شبکیه یک لایه نازک از بافت حساس به نور است که پشت حفره چشم را مانند کاغذ دیواری میپوشاند. پارگی ها و سوراخ های شبکیه بسیار رایج هستند. برای دید سالم و واضح حتما به یک شبکیه سالم نیاز دارید. اما هنگامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که شکافی در این بافت نازک ایجاد میشود، به آن پارگی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گویند. در بیشتر موارد، پارگی شبکیه خود به خود اتفاق میافتد، اما عوامل دیگری مانند ضربه و آسیب یا سابقه جراحی چشم هم تا حدودی میتوانند باعث پارگی آن شوند.
بیشتر پارگی‌های شبکیه به کشش ژل زجاجیه که روی شبکیه را میپوشاند، مربوط میشود. زجاجیه یک ماده شفاف ژله مانند است که داخل چشم شما را پر میکند و شبیه سفیده تخم مرغ است. با افزایش سن، ژل زجاجیه به طور کامل از پشت چشم جدا میشود. این اتفاق به عنوان جداشدگی زجاجیه خلفی یا PVD شناخته میشود. PVD یک فرآیند طبیعی است که در هر چشم اتفاق میافتد. در برخی افراد، ژل تا حدودی نسبت به سایر افراد «چسبنده‌تر» است و وقتی از شبکیه دور میشود، میتواند بافت زیرین شبکیه را به شدت بکشد و شبکیه را پاره کند.
علت پارگی شبکیه چیست؟
با بالا رفتن سن، زجاجیه چشم شروع به کوچک و نازک شدن میکند. معمولا زجاجیه بدون ایجاد مشکل روی شبکیه حرکت میکند. اما زجاجیه ممکن است به شبکیه بچسبد و آنقدر بکشد که پاره شود. هنگامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که این اتفاق میافتد، مایع میتواند از پارگی عبور کرده و شبکیه را بلند کند (جدا کند).
هنگامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که شبکیه پاره میشود، ممکن است ناگهان فلاش های نور یا شناورها را مشاهده کنید. گاهی اوقات خون ممکن است به داخل زجاجیه نشت پیدا کند. این شرایط خونریزی زجاجیه نامیده میشود و میتواند باعث ایجاد تعداد زیادی فلوتر شود. با پارگی شبکیه، مایع ممکن است از سوراخ نشت کرده و شبکیه را جدا کند. این مشکل جدی باید فوراً درمان شود وگرنه ممکن است باعث از بین رفتن بینایی شما شود.
علائم پارگی شبکیه چیست؟
پارگی‌های شبکیه بدون درد هستند و گاهی اوقات میتوانند بی‌صدا باشند (به این معنی که بدون علامت خاصی رخ دهند) و فقط در طول یک معاینه معمولی چشم تشخیص داده میشوند. اما به طور معمول، آنها با علائم بصری زیر همراه هستند:
- جرقه های نور (فتوپسیا) که در طول روز ادامه دارند.
- پارگی شبکیه همراه با خونریزی، دید شما را تار می کند.
- اگر پارگی منجر به جداشدگی شبکیه شده باشد، ممکن است یک سایه ثابت یا نقطه تاریک در میدان بینایی شما وجود داشته باشد.
- شروع ناگهانی اجسام شناور در دید: این اجسام میتوانند مانند لکه ها یا ابرهای کوچک متحرک، نقاط کوچک یا تار عنکبوت به نظر برسند.
برای تشخیص اینکه شبکیه پاره شده است، بدون تأخیر به چشم پزشک و ترجیحاً متخصص شبکیه مراجعه کنید تا شبکیه چشم از طریق گشاد شدن مردمک بررسی شود.
