نقش و عملکرد اصلی کلیه ها در بدن، فیلتر کردن خون و دفع مواد زائد و مضر مانند الکل است. این در حالی است که مصرف متوسط الکل نباید منجر به بروز درد در کلیه شود. اما مصرف زیاد الکل یا نوشیدن مکرر آن ممکن است باعث مشکلات کلیوی شود. درد کلیه معمولا در پشت، در دو طرف ستون فقرات، درست زیر دنده ها ظاهر می شود. اما دردی که بعد از مصرف الکل در طی ساعت ها یا روزها تشدید و بدتر می شود، ممکن است علائم بیماری زمینه ای باشد که نیاز به مراجعه به پزشک دارد. اما اینکه چرا مصرف زیاد الکل منجر به درد کلیه می شود؟ چگونه باید درد بعد کلیه بعد از الکل را درمان کرد؟ برای اطلاع پاسخ این سوالات بهتر است ادامه این مقاله از پزشکت را تا انتها بخوانید.
علل درد کلیه بعد از مصرف الکل چیست؟
نواحی اطراف کلیه‌ها ممکن است بعد از مصرف الکل احساس درد را بروز دهند. این ناحیه در پشت شکم، زیر قفسه سینه در دو طرف ستون فقرات است. این درد ممکن است به صورت یک درد ناگهانی، تیز، کوبنده یا بیشتر از یک درد مبهم احساس شود. حتی درد می تواند خفیف یا شدید باشد و در یک یا هر دو طرف بدن احساس شود.
درد کلیه ممکن است در قسمت فوقانی یا پایین کمر یا بین باسن و دنده های تحتانی و بلافاصله پس از مصرف الکل یا پس از قطع نوشیدن احساس شود. گاهی اوقات در شب بدتر می شود.
مصرف بیش از حد الکل ممکن است به کلیه ها آسیب برساند یا خطر بیماری مزمن کلیوی را افزایش دهد. از طرفی هم درد کلیه پس از نوشیدن الکل می تواند علائم برخی از بیماری های زمینه ای باشد، از جمله:
آسیب حاد کلیه
نوشیدن بیش از حد الکل، یا نوشیدن نوشیدنی های متعدد تنها در چند ساعت، می تواند باعث آسیب حاد کلیه شود. این وضعیت در اثر تجمع بیش از حد مواد زائد در خون ایجاد می شود. علاوه بر درد کلیه، فرد مبتلا به آسیب حاد کلیه ممکن است علائم زیر را مشاهده کند:
- گیجی
- کاهش ادرار
- حالت تهوع یا استفراغ
- فشار یا درد قفسه سینه
- تورم در پا، مچ پا و حتی صورت
- مشکل در تنفس یا تنگی نفس
در صورت عدم درمان آسیب حاد کلیه فرد مبتلا ممکن است دچار تشنج شود یا به کما برود.
عفونت مجاری ادراری
الکل ممکن است به طور غیر مستقیم خطر ابتلا به عفونت ادراری (UTI) را افزایش دهد. عفونت ادراری که مثانه را تحت تاثیر قرار دهد ممکن است باعث درد کلیه شود. از طرفیالکل اسیدیته ادرار را افزایش می دهد و می تواند پوشش مثانه را تحریک کند. بدن فردی که الکل مصرف می کند ممکن است دچار کم آبی شود و خطر بروز عفونت ادراری را تا حد زیادی افزایش دهد. علاوه بر درد کلیه، برخی از علائم UTI عبارتند از:
- تب
- ادرار تیره یا بدبو
- خون در ادرار
- درد معده یا کمر
- درد هنگام ادرار کردن
- میل شدید به ادرار کردن، حتی زمانی که ادرار کمی خارج می شود.
در صورت ابتلا بهتر است مقدار زیادی آب بنوشید و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. برای کاهش ناراحتی می توانید از مسکن استفاده کنید. معمولاً برای شما آنتی بیوتیک تجویز می شود. عفونت شدید یا عود کننده کلیه ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان یا جراحی داشته باشد.
