تومور بیضه در داخل کیسه بیضه رخ می دهد، بیضه ها برای تولید مثل هورمون های جنسی مرد و اسپرم را تولید می کنند. در مقایسه با سایر انواع سرطان، سرطان بیضه نادر است؛ اما شایعترین سرطان در مردان آمریکایی بین 15 تا 35 سال به شمار می آید. تومور بیضه حتی در صورت انتشار آن در خارج از بیضه قابل درمان است.
علت تومور بیضه
هنوز علت اصلی تومور بیضه مشخص نیست. پزشکان معتقدند که سرطان بیضه در هنگام تغییر سلول های سالم در بیضه رخ می دهد. سلول های سالم به روشی منظم رشد می کنند و تقسیم می شوند تا بدن به طور طبیعی کار کند؛ اما در برخی مواقع تعدادی از این سلول ها دچار ناهنجاری می شوند و به تقسیم خودشان ادامه می دهند. تجمع این سلول ها منجر به تومور در بیضه می شود.
عوامل خطر تومور بیضه
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به تومور بیضه را افزایش دهند، عبارتند از:
- نژاد. سرطان بیضه در مردان سفید پوست بیشتر از سیاه پوست است.
- سابقه خانوادگی. داشتن سابقه خانوادگی می تواند خطر تومور بیضه را افزایش دهد.
- سن. احتمال بروز تومور بیضه در نوجوانان و آقایان جوان به ویژه در سنین 15 تا 35 سالگی زیاد است؛ اما این تومور می تواند در هر سنی رخ دهد.
- رشد غیر طبیعی بیضه. شرایطی که باعث رشد غیر طبیعی بیضه ها می شود، مانند سندرم کلاینفلتر، ممکن است خطر ابتلا به تومور بیضه را افزایش دهد.
- بیضه نامتعارف. بیضه ها در حین رشد جنین در ناحیه شکم شکل می گیرند و معمولاً قبل از تولد به داخل کیسه بیضه فرو می روند. مردانی که بیضه دارند و هرگز فرود نیامده، در معرض خطر بیشتری از ابتلا به سرطان بیضه قرار دارند. این خطر حتی اگر بیضه جراحی شده به داخل بیضه جابجا شده باشد، افزایش می یابد. با این وجود، اکثر مردانی که به سرطان بیضه مبتلا می شوند، سابقه بیضه های نامتعارف را ندارند.
علائم تومور بیضه
علائم و نشانه های تومور بیضه، عبارتند از:
- کمر درد
- درد یا ناراحتی در بیضه
- توده یا بزرگ شدن هر دو بیضه
- احساس سنگینی در اسکروتوم
- درد دردناک در شکم یا کشاله ران
- بزرگ شدن یا حساسیت به سینه ها
- تجمع ناگهانی مایعات موجود در بیرون بیضه
تومور معمولاً فقط یکی از بیضه ها را تحت تأثیر قرار می دهد.
زمان ضرورت مراجعه به پزشک در تومور بیضه
مردان باید توجه داشته باشند در صورت تشخیص هرگونه درد، تورم یا برآمدگی در بیضه یا ناحیه کشاله ران، به پزشک مراجعه کنند، به خصوص اگر این علائم بیش از دو هفته طول بکشد.
پیشگیری تومور بیضه
هیچ راهی برای جلوگیری از تومور بیضه وجود ندارد. برخی پزشکان برای شناسایی سرطان بیضه در اولین مرحله خودآزمایی منظم را توصیه می کنند؛ اما همه پزشکان موافق این نظریه نیستند.
تشخیص تومور بیضه
در بعضی موارد، مردان خود تومور بیضه را، تشخیص می دهد. در موارد دیگر، پزشک ممکن است در طول معاینه معمول فیزیکی توده را شناسایی کند.
پزشک برای تشخیص بهتر ممکن است توصیه کند:
- سونوگرافی. در سونوگرافی بیضه از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از کیسه بیضه و بیضه ها استفاده می شود. در طول سونوگرافی بیمار باید با باز کردن پاهای خود بر روی پشت دراز بکشد. سپس پزشک ژل شفافی را به داخل بیضه تزریق می کند و با یک پروب دستی برای تهیه تصویر سونوگرافی روی اسکروتوم را ماساژ می دهد. سونوگرافی به پزشک کمک می کند تا ماهیت هرگونه برآمدگی بیضه را تشخیص دهد. سونوگرافی همچنین به پزشک خود می گوید که آیا توده ها داخل یا خارج از بیضه هستند.
- آزمایش خون. پزشک ممکن است آزمایش خون را برای تعیین میزان نشانگرهای تومور در خون انجام دهد. نشانگرهای تومور موادی هستند که به طور عادی در خون وجود دارند، اما ممکن است در برخی مواقع از جمله سرطان بیضه میزان این مواد افزایش یابند. سطح بالای تومور در خون به معنا ابتلا به سرطان نیست، اما ممکن است به پزشک در تعیین تشخیص بهتر کمک کند.
