استاتین ها و اختلال نعوظ

استاتین ها و اختلال نعوظ تا حدودی می توانند بهم ارتباط داشته باشند. در واقع، برخی از مطالعات نشان می دهد که از هر 10 نفر مبتلا به ED، هفت نفر کلسترول بالا یا هایپرکلسترولمی دارند. بنابراین، ممکن است منطقی به نظر برسد که مصرف داروهای کاهنده کلسترول مانند استاتین ها به طور بالقوه باعث بهبود اختلال نعوظ شود. اما آیا این رابطه به همین سادگی است؟ ما در  این مقاله از پزشکت نگاهی دقیق‌تر به فواید بالقوه استاتین‌ها در افراد مبتلا به ED و همچنین عوامل مختلفی دارد که می‌توانند بر توانایی فرد در ایجاد و حفظ نعوظ در صورت تجویز داروی استاتین تأثیر بگذارند.

اختلال نعوظ (ED) که قبلاً به عنوان ناتوانی جنسی شناخته می شد، وضعیتی است که تقریباً 40٪ از مردان در سن بالای 40 سال و 70٪ بالای 70 سال را تحت تأثیر قرار می دهد. یکی از عوامل خطر کلیدی برای ED، کلسترول بالا است.

کلسترول بالا و اختلال نعوظ

هیچ علت مشخصی برای ED شناخته نشده است. عوامل زیادی وجود دارند که می توانند در این امر نقش داشته باشند، برخی از آنها جسمی و برخی دیگر ممکن است روانی باشند. در بیشتر افراد، عوامل متعددی دخیل هستند. از نقطه نظر فیزیولوژیکی، ED می تواند ناشی از کاهش جریان خون به آلت تناسلی باشد. در افرادی که قادر به نعوظ هستند، برانگیختگی جنسی باعث جریان خون به آلت تناسلی و سفتی آن می‌شود. هنگامی که جریان خون مختل می شود، ایجاد یا حفظ نعوظ می تواند دشوار باشد.

کلسترول بالا با ایجاد پلاک های چربی در شریان های آلت تناسلی ممکن است منجر به ED شوند. تجمع پلاک ها همچنین می تواند منجر به فشار خون بالا شود که باعث تنگ شدن و سفت شدن رگ های خونی در طول زمان می شود. به این وضعیت تصلب شرایین گفته می شود. همه این موارد می توانند حجم خون مورد نیاز برای رسیدن به نعوظ را کاهش دهند.

کلسترول بالا و فشار خون بالا عوامل خطر مشابهی دارند که می تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر توانایی فرد برای دستیابی یا حفظ نعوظ تأثیر بگذارد. آنها عبارتند از:

• چاقی
• دیابت
• سیگار
• افزایش سن
• عدم ورزش و تحرک
• رژیم غذایی ضعیف
• الکل بیش از حد

داشتن کلسترول بالا به خودی خود ممکن است ED شما را افزایش دهد، اما باعث ED نمی شود. همچنین داشتن کلسترول بالا به معنای ابتلا به ED نیست.

نحوه عملکرد استاتین ها

استاتین ها، رایج ترین داروهای کاهش دهنده کلسترول هستند که امروزه تجویز می شوند. استاتین ها در کاهش شکل “بد” کلسترول معروف به لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) موثر هستند. این نوع کلسترول علت اصلی تشکیل پلاک های شریانی است.

استاتین ها به عنوان مهارکننده های ردوکتاز HMG-CoA نیز شناخته می شوند. HMG-CoA ردوکتاز آنزیمی است که سرعت تولید کلسترول توسط کبد را تنظیم می کند. با تقلید از این آنزیم، استاتین ها می توانند وارد عمل شوند و زنجیره رویدادهایی را که منجر به تولید کلسترول می شود، مسدود کنند.

