یائسگی و ریزش مو در اکثر زنان یک چالش محسوب میشود که برای برخی ممکن است تا حدودی نگران کننده باشد. این در حالی است که بررسی ها نشان میدهد که نیمی از زنان درجاتی از نازک شدن یا ریزش موی مرتبط با یائسگی را تجربه میکنند.
طبق تعریف، یائسگی زمانی که زن برای حداقل 12 ماه قاعدگی نداشته باشد، رخ میدهد. با این حال، قطره های هورمونی که باعث ریزش مو میشوند میتوانند سال ها قبل از وقوع یائسگی شروع شوند (قبل یائسگی) و تا مدت ها پس از کامل شدن تغییر (پس از یائسگی) ادامه پیدا کنند.
برهمین اساس ما سعی کرده ایم در این مقاله از پزشکت در مورد هورمون هایی که میتوانند باعث ریزش مو شوند و راهکارهایی برای مبارزه با ریزش مو در دوران یائسگی صحبت کنیم. پس اگر شما هم در مورد ریزش مو در یائسگی با مشکلات و ابهاماتی روبرو هستید این مقاله را تا انتها بخوانید.
علائم ریزش مو در دوران یائسگی
ریزش مو ناشی از یائسگی ممکن است در ابتدا مشخص و زیاد واضح نباشد. انسان به طور متوسط روزانه 50 تا 100 تار موی خودش را از دست میدهد. در دوران پیش از یائسگی، ریزش مو شروع به افزایش میکند. اولین علائم ریزش مو مربوط به یائسگی تا حدودی ظریف هستند، اما برخی از آنها عبارتند از:
- شما مجبور هستید مرتباً برس موی خود را تمیز کنید.
- موهای بیشتری در مجرای حمام جمع میشوند.
- روی بالش، لباس، اطراف خانه یا ماشینتان موهای بیشتری نسبت به قبل پیدا میکنید.
- شکستگی موهای شما نسبت به قبل بیشتر شده است.
اما از آنجایی که ریزش مو به کندی رخ میدهد، ممکن است مدت زیادی طول بکشد تا علائم مشخصی را که وقتی در برابر آینه قرار میگیرید، تشخیص دهید. با ریزش مو در طولانی مدت، احتمالا لکههای نازککنندهای در مرکز بالایی پوست سر و نزدیک خط مو در کنار پیشانیتان ایجاد میشود. لکههای نازکی نیز میتوانند در پشت سر، نزدیک تاج یا پشت گردن هم دیده شوند.
ریزش موی ناشی از یائسگی میتواند در سایر قسمت های بدن نیز رخ دهد. بسیاری از زنان متوجه کاهش یا توقف رشد مو در پاها، بازوها و زیر بغل خود میشوند. موهای ناحیه تناسلی نیز میتوانند شروع به نازک شدن کنند و لکه های طاسی به جا بگذارند. حتی مژه ها و ابروهای شما ممکن است در دوران یائسگی نازک شوند.
علل ریزش مو یائسگی چیست؟
نوسانات هورمونی عامل اصلی ریزش مو در یائسگی هستند. ریزش موی مرتبط با یائسگی میتواند در هر یک از سه مرحله یائسگی رخ دهد:
قبل از یائسگی. این دوره زمان منتهی به یائسگی است و در این شرایط سطح هورمون شروع به نوسان میکند. معمولاً در طول 40 سالگی شروع میشود و میتواند تا 10 سال ادامه یابد.
یائسگی. این دوره پس از 12 ماه متوالی بدون پریود محسوب میشود.
پس از یائسگی. زمانی که یائسگی شروع میشود و تا پایان عمر زن ادامه مییابد، به عنوان پس از یائسگی شناخته میشود.
در دوران پیش از یائسگی، سطح استروژن و پروژسترون شروع به کاهش میکند. این هورمون ها در تقویت رشد، تراکم و پری مو نقش دارند. کاهش آنها، منجر به نازک شدن موهایی میشود که دیگر به سرعت قبل رشد نمیکنند.
