سرطان بیضه

سرطان بیضه نوعی بیماری است که سلول های بیضه در یک یا هر دو بیضه  به شکل غیرطبیعی (بدخیم) رشد می کنند. اگرچه سرطان بیضه در مقایسه با سایر سرطان ها نادر است (7/0 درصد از کل سرطان ها)، اما شایع ترین سرطان در مردان بین 15 تا 35 سال در آمریکای شمالی و اروپا است. تشخیص های رایج سرطان بیضه، شامل معاینه، آزمایش خون و سونوگرافی است. درمان در 95 درصد از مردان مبتلا به سرطان بیضه در مراحل اولیه موفقیت آمیز است.

انواع سرطان بیضه

دو نوع اصلی تومورهای سلول های جوانه زای بیضه seminoma و nonseminoma هستند. این دو نوع رشد و انتشار متفاوتی دارند و درمان آن ها متفاوت می باشد.

سرطان بیضه سمینوما

سمینوما، فقط شامل سلول های سمینوما هستند و همه گروه های سنی می توانند به این نوع سرطان مبتلا شوند و سمينوما نسبت به تشعشعات حساس تر هستند.

سرطان بیضه غیرسمینوما

ممکن است دارای سلول های سرطانی مختلفی باشد.

تومورهای غیرسمینوما تمایل دارند تا بیماران جوان را تحت تأثیر قرار دهند و با سرعت بیشتری نسبت به سمینوما رشد می کند.

یک تومور بیضه که هم سلول های سمینوما دارد و هم غیرمسینوما به عنوان یک غیرسمینوما درمان می شود.

علائم سرطان بیضه

علائم این سرطان، شامل تورم یا ناراحتی در کیسه بیضه (اسکروتوم) است.

سرطان بیضه اغلب ابتدا توسط خود بیمار کشف می شود که یک توده یا تورم در بیضه مشاهده می کند.

این علائم ممکن است در اثر این بیماری یا شرایط دیگر ایجاد شود.

در صورت وجود موارد زیر به پزشکتان مراجعه کنید:

• توده بدون درد یا تورم در هر دو بیضه
• ایجاد ناگهانی ورم در ناحیه بیرون بیضه
• درد یا ناراحتی در بیضه و یا در بیرون بیضه
• درد زیاد در ناحیه تحتانی شکم یا کشاله ران
• حساسیت بیش از اندازه بیضه به لمس و فشار

آزمایشاتی که بیضه ها و خون را بررسی می کنند برای تشخیص و یافتن کانسر بیضه استفاده می شود.

عوامل خطر سرطان بیضه

اگرچه دانشمندان مطمئن نیستند که دلایل خاص این سرطان چیست، برخی از عوامل وجود دارد که ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را در انسان ایجاد کند.

این عوامل خطرزا شامل موارد زیر است:

نهان بودن بیضه (Cryptorchidism): اگر بیضه، هنگام تولد یک نوزاد به پایین نیاید ، خطر بیشتری وجود دارد که وی بعداً به سرطان بیضه مبتلا شود.

ناهنجاری های مادرزادی: نوزادانی که با ناهنجاری های آلت تناسلی، کلیه ها یا بیضه ها متولد می شوند.

فتق بیضوی (Inguinal): کودکانی که با فتق در کشاله ران به دنیا می آیند، یا کسانی که پس از آن مبتلا می شوند.

ابتلا به سرطان بیضه: اگر یک مرد مبتلا به سرطان بیضه باشد، در مقایسه با مردی که تا به حال سرطان بیضه نداشته است، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان در بیضه خواهد بود.

سابقه خانوادگی: مردی که بستگان وی مبتلا به سرطان بیضه می باشند ، در مقایسه با سایر مردان احتمال  بیشتری به این بیماری  وجود دارد.

ظاهر غیرطبیعی بیضه: شرایطی مانند سندرم کلین فیلتر، که در آن بیضه به طور عادی ایجاد نمی شود، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

ارکیت اوریون: این یک عارضه غیر معمول اوریون است که در آن یک یا هر دو بیضه ملتهب می شوند.

