قرص خوراکی اندانسترون به عنوان یک دارو تجاری (برند) و نیز به عنوان یک داروی ژنریک در بازار دارویی موجود است. نام تجاری این دارو Zofran ODT است. اندانسترون به سه شکل در بازار موجود است که هر سه شکل آن خوراکی است. اندانسترون به اشکال قرص معمولی، قرص متلاشی شونده و محلول در دسترس است.
علاوه براین، داروی اندانسترون به صورت داخل وریدی (IV) نیز در بازار دارویی موجود است. این فرم از دارو فقط باید توسط پزشک تجویز شود. قرص متلاشی شونده خوراکی اندانسترون برای پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ ناشی از درمان‌های پزشکی خاص استفاده می‌شود.
Ondansetron یک داروی تجویزی است. اشکال مختلفی از این دارو در بازار دارویی وجود دارد. بسته به شرایط بیمار، پزشک فرمولاسیون مناسب از دارو را تجویز خواهد کرد. با این حال باید مراقب بروز سندرم سروتونین در بیمار مصرف کننده این دارو بود. زیرا اندانسترون می‌تواند باعث بروز سندرم سروتونین در فرد شود.
اندانسترون ممکن است به عنوان بخشی از یک برنامه درمان ترکیبی استفاده شود. این مسئله بدان معنا است که ممکن است لازم باشد داروی اندانسترون را با سایر داروهای مورد نیاز مصرف کنید.
قرص اندانسترون برای چیست؟
به طور کلی، قرص متلاشی شونده خوراکی اندانسترون برای پیشگیری از بروز حالت تهوع و استفراغ ناشی از برنامه‌های درمانی پزشکی خاص استفاده می‌شود. این روش‌های درمانی، عبارت‌اند از:
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
- انجام عمل جراحی
در این موارد، داروی اندانسترون به عنوان بخشی از رژیم درمانی استفاده می‌شود.
داروی Ondansetron خطر ابتلا به یک بیماری جدی، خطرناک و کشنده به نام سندرم سروتونین را افزایش می‌دهد. این سندرم زمانی رخ می‌دهد که ماده شیمیایی سروتونین بیش از حد در بدن فرد تجمع پیدا کند. به طور کلی، سطوح بالای سروتونین می‌تواند باعث تحریک، هذیان (تفکرات غیرواقع بینانه) و توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی غیر واقعی) شود.
همچنین این اختلال می‌تواند باعث تعریق، افزایش ضربان قلب، سفتی عضلانی، لرزش، تشنج، حرکات تند عضلانی و کما شود. در صورت تجربه هر یک از این علائم فوراً با پزشک معالج خود تماس بگیرید. این عارضه می‌تواند ناشی از استفاده از اندانسترون تنهایی باشد.
با این حال، زمانی که داروی دیگری مصرف می‌کنید که آن هم بر سطح سروتونین تأثیر می‌گذارد، احتمال بروز سندروم سروتونین بیشتر است.
نحوه عملکرد داروی اندانسترون
داروی اندانسترون به دسته‌ای از داروها به نام ضد استفراغ تعلق دارد. “دسته‌ای از داروها” شامل گروهی از داروها است که به روشی مشابه عمل می‌کنند. به طور کلی داروهای یک دسته دارویی، در اغلب موارد برای درمان اختلالات و مشکلات مشابه استفاده می‌شوند. داروهای ضد استفراغ داروهایی هستند که حالت تهوع و استفراغ را کاهش می‌دهند.
Ondansetron با جلوگیری از آزاد شدن سروتونین در روده و سیستم عصبی مرکزی عمل می‌کند. به کمک این فرآیند از ایجاد حالت تهوع و استفراغ جلوگیری می‌شود. داروی اندانسترون به این ترتیب می‌تواند اثرات درمانی خود را به وجود بیاورد.
عوارض داروی اندانسترون
قرص متلاشی شونده اندانسترون خوراکی ممکن است باعث بروز خواب آلودگی شود. علاوه براین، مصرف این دارو می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی دیگری نیز شود. بنابراین بهتر است که در هنگام تجویز داروی اندانسترون توسط پزشک، با او درباره عوارض جانبی احتمالی این دارو مشورت کنید.