کاهش پروژسترون و استروژن نیز باعث افزایش آندروژن میشود. اینها هورمون های مردانه هستند که در زنان به مقدار کمتری نسبت به مردان یافت میشوند. آندروژن ها میتوانند باعث بروز نوعی ریزش مو به نام آلوپسی آندروژنیک شوند.
کدام دارو یائسگی باعث ریزش مو شوند؟
داروهایی که برای کنترل علائم یائسگی تجویز میشوند معمولاً باعث ریزش مو نمیشوند و در واقع ممکن است از ریزش مو جلوگیری کنند. با این حال، داروهایی که سایر بیماریهای رایج در زنان بالای 40 سال را درمان میکنند، میتوانند منجر به بروز ریزش مو در زنان شوند، از جمله:
- دارو مورد استفاده برای درمان پرکاری تیروئید
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای قلب (رقیق کننده های خون و بتا بلوکرها)
- دارو های صرع
- دارو های ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs) که برای درمان آرتریت روماتوئید و سایر بیماری های خود ایمنی استفاده میشود.
نحوه درمان ریزش مو در دوران یائسگی
درمان های ریزش مو در دوران یائسگی میتواند شامل گزینه هایی مانند اصلاح شیوه زندگی، داروها و درمان های حرفه ای باشد.
روگین
روگین (مینوکسیدیل)، یک درمان بدون نسخه برای ریزش مو برای طاسی با الگوی مردانه، ممکن است به زنان مبتلا به ریزش موی مرتبط با آندروژن نیز کمک کند. تحقیقات نشان میدهد که درمانهای موضعی روگین میتواند باعث رشد مجدد مو در زنان مبتلا به طاسی با الگوی زنانه شود که میتواند در دوران یائسگی رخ دهد.
Rogaine در فرمول های مختلف برای مردان و زنان به عنوان سرم و فوم وجود دارد. ماینوکسیدیل به عنوان محصولات ژنریک یا بدون برند نیز موجود است. تفاوت اصلی بین نسخه های مردانه و زنانه قدرت دوز است:
سرم: سرم Rogaine مردانه حاوی 5٪ ماینوکسیدیل است، در حالی که سرم زنان فقط 2٪ ماینوکسیدیل است. هر دو باید دو بار در روز اعمال شوند.
فوم: فوم فقط در فرمول ماینوکسیدیل 5 درصد موجود است. نسخه مردانه دو بار در روز استفاده میشود در حالی که مصرف Rogaine زنانه فقط یک بار در روز توصیه میشود.
عوارض جانبی رایج ماینوکسیدیل موضعی شامل خارش، خشکی، پوسته پوسته شدن یا سوزش است. در حالی که علائم شدید ناشی از مصرف آن نادر است، اما اگر در حین مصرف افزایش وزن، تورم صورت، مشکل تنفسی، سبکی سر، ضربان قلب سریع یا درد قفسه سینه را تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. از طرفی هم به این توجه کنید که زنان باردار نباید از ماینوکسیدیل موضعی استفاده کنند.
دارو های خوراکی
داروهای خوراکی فیناستراید و اسپیرونولاکتون ممکن است برای ریزش مو در زنان تجویز شود.
فیناستراید، که با نام تجاری Propecia فروخته میشود، معمولا برای طاسی با الگوی مردانه تجویز میشود. برخی تحقیقات نشان میدهد که فیناستراید میتواند به رشد مجدد ریزش مو در زنان نیز کمک کند. فیناستراید همچنین برای درمان هیرسوتیسم استفاده میشود. این وضعیت به رشد موهای ناخواسته مرتبط با آندروژن در صورت، سینه یا پشت اشاره دارد.
اسپیرونولاکتون دارویی است که برای درمان آکنه استفاده میشود و ممکن است برای ریزش موی یائسگی موثر باشد. در حالی که به نظر نمیرسد به رشد مجدد مو کمک کند، تحقیقات نشان میدهد که میتواند از ریزش بیشتر مو جلوگیری کرده و کیفیت و ضخامت مو را برای حدود 40 درصد از زنان مبتلا به طاسی الگوی زنانه بهبود بخشد. اما استفاده از آن احتمال دارد باعث نقص مادرزادی شود.
فیناستراید و اسپیرونولاکتون نباید توسط زنان باردار استفاده شوند. هر دو دارو سطح هورمون ها را تغییر میدهند و میتوانند باعث نقص مادرزادی یا سقط جنین شوند. اگر یائسگی کامل نشده است (یک سال کامل بدون قاعدگی) در حین مصرف هر یک از این داروها از روش های کنترل بارداری استفاده کنید.
میکرونیدلینگ
یک درمان جدیدتر برای ریزش مو به نام میکرونیدلینگ شناخته میشود. میکرونیدلینگ را میتوان در مطب متخصص پوست و یا در منزل انجام داد.
این تکنیک که بیشتر برای درمان جای زخم استفاده میشود، شامل یک غلتک با صدها سوزن کوچک است که سوراخ های میکروسکوپی روی پوست ایجاد میکند. این آسیب کنترل شده سیستم ایمنی بدن را به واکنش وادر میکند که همین وضعیت ممکن است باعث رشد مجدد موها شود.
تحقیقات روی میکرونیدلینگ برای رشد مجدد مو بر روی آلوپسی آندروژنتیک تمرکز دارد. بررسی سال 2020 از مطالعات نشان داد که میکرونیدلینگ ممکن است در آینده در افزایش تراکم، ضخامت و کیفیت مو موثر باشد. ترکیب میکرونیدلینگ با ماینوکسیدیل موضعی برای نتایج بهتر توصیه میشود.
درمان با لیزر
درمانهای لیزری که به عنوان نور درمانی نیز شناخته میشوند، با اعمال نور با شدت کم به پوست سر اثر کرده و واکنشی را ایجاد میکنند که به نظر میرسد در رشد مجدد مو موثر هستند. تصور میشود که نور باعث افزایش تعداد فولیکول های مو و افزایش استحکام مو میشود.
کاشت مو
اگر ریزش موی یائسگی شدید باشد، کاشت مو میتواند موثر و کمک کننده باشد. کاشت مو یک روش جراحی است جراح و یا متخصص پوست و مو شما موها را از یک قسمت از بدن (معمولاً پشت سر) برداشته و آن ها را در نقاط طاس به صورت کاشت قرار میدهد.
انواع مختلف کاشت مو شامل پیوند، کاهش پوست سر، جراحی فلپ و انبساط بافت است. از این میان، پیوند مو رایج ترین روش کاشت مو است. توسط یک متخصص پوست یا جراح پلاستیک و با استفاده از یک بی حس کننده موضعی انجام میشود.
در طی جراحی پیوند مو، قطعات کوچکی از پوست (گرافت) با موهای سالم از پشت سر برداشته شده و به مناطق طاس یا نازک پیوند میشوند. گاهی اوقات به عنوان شاخه های مو نیز نامیده میشود، هر پیوند شامل یک تا 15 تار مو است.
ممکن است تا یک سال طول بکشد تا نتایج کامل پیوند مو مشاهده شود. یا حتی بیمار به مرور زمان به جراحیهای دیگر برای پر کردن لکههای طاس جدید نیاز داشته باشد.
مدیریت استرس
تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی میتواند باعث افزایش سطح استرس شما شود. در این شرایط، تعادل مجدد هورمون ها میتواند دشوار باشد. علاوه بر این، استرس یکی از دلایل رایج ریزش مو است. برای کنترل استرس، میتوانید تکنیک های مدیریت استرس را امتحان کنید.
ورزش
ورزش به مدیریت و تسکین علائم یائسگی کمک میکند. خواب را بهبود میبخشد، قدرت مغز را تقویت میکند و به حفظ وزن مناسب کمک میکند. همچنین میتواند عدم تعادل هورمونی ناشی از استرس را که ممکن است منجر به ریزش مو ناشی از یائسگی شود، کاهش دهد.
رژیم غذایی متعادل
رژیم غذایی نقش حیاتی در تعادل هورمونی دارد. تحقیقات نشان داده است که زنانی که در دوران یائسگی دچار ریزش مو میشوند، ممکن است تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن خود را دریافت نکنند. خوردن یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی میتواند به کاهش ریزش مو کمک کند.
