در هفته 38 بارداری، جنین شما در حال نزدیک شدن به ترم و بلوغ کامل است. در طی آخرین روزهای نزدیک به زایمان نفس کشیدن برای شما تا حدودی راحت تر می شود. علت آن این است که جنبن به سمت پایین لگن حرکت میکند. این وضعیت فشار وارد شده به شکم را کاهش میدهد. ولی با این حال نشست و برخاست برای مادر سخت می شود. طوری که بلند شدن برای خوردن یک لیوان آب ممکن است برای مادر کاری طاقت فرسا باشد.
رشد جنین در هفته 38 بارداری
در هفته 38 بارداری قد جنین از بالای سر تا پایین باسن 34.6 سانتی متر است. همچنین جنین از فرق سر تا پاشنه پا در حدود 49.3 سانتی متر قد دارد.
قد و وزن نوزاد در هنگام تولد. باید حتما به این نکته دقت کنید که اعداد بالا بر اساس میانگین هستند. بنابراین ممکن است نوزاد شما در هنگام تولد کمی بزرگتر یا کوچکتر از این اندازه ها باشد. قد یک نوزاد سالم می تواند از 45 سانتی متر تا نزدیک به 55 سانتی متر در هنگام تولد متغیر باشد. همچنین وزن اغلب نوزادان در هنگام تولد بین 2500 تا 4500 گرم متغیر است.
لانگو. لانگو به موهای نرم و ظریفی گفته می شود که بدن جنین را در داخل رحم می پوشاند. این موهای ظریف و کرک معمولاً قبل از تولد نوزاد شروع به ریزش کرده و به طور کامل از بین میروند. اگرچه در برخی موارد ممکن است مقداری مو روی شانهها و بازوهای نوزاد باقی بماند.
چشم ها. ممکن است در بدو تولد، رنگ چشم بسیاری از نوزادان آبی مایل به خاکستری تیره به نظر برسد. اما این بدان معنا نیست که این رنگ باقی خواهد ماند. رنگ نهایی چشم نوزاد به میزان پروتئینی به نام ملانین بستگی دارد. ملانین توسط بدن نوزاد تولید می شود. گاهی تا یک سال طول می کشد تا عنبیه به رنگ نهایی خود یعنی قهوه ای، آبی، سبز یا فندقی برسد.
زایمان زودرس. بارداری در هفته 39 ترم کامل در نظر گرفته می شود. زایمان قبل از هفته 37 تا 38 بارداری، زایمان زودرس نامیده می شود. نوزادانی که در هفته 37 تا 38 بارداری متولد می شوند به عنوان نوزاد زودرس در نظر گرفته می شوند.
علائم شایع هفته 38 بارداری
با وجودی که جنین در هفته 38 بارداری تقریباً برای تولد آماده است، اما هنوز هم در این دو هفته آخر رشد او در رحم ادامه دارد. جنین در هفته 38 بارداری به آخرین مراحل رشد خود رسیده است. بنابراین رحم شما در بزرگترین اندازه خود قرار دارد. علائمی که ممکن است در این ماه تجربه کنید، عبارتند از:
احساس سنگینی زیاد
در سه ماهه سوم حاملگی فعالیت ساده ای مانند پیاده روی برای اغلب مادران باردار می تواند ناراحت کننده باشد. در این مرحله از بارداری رحم تقریباً تمام فضای داخل شکم را اشغال کرده است. سر جنین به سمت لگن چرخیده و بین پاهای شما فشار وارد می کند. در هفته 38 بارداری بدن شما متحمل وزن زیادی می شود. این وضعیت راه رفتن، خوابیدن و حتی استراحت را برای مادر بسیار دشوار می کند.
ناهماهنگی حرکات بدن
در هفته 38 بارداری احتمالاً نمی توانید به اندازه چند ماه پیش خود فرز و پر جنب و جوش باشید. در این هفته نه تنها شکم بزرگی دارید بلکه رباط ها و مفاصل بدن نیز برای آمادگی زایمان شل می شوند. به دلیل این تغییرات ممکن است کمی احساس ناهماهنگی در حرکات بدن خود داشته باشید. همچنین بزرگ شدن رحم و جلو آمدن شکم باعث می شود مرکز ثقل بدن شما تغییر کند. در نتیجه احتمال زمین خوردن شما در این دوران بیشتر می شود.
