بیوپسی پروستات با سونوگرافی و ام آر آی با استفاده از راهنمایی تصویربرداری و سوزن برای برداشتن بافت از پروستات به منظور بررسی بیماری صورت می گیرد. پروب سونوگرافی که در نمونه برداری از پروستات استفاده می شود تقریباً به اندازه انگشت است. هنگامی که پروب در رکتوم قرار گرفت، نمونه برداری با دستگاه بیوپسی هسته سوزن محرک فنر یا تفنگ بیوپسی انجام می شود. بیوپسی با راهنمای MRI می تواند با رویکرد اندورکتال از بین رکتوم انجام شود. برای بیوپسی اندورکتال، بیمار معمولاً روی شکم دراز کشیده است.

دستگاه بیوپسی پروستات چگونه طراحی شده است؟

دستگاه بیوپسی دارای یک سیم پیچ داخلی و مقعدی برای کمک به تصویربرداری و یک شکاف راهنما برای قرار دادن سوزن بیوپسی است. برای نمونه برداری بیمار معمولاً به پشت دراز کشیده و نمونه برداری به طور کلی با یک شبکه راهنمایی قرار گرفته در برابر پرینه (درست در زیر بیضه) انجام می شود.

در حال حاضر بیوپسی تنها راه تشخیص قطعی سرطان پروستات است. این روش همچنین برای تمایز بین سرطان و هیپرپلازی خوش خیم پروستات، استفاده می شود.

نمونه برداری از پروستات با سونوگرافی و MRI با هدف جمع آوری نمونه های بافتی از غده پروستات برای بررسی توسط آسیب شناس انجام می شود.

بیوپسی اغلب تحت هدایت سونوگرافی انجام می شود. در طی این روش، یک سوزن بیوپسی مخصوص از طریق دیواره رکتوم به غده پروستات وارد می شود. چندین نمونه کوچک از بافت برای تجزیه و تحلیل پاتولوژیک برداشته شود. این روش به بیوپسی هدایت شده سونوگرافی ترانس رکتال (TRUS) معروف است.

پروستات همچنین ممکن است از طریق پرینه (ناحیه پوست بین قاعده آلت تناسلی و رکتوم) قابل دسترسی باشد. این روش به عنوان روش transperineal شناخته شده است.

بیوپسی پروستات چه کاربردی دارد؟

در حال حاضر نمونه برداری از پروستات تنها راه تشخیص قطعی سرطان پروستات است. همچنین به تمایز سرطان از هیپرپلازی خوش خیم پروستات یا بزرگ شدن گره ای پروستات کمک می کند.

اگر پزشک در طول معاینه دیجیتال رکتوم (DRE)، یک آزمایش معمول غربالگری سرطان پروستات، یک گره یا سایر ناهنجاری های پروستات را تشخیص دهد، می توان بیوپسی پروستات را تجویز کند.

هنگامی که آزمایش خون میزان آنتی ژن اختصاصی پروستات را بالا نشان دهد، ممکن است نمونه برداری نیز انجام شود.  اگرچه دلایل مختلفی برای افزایش سطح PSA وجود دارد، اما سطح PSA بالاتر گاهی اوقات با سرطان همراه است. روند PSA با گذشت زمان ممکن است پزشک را برای سفارش نمونه برداری تحریک کند.

کاربرد بیوپسی پروستات با هدایت MRI

بیوپسی پروستات با هدایت MRI ممکن است در بیمارانی که دارای افزایش سطح PSA هستند و در عین حال نمونه برداری منفی با هدایت سونوگرافی منفی است، استفاده شود. همچنین ممکن است در شرایطی که MRI تشخیصی پروستات به دلیل افزایش PSA انجام می شود، یک ناهنجاری بسیار کوچک را نشان می دهد که به راحتی توسط سونوگرافی قابل هدف نیست. ام آر آی در بیمارانی که قبلاً تحت بیوپسی قرار گرفته اند و می خواهند حساسیت عمل و دقت نمونه برداری را بهبود ببخشند نیز مفید است.