عمل اصلی داروهای استاتین کاهش سطح LDL است. در حالی که استاتین ها در افزایش کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) خوب و کاهش تری گلیسیرید نیز بسیار خوب عمل می کنند، اما در این زمینه به خوبی دسته ای از داروهای معروف به فیبرات نیستند.

فواید استاتین ها

استاتین ها هم برای پیشگیری از بروز بیماری قلبی و هم برای کاهش خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی استفاده می شوند. آنها همچنین می توانند خطر لخته شدن خون را کاهش دهند و به تثبیت پلاک ها کمک کنند تا نشکند و باعث حمله قلبی یا سکته مغزی نشوند. به دلیل فواید آنها در پیشگیری از بیماری قلبی و عوارض آن، انجمن قلب آمریکا استاتین ها را برای گروه های خطر زیر توصیه می کند:

• بزرگسالان 40 تا 75 ساله مبتلا به دیابت
• یا بزرگسالان با سطح LDL خون بیش از 190
• بزرگسالان با سابقه بیماری قلبی ناشی از تصلب شرایین
• زنان با یائسگی زودرس و یا سابقه اختلالات مرتبط با بارداری
• بزرگسالان 40 تا 75 سال با سطوح LDL 70 تا 189 پس از مشورت پزشک ا بیمار در مورد خطرات در مقابل فواید
• کودکان و بزرگسالان جوان مبتلا به هیپرکلسترولمی خانوادگی (یک اختلال ارثی با LDL بالا و بیماری عروق کرونر قلب زودرس) که با تغییر سبک زندگی قابل درمان نیستند.

انواع استاتین ها

در حال حاضر شش داروی استاتین برای استفاده توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تایید شده است:

• کرستور (روزوواستاتین)
• لسکول (فلوواستاتین)
• لیپیتور (آتورواستاتین)
• لیوالو (پیتاواستاتین)
• Mevacor (لوواستاتین)
• پراواکول (پراواستاتین)

برخی از استاتین‌ها به‌عنوان پرشدت طبقه‌بندی می‌شوند، زیرا بهتر می‌توانند LDL خون را کاهش دهند. Crestor و Lipitor هر دو استاتین های با شدت بالا هستند، در حالی که Lescol، Livalo، Mevacor و Pravachol بر اساس دوز تجویز شده استاتین هایی با شدت کم تا متوسط ​​در نظر گرفته می شوند.

آیا استاتین ها می توانند منجر به ED شوند؟

به نظر می رسد که استاتین ها می توانند اختلال نعوظ را در برخی افراد به روش های مختلف بهبود بخشند. با توجه به آنچه گفته شد، استاتین ها برای “درمان” ED استفاده نمی شوند، بلکه تنها زمانی تجویز می شوند که فرد دارای بیماری قلبی مرتبط با آترواسکلروز یا دارای عوامل خطرزا باشد.

کاهش اندازه پلاک شریانی

شواهدی وجود دارد که استاتین ها می توانند پلاک های شریانی را معکوس کنند. همچنین نشان می دهد که ممکن است به بهبود جریان خون در قسمت های خاصی از بدن کمک کنند. با این حال، این یک ادعای بحث برانگیز است، زیرا برخی از مطالعات کاهش قابل توجهی در حجم پلاک را گزارش می کنند و برخی دیگر نه.

محققان هنوز نمی دانند که تغییر اندازه پلاک چه تاثیر مستقیمی بر ED دارد. تا 77 درصد از افراد مبتلا به PAD مبتلا به ED هستند که شدیدترین موارد مربوط به انسداد شریان پودندال (که یکی از شریان های اصلی آلت تناسلی است) را شامل می شود.

بهبود عملکرد عروق

یکی از عواملی که بر نعوظ تأثیر می گذارد، به اصطلاح عملکرد اندوتلیال شریان های آلت تناسلی است. عملکرد اندوتلیال توانایی غشاهای داخل رگ برای انقباض است و نیروی جریان خون را افزایش می دهد. شواهد نشان می دهد که با کاهش LDL، استاتین ها می توانند عملکرد اندوتلیال شریان های آلت تناسلی را بهبود بخشند و به نوبه خود نعوظ را در برخی افراد بهبود بخشند.