نکاتی برای مراقبت از خود
اگر بیش از حد احساس ناهماهنگی در حرکات بدن داشته یا راه رفتن برای شما بسیار سخت شده است، باید زمان بیشتری را به استراحت خود اختصاص دهید. سعی کنید در هنگام استراحت اصولی که در کلاس های زایمان یاد گرفته اید، را در ذهن خود مرور کنید. این کار باعث می شود تا در صورت مشاهده علائم زایمان، بتوانید هر چه سریع تر به مامای خود مراجعه کنید.
حفظ تعادل
ممکن است در این چند هفته اخیر حفظ تعادل برای شما بسیار دشوار باشد. رعایت نکات زیر به شما کمک می کند تا در طول هفته های آخر بارداری بهتر بتوانید تعادل خود را حفظ کنید.
- آهسته تر حرکت کنید.
- کمربند بارداری ببندید.
- کفش راحت و تخت بپوشید.
- به محیط اطراف خود دقت کنید.
- نسبت به موانع موجود در مسیر مراقب باشید.
- در ورزش های ایمن مانند یوگای بارداری شرکت کنید.
- برای پیشگیری از سرگیجه در طول روز وعده های غذایی کوچک بخورید و مایعات فراوان بنوشید.
- از ورزش هایی مانند کوهنوردی و یا رفتن به مکان هایی که می تواند منجر به از دست دادن تعادل شود، خودداری کنید.
نشانه ها و علائم زایمان
به تدریج به روز زایمان و تولد نوزاد نزدیک می شوید، بنابراین باید مراقب علائم زایمان باشید. ممکن است متوجه شوید که زمان زایمان نزدیک می شود، اما با این حال تشخیص علائم زایمان برای برخی از مادران باردار دشوار است. برخی از مهمترین علائم زایمان که باید به آنها دقت کنید عبارتند از:
- درد شدید: درد یا گرفتگی در ناحیه شکم یا کمر
- پاره شدن کسیه آب: نشت، چکه و یا فوران آب از واژن
- تغییر وضعیت جنین: قرار گیری سر نوزاد در داخل لگن
- ترشح مخاط از واژن: ترشحات مخاطی شفاف یا همراه با رگههای خونی
- انقباضات زایمانی: گرفتگی ماهیچه های رحم که به تدریج و به طور منظم شدیدتر می شود.
ممکن است همه این علائم را هم زمان با هم مشاهده نکنید. گاهی برخی از علائم درست قبل از شروع زایمان رخ می دهند. به عنوان مثال، انقباضات زایمانی می توانند بدون پاره شدن کیسه آب شروع شوند. در برخی دیگر از مادران بارداری نیز ممکن است کیسه آب بدون وجود هیچ انقباضی به طور خود به خود پاره شود. بنابراین آگاهی از علائم زایمان برای مراجعه به موقع به پزشک بسیار ضروری است.
زمانی که کیسه آب پاره شده و انقباضات رحمی شروع می شوند، تشخیص زایمان برای اغلب مادران آسان است. اما، اگر فقط کمی احساس گرفتگی در رحم دارید، ممکن است علامت زایمان زیاد واضح نباشد. بنابراین اگر درد زیاد همراه با خونریزی از واژن دارید یا به نظر میرسد که نوزادتان حرکت نمیکند، هر چه سریع تر با پزشک خود تماس بگیرید.
چک لیست هفته 38 بارداری
شما و همسرتان ماه های زیادی را صرف تمرکز روی کودک آینده خود کرده اید. اکنون که هفته های آخر بارداری فرا رسیده است، حتماً به سلامت خود و همسرتان توجه کنید. زمانی را به استراحت یا لذت بردن از یک سرگرمی لذت بخش اختصاص دهید. این کار باعث می شود حواس هر دوی شما از انتظار کشیدن برای زایمان و تولد نوزاد منحرف شود. بنابراین در آخرین روزهای زایمان از فکر بزرگ شدن خانواده خود لذت ببرید.
- مراقب علائم زایمان باشید.
- ماساژ پرینه را فراموش نکنید.
- تمرینات کگل را هر روز به طور منظم تکرار کنید.
- مصرف ویتامین های دوران بارداری را ادامه دهید.
اکنون به زمان زایمان بسیار نزدیک می شوید. فقط تعداد کمی از ویزیت های هفتگی قبل از زایمان باقی مانده است. در واقع، در این مرحله، شما هرگز نمی دانید که آخرین ویزیت شما چه زمانی خواهد بود.