نمونه برداری نه تنها سرطان را تشخیص می دهد. همچنین اطلاعات مربوط به میزان انتشار سرطان را فراهم می کند.

چگونه باید برای بیوپسی پروستات آماده شوم؟

بیمار باید قبل از نمونه برداری، لیستی از تمام داروهای مصرفی از جمله مکمل های گیاهی را به پزشک ارائه دهد. در صورت داشتن هرگونه حساسیت، مخصوصاً به بیهوشی، به پزشک خود اطلاع دهد. همچنین، در مورد بیماری های اخیر یا سایر شرایط پزشکی به پزشک خود اطلاع داده شود.

برای جلوگیری از خونریزی بیش از حد در حین و پس از بیوپسی، ممکن است از بیمار خواسته شود که به مدت هفت تا 10 روز استفاده از داروهای رقیق کننده خون را متوقف یا محدود کند. برای بررسی لخته شدن خون در روز عمل، ممکن است آزمایش خون لازم باشد.

به بیمار توصیه می شود که برای جلوگیری از عفونت، یک یا دو روز قبل از بیوپسی و صبح روز عمل قرص های آنتی بیوتیک مصرف کند.

برای روش هدایت MRI، شما ماده حاجب داخل وریدی به نام گادولینیوم دریافت خواهید کرد. از آنجا که گادولینیوم فاقد ید است، می توان از آن در بیماران مبتلا به آلرژی کنتراست با خیال راحت استفاده کرد.

معاینه تصویربرداری MR شما ممکن است شامل استفاده از سیم پیچ اندورکتال، سیم نازکی باشد که با یک بالون لاتکس پوشانده شده و در انتهای راست روده قرار گرفته است. اگر به لاتکس حساسیت دارید، باید به تکنسین MR اطلاع دهید تا بتواند سیم پیچ را با یک بالون بدون لاتکس بپوشاند.

شما باید روز قبل و یا روز امتحان خود وعده های غذایی سبک بخورید. این به شما کمک می کند تا کاوشگر سونوگرافی یا سیم پیچ اندورکتال راحت تر شود. همچنین ممکن است از شما خواسته شود قبل از امتحان از داروی انما استفاده کنید.

پزشک همچنین باید بداند که آیا شما از نظر سلامتی مشکل جدی دارید یا اخیراً جراحی کرده اید. برخی شرایط، از جمله بیماری شدید کلیه، ممکن است از دادن ماده حاجب برای آزمایش MR جلوگیری کند.

بیوپسی پروستات چگونه انجام می شود؟

نمونه برداری از پروستات همچنین می تواند با استفاده از اطلاعات حاصل از تصویربرداری MR انجام شود. این شرایط تصاویر با جزئیات بیشتری از پروستات را از حد امکان با سونوگرافی فراهم می کند.

قبل از نمونه برداری، تصاویر MR پروستات مورد بررسی قرار می گیرند، گاهی اوقات نیز با کمک نرم افزار ردیابی رایانه ای (CAD) برای مشخص کردن مناطق خاصی که ممکن است نیاز به ارزیابی بیشتری داشته باشند، انجام می شود. بیوپسی داخل حفره با هدایت MRI می تواند با استفاده از روش transperineal یا translectal انجام شود. هر دو روش به طور معمول از نرم افزار برای هدایت مسیر سوزن به موقعیت مطلوب درون پروستات استفاده می کنند.

سرانجام، می توان از یک روش تصویربرداری ترکیبی استفاده کرد که در آن تصاویر MR با تصاویر سونوگرافی در زمان واقعی ترکیب می شوند. این روش که به عنوان بیوپسی فیوژن MRI / TRUS شناخته می شود. این روش از مزیت استفاده از تصویربرداری برتر MRI همراه با هدایت سونوگرافی با کاربرد آسانتر برخوردار است. حتی می تواند در مطب انجام شود.