استاتین ها همچنین ممکن است سطح اکسید نیتریک را در جریان خون افزایش دهند. اکسید نیتریک مولکولی است که با شل کردن بافت‌های آلت تناسلی به ایجاد نعوظ کمک می‌کند و اجازه می‌دهد خون به داخل جریان پیدا کند و آلت تناسلی را آغشته کند.

این به این معنی نیست که استاتین ها دارای همان سطح اثر داروهایی مانند ویاگرا یا سیالیس هستند که سطح اکسید نیتریک را نیز افزایش می دهند. اما ممکن است به بهبود نعوظ در برخی افراد کمک کنند.

مروری بر مطالعات در سال 2014 در مجله پزشکی جنسی به این نتیجه رسید که استاتین ها عملکرد نعوظ را در مردان مبتلا به کلسترول بالا و ED تقریباً 24٪ بهبود می بخشد. این اثر صرف نظر از سن یا سطح LDL فرد مشاهده شد.

استاتین ها و تستوسترون

مانند همه داروها، استاتین ها دارای عوارض جانبی هستند. اینها شامل درد عضلانی، دیابت، سمیت کبد و از دست دادن یا سردرگمی حافظه است. این عوارض جانبی در افراد مسن که چندین دارو مصرف می کنند یا بیماری کبدی یا کلیوی دارند بیشتر است.

یک عارضه جانبی کمتر شناخته شده کاهش سطح تستوسترون است. تستوسترون هورمونی است که رشد عضلات، توده استخوانی و میل جنسی را تنظیم می کند. همچنین بر نعوظ تأثیر می گذارد.

تاثیر تستوسترون بر نعوظ کاملاً مشخص نیست. از یک طرف، از دست دادن میل جنسی ممکن است با کاهش برانگیختگی جنسی بر نعوظ تأثیر بگذارد. از سوی دیگر، تصور می شود که تستوسترون پایین باعث کاهش سطح اکسید نیتریک و در نتیجه کاهش جریان خون به آلت تناسلی می شود. با وجود این، هیچ مدرکی مبنی بر مفید بودن درمان جایگزینی تستوسترون در افراد مبتلا به ED متوسط ​​تا شدید وجود ندارد.

در حال حاضر، تشخیص اینکه آیا کاهش تستوسترون در مصرف کنندگان استاتین برای تأثیرگذاری بر نعوظ کافی است یا خیر دشوار است. شواهد فعلی نشان می دهد که میانگین تغییر کوچک است و ممکن است از نظر بالینی قابل توجه نباشد. در مقابل، فواید استاتین ها در افراد در معرض خطر بیماری قلبی تقریباً همیشه بیشتر از این خطر است.

استاتین ها و داروهای ED

به طور کلی، مصرف داروهای ED مانند ویاگرا یا سیالیس در حین درمان با استاتین مشکلی ندارد. هیچ تداخل شناخته شده ای وجود ندارد، اما این بدان معنا نیست که همه افرادی که از داروهای استاتین استفاده می کنند می توانند آنها را مصرف کنند.

ویاگرا (سیلدنافیل) و سیالیس (تادالافیل) متعلق به دسته ای از داروها به نام مهارکننده های فسفودی استراز نوع 5 (PDE5) هستند که شامل لویترا (واردنافیل)، استانیکس (واردنافیل قابل حل) و استندرا (آوانافیل) نیز می شود. مهارکننده‌های PDE5 با ایجاد گشاد شدن عروق خونی و افزایش جریان خون به آلت تناسلی عمل می‌کنند. برای برخی از افراد مبتلا به بیماری قلبی، این عمل می تواند اثرات نامطلوب و بالقوه خطرناکی ایجاد کند.