- جراحی برای برداشتن بیضه (ارکیکتومی رادیکال انژینال). اگر مشخص شود که توده موجود در بیضه سرطانی است، ممکن است عمل جراحی برای برداشتن بیضه توصیه شود. بیضه برداشته شده تجزیه و تحلیل و سرطانی بودن توده و یا نوع آن تشخیص داده شود.
تعیین نوع تومور بیضه
بیضه جراحی شده برای تعیین نوع سرطان بیضه تجزیه و تحلیل خواهد شد. نوع تومور بیضه گزینه های درمانی و پیش آگهی بیماری را تعیین می کند. به طور کلی، دو نوع تومور بیضه وجود دارد:
- سمینوما. تومورهای سمینوما در همه گروه های سنی رخ می دهد، اما اگر یک فرد مسن مبتلا به سرطان بیضه شود، احتمالاً سمینوما است. به طور کلی سمینوما به اندازه غیر اسمینوما تهاجمی نیست.
- نونسمینوما. تومورهای غیر سمینوما بیشتر در اوایل زندگی رشد پیدا می کنند و به سرعت انتشار می یابند. انواع مختلفی از تومورهای غیرسمینوما، از جمله کوریوکارسینوما، کارسینوما جنین، تراتوم و تومور کیسه زرده وجود دارد.
مرحله سرطان
هنگامی که پزشک تشخیص را تأیید کرد، مرحله بعدی تعیین میزان (مرحله) سرطان است. برای تعیین مرحله سرطان ممکن است بیمار تحت جراحی قرار بگیرد.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT). پزشک از اسکن CT برای جستجوی نشانه هایی از شیوع سرطان استفاده می کند.
- آزمایش خون. آزمایش خون بعد از برداشته شدن بیضه در تشخیص اینکه سرطان در بدن باقی مانده یا نه موثر است.
پس از این آزمایشات، تومور بیضه مرحله بندی می شود. مرحله بیماری در تعیین گزینه های درمانی بیماری موثر هستند. مراحل تومور بیضه توسط اعداد رومی نشان داده شده است که از 0 تا III است و کمترین مراحل نشان دهنده سرطان است که محدود به ناحیه اطراف بیضه است. در مرحله سوم، سرطان پیشرفته در نظر گرفته می شود و ممکن است در مناطق دیگر بدن مانند ریه ها انتشار یابد.
درمان تومور بیضه
گزینه های درمانی تومور بیضه به عوامل مختلفی از جمله نوع و مرحله سرطان، سلامت کلی و ترجیحات شخصی بیمار بستگی دارد.
عمل جراحی
جراحی های مورد استفاده در معالجه سرطان بیضه شامل موارد زیر است:
- جراحی برای برداشتن بیضه (ارکیکتومی رادیکال انژینال) درمان اصلی تقریباً در تمام مراحل و انواع سرطان بیضه است. برای برداشتن بیضه، جراح برش در ناحیه کشاله ران ایجاد می کند و از طریق آن کل بیضه را استخراج می کند. در موارد ابتلا به سرطان بیضه در مراحل اولیه، برداشتن جراحی بیضه ممکن است تنها درمان مورد نیاز باشد.
- عمل جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی مجاور (برش گره لنفاوی پس از عمل) از طریق برش در شکم انجام می شود. جراح سعی می کند تا از آسیب دیدن اعصاب اطراف غدد لنفاوی جلوگیری شود، اما در بعضی موارد آسیب به اعصاب ممکن است اجتناب ناپذیر باشد. اعصاب آسیب دیده می توانند در انزال مشکل ایجاد کنند، اما مانع از نعوظ نمی شوند.
اگر عمل جراحی تنها گزینه درمانی برای تومور بیضه باشد، پزشک جلسات درمانی پیگیری را توصیه می کند. در این قرارها (به طور معمول هر چند ماه برای چند سال اول و بعد از آن کمتر) آزمایش های خون، سی تی اسکن و سایر روش ها انجام می شود تا علائم احتمالی بازگشت سرطان تشخیص داده شوند.
پرتو درمانی
پرتودرمانی از پرتوهای پر انرژی مانند اشعه X برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. پرتودرمانی گزینه درمانی است که بعضی اوقات در افرادی که نوع تومور سمینوما استفاده می شود. پرتودرمانی ممکن است بعد از عمل برای از بین بردن بیضه توصیه شود. عوارض جانبی آن شامل حالت تهوع و خستگی و همچنین قرمزی و سوزش پوست در نواحی شکم و کشاله ران است. پرتودرمانی همچنین به احتمال زیاد تعداد اسپرم ها را به طور موقت کاهش می دهد و ممکن است در برخی از مردان روی باروری تأثیر بگذارد. بیمار می تواند قبل از شروع پرتودرمانی با پزشک خود در مورد گزینه های حفظ اسپرم خود مشورت کند.