انجام  وازکتومی (عمل جراحی برای جلوگیری از باروری در مردان که با بستن لوله ی مجرای تناسلی انجام می شود) خطر ابتلا به کانسر بیضه را در انسان افزایش نمی دهد.

تشخیص سرطان بیضه

این بیماری توسط تاریخچه بیمار و معاینه جسمی، سونوگرافی و آزمایش خون که نشانگر تومور بیضه را اندازه گیری می کند، تشخیص داده می شود. بیوپسی (نمونه برداری) بافت بیضه هم ممکن است انجام شود.

آزمایشات و مراحل زیر ممکن است برای تشخیص کانسر بیضه مورد استفاده قرار گیرد:

معاینه بدنی و تاریخچه

معاینه بدن برای بررسی علائم عمومی سلامتی، از جمله بررسی علائم بیماری مانند برآمدگی یا هر چیز دیگری که به نظر غیر عادی است انجام می شود.

معاینه سونوگرافی

روشی که در آن امواج صوتی با انرژی بالا (سونوگرافی) از بافت ها یا اندام های داخلی تصویربرداری می کند.

آزمایش نشانگر تومور سرم

روشی که در آن یک نمونه از خون بررسی می شود تا مقادیر خاصی از مواد منتشر شده در خون توسط اندام ها، بافت ها یا سلول های تومور در بدن اندازه گیری شود.

ارکیکتومی (Inguinal)

یک روش برای تخلیه بیضه از طریق برش در کشاله ران. سپس یک نمونه از بافت بیضه در زیر میکروسکوپ مشاهده می شود تا سلول های سرطانی را بررسی کنند. جراح برای بیرون آوردن نمونه ای از بافت برای بیوپسی از طریق بیضه از داخل بیضه اقدام نمی کند، زیرا اگر سرطان وجود داشته باشد، این روش ممکن است باعث انتشار آن شود. انتخاب جراح با تجربه بسیار مهم است. در صورت یافتن سرطان، نوع سلول (سمینوما یا نونسمینوما) به منظور کمک به برنامه ریزی در درمان مشخص می شود.

پس از تشخیص کانسر بیضه، آزمایشاتی انجام می شود تا مشخص شود سلول های سرطانی در بیضه ها  محدود شده اند و یا در سایر قسمت های بدن انتشار یافته اند.

مراحل سرطان بیضه

مرحله 0 (سرطان داخل بیضه)

سلول های غیر طبیعی در لوله‌های ریز که در آن سلول های اسپرم شروع به رشد می کنند یافت می شوند. این سلول های غیر طبیعی ممکن است به سرطان تبدیل شده و در بافت نرمال اطراف بیضه منتشر شود.

مرحله I

در مرحله اول، سرطان شکل گرفته است. مرحله I به مرحله IA ، مرحله IB و مرحله IS تقسیم می شود.

مرحله IA، سرطان در بیضه و اپیدیدیم وجود دارد و ممکن است به لایه داخلی غشای اطراف بیضه سرایت کند. در این سطح نشانگر تومور طبیعی است.
در مرحله IB، سرطان در بیضه و اپیدیدیم (لوله های حاوی اسپرم) وجود دارد و به رگ های خونی یا غدد لنفاوی در بیضه حمله می کند. در این مرحله از سرطان نشانگر تومور طبیعی است.
در مرحله IS، سرطان در هر جایی از بیضه، بند ناف بیضه، اسپرماتیک (سلول های تولید کننده اسپرم) مشاهده می شود. سطح نشانگر تومور کمی بالاتر از حد نرمال است.

مرحله II

مرحله II به مرحله IIA ، مرحله IIB و مرحله IIC تقسیم می شود.

در مرحله IIA، سرطان در هر نقطه ای از بیضه، بند ناف بیضه یا نخاع قرار دارد و تا در 5 غدد لنفاوی در شکم انتشار یافته است، هیچ یک از غدد لنفاوی بزرگتر از 2 سانتی متر نیستند.

