بزرگ شدن سینه مردان یا ژنیکوماستی، در واقع افزایش مقدار بافت غده سینه در پسران یا مردان است که به دلیل عدم تعادل هورمون استروژن و تستوسترون ایجاد می شود. ژنیکوماستی می تواند یک یا هر دو سینه (گاهی اوقات به طور ناهموار) را تحت تاثیر قرار دهد.
Pseudogynecomastia به افزایش بافت چربی اما نه بافت غده ای در سینه های مردانه اشاره دارد. نوزادان، پسران در دوران بلوغ و مردان سالمند ممکن است در نتیجه تغییرات طبیعی در سطوح هورمونی به ژنیکوماستی مبتلا شوند، اگرچه دلایل دیگری نیز وجود دارد.
به طور کلی، ژنیکوماستی یک مشکل جدی نیست، اما کنار آمدن با این بیماری می تواند دشوار باشد. مردان و پسران مبتلا به ژنیکوماستی گاهی اوقات در سینه خود درد دارند و ممکن است احساس خجالت کنند. ژنیکوماستی ممکن است خود به خود از بین برود. اگر ادامه پیدا کرد، دارو یا جراحی ممکن است در درمان آن موثر باشد.
ژنیکوماستی چگونه بر بدن تأثیر می گذارد؟
ژنیکوماستی را می توان به صورت رشدی به اندازه دکمه در زیر نوک سینه مشاهده کرد. احتمال دارد این را به عنوان یک توده سینه ببینید یا زمانی که آن ناحیه را فشار می دهید توده را احساس کنید. توده ممکن است به راحتی در بافت سینه حرکت کند و یا در لمس حساس باشد. توده های سینه و بزرگ شدن سینه می تواند در یک یا هر دو سینه رخ دهد.
اکثر مردان بالغ مبتلا به ژنیکوماستی هیچ علامتی را گزارش نمی کنند. علائم و نشانه های این بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حساسیت سینه
- التهاب بافت سینه
- درد، به ویژه در نوجوانان
- حساسیت نوک پستان هنگام برخورد به لباس
اگر علائم زير را دارید به پزشک مراجعه کنید:
- التهاب
- درد یا حساسیت
- ترشحات نوک سینه در یک یا هر دو سینه
چرا سینه های مردان بزرگ می شود؟
ژنیکوماستی با کاهش میزان هورمون تستوسترون در مقایسه با استروژن ایجاد می شود. این کاهش می تواند ناشی از شرایطی باشد که اثرات تستوسترون را مسدود می کند، تستوسترون را کاهش می دهد یا سطح استروژن شما را افزایش می دهد. چندین عامل می تواند تعادل هورمونی را بر هم بزند، از جمله:
تغییرات هورمونی طبیعی
هورمون های تستوسترون و استروژن ویژگی های جنسی را در مردان و زنان کنترل می کنند. تستوسترون ویژگی های مردانه مانند توده عضلانی و موهای بدن را کنترل می کند. استروژن ویژگی های زنانه از جمله رشد سینه ها را کنترل می کند.
اکثر مردم استروژن را به عنوان یک هورمون منحصراً زنانه تصور می کنند، اما مردان معمولاً در مقادیر کم نیز آن را تولید می کنند. افزایش سطوح استروژن مردانه یا عدم تعادل آن با سطح تستوسترون، می توانند باعث ژنیکوماستی شوند.
ژنیکوماستی در نوزادان. بیش از نیمی از نوزادان پسر به دلیل تأثیرات استروژن مادر با سینه های بزرگ به دنیا می آیند. به طور کلی، بافت سینه متورم در عرض دو تا سه هفته پس از تولد از بین می رود.