شیمی درمانی
در شیمی درمانی از داروهایی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. داروهای شیمی درمانی در سراسر بدن به منظور از بین بردن سلول های سرطانی تزریق می شود. شیمی درمانی ممکن است به عنوان تنها گزینه درمانی و یا قبل یا بعد از جراحی برداشتن غدد لنفاوی توصیه شود. عوارض جانبی شیمی درمانی به داروهای خاصی که استفاده می شود بستگی دارد. عوارض جانبی رایج شامل خستگی، حالت تهوع، ریزش مو و افزایش خطر عفونت است. داروها و درمان هایی در دسترس است که برخی از عوارض شیمی درمانی را کاهش می دهد.
شیمی درمانی همچنین ممکن است منجر به ناباروری در برخی از مردان شود که در بعضی موارد می تواند دائمی باشد. بیماران بهتر است قبل از شروع شیمی درمانی، در مورد گزینه های حفظ اسپرم خود با پزشک مشورت کنند.
توصیه به بیماران مبتلا به تومور بیضه
هر بیمار روش خاصی برای مقابله با احساسات خودش را دارد. بیماران به احتمال زیاد بعد از تشخیص احساس ترس و عدم اطمینان از آینده خود را دارند. در حالی که ممکن است احساس اضطراب هرگز در این بیماران از بین نرود اما راهکارهای برای مدیریت آن وجود دارد، از جمله:
- در مورد سرطان بیضه به اندازه کافی بیاموزید تا در تصمیم گیری در مورد مراقبت از خود راحت باشید. سوالات خود را بنویسید و در ملاقات پزشک بعدی از آنها سؤال کنید. از پزشک یا سایر اعضای تیم مراقبت های بهداشتی خود بخواهید که منابع معتبری برای کسب اطلاعات بیشتر به شما توصیه کند.
- مراقب خودتان باشید. در زندگی روزمره خود انتخاب های سالم داشته باشید. انواع میوه و سبزیجات و رژیم غذایی سالم بخورید. استرس غیر ضروری را از بین ببرید تا بتوانید روی بهبودی تمرکز کنید. سعی کنید بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. اگر سیگار می کشید، آن را ترک کنید. در مورد داروها و راهکارهای دیگر با پزشک خود مشورت کنید تا به شما در ترک مصرف سیگار کمک کند.
- با سایر بازماندگان سرطان ارتباط برقرار کنید. سایر بازماندگان سرطان بیضه را در جامعه یا به صورت آنلاین پیدا کنید. برای گروه های پشتیبانی در منطقه خود با انجمن سرطانی ها تماس بگیرید.
- با عزیزان در ارتباط باشید. خانواده و دوستان تان به همان اندازه نگران سلامتی شما هستند. آنها می خواهند به شما کمک کنند، پس بهتر است با آنها ارتباط برقرار کنید و در صورت لزوم کمک بگیرید.
آمادگی برای مراجعه به پزشک
در صورت یافتن توده در بیضه، با پزشک خانواده یا پزشک عمومی مراجعه کنید. اگر پزشک مشکوک به تومور بیضه شود، شما را به پزشک متخصص در تشخیص و معالجه شرایط دستگاه ادراری و دستگاه تناسلی مرد (اورولوژیست) یا پزشک متخصص در معالجه سرطان (انکولوژیست) ارجاع می دهد.
برای آمادگی بیشتر در هنگام مراجعه به پزشک بهتر است:
- علائمی را که تجربه کردید بنویسید، از جمله مواردی که ممکن است به دلیل قرار ملاقات شما ارتباطی نداشته باشد.
- اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله شرایط پزشکی دیگر، فشارهای اساسی یا تغییرات اخیر زندگی را بنویسید.
- لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
- در نظر بگیرید که یکی از اعضای خانواده یا یک دوست را همراه خود داشته باشید. گاهی اوقات گرفتن همه اطلاعات ارائه شده در هنگام قرار ملاقات می تواند دشوار باشد.
پزشک احتمالاً تعدادی سؤال از شما خواهد پرسید، از جمله:
- علائم شما چقدر شدید است؟
- از چه زمانی شروع به تجربه علائم کردید؟
- آیا علائم شما مداوم بوده یا گاه به گاه رخ می دهند؟
- چه چیزی باعث بهتر و یا بدتر شدن علائم شما می شود؟
در مورد تومور بیضه، برخی از سؤالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید، عبارتند از:
- چه نوع سرطان بیضه دارم؟
- مرحله سرطان بیضه من چیست؟
- گزینه های درمان من چه هستند؟
- آیا به آزمایش های جانبی احتیاج دارم؟
- عوارض و خطرات هر گزینه درمانی چیست؟
- آیا بروشور یا مواد چاپی دیگری وجود دارد که بتوانم از آن استفاده کنم؟ چه وب سایتهایی را پیشنهاد می کنید؟
- من نگران توانایی خود در باروری خود هستم. برای برنامه ریزی در مورد احتمال ناباروری چه کاری می توانم قبل از درمان انجام دهم؟
- آیا می توانید گزارش آسیب شناسی را برای من توضیح دهید؟ آیا می توانم نسخه ای از گزارش آسیب شناسی خود داشته باشم؟
آخرین دیدگاه‌ها