معاینات هفته 38 بارداری عبارتند از:
- آزمایش ادرار
- اندازه گیری وزن
- بررسی دهانه رحم
- اندازه گیری قد جنین
- اندازه گیری فشار خون
- بررسی میزان تورم بدن
- ارزیابی ضربان قلب جنین
- بررسی وضعیت قرارگیری جنین در رحم
افزایش وزن
شما و جنین تان در این چند هفته اخیر همچنان در حال افزایش وزن هستید. انتظار می رود در این مرحله حدود 700 گرم در هفته وزن اضافه کنید. بنابراین ممکن است از ابتدای بارداری تا به حال تقریباً 14 کیلوگرم وزن اضافه کرده باشید.
برای مادرانی که در شروع بارداری خود دارای شاخص توده بدنی نرمال هستند، افزایش وزنی که توصیه می شود در طول بارداری بین 12 تا 16 کیلوگرم است. با این حال، شرایط هر بارداری با بارداری دیگر تفاوت دارد. بنابراین با پزشک خود در مورد میزان اضافه وزن مناسب صحبت کنید تا از سالم بودن روند بارداری خود مطمئن شوید.
ویزیت های هفته بعد
شما هفته بعد وارد آخرین هفته بارداری می شوید. پزشک در معاینات هفته 39 بارداری با توجه به وضعیت شما ممکن است آزمایش های زیر را برای بررسی سلامت مادر و جنین تجویز کند:
- داپلر شریان نافی
- تست بیوفیزیکال جنین
- آزمایش استرس انقباضی (OCT)
- تست بدون استرس جنین (NST)
- بیوفیزیکال اصلاحی جنین (BPP)
احتمال زایمان در هفته 38 بارداری
بررسی ها بر روی بیش از 34 میلیون زایمان نشان داد که 24٪ تا 29٪ از مادران باردار بین هفته های 37 تا 38 بارداری زایمان می کنند.
پاره شدن کیسه آب
کیسه آب داخل رحم که در حین زایمان پاره می شود محتوی مایع آمنیوتیک است. کیسه آب از دو غشا تشکیل می شود و مایع آمنیوتیک که در اطراف جنین قرار دارد در برابر صدمات و آسیب های احتمالی از جنین محافظت می کند. به پارگی کیسه آب جنین، پارگی غشاها نیز می گویند.
گاهی ممکن است کیسه آب به طور طبیعی و بدون مداخله پزشک پاره شود. در این صورت ممکن است مایع آمنیوتیک به صورت قطره قطره از واژن خارج شود و یا مانند فوران مایع باشد. پارگی کیسه آب نشانه زایمان بوده و باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
مشخصات ظاهری مایع آمنیوتیک:
- بوی ادرار نمی دهد.
- مانند دمای بدن گرم است.
- مانند آب ظاهری شفاف دارد.
اگر مطمئن نیستید که کیسه آب شما پاره شده است یا خیر، لباس زیر خود را عوض کنید. از یک پد استفاده کرده و منتظر بمانید. اگر مایع خروجی از واژن ادرار بود، جای هیچ گونه نگرانی نیست. اما اگر مایع آمنیوتیک باشد، پد همچنان به خیس شدن ادامه خواهد داد.
پاره شدن کیسه آب و خروج مایع آمنیوتیک چه فورانی باشد یا قطره قطره، باید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید. پس از مراجعه به بیمارستان، پزشک بلافاصله مایع را آزمایش می کند. اگر کیسه آب شما پاره شده اما هنوز انقباضات را تجربه نکرده اید، پزشک از شما می خواهد که کمی صبر کنید تا انقباضات زایمانی شروع شوند.
اگر کیسه آب شما در این مرحله از بارداری پاره شود، زایمان از طریق طبیعی یا القاء قریب الوقوع است. در واقع مداخله به موقع پزشک باعث می شود تا خطر عفونت شما و نوزادتان کاهش پیدا کند. اما با این حال برخی از زنان نیز بدون اینکه کیسه آب آنها پاره شود، زایمان می کنند.
سخن آخر
به طور کلی در هفته 38 بارداری تنها یک هفته دیگر باقی است تا نوزاد شما به عنوان نوزاد ترم و کامل شود. زمان زیادی تا ملاقات نوزادتان نمانده است. حفظ آرامش شما در طول هفته های آخر بارداری اهمیت زیادی دارد. بنابراین به جای اینکه تمرکز خود را به طور کامل بر روی نوزاد و تولد آینده او متمرکز کنید، این زمان را به خود و همسرتان اختصاص دهید. اگر این اولین فرزند شماست، سعی کنید از آخرین لحظات خود به عنوان یک خانواده دو نفره لذت ببرید. اگر فرزندان دیگری دارید، حتماً زمانی را با آنها سپری کنید.