توده آدنکس رحم یا Adnexal توده هایی هستند که در آدنکس رحم رخ می دهند که شامل رحم، تخمدان ها و لوله های رحمی است. توده آدنکس رحم علل مختلفی دارند که برخی از آنها عبارتند از:
- تومور بدخیم
- کیست تخمدان
- تومور خوش خیم
- حاملگی خارج رحمی
پزشک معمولاً می تواند توده های خوش خیم را کنترل کند. اما، افراد در سنین بلوغ و یائسگی باید با یک متخصص زنان یا انکولوژی مشورت کنند. توده های بدخیم آدنکس نیاز به درمان توسط یک متخصص دارند.
در این مقاله، ما ویژگی های توده های آدنکس و همچنین چگونگی تشخیص و درمان آنها توسط پزشکان را بررسی می کنیم.
علائم توده آدنکس
غالباً هیچ علامتی با توده آدنکس رحمی وجود ندارد. آنها معمولاً در یک معاینه معمول لگن کشف می شوند. با این حال، توده adnexal در چند مورد می تواند منجر به بروز برخی علائم شود. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تب
- خستگی
- کاهش وزن
- کمبود انرژی
- ترشحات واژن
- دوره های دردناک قاعدگی
- درد در هنگام رابطه جنسی
- بدتر شدن درد در طی یک دوره
- فوریت ادرار، تکرر یا بی اختیاری ادرار
- خونریزی غیرطبیعی شدید در طول دوره ها
- درد شدید شکم یا لگن که معمولاً در یک طرف از بدن بروز می کند.
- علائم شکمی، از جمله احساس سیری، نفخ، یبوست، مشکل در غذا خوردن، افزایش اندازه شکم، سوء هاضمه، حالت تهوع و استفراغ
بروز یا عدم بروز این علائم اغلب به اندازه توده بستگی دارد. از آنجا که این علائم می تواند در شرایط مختلفی وجود داشته باشد، مهم است که در صورت بروز آنها حتما از پزشک خود مشاوره بگیرید. این علائم نیاز به بررسی بیشتری دارند. زنان بست به علت اصلی توده های خود علائم مختلفی را گزارش داده اند.
توده های آدنکس رحمی احتمال دارد علائم مشابهی داشته باشند، بنابراین پزشکان معمولاً بررسی های بیشتری را برای تعیین علت اصلی آن انجام می دهند.
هنگامی که پزشک علت ایجاد توده adnexal را بررسی کرد، آنها می توانند درمان و مدیریت را توصیه کنند.
شایع ترین علل ایجاد توده آدنکس رحمی
توده های آدنکس علل های مختلفی دارند. شایعترین علل آنها شامل موارد زیر هستند:
کیست های تخمدان
کیست تخمدان کیسه های پر از مایعی هستند که در تخمدان ایجاد می شود. آنها بسیار رایج هستند. در واقع، بسیاری از زنان حداقل یک مورد را در طول زندگی خود تجربه خواهند کرد. کیست تخمدان معمولاً بدون درد بوده و علائمی ایجاد نمی کند.
تومورهای خوش خیم تخمدان
تومور تخمدان، یک توده یا رشد غیر طبیعی سلول است. تفاوت آنها با کیست ها این است که انها توده های جامد هستند و نه پر از مایع. وقتی سلولهای داخل تومور سرطانی نباشند، تومور خوش خیم است. این بدان معنی است که به بافتهای مجاور حمله نمی کند و به سایر قسمت های بدن انتشار نمی یابد.
سرطان تخمدان
سرطان تخمدان یکی از رایج ترین انواع سرطان در زنان است. سلول های غیرطبیعی در تخمدان تکثیر و تشکیل تومور می دهند. این تومور توانایی رشد و انتشار به سایر نواحی بدن را دارد. علائم معمولاً در سرطان تخمدان وجود دارد و می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- یبوست
- کمردرد
- سوء هاضمه
- سوزش سردل
- مقاربت دردناک
- دوره های نامنظم
حاملگی خارج رحمی
حاملگی خارج رحمی زمانی است که یک تخمک بارور در داخل رحم قرار ندارد. حاملگی های خارج رحمی قادر به رشد نیستند. اگر رشد تخمک در لوله رحمی ادامه یابد، لوله پاره شده و باعث خونریزی شدید می شود. این امر باعث درد ناگهانی و شدید و خونریزی داخلی خواهد شد. حاملگی های خارج رحمی درمان نشده ،می تواند خطرناک باشد.
توده های Adnexal شامل انواع مختلفی از خوش خیم تا تومورهای بدخیم هستند.
بیماری التهابی لگن
التهاب دستگاه تناسلی فوقانی که شامل رحم، لوله های رحمی و تخمدان است و به دلیل عفونت رخ می دهد.
