مصرف داروهای کاهش چربی در دیابتی ها متناسب با وضعی آنها بسیار مهم و حیاتی است. افراد مبتلا به دیابت نسبت به سایرین بیشتر در معرض خطر بیماری های قلبی و سکته قرار دارند. بر همین اساس کنترل سایر عوامل خطر برای مشکلات قلبی عروقی مانند کلسترول بالا در مبتلایان به دیابت بسیار مهم است. افزایش سطح کلسترول می تواند با انسداد رگ های خونی خطر بروز بیماری های قلبی و عروقی را افزایش دهد.
خوشبختانه داروهایی به نام استاتین در کاهش کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) موثر هستند. این نوع کلسترول اغلب کلسترول بد نامیده می شود.
اینکه کدام داروهای چربی یا استاتین ها برای دیابتی ها بهتر است به خطر قلبی و عروقی بیماران بستگی دارد. به طور کلی انجمن دیابت آمریکا (ADA) علاوه بر تغییر در میزان تغذیه و فعالیت، برای افراد مبتلا به دیابت، مصرف یک استاتین با شدت متوسط یا زیاد را نیز توصیه می کند. انواع استاتین ها وجود دارند. برخی از آنها نسبت به سایر دارو ها اثرات بیشتری دارند. همه آنها با تداخل در تولید ماده ای که کبد برای تولید کلسترول به آن نیاز دارد، به کاهش کلسترول کمک می کند.
چه کسانی باید استاتین مصرف کنند؟
استاتین ها به برخی از داروهای کلسترول که به طور گسترده در جهان تجویز می شوند، تبدیل شده اند. آنها شامل آتورواستاتین (لیپیتور)، روزوواستاتین (کرستور) و سایر نسخه های عمومی و نام تجاری هستند.
اما باید به این نکته توجه داشته باشید که سطح کلسترول ایده آل و توصیه های درمانی برای شما ممکن است با وضعیت شخص دیگر متفاوت باشد.
پزشکان قبلاً تصمیم خود را برای تجویز استاتین اساساً بر اساس نمره LDL در فرد تعیین کرده بودند؛ اما در حال حاضر برای تجویز این دارو ها برخی فاکتور های مهم دیگر هم در نظر گرفته می شود. به طور کلی، اگر دیابت دارید، در صورت داشتن هر یک از معیارهای زیر، بهتر است برای مصرف استاتین ها با پزشک خود مشورت کنید:
- 40 سال به بالا
- تشخیص بیماری های قلبی عروقی
- سنین 20 تا 39 سال با عوامل خطر اضافی جانبی برای بیماری های قلبی عروقی
دیابت و استاتین ها
دیابت و استاتین ها رابطه پیچیده ای دارند و کانون بحث شدید بیمار و مراقبت های بهداشتی هستند. به ویژه دیابت نوع 2 معمولاً با سطوح بالاتر کلسترول در ارتباط است.
استاتین ها داروهایی برای کاهش کلسترول هستند که به دلیل آگاهی از اینکه افراد دیابتی با احتمال بیشتری برای حمله قلبی و سکته مغزی روبرو هستند، اغلب به عنوان بخشی از مراقبت از دیابت استفاده می شود.
مصرف آنها در کنار کنترل خوب گلوکز خون و سایر داروها می تواند سطح کلسترول و خطر یک رویداد قلبی عروقی را کاهش می دهند.
روش های دیگری برای کاهش کلسترول و خطر سکته و حملات قلبی وجود دارد. این روش ها شامل قطع سیگار، کاهش مصرف الکل، انجام فعالیت بدنی منظم و رعایت رژیم غذایی مناسب است.
در بعضی از افراد، تغییر در سبک زندگی می تواند به اندازه کافی تفاوت در سطح کلسترول ایجاد کند تا شما برای درمان کاهش کلسترول مانند استاتین ها احتیاج نداشته باشید.
اگر سطح کلسترول شما بالاتر از سطح کلسترول طبیعی و عواملی مانند سن و سابقه خانوادگی بیماری های قلبی و سکته مغزی دارید نشان دهد که در معرض خطر بالای بیماری قلبی هستید، پزشک احتمالاً درمان استاتین را به شما توصیه می کند.