مهارکننده های PDE5 هرگز نباید توسط افرادی که نیترات یا نیتروگلیسیرین مصرف می کنند استفاده شود، زیرا این می تواند منجر به کاهش شدید فشار خون شود. در افراد مبتلا به آنژین مزمن، این می تواند جریان خون را به قلب کاهش دهد و باعث حمله قلبی شود.

سوالات متداول استاتین و اختلال نعوظ

آیا می توان در حین مصرف استاتین ویاگرا مصرف کرد؟ هیچ تداخلی بین ویاگرا و استاتین ها وجود ندارد. با این اوصاف، مهارکننده‌های PDE5 مانند ویاگرا نباید در افرادی که نیترات، نیتروگلیسیرین، یا مسدودکننده‌های آلفا مصرف می‌کنند یا سابقه حمله قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی، آنژین ناپایدار، آریتمی‌های جدی، یا افت فشار خون ارتواستاتیک دارند، استفاده نشود.

مزایای دیگر داروهای استاتین چیست؟ علاوه بر پیشگیری از بیماری قلبی، استاتین ها می توانند خطر مرگ را در افراد مبتلا به بیماری قلبی کاهش دهند و خطر فیبریلاسیون دهلیزی را به دنبال جراحی قلب کاهش دهند. همچنین شواهدی وجود دارد که استاتین ها می توانند به بهبود اختلال نعوظ (ED) در افراد مبتلا به کلسترول بالا و ED کمک کنند و پیشرفت بیماری آلزایمر را کاهش دهند.

کدام استاتین کمترین عوارض را دارد؟ همه استاتین ها می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند، اما بررسی 135 مطالعه منتشر شده در سال 2013 به این نتیجه رسید که Zocor (سیمواستاتین) و پراواکول (پراواستاتین) به طور کلی کمترین عوارض جانبی را داشتند.

آیا استاتین ها پلاک را از شریان ها پاک می کنند؟ استاتین ها پلاک ها را از شریان ها پاک نمی کنند، اما ممکن است اندازه پلاک ها را در قسمت های خاصی از بدن کاهش دهند. تحقیقات چینی که در سال 2018 منتشر شد نشان داد که داروی استاتین Crestor (روزوواستاتین) می تواند اندازه پلاک را در افراد مبتلا به بیماری شریان محیطی (نوعی بیماری عروقی که بر اندام ها تأثیر می گذارد) کاهش دهد.

سخن آخر

داروهای استاتین داروهای مهمی برای افرادی هستند که بیماری قلبی دارند یا در معرض خطر ابتلا به آن هستند. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد آنها می توانند برای افراد مبتلا به ED نیز مفید باشند، اما آنها به هیچ وجه ED را “درمان” نمی کنند. آنها فقط زمانی تجویز می شوند که فردی در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی مرتبط با آترواسکلروز باشد. اگر داروهایی مانند ویاگرا یا سیالیس برای ED مصرف می کنید، نباید با استاتین ها تداخل داشته باشند. بهترین راه برای کمک به اختلال نعوظ، جلوگیری از آن با کنترل کلسترول با رژیم غذایی و ورزش است.

برای درمان اختلال نعوظ، به ویژه ED شدید، پزشک باید علت یا علل بیماری شما را تشخیص دهد. بر اساس یافته‌ها، پزشک ممکن است داروهای ED مانند ویاگرا، روان‌درمانی، دستگاه‌های کمکی مانند پمپ‌های خلاء و حلقه‌های آلت تناسلی و در موارد نادر جراحی را توصیه کند.

تغییرات سبک زندگی نیز می تواند در این امر موثر باشد، به خصوص اگر عوامل خطر کلسترول بالا، فشار خون بالا یا دیابت را داشته باشید. برای این منظور، داروهای استاتین می توانند به کاهش برخی از عوامل خطر مرتبط با ED کمک کنند و در عین حال برای سلامت کلی قلب شما نیز مفید باشند.