پیچ خوردگی تخمدان
پیچ خوردگی تخمدان یک وضعیت اضطراری زنان و زایمان و شامل چرخش کامل یا نسبی بافتی است که از تخمدان پشتیبانی می کند. این وضعیت منجر به قطع جریان خون به تخمدان می شود.
تشخیص توده آدنکس رحمی
پزشک می تواند یک توده آدنکس را با این موارد تشخیص دهد:
- انجام معاینه بدن
- سوال کردن در مورد علائم
- گرفتن یک سابقه پزشکی کامل
- به دست آوردن و تهیه نمونه های خون
در بیشتر اوقات، افراد به سونوگرافی از طریق واژن احتیاج دارند تا به پزشکان اجازه دهد مشخصات توده ضمیمه را ارزیابی کنند.
زنانی که نتیجه آزمایش بارداری مثبت داشته اند و درد شکم یا لگن و خونریزی واژینال را گزارش می کنند احتمال دارد بارداری خارج رحمی داشته باشند. پیچ خوردگی تخمدان باعث ایجاد درد ناگهانی و شدید همراه با حالت تهوع و استفراغ می شود. برای درمان بارداری خارج رحمی و پیچ خوردگی تخمدان، مراقبت های پزشکی فوری لازم است.
افراد مبتلا به بیماری التهابی لگن یا آبسه تخمدان شاید درد تدریجی لگن همراه با حالت تهوع و خونریزی واژن را تجربه کنند.
سرطان تخمدان در اوایل احتمال دارد با علائم غیر اختصاصی همراه باشد. گاهی اوقات، پزشکان می توانند سرطان را فقط در موارد بدخیم شدن تومور تشخیص دهند.
تومورهای بدخیم شاید یک یا چند مورد از ویژگی های زیر را داشته باشند:
- وجود توده های پر از مایع
- آنها در هر دو طرف دستگاه تولید مثل وجود دارند.
- بخشهایی از تومور که دارای تقسیمات ضخیم بزرگتر از 2-3 سانتی متر است که آنها را جدا می کند.
توده های آدنکس معمولاً با معاینه لگن، سونوگرافی یا هر دو تشخیص داده می شوند. اغلب، در مواردی که زن علائمی از خود نشان نمی دهد، رشد در معاینات معمول تشخیص داده می شود.
درمان توده آدنکس رحمی
یک پزشک بسته به علت اصلی ایجاد توده، مناسب ترین روش درمانی را انتخاب می کند. زنانی که بارداری خارج رحمی دارند ممکن است مجبور به سقط شوند. پزشک احتمال دارد یکی از روشهای زیر را انتخاب کند:
- جراحی لاپاروسکوپی
- تجویز متوترکسات عضلانی یک یا دو دوز
- سالپینگوستومی یا سالپینژکتومی، که روشهای جراحی شامل لوله های رحمی است.
بر اساس مطالعه ای که در بررسی زنان و زایمان انجام شد، پزشکان هنوز مدیریت بهینه آندومتریوم را تعیین نکرده اند.
دارو درمانی توده آدنکس رحمی
افراد مبتلا به بیماری التهابی لگن به دوره های آنتی بیوتیک وریدی نیاز دارند که می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سفوتان (سفوتان)
- کلیندامایسین (کلیوسین)
- سفوکسیتین (Mefoxin)
برخی از افراد می توانند در خارج از محیط بیمارستان با داکسی سایکلین خوراکی (ویبرامایسین) و سفتریاکسون عضلانی (روسفین) یا آنتی بیوتیک سفالوسپورین نسل سوم دیگر تحت درمان قرار گیرند. در بعضی موارد، پزشکان نیاز به افزودن مترونیدازول خوراکی (Flagyl) دارند.
در گذشته برای آبسه های تخمدانی نیاز عمل جراحی رحم، تخمدان ها و لوله های رحمی بود. با این حال، پزشکان اکنون می توانند آنتی بیوتیک هایی با طیف گسترده تجویز کنند. فرد مبتلا به پارگی آبسه توبو-تخمدان هنوز هم نیاز به جراحی دارد.
پیچش تخمدان یک اورژانس زنان است. تنها روش درمان، جراحی برای پیشگیری از آسیب شدید تخمدان ها و لوله های رحمی است.
افراد مبتلا به لیومیوم یا فیبروم احتمال دارد برای کنترل علائم، از درمان های هورمونی یا داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی استفاده کنند. هنگامی که فرد مصرف دارو را متوقف کرد، علائم می تواند دوباره برگردد و رشد فیبروم ادامه یابد. جراحی موفق ترین روش درمان فیبروم است.