عوارض جانبی شایع داروی Ondansetron، عبارتند از:
- اسهال
- یبوست
- سردرد
- سرگیجه
- خواب آلودگی
در صورتی که این اثرات خفیف باشند، ممکن است ظرف چند روز یا چند هفته از بین بروند. با این حال در صورتی که با گذشت زمان عوارض جانبی شدید تر شدن یا از بین نرفتند، با پزشک معالج خود در این زمینه مشورت کنید.
عوارض جانبی جدی اندانسترون
اگر با عوارض جانبی جدی داروی Ondansetronرو به رو شدید، هر چه سریع تر با پزشک معالج خود تماس بگیرید. اگر علائم ایجاد شده، جدی، خطرناک یا کشنده هستند یا اگر فکر می‌کنید در یک وضعیت اضطراری قرار دارید، سریعا با اورژانس تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی ناشی از مصرف اندانسترون و علائم آنها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
سندرم سروتونین
علائم سندرم سروتونین می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کما
- اسهال
- تعریق
- لرزش
- تحریک
- استفراغ
- حالت تهوع
- احساس گرما
- سفتی عضلانی (سفتی)
- افزایش سرعت ضربان قلب
- توهمات (دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند)
سندرم سروتونین در صورت عدم کنترل، می‌تواند به یک مشکل جدی، خطرناک و کشنده تبدیل شود. به همین علت ضروری است که در صورت مشاهده این علائم، هر چه سریع تر با پزشک معالج خود تماس بگیرید. با تشخیص زودهنگام عوارض بروز پیدا کرده، می‌توان امید داشت که درمان با موفقیت بیشتری همراه باشد.
سندرم سروتونین تنها مشکل احتمالی موجود درباره مصرف اندانسترون نیست. اگر مجبور هستید که داروهای دیگری نیز مصرف کنید، باید به این نکته توجه داشته باشید که داروی اندانسترون می‌تواند تداخلاتی با سایر محصولات دارویی داشته باشد. بنابراین پیش از تغییر برنامه درمانی خود، با یک پزشک در اینباره مشورت کنید.
تداخلات دارویی اندانسترون
مصرف داروی Ondansetronممکن است با سایر داروها تداخل داشته باشد. قرص متلاشی شونده خوراکی اندانسترون می‌تواند با سایر داروها، ویتامین‌ها یا محصولات گیاهی که ممکن است بیمار به صورت همزمان آنها را مصرف کند، تداخل داشته باشد.
تداخل به شرایطی اطلاق می‌شود که در آن یک ماده نحوه عملکرد دارو را تغییر دهد. این امر می‌تواند مضر باشد یا از اثر گذاری داروی مصرفی برای درمان بیماری بکاهد. برای پیشگیری از بروز تداخلات دارویی مختلف، پزشک معالج شما باید تمام داروهای شما را با دقت بررسی کند.
حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین‌ها یا محصولات گیاهی که مصرف می‌کنید، با پزشک خود صحبت کنید. علاوه براین برای اطلاع از نحوه تداخل اندانسترون با سایر محصولات داروی که مصرف می‌کنید، با پزشک معالج خود مشورت کنید. به این ترتیب با پیشگیری از تداخلات احتمال، می‌توان موفقیت درمان را افزایش داد.
به طور کلی داروهای زیر را با اندانسترون به صورت همزمان مصرف نکنید. انجام این کار می‌تواند اثرات خطرناکی بر بدن شما داشته باشد. نمونه‌هایی از این داروها، عبارت‌اند از:
آپومورفین و اندانسترون
مصرف این دارو همراه با اندانسترون می‌تواند باعث کاهش فشار خون بیمار تا مقادیر خطرناک شود. به طور کلی، کاهش شدید فشار خون می‌تواند باعث غش بیمار شود.
مصرف داروی اندانسترون همراه با برخی داروها، خطر بروز عوارض جانبی ناشی از اندانسترون را افزایش می‌دهد. این مسئله به این علت است که در صورت مصرف همزمان، مقدار اندانسترون در بدن شما ممکن است افزایش یابد. داروهایی مانند فلوکستین و پاروکستین که بر سطح سروتونین تأثیر می‌گذارند.
مصرف این داروها همراه با اندانسترون می‌تواند باعث کاهش اثربخشی این دارو شود. این شرایط به این علت است که مقدار Ondansetronدر بدن شما ممکن است کاهش یابد. نمونه‌هایی از این داروها، عبارت‌اند از:
- داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین یا کاربامازپین: در صورت نیاز ممکن است پزشک شما، برنامه درمانی را از اندانسترون به داروی دیگری تغییر دهد.