روش بیوپسی پروستات با سونوگرافی 

بیوپسی پروستات با هدایت سونوگرافی توسط رادیولوژیست یا متخصص اورولوژی انجام می شود. ممکن است نیم ساعت یا حدوداً قبل از انجام این عمل، یک تنقیه کوچک در رکتوم بیمار قرار داده شود تا روده ها  و مقعد از روده راست پاکسازی شود تا پروستات با سونوگرافی با وضوح بیشتری دیده شود و خطر عفونت را کاهش دهد.

همچنین ممکن است به عنوان یک محافظ اضافی در برابر عفونت، آنتی بیوتیک تجویز شود. گاهی تزریق بی حسی موضعی یا آرام بخشی در ناحیه راست روده انجام می شود تا در طول عمل ناراحتی به حداقل برسد.

در طی این روش، از بیمار خواسته می شود که دراز بکشد و پاهای خود را خم کند. پزشک ابتدا یک DRE را با انگشت دستکش انجام می دهد. سپس یک پروب سونوگرافی به راست روده بیمار وارد می کند. این پروب استریل می شود، برای اطمینان از محافظت در برابر هرگونه عفونت یا آلودگی، با کاندوم پوشانده و روانکاری می شود تا به راحتی به داخل راست روده شما سر بخورد.

پس از معاینه پروستات با سونوگرافی

پس از معاینه پروستات با سونوگرافی، پزشک نمونه برداری را انجام می دهد. تصاویر یا تصاویری که پزشک می تواند در صفحه سونوگرافی ببیند برای هدایت یک سوزن بسیار ریز، از دیواره رکتوم شما به داخل پروستات و گرفتن نمونه ای از بافت استفاده می شود. با تصویربرداری مداوم با سونوگرافی، پزشک قادر است سوزن بیوپسی را در زمان پیشرفت به پروستات در زمان واقعی مشاهده کند.

معمولاً طی مراحل هدایت سونوگرافی بین شش تا 14 نمونه منفرد گرفته می شود و توسط پاتولوژیست برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می شود.

پس از نمونه برداری از نمونه، پروب برداشته می شود. سپس به شما یک بالشتک کوچک داده می شود تا در صورت خونریزی از آن استفاده کنید. تا زمانی که پزشک یا پرستار از وضعیت شما راضی نباشند تحت مراقبت می مانید. کل روش بیوپسی با هدایت سونوگرافی معمولاً طی 45 دقیقه یا کمتر انجام می شود.

روش بیوپسی پروستات با هدایت MRI

یک رادیولوژیست با کمک پرستار و یک تکنسین تصویربرداری MR روش هدایت MRI را انجام می دهد. همانند روش سونوگرافی، ممکن است آنتی بیوتیک، آرامبخش و داروهای ضد درد قبل از نمونه برداری دریافت کنید.

روش هدایت شده با MRI ممکن است از مواد حاجب برای کمک بیشتر در تشخیص یا تشخیص ناهنجاری های احتمالی استفاده کند. یک پرستار یا یک تکنسین یک کاتتر داخل وریدی (IV) را به داخل رگ دست یا بازو وارد می کند. برای انجام بیوپسی ترانس رکتال با هدایت MRI، رو به روی یک میز بالشتی دراز خواهید کشید.

بعد از اینکه راهنمای بیوپسی به آرامی در راست روده قرار گرفت، سوزن بیوپسی با کمک تصاویر MR به موقعیت خود هدایت می شود و نمونه بیوپسی بدست می آید. برای بیوپسی transperineal با هدایت MRI، به پشت دراز خواهید کشید و یک شبکه هدایت بین پاها قرار می گیرد.

تحت هدایت تصویربرداری، سوزن بیوپسی از طریق شبکه هدایت به داخل بافت پروستات هدف قرار می گیرد. به بیوپسی های هدایت شده با MRI ممکن است به دو تا 14 نمونه بیوپسی نیاز داشته باشد، این بستگی به این دارد که یک منطقه کانونی هدف قرار گرفته باشد یا نمونه برداری نقشه برداری انجام شود.