در مرحله IIB، سرطان در هر جایی از بیضه، بند ناف یا اسپرم وجود دارد و احتمال دارد تا 5 غدد لنفاوی در شکم انتشار یافته است. حداقل یکی از غدد لنفاوی بزرگتر از 2 سانتی متر است، اما هیچ یک از آنها 5 سانتی متر بزرگتر نیست.

در مرحله IIC، سرطان در هر نقطه ای از بیضه، بند ناف یا نخاع قرار دارد و به یک غده لنفاوی در شکم انتشار یافته است که بزرگتر از 5 سانتی متر است.

مرحله III

مرحله III به مرحله IIIA، مرحله IIIB و مرحله IIIC تقسیم می شود. سرطان در این مراحل به سایر نقاط بدن از جمله ریه ها، کبد، مغز استخوان و استخوان انتشار یافته است. سرطان مکرر بیضه سرطانی است که پس از درمان عود کرده است. این سرطان ممکن است سال ها پس از سرطان اولیه، در بیضه دیگر یا در سایر نقاط بدن به وجود بیاید.

پیش آگهی سرطان بیضه

پیش آگهی  و گزینه های درمانی سرطان به موارد زیر بستگی دارد:

• مرحله سرطان
• نوع سرطان
• اندازه تومور
• تعداد و اندازه غدد لنفاوی پس از عمل

سرطان بیضه با شیمی درمانی یا پرتودرمانی قابل درمان است.

برخی از درمان های  این سرطان می تواند باعث ناباروری شود که ممکن است دائمی باشد. بیمارانی که ممکن است مایل به فرزندآوری باشند قبل از معالجه باید به بانک اسپرم مراجعه کنند. بانک اسپرم فرآیند انجماد اسپرم و ذخیره آن برای استفاده های بعدی را انجام می دهد.

درمان سرطان بیضه

بعد از دریافت درمان حدود 95 درصد از کل مردان مبتلا به سرطان بیضه بهبودی کامل را به دست می آورند. هرچه زودتر بیمار تشخیص داده شود و تحت درمان قرار گیرد، پیش آگهی وی بهتر است.

درمان این بیماری ممکن است شامل جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی یا ترکیبی از آنها باشد.

پرتو درمانی یا رادیو تراپی

رادیوتراپی شامل استفاده از پرتوهای پرانرژی X (اشعه X) برای از بین بردن سلول های سرطانی است. رادیوتراپی با آسیب رساندن به DNA درون سلول های تومور، توانایی تکثیر و انتشار آن ها را از بین می برد. بیماران مبتلا به سرطان سمینوما بیضه به طور معمول نیاز به رادیوتراپی و همچنین جراحی دارند. رادیوتراپی برای جلوگیری از عود سرطان استفاده می شود. بیمارانی که سرطان آن ها به غدد لنفاوی سرایت کرده است، به پرتودرمانی احتیاج دارند.

پرتودرمانی ممکن است عوارض جانبی موقت زیر را ایجاد کند:

• خستگی
• حالت تهوع
• سفتی مفصل
• سفتی عضلات
• ضایعات پوستی
• از دست دادن اشتها

شیمی درمانی

شیمی درمانی استفاده از مواد شیمیایی (دارو) برای از بین بردن سلول های سرطانی است. شیمی درمانی معمولاً برای بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته بیضه انجام می شود. سرطانی که به سایر نقاط بدن انتشار یافته است، درمان به صورت خوراکی یا تزریق انجام می شود. با توجه به اینکه شیمی درمانی به سلول های سالم و همچنین سلول های سرطانی حمله می کند، بیمار ممکن است عوارض جانبی موقت زیر را تجربه کند:

•  ضعف
• خستگی
• استفراغ
• ریزش مو
• حالت تهوع
• زخم های دهان

عمل جراحی

ارکیدکتومی یا تخلیه بیضه

معمولاً اولین خط درمان است. بیضه برای جلوگیری از شیوع تومور به صورت جراحی برداشته می شود. اگر بیمار در مرحله 1 تشخیص داده شود و تحت درمان قرار گیرد، عمل جراحی تنها درمان مورد نیاز است.