ژنیکوماستی در دوران بلوغ. بیش از نیمی از پسران نوجوان درجاتی از بزرگ شدن سینه را دارند. نوسانات هورمونی، از جمله افت تستوسترون و افزایش استروژن، باعث رشد بافت سینه می شود. این وضعیت با یکنواخت شدن سطح هورمون (فرآیندی که تکمیل آن حدود شش ماه تا دو سال طول می کشد) از بین می رود. در بیشتر موارد، بافت متورم سینه بدون درمان طی شش ماه تا دو سال از بین می‌رود.
ژنیکوماستی در بزرگسالان. محققان تخمین زده اند که میزان شیوع در مردان 50 تا 80 ساله بین 24 تا 65 درصد است. با افزایش سن، بدن مردان تستوسترون کمتری تولید می کند. آنها همچنین ممکن است چربی بدن بیشتری داشته باشند که باعث تحریک تولید استروژن و رشد بافت سینه می شود. با این حال، اکثر مردان مبتلا به این بیماری هیچ علامتی را تجربه نمی کنند.
داروها
تعدادی از داروها می توانند باعث ژنیکوماستی شوند. این شامل:
- آنتی بیوتیک ها
- شیمی درمانی برای درمان سرطان
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای
- داروهای ضد اضطراب، مانند دیازپام (والیوم)
- یا داروهای تخلیه کننده معده، مانند متوکلوپرامید (Reglan)
- داروهای ADHD که حاوی آمفتامین هستند.
- یا داروهای زخم، مانند داروی بدون نسخه سایمتیدین (Tagamet HB)
- داروهای قلب، مانند دیگوکسین (لانوکسین) و مسدود کننده های کانال کلسیم
- یا داروهای ایدز خواص استروژن مانند برخی از داروهای HIV می تواند باعث ژنیکوماستی، به ویژه Efavirenz (Sustiva) شود.
- استروئیدهای آنابولیک و آندروژن ها برای درمان کمبودهای هورمونی، تاخیر در بلوغ یا از دست دادن عضلات ناشی از بیماری دیگر.
- آنتی آندروژن ها برای درمان بزرگی پروستات، سرطان پروستات و سایر شرایط استفاده می شود. به عنوان مثال می توان به فلوتامید، فیناستراید و اسپیرونولاکتون اشاره کرد.
مواد مخدر تفریحی، مواد مخدر غیرقانونی و الکل
موادی که می توانند باعث ژنیکوماستی شوند عبارتند از:
- الکل
- هروئین
- متادون
- آمفتامین ها
- استروئیدهای آنابولیک برای عضله سازی و افزایش عملکرد ورزشی استفاده می شود.
بیماری ها و ژنیکوماستی
چندین بیماری می توانند با تأثیر بر تعادل هورمون ها باعث ژنیکوماستی شوند، از جمله:
هیپوگنادیسم. شرایطی که تولید تستوسترون را کاهش می دهد، مانند سندرم کلاین فلتر یا نارسایی هیپوفیز، می تواند با ژنیکوماستی مرتبط باشد.
افزايش سن. تغییرات هورمونی که با افزایش سن رخ می دهد می تواند باعث ژنیکوماستی شود، به خصوص در مردانی که اضافه وزن دارند.
تومورها. برخی از تومورها، مانند تومور بیضه، غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز می شوند، می توانند هورمون هایی تولید کنند که تعادل هورمونی مردانه و زنانه را تغییر می دهند.
پرکاری تیروئید. در این شرایط، غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروکسین تولید می کند.
نارسایی کلیه. حدود نیمی از افرادی که تحت درمان دیالیز قرار می گیرند به دلیل تغییرات هورمونی دچار ژنیکوماستی می شوند.
نارسایی کبد و سیروز. تغییرات در سطح هورمون مربوط به مشکلات کبدی و داروهای سیروز با ژنیکوماستی مرتبط است.
سوء تغذیه و گرسنگی. هنگامی که بدن شما از تغذیه کافی محروم می شود، سطح تستوسترون کاهش می یابد در حالی که سطح استروژن ثابت می ماند و باعث عدم تعادل هورمونی می شود. ژنیکوماستی همچنین ممکن است زمانی رخ دهد که تغذیه طبیعی از سر گرفته شود.