گزینه های درمانی سرطان تخمدان شامل جراحی، شیمی درمانی و درمان هدفمند است. متخصصان انکولوژی قبل از توصیه یک برنامه درمانی، عوامل زیر را در نظر می گیرند:
- تغییرات ژنتیکی
- مرحله و درجه سرطان
- نوع سرطان تخمدان و میزان آن
- سن و وضعیت سلامت عمومی فرد
- آیا جراحی می تواند کل تومور را از بین ببرد.
- آیا فرد تجمع مایعات در شکم دارد و باعث التهاب می شود.
اگر توده adnexal کوچک باشد و منجر به بروز هیچ علائمی نشود، شاید به هیچ وجه نیازی به درمان نباشد. با این حال، پزشک احتمالاً فرد را با معاینات منظم لگن و سونوگرافی کنترل کند.
پس از برداشته شدن، توده adnexal برای تعیین سرطانی بودن سلولهای موجود در آن آزمایش می شود. در صورت وجود، شاید نیاز به درمان بیشتری داشته باشید.
عوامل خطر توده های آدنکس
عوامل خطر این توده ها، به علت اصلی ایجاد کننده توده ها بستگی دارد. زنان با توده آدنکس در معرض خطر افزایش پیچ خوردگی تخمدان هستند. بیشتر از80٪ زنانی که دارای پیچ خوردگی تخمدان هستند، توده های آنها 5 سانتی متر یا بیشتر است.
پزشکان فیبروم را در حدود 70٪از زنان سفید پوست و 80٪ از زنان سیاه پوست تا سن 50 سالگی تشخیص می دهند. عوامل دیگر می تواند خطر ابتلا به فیبروم را در زنان افزایش دهد، مانند:
- افزایش شاخص توده بدن
- شروع دوره های اولیه قاعدگی
- استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی قبل از 16 سالگی
افرادی که سابقه خانوادگی دارند احتمال دارد در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان باشند. سایر عوامل خطر عبارتند از:
- چاقی
- قد بلند
- آندومتریوز
- تغییرات ژنتیکی ارثی
- هورمون درمانی برای یائسگی
- سرطان روده بزرگ غیرپولیپوز ارثی
احتمال ابتلا به سرطان نیز با بالا رفتن سن افزایش می یابد.
توده Adnexal در بارداری
در حالت ایده آل، توده ضمیمه قبل از بارداری یک زن کشف و درمان خواهد شد تا از بروز عوارض پیشگیری شود. با این حال، گاهی اوقات در هنگام انجام سونوگرافی یا معاینه لگن، توده های تخمدان در حین بارداری تشخیص داده می شوند.
از آنجا که اکثر توده های تخمدان مضر نیستند و بیشتر به خودی خود برطرف می شوند، معمولاً نظارت بر توده در دوران بارداری بدون درمان مناسب ارزیابی می شود.
جراحی فقط در مواردی در نظر گرفته می شود که:
- منجر به بروز عوارض شود.
- پزشک به بدخیم بودن توده ضمیمه شک کند.
- توده آنقدر بزرگ است که احتمالاً در بارداری مشکلی ایجاد می کند.
بر اساس یک بررسی بالینی در سال 2007، حدود 10 درصد از توده های تخمدان کشف شده در بارداری بدخیم هستند. حتی در این موارد، سرطان معمولاً در مراحل اولیه است. اگر در بارداری توده های بدخیمی تشخیص داده شود، پزشک قبل از مداخله اجازه می دهد بارداری تا آنجا که با خیال راحت امکان پذیر است پیشرفت کند.
پیش اگهی توده های آدنکس
اکثر توده های آدنکس رحمی مضر نیستند. آنها نیازی به درمان نخواهند داشت مگر اینکه فردی علائم ناراحت کننده ای را تجربه کند. بسیاری از توده های آدنکس بدون هیچ گونه مداخله ای خوب می شوند.
در بعضی از موارد، علت توده آدنکس سرطان تخمدان خواهد بود. طبق سرطان انجمن سرطان آمریکا، اگر سرطان قبل از انتشار در خارج از تخمدان پیدا و درمان شود، میزان بقای پنج ساله سرطان تخمدان 92 درصد است.
سخن آخر
توده های Adnexal توده هایی هستند که پزشکان احتمال دارد در آدنکس رحم (بخشی از بدن که رحم، تخمدان ها و لوله های رحمی را در خود جای داده است) آنها را تشخیص دهند. همه توده ها سرطانی نیستند و به درمان نیاز ندارند.
انواع مختلف توده آدنکس می توانند بسیاری از علائم مشابه را داشته باشند. پزشکان نیاز به جمع آوری تاریخچه کامل پزشکی و داده ها از معاینات فیزیکی، آزمایش خون، تصویربرداری پزشکی، از جمله ترانس واژینال سونوگرافی دارند.
پزشکان برای تعیین مدیریت و درمان مناسب باید محل و علت اصلی توده را تشخیص دهند.
