترل یا درمان کرد. مراجعه به پزشک و دریافت راهنمایی تخصصی، کمک می‌کند تا سلامت گوش حفظ شده و از بازگشت یا تشدید این عارضه جلوگیری شود.