محصولات گیاهی
روغن های گیاهی مانند درخت چای یا اسطوخودوس که در شامپوها، صابون ها یا لوسیون ها استفاده می شوند با ژنیکوماستی مرتبط هستند كه احتمالاً به دلیل فعالیت ضعیف استروژنی محصولات گیاهی است.
ژنیکوماستی چگونه تشخیص داده می شود؟
ژنیکوماستی عوارض جسمی کمی دارد، اما می تواند مشکلات روانی یا عاطفی ناشی از ظاهر ایجاد کند. تشخیص ژنیکوماستی بر اساس بررسی علائم شما و یک معاینه پزشکی است که شامل ارزیابی دقیق بافت سینه، شکم و اندام تناسلی شماست.
تست ها
پزشک شما احتمالاً آزمایشاتی را برای شناسایی علت احتمالی ژنیکوماستی، غربالگری سرطان سینه احتمالی و رد سایر شرایط تجویز می کند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ماموگرافی
- آزمایشات خون
- سونوگرافی بیضه
- بیوپسی های بافتی
- توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
- اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
پزشک شما می خواهد مطمئن شود که التهاب سینه شما ژنیکوماستی است و سایر بیماری های مشابه را رد و یا تایید کند. سایر شرایطی که می توانند علائم مشابه ایجاد کنند، عبارتند از:
- آبسه سینه كه باعث عفونت بافت سینه مي شود.
- بافت چربی سینه (سئودووژنیکوماستی). برخی از مردان و پسران، به ویژه آنهایی که چاق هستند، چربی سینه ای دارند که شبیه ژنیکوماستی است.
- سرطان پستان. سرطان سینه در مردان غیر معمول است اما ممکن است رخ دهد. بزرگ شدن یک سینه یا وجود ندول سفت، نگرانی در مورد سرطان سینه مردان را افزایش می دهد.
ژنیکوماستی چگونه درمان می شود؟
اکثر موارد ژنیکوماستی به مرور زمان و بدون درمان برطرف می شوند. با این حال، اگر ژنیکوماستی ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد(مانند هیپوگنادیسم، سوء تغذیه یا سیروز) ممکن است این بیماری زمینه‌ای نیاز به درمان داشته باشد.
اگر داروهایی مصرف می‌کنید که علت ژنیکوماستی باشند، پزشک ممکن است توقف آنها یا جایگزینی با داروی دیگری را توصیه کند. در نوجوانانی که هیچ دلیل آشکاری برای ژنیکوماستی به جز تغییرات هورمونی طبیعی در دوران بلوغ ندارند، پزشک ممکن است هر سه تا شش ماه یکبار ارزیابی مجدد دوره‌ای را توصیه کند تا ببیند آیا وضعیت خود به خود بهبود می‌یابد یا خیر.
ژنیکوماستی در نوجوانان اغلب بدون درمان در کمتر از دو سال از بین می رود. اگر ژنیکوماستی به خودی خود بهبود نیابد یا باعث درد، حساسیت یا خجالت شود، ممکن است درمان لازم باشد.
داروها
داروهای مورد استفاده برای درمان سرطان سینه و سایر شرایط ممکن است برای برخی از مردان مبتلا به ژنیکوماستی مفید باشد. آنها عبارتند از:
- تاموکسیفن (Soltamox)
- مهارکننده های آروماتاز، مانند آناستروزول (Arimidex)
اگرچه این داروها توسط سازمان غذا و دارو تایید شده اند، اما به طور خاص برای استفاده در افراد مبتلا به ژنیکوماستی تایید نشده اند.
جراحی برای برداشتن بافت اضافی سینه
اگر بزرگ شدن سینه ها حتی پس از درمان یا مشاهده اولیه قابل توجه و آزاردهنده باشد، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. دو گزینه جراحی ژنیکوماستی عبارتند از:
آخرین دیدگاه‌ها