توصیه انجمن دیابت آمریکا برای مصرف استاتین در دیابتی ها
انجمن دیابت آمریکا (ADA) در دستورالعمل های خود، توصیه می کند که همه بزرگسالان بالای 40 سال مبتلا به دیابت علاوه بر شیوه زندگی، از استاتین های دارای قدرت متوسط نیز استفاده کنند. استدلال ADA این است که کنترل عوامل خطر به شما کمک می کند تا خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهید. این عوامل خطر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کلسترول بالا
- فشار خون بالا
- سیگار کشیدن
- نوشیدن الکل زیاد
- داشتن اضافه وزن یا چاقی
- سطح پایین تری از فعالیت بدنی
- سطح بالایی از سدیم، چربی اشباع یا چربی ترانس در رژیم غذایی
هرچه عوامل خطر کمتری داشته باشید، احتمال بروز حمله قلبی یا سکته مغزی ممکن است کمتر باشد.
دیابت تهدیدی جدی برای سلامت قلب و عروق شما محسوب می شود زیرا با گذشت زمان، گلوکز اضافی موجود در خون می تواند به رگ های خونی آسیب برساند.
رگ های خونی آسیب دیده می توانند جریان خون در قلب و مغز شما را مختل کنند. این خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش می دهد.
دیابت همچنین می تواند با کاهش لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول «خوب» و افزایش سطح کلسترول LDL بر کلسترول شما تأثیر بگذارد. به این حالت دیس لیپیدمی دیابتی گفته می شود که حتی در صورت کنترل دیابت نیز می تواند بروز کند.
تحقیقات نشان می دهد به ازای هر 1000 نفری که در معرض مشکلات قلبی هستند، اگر این افراد به مدت سه سال استاتین مصرف کنند، استاتین ها از موارد حمله های قلبی جلوگیری می کند.
آیا استاتین ها قند خون را بالا می برند؟
طبق بررسی تحقیق 2016، بررسی های متعددی نشان داده است که استاتین ها ممکن است قند خون و خطر دیابت را افزایش دهند.
در سال 2012، سازمان غذا و دارو (FDA) برچسب های ایمنی استاتین را تغییر داد تا نشان دهد این داروها ممکن است با افزایش سطح قند خون همراه باشند. بررسی دیگری نشان داده است که استاتین ها می توانند به سطح گلوکز در افراد دیابتی را افزایش دهند. با این حال، مطالعات در مورد اثرات خاص هر استاتین متفاوت بوده است. بررسی های دیگر نشان داده است که دوزهای بالاتر و استفاده طولانی تر از استاتین ها ممکن است با افزایش خطر ابتلا به دیابت مرتبط باشد. در این بررسی در حالی که احتمال کلی ابتلا به دیابت کم بوده است اما مصرف آتورواستاتین و روزوواستاتین بیشترین خطر ابتلا به دیابت را داشته اند.
همین بررسی ها نشان می دهد که استاتین های زیر ممکن است کمترین خطر افزایش قند خون را داشته باشند:
- پراواستاتین
- فلوواستاتین
- پیتاواستاتین
پراواستاتین و فلوواستاتین حتی ممکن است به کنترل گلوکز کمک کنند، اگرچه تحقیقات بیشتری لازم است. علیرغم خطرات احتمالی، FDA هنوز استاتین ها را برای فواید قلبی عروقی توصیه می کند.
انتخاب استاتین به چه عواملی بستگی دارد؟
انتخاب استاتین متناسب با وضعیت بیمار به موارد گوناگونی بستگی دارد، از جمله:
- تحمل دارو
- سطح LDL
- عوامل خطر برای بیماری های قلبی
همانطور که گفته شد، ADA استاتین های با شدت متوسط و بالا را برای افراد دیابتی توصیه می کند.
به طور کلی، ADA توصیه می کند فقط در مواردی که بیمار تحمل دوز بالاتر این دارو را نداشته باشد، می تواند از استاتین با قدرت کمتر استفاده کند. پراواستاتین (Pravachol) و لوواستاتین (Altoprev) دو گزینه با قدرت پایین هستند. در صورت نیاز به مبارزه شدیدتر با کلسترول بالا، پزشک ممکن است روسوواستاتین (کرستور) را که قوی ترین استاتین است یا آتورواستاتین (لیپیتور) را در دوزهای بالاتر تجویز کند.