عوامل خطر پارگی شبکیه
در حالی که اکثر پارگی ها به دلیل حرکت و کشیدن ژل داخل چشم خود به خود ایجاد میشوند، اما وجود برخی بیماری ها و شرایط میتوانند شما را در معرض خطر پارگی شبکیه قرار دهند، از جمله:
- ضربه
- سابقه خانوادگی جداشدگی شبکیه
- سابقه جراحی چشم، مانند برداشتن آب مروارید
- انحطاط شبکه: مناطق نازک شدن شبکیه در امتداد لبه های بیرونی آن
- شرکت در ورزش های تماسی با خطر بالای آسیب سر (به ویژه بوکس)
- درجه بالایی از نزدیک بینی: زیرا شبکیه های نزدیک بینی تمایل به بسیار نازک دارند.
پارگی شبکیه چگونه تشخیص داده میشود؟
چشم پزشک قطره هایی را در چشم شما می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ریزد تا مردمک را گشاد کند. سپس از طریق لنزهای مخصوص به پشت چشم شما نگاه میکند تا تمام نواحی شبکیه شما را مورد بررسی قرار دهد. فقط یک معاینه کامل و دقیق شبکیه گشاد شده توسط یک متخصص مجرب شبکیه میتواند پارگی یا سوراخ های کوچک یا بسیار محیطی شبکیه را تشخیص دهد.
درمان محافظه کارانه برای پارگی شبکیه
بسته به اندازه و محل آنها، برخی از شبکیه های که پاره می شوند ممکن است “کم خطر” در نظر گرفته شوند که احتمال پیشرفت آنها بسیار کم باشد. بنابراین ممکن است نیازی به درمان نباشد.
گاهی اوقات، چشم به طور خود به خود شروع به تشکیل یک بافت زخم تثبیت کننده در اطراف پارگی میکند. با این وجود، پس از تشخیص پارگی، باید توسط یک روند آن توسط پزشک کنترل و ارزیابی شود تا از پیشرفت آن پیشگیری کنید. بسیار مهم است که پارگی شبکیه توسط متخصص شبکیه درمان و کنترل شود که در صورت نیاز میتواند اقدامات به موقع انجام دهد.
پارگی ها یا سوراخ های شبکیه معمولاً به صورت فوری و در همان روز تشخیص درمان میشوند. لیزر شبکیه برای مهر و موم کردن پارگی استفاده میشود و این کار را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان با خیال راحت و راحت در کلینیک چشم انجام داد. هدف از لیزر درمانی این است که به طور دائم شکستگی شبکیه را ببندد و در نتیجه از بزرگ شدن آن یا عبور مایع از داخل پارگی و جدا شدن شبکیه جلوگیری کند. این میتواند از بینایی چشم شما محافظت کند و همچنین از نیاز به جراحی چشم جلوگیری کند. با این حال، اگر متأسفانه یک پارگی شبکیه به سمت یک شبکیه جدا شده پیشرفت کرده باشد، جراحان نیز میتوانند جراحی فوری شبکیه را برای اتصال مجدد شبکیه جدا شده انجام دهند.
دو روش وجود دارد که جراح چشم شما ممکن است پارگی شبکیه شما را برطرف کند.
فتوکواگولاسیون
در این روش از لیزر برای بستن شبکیه به دیواره چشم استفاده میشود. هدف فتوکواگولاسیون این است که از عبور مایع از پارگی و جدا شدن شبکیه جلوگیری شود.
درمان معمولا کمتر از 15 دقیقه طول می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کشد. ممکن است در مطب چشم پزشک شما انجام شود. چشم پزشک شما یک لنز در جلوی چشم شما قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد تا لیزر را متمرکز کند. سپس با لیزر سوختگی های کوچکی ایجاد میکند تا جای زخم ایجاد شود. اسکارها شبکیه را به دیواره چشم متصل می کنند.
کرایوپکسی
در این روش از سرمای شدید برای بستن شبکیه به دیواره چشم استفاده میشود. هدف این است که از عبور مایع از پارگی و جدا شدن شبکیه جلوگیری شود. این درمان معمولا کمتر از 30 دقیقه طول می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کشد. ممکن است در مطب چشم پزشک شما انجام شود. جراح از یک پروب مخصوص استفاده میکند و انرژی سرد شدیدی را به شبکیه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رساند. این کار شبکیه اطراف پارگی را منجمد کرده و بافت اسکار ایجاد میکند. اسکارها شبکیه را به دیواره چشم متصل می کنند.