برخی از مواد مغذی خاصی که باید از آنها استفاده کنید عبارتند از:
- پروتئین: پروتئین میتواند مو و فولیکول های مو را تقویت کند و در نتیجه ریزش مو را کاهش دهد.
- چربی ها: چربی های مفید در تولید هورمون های استروئیدی نقش دارند که هم از مو و هم از پوست محافظت میکنند. برخی از چربی های مفید شامل اسیدهای چرب امگا 3 و اسیدهای چرب اشباع نشده امگا 6 هستند.
- ویتامین ها: ویتامین های A، B، C و D همگی در سلامت مو نقش دارند. دریافت کافی از این مواد مغذی برای کمک به ریزش موی ناشی از یائسگی حیاتی است.
- مواد معدنی: روی، آهن، مس، سلنیومکلسیم و منیزیم همگی برای رشد مناسب مو مهم هستند.
مراقبت ملایم از مو
برای جلوگیری از آسیب بیشتر به موهای خود، مراقبت ملایم از مو را انجام دهید. از استفاده از ابزارهای حالت دهنده گرم شده، از جمله سشوار، صاف کننده، فر کننده و بیگودی داغ خودداری کنید. همچنین باید در صورت امکان از رنگ کردن موهای خود اجتناب کنید و در صورت نیاز یک رنگ کاملا طبیعی انتخاب کنید.
استفاده از نرم کننده ای که برای موهای شما آبرسان و مغذی است، باعث سلامت موها و تشویق رشد مو میشود.
اگر موهای شما مستعد گره خوردن است، در صورت امکان آن ها را به صورت دم اسبی یا کش ببندید. با این حال، از کشیدن بیش از حد موها که میتواند باعث شکستن موها شود، خودداری کنید.
سوالات متداول
آیا ریزش مو پس از پایان یائسگی متوقف میشود؟
گاهی، اما نه همیشه. ریزش موی مرتبط با یائسگی ناشی از کاهش سطح استروژن و پروژسترون است. پس از یائسگی، سطح این هورمون ها افزایش نمییابد. بسیاری از زنان متوجه میشوند که با افزایش سن، موهایشان همچنان نازک میشود.
چگونه موهای خود را بعد از 50 سالگی سالم نگه دارید؟
حفظ سلامت موهای شما پس از یائسگی میتواند یک چالش باشد. علاوه بر نازک شدن مو، تغییرات هورمونی میتواند باعث شکننده شدن موها و شکستن راحت تر آن شود.
از شامپو زدن یا حالت دادن بیش از حد به موهای خود اجتناب کنید، از نرم کننده های مغذی استفاده کنید و برای حفظ سلامت موها مرتباً موهای خود را اصلاح کنید. تغییر حالت یا مدل موی کوتاهتر میتواند به استتار نازک شدن مو کمک کند.
بهترین مکمل برای ریزش مو یائسگی چیست؟
بیوتین رایج ترین مکمل توصیه شده برای درمان و پیشگیری از ریزش مو است. همچنین به عنوان ویتامین B7 شناخته میشود، چندین مطالعه نشان میدهد که بیوتین ممکن است به جلوگیری یا معکوس کردن ریزش مو در افراد مبتلا به کمبود بیوتین کمک کند. با این حال، مشخص نیست که آیا بیوتین میتواند رشد و حجم مو را در افرادی که سطح بیوتین کافی دارند، بهبود بخشد یا خیر.
سخن آخر
حدود نیمی از زنان درجاتی از ریزش مو را در ارتباط با یائسگی تجربه میکنند. علت اصلی آن کاهش سطح هورمون است که در دوران پیش از یائسگی شروع میشود و تا سال های پس از یائسگی ادامه مییابد.
هورمون هایی مانند استروژن و پروژسترون بر سرعت رشد مو، حجم تک تک رشته ها و سرعت ریزش مو تأثیر میگذارند. سایر عوامل سلامتی میتوانند در نازک شدن مو نقش داشته باشند،
گزینه های درمانی ریزش مو یائسگی میتواند شامل داروهایی مانند روگین و روش هایی مانند میکرونیدلینگ باشد. همچنین میتواند شامل تغییرات سبک زندگی، از جمله کاهش استرس، ورزش و خوردن یک رژیم غذایی مناسب باشد.