ارکیدکتومی یک عمل ساده است. بیمار بیهوشی عمومی دریافت می کند. برش کوچکی در کشاله ران ایجاد می شود و بیضه از طریق برش برداشته می شود. بیمار چند روز در بیمارستان می ماند. مرد بعد از عمل جراحی در صورتیکه یک بیضه داشته باشد، زندگی جنسی و احتمالا تولید مثل آن تحت تأثیر قرار نمی گیرد. سایر روش های درمانی این سرطان، از جمله رادیوتراپی و شیمی درمانی نیز می توانند روی باروری طولانی مدت یک بیمار مبتلا به سرطان تأثیر بگذارند.

جراحی غدد لنفاوی

اگر سرطان به غدد لنفاوی رسیده باشد، غدد لنفاوی نیاز به برداشتن دارند. این مرحله معمولا غدد لنفاوی در شکم و قفسه سینه را درگیر می کند.

بعضی اوقات عمل جراحی غدد لنفاوی می تواند منجر به ناباروری شود.

جراحی برای برداشتن بیضه (ارکیدکتومی) و برخی از غدد لنفاوی ممکن است برای تشخیص مرحله سرطان انجام شود.

مرحله سرطان بیضه	گزینه درمانی
مرحله 0 (نئوپلازی داخلی بیضه)	جراحی برای برداشتن بیضه و پرتودرمانی خارجی
درمان سمینوما مرحله I	جراحی برای برداشتن بیضه و به دنبال آن پیگیری ومراجعه به پزشک و شیمی درمانی
درمان نونسینوموما مرحله I	جراحی برای برداشتن بیضه، با پیگیری طولانی مدت و به دنبال آن شیمی درمانی برای بیماران در معرض خطر عود
مرحله دوم سرطان سمینوما: هنگامی که تومور 5 سانتی متر یا کوچکتر است.	جراحی برای برداشتن بیضه و به دنبال آن پرتودرمانی به غدد لنفاوی شکم و لگن و شیمی درمانی ترکیبی.
مرحله دوم سرطان سمینوما: هنگامی که تومور از 5 سانتی متر بزرگتر است.	جراحی برای برداشتن بیضه و به دنبال آن شیمی درمانی ترکیبی یا پرتودرمانی به غدد لنفاوی شکم و لگن، با پیگیری طولانی مدت
مرحله دوم و درمان نونسینوموما	جراحی برای برداشتن بیضه و غدد لنفاوی، به دنبال آن شیمی درمانی ترکیبی و در صورت باقی ماندن سرطان، جراحی دوم با پیگیری طولانی مدت.
درمان سمینوما در مرحله سوم	جراحی برای برداشتن بیضه و پس از آن شیمی درمانی ترکیبی.
درمان نونسینوموما در مرحله سوم	جراحی برای برداشتن بیضه و پس از آن شیمی درمانی ترکیبی، به دنبال آن عمل جراحی برای برداشتن بیضه و تمام تومورهای باقیمانده.
سرطان بیضه مکرر	شیمی درمانی ترکیبی. شیمی درمانی با دوز بالا و پیوند سلول های بنیادی.

در مرحله سوم سرطان بیضه سمینوما اگر بعد از شیمی درمانی تومورهایی باقی مانده باشد، درمان ممکن است یکی از موارد زیر باشد:

• پیگیری و مراقبت بدون درمان، مگر اینکه تومورها رشد کنند.
• مراقبت بر تومورهای کوچکتر از 3 سانتی متر و عمل جراحی برای برداشتن تومورهای بزرگتر از 3 سانتی متر.
• اسکن PET دو ماه بعد از شیمی درمانی و جراحی برای از بین بردن تومورهایی که با سرطان در اسکن ظاهر می شوند.