جراحی پارگی شبکیه
در اغلب موارد، هنگامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که پارگی شبکیه تشخیص داده میشود، نیاز به ترمیم جراحی با کمک لیزر دارد. خوشبختانه اکثر پارگی‌ها در شبکیه محیطی (در مقابل مرکزی) قرار دارند و بنابراین لیزر درمانی تأثیر منفی و عوارضی بر بینایی ندارد.
هدف از درمان بستن لبه های پارگی شبکیه و جلوگیری از نفوذ مایع داخل چشم به زیر شبکیه از طریق پارگی است. زیرا این امر میتواند منجر به جدا شدن شبکیه شود. لیزر به قسمت های چشم آسیب نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رساند زیرا پرتو نور پراکنده نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
آیا لیزر شبکیه چشم درد دارد؟
اکثر بیماران وقتی از آنها خواسته میشود تا احساس خود را در طول فتوکواگولاسیون (همانطور که درمان لیزر شبکیه نیز نامیده میشود) توضیح دهند، ناراحتی خفیفی را گزارش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. چون در این روش فقط از نور لیزر استفاده میشود و مانند جراحی به هیچ برشی نیاز ندارد. در طول عمل، شما بیدار و هوشیار خواهید بود و به راحتی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید در مقابل دستگاه لیزر بنشینید.
جراح در مرحله اول یک قطره بی حس کننده در چشم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ریزد تا چشم گشاد شود. در مرحله بعد، از یک لنز تماسی کوچک ویژه برای کمک به تمرکز لیزر بر روی ناحیه درمان استفاده میشود. درمان واقعی لیزر معمولاً بدون درد و بسیار سریع است و معمولاً فقط پنج تا ده دقیقه برای تکمیل آن انجام میشود. ناراحت‌کننده‌ترین بخش، تحمل روشنایی نوری است که محل پارگی شبکیه را روشن میکند.
پس از جراحی لیزر برای پارگی شبکیه چه انتظاری باید داشت؟
از بین تمام اختلالات چشمی، پارگی شبکیه یکی از ساده‌ترین درمان‌ها را دارد! عملاً هیچ محدودیتی به دنبال لیزر شبکیه وجود ندارد. در واقع، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید بلافاصله فعالیت های عادی و برنامه کاری خود را از سر بگیرید.
از آنجایی که پارگی‌های شبکیه قسمت هایی از چشم را که در بینایی نقش دارند را تحت تاثیر قرار نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد، درمان‌های لیزر هم هیچ گونه اثر منفی بر بینایی شما نخواهد داشت. حتی به ساختارهای چشمی مجاور هیچ آسیبی وارد نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند و احتمال خطر عفونت تقریبا صفر است.
معمولاً چه تعداد لیزر شبکیه مورد نیاز است؟
درمان های لیزری در عرض یک تا دو هفته یک اسکار ایجاد میکند تا پارگی را مسدود کند. چشم را به مرور زمان تحت نظر داشته باشید تا مطمئن شوید که پارگی به درستی مهر و موم شده است و دوباره تشکیل نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. گاهی اوقات، بیماران برای تثبیت شبکیه به بیش از یک درمان نیاز دارند.
سخن آخر
پارگی شبکیه یک مشکل جدی است که دید شما را تار میکند. پارگی شبکیه اغلب منجر به یک بیماری جدی تری به نام شبکیه جدا شده میشود. در این شرایط شبکیه از پشت چشم بلند میشود. برای جلوگیری از مشکلات بیشتر بینایی، پارگی شبکیه باید فوراً درمان شود.
افراد با افزایش سن بیشتر در معرض خطر پارگی شبکیه هستند، معمولا در سنین 40 تا 50 سالگی که ژله زجاجیه آنها دچار تغییرات دژنراتیو مرتبط با افزایش سن میشود، رخ می دهد.
آخرین دیدگاه‌ها