آتورواستاتین در دوزهای پایین تا متوسط و سیمواستاتین (Zocor) قدرت متوسطی دارند.
توانایی بیمار در تحمل یک دارو می تواند نکته مهمی برای تعیین بهترین نوع دارو باشد. پزشک ممکن است نوع دارو شما را با استفاده از یک استاتین قوی شروع کرده و نوع استاتین را تغییر و یا در صورت لزوم دوز دارو را کاهش دهد.
مصرف استاتین ها چه فوایدی دارد؟
استاتین ها مزایای سلامتی متعددی دارند، از جمله:
- کاهش کلسترول
- کاهش خطر لخته شدن خون
- کاهش خطر سکته مغزی و بیماری های قلبی
- کاهش نیاز به آنژیوپلاستی یا روش دیگر برای افزایش جریان خون در شریان
فواید استاتین برای افرادی که بیشتر در معرض خطر سکته مغزی یا حمله قلبی هستند بیشتر است. با ادامه مصرف استاتین، مزایای قلبی عروقی نیز با گذشت زمان افزایش می یابد.
عوارض جانبی استاتین ها چیست؟
استاتین ها معمولاً به خوبی تحمل می شوند، اما می توانند عوارض جانبی داشته باشند. برخی از عوارض جانبی و احتمالی استاتین ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع
- آسیب کبدی
- از دست دادن حافظه
- میالژی، یا درد عضلانی
- افزایش قند خون و افزایش خطر ابتلا به دیابت غیر وابسته به انسولین (دیابت نوع 2)
- عادت به دارو، جابجایی به نوع دیگری از استاتین یا مصرف دوز کمتری ممکن است مشکل را حل کند.
بسیاری از عوارض جانبی استاتین ها نادر است و برخی از آنها شواهد متناقضی دارند یا فاقد آن هستند. تحقیقات بیشتری در مورد عوارض جانبی استاتین ها لازم است. طبق FDA، مزایای استاتین ها از خطرات آن بیشتر است.
آیا استاتین ها باعث تداخل دارویی می شوند؟
استاتین ها ممکن است با سایر داروها تداخل داشته باشند، بنابراین به پزشک خود بگویید کدام داروها را مصرف می کنید. همچنین اگر باردار هستید یا بیماری کبدی خاصی دارید نباید استاتین مصرف کنید. افرادی که استاتین خاصی مصرف می کنند نباید گریپ فروت بخورند. اثر متقابل استاتین ها و گریپ فروت می تواند اثر استاتین ها را افزایش دهد و منجر به احتمال بیشتری از بروز عوارض جانبی شود.
شما و پزشک خود باید در مورد راه های دیگر مانند ورزش و رژیم غذایی برای حفظ سلامت قند خون و سطح LDL مشورت کنید.
اگر میزان LDL شما یا سایر عوامل خطر بالا باشد و به دیابت مبتلا باشید، مصرف استاتین برای شما توصیه می شود. شما باید در مورد موارد زیر با پزشک خود صحبت کنید:
- عوارض جانبی استاتین ها
- خطرات و مزایای استاتین ها
- سطح کلسترول LDL مناسب
هر دارویی که در حال حاضر مصرف می کنید و ممکن است با استاتین ها تداخل داشته باشد.
پس از شروع مصرف استاتین، اگر می خواهید مصرف آنها را متوقف کنید یا به داروی دیگری تغییر دهید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. این مسئله به ویژه اگر اخیراً دچار حمله قلبی یا سکته شده اید بسیار مهم است.
روش های زیادی برای بهبود سلامت قلب شما وجود دارد. اگر دیابت دارید و قبلاً به بیماری قلبی عروقی مبتلا هستید، استاتین درمانی می تواند به جلوگیری از حمله قلبی یا سکته کمک کند.
1 دیدگاه
با درود و تشکر فراوان
توضیحات جامع و جالبی ارائه کردید در مورد استاتینها
متشکرم
موفقیت روزافزون برایتان آرزومندم