مزایای بیوپسی پروستات در مقابل خطرات چیست؟

فواید بیوپسی پروستات

نمونه برداری از پروستات با سونوگرافی و ام آر آی با کمک دقیق به تشخیص ناهنجاری در پروستات و سرعت بخشیدن به درمان مناسب کمک می کند. نمونه برداری در تشخیص سرطان و BPH موثر است. سونوگرافی به طور گسترده ای در دسترس است، استفاده از آن آسان است. حتی هزینه کمتری نسبت به سایر روش های تصویربرداری دارد.

تصویربرداری سونوگرافی و MR متکی به اشعه یونیزه کننده نیست. استفاده از این اشعه با افزایش خطر ابتلا به سرطان در ارتباط است.

زمان بهبودی برای هر دو روش کوتاه است.بیماران می توانند به زودی فعالیت های معمول خود را از سر بگیرند.

تصاویر MR از پروستات واضح تر و دقیق تر از سایر روش های تصویربرداری است. حتی آن را به ابزاری ارزشمند در تشخیص زود هنگام و ارزیابی میزان تومورها تبدیل می کند.

خطرات بیوپسی پروستات

• خون در اسپرم و ادرار در روزهای بعد از عمل معمول است. اما معمولاً طی یک یا دو هفته از بین می رود. خون در مدفوع در روزهای بعد از عمل کاملاً رایج است.
• عفونت بسیار نادر است، اما در صورت عدم درمان می تواند شدید شود. اگر در طی چند روز پس از عمل علائم عفونت مانند تب و لرز را تجربه کردید، سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید یا به نزدیکترین بخش اورژانس بیمارستان بروید.
• در حالی که خونریزی داخلی بسیار نادر است، اگر شدید باشد ممکن است به جراحی یا روش کاتتر نیاز داشته باشد.
• به ندرت، احتباس ادرار یا ناتوانی موقتی در دفع ادرار، می تواند به دلیل انسداد مجرای ادرار رخ دهد. با قرار دادن یک لوله لاستیکی استریل معروف به کاتتر در مجرای ادرار برای رفع انسداد، این مسئله برطرف می شود.
• دستگاه های پزشکی کاشته شده که حاوی فلز هستند ممکن است در حین معاینه تصویربرداری MR از کار بیفتند و یا باعث مشکل شوند.

در صورت تزریق ماده حاجب، احتمال بروز واکنش آلرژیک بسیار ناچیز است. چنین واکنش هایی معمولاً خفیف بوده و به راحتی توسط دارو کنترل می شوند. اگر علائم آلرژیک را تجربه کردید، یک رادیولوژیست یا پزشک دیگر برای کمک فوری در دسترس خواهد بود.

فیبروز سیستمیک نفروژنیک در حال حاضر عارضه تصویربرداری MR شناخته شده است. اما بسیار نادر بوده و گمان می رود ناشی از تزریق دوز بالای ماده حاجب گادولینیوم در بیمارانی باشد که عملکرد کلیه آنها بسیار ضعیف است.

محدودیت های بیوپسی پروستات با سونوگرافی و MRI چیست؟

برای نمونه برداری های هدایت شده با MRI، تصاویر با کیفیت بالا تنها درصورتی که بتوانید هنگام ضبط تصاویر کاملاً بی حرکت بمانید، حاصل می شود. اگر مضطرب و گیج هستید و یا درد شدیدی دارید، ممکن است هنگام تصویربرداری دراز کشیدن برای شما دشوار باشد. حتی تصاویر حاصل از کیفیت کافی برای مفید بودن به عنوان یک ابزار تشخیصی برخوردار نباشند.

به همین ترتیب، وجود کاشت یا جسم فلزی دیگر نیز دستیابی به تصاویر واضح MR را دشوار می کند. بیماری که زیاد چاق باشد ممکن است در دهانه انواع خاصی از دستگاه های MRI جای نگیرد.

تصویربرداری MR همیشه نمی تواند بین بافت سرطانی و التهاب یا وجود فرآورده های خونی در پروستات، را از همدیگر تشخیص دهد.

MRI معمولاً هزینه بیشتری دارد و انجام آن ممکن است بیشتر از سایر روش های تصویربرداری باشد.