- داروهای ضد سل مانند ریفامپین، ریفابوتین یا ریفاپنتین: در این موارد نیز در صورت نیاز ممکن است پزشک شما، برنامه درمانی را از مصرف اندانسترون به داروی دیگری تغییر دهد.
به طور کلی، تداخلات مختلفی میان اندانسترون و سایر داروها وجود دارد. برای این که اثرات درمانی اندانسترون به خوبی آشکار شود و برنامه درمانی با موفقیت به سرانجام برسد، باید از بروز این تداخلات دارویی پیشگیری شود. به همین علت ضروری است که پیش از شروع برنامه درمانی با اندانسترون، تمام محصولات مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید.
هشدارهای مصرف داروی اندانسترون
مصرف داروی Ondansetron با چندین هشدار همراه است که مهمترین آنها عبارتند از:
هشدار آلرژی
داروی اندانسترون می‌تواند یک واکنش آلرژیک شدید در بدن بیمار ایجاد کند. علائم این واکنش آلرژیک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- گرگرفتگی
- سرفه کردن
- مشکل در تنفس
- تورم گلو یا زبان
- داشتن احساس سرگیجه
در صورت بروز این علائم، بهتر است که با اورژانس تماس بگیرید یا به نزدیکترین مرکز اورژانس مراجعه کنید. اگر تا به حال به دارو اندانسترون واکنش آلرژیک داشته‌اید، دیگر این دارو را مصرف نکنید. مصرف مجدد اندانسترون می‌تواند کشنده باشد (باعث مرگ شود).
در مورد افرادی که با عوامل مستعد کننده ابتلا به آریتمی قلبی رو به رو هستند، اگر به شرایطی مانند نارسایی قلبی یا سندرم مادرزادی QT طولانی مبتلا هستند، این دارو ممکن است خطر آریتمی را افزایش دهد. از پزشک خود درباره سلامتی قلبی‌تان سوال بپرسید.
افراد مبتلا به فنیل کتونوری
قرص متلاشی شونده خوراکی اندانسترون حاوی فنیل آلانین است. این اسید آمینه می‌تواند اثرات خطرناکی در افراد مبتلا به بیماری به نام فنیل کتونوری ایجاد کند. در صورت ابتلا به فنیل کتونوری از قرص متلاشی شونده خوراکی استفاده نکنید.
هشدار برای سالمندان
کلیه افراد سالمند ممکن است مانند دوران جوانی و میانسالی کار نکنند. این مسئله می‌تواند باعث شود که بدن بیمار سالمند داروها را کندتر از قبل پردازش و دفع کند. در نتیجه مقدار بیشتری از دارو برای مدت طولانی تری در بدن بیمار سالمند باقی می‌ماند. به طور کلی افزایش غلظت خونی دارو، خطر بروز عوارض جانبی را افزایش می‌دهد.
هشدار برای کودکان
اثرات این دارو در کودکان کمتر از 4 سال مطالعه نشده است. به این ترتیب داروی اندانسترون در کودکان در این محدوده سنی نباید استفاده شود.
اندانسترون در دوران بارداری و شیردهی
مطالعات کافی بر روی انسان انجام نشده است تا مشخص شود که اندانسترون چگونه ممکن است در دوره بارداری و مصرف توسط مادر بر جنین تأثیر بگذارد. تحقیقات روی حیوانات خطری را برای جنین نشان نداده است. با این حال، مطالعات حیوانی همیشه نحوه واکنش بدن انسان را به مصرف یک دارو، صحیح و دقیق پیش‌بینی نمی‌کند.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، با پزشک خود درباره مصرف این دارو صحبت کنید. داروی اندانسترون فقط در صورت نیاز واضح در دوره بارداری باید استفاده شود.
داروی Ondansetron ممکن است به شیر مادر منتقل شود. به این ترتیب ممکن است در کودکی که با شیر مادر تغذیه می‌شود، عوارض جانبی ایجاد کند. اگر در دوره شیردهی هستید و نیاز است که از این دارو استفاده کنید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است لازم باشد تصمیم بگیرید که شیردهی یا مصرف این دارو را متوقف کنید.