انسداد محل اتصال حالب لگنی (UPJ)
اگر انسداد UPJ دارید، ممکن است بعد از نوشیدن الکل دچار درد کلیه شوید. این وضعیت مانع از عملکرد صحیح کلیه ها و مثانه می شود. گاهی اوقات درد در پهلو، کمر یا شکم احساس می شود. گاهی به سمت کشاله ران حرکت می کند. نوشیدن الکل می تواند هر دردی را تشدید کند. گاهی اوقات این وضعیت به خودی خود بهتر می شود. انسداد UPJ را می توان با یک روش کم تهاجمی درمان کرد. برخی موارد ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
گاستریت
نوشیدن بیش از حد الکل می تواند به ورم معده شده و پوشش معده را ملتهب یا متورم کند. به طور مستقیم به کلیه ها مربوط نمی شود، اما ممکن است درد در قسمت بالای شکم احساس شود و با درد کلیه همراه باشد. برای تسکین علائم و درد می توانید از آنتی اسیدها استفاده کنید. پزشک ممکن است برای کاهش تولید اسید معده، تقویت کننده های پمپ پروتون یا آنتاگونیست های H2 را تجویز کند.
هیدرونفروز
هیدرونفروز نتیجه التهاب یک یا دو کلیه به دلیل تجمع عفونت است. انسداد مانع از بیماری عفونت از کلیه به مثانه می شود. این وضعیت می تواند باعث تورم یا بزرگ شدن لگن کلیه شود. از طرفی هم داشتن سنگ خطر به هیدرونفروز را افزایش می دهد. بهتر است هر چه سریعتر هیدرونفروز را درمان کنید. برای درمان سنگ کلیه به پزشک مراجعه کنید. چون ممکن است به تجویز ضد بیوتیک نیاز داشته باشید.
کم آبی بدن
الکل دارای خاصیت ادرارآور است که باعث افزایش ادرار می شود. این منجر به کم آبی بدن می شود، به خصوص زمانی که الکل بیش از حد مصرف می کنید.
الکل بر توانایی کلیه ها برای حفظ تعادل صحیح آب و الکترولیت ها در بدن تأثیر می گذارد. این امر منجر به اختلال در عملکرد کلیه ها و افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه می شود. کم آبی مزمن شما را در معرض خطر بیشتری برای این اثرات نامطلوب قرار می دهد. کم آبی را با جایگزینی مایعات و الکترولیت های از دست رفته درمان کنید. می توانید یک نوشیدنی ورزشی حاوی الکترولیت و محلول کربوهیدرات مصرف کنید. از مصرف نوشیدنی های شیرین پرهیز کنید.
بیماری مزمن کلیوی
نوشیدن مشروبات الکلی در طولانی مدت ممکن است خطر ابتلا به بیماری کلیوی را با مجبور کردن کلیه ها به کار سخت تر و آسیب رساندن به کبد افزایش دهد. حتی باعث درد کلیه و سایر علائم اختلال عملکرد کلیه، مانند فشار خون بالا شود. بیماری مزمن کلیه یک بیماری جدی و خطرناک است که نیاز به درمان مداوم دارد. برخی از افراد مبتلا به بیماری کلیوی ممکن است نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه داشته باشند.
بیماری کبد
بیماری کبد شما را مستعد درد یا ناراحتی بعد از نوشیدن الکل می کند. احتمال بروز این شرایط در صورتی که کبد شما به دلیل اعتیاد به الکل دچار اختلال شده باشد، بیشتر است. این بیماری همچنین می‌تواند بر جریان خون در کلیه‌ها تأثیر بگذارد و عملکرد آنها را مختل کند.
برای درمان بیماری کبد، ممکن است به شما توصیه شود که نوشیدن الکل را کاملا ترک کنید، وزن خود را کاهش دهید و از یک رژیم غذایی مناسب پیروی کنید. برخی از بیماران حتی ممکن است نیاز به دارو یا جراحی و حتی پیوند کبد داشته باشند.
سنگ کلیه
سنگ کلیه ممکن است به دلیل کم آبی ناشی از الکل ایجاد شود. نوشیدن الکل در صورت ابتلا به سنگ کلیه ممکن است باعث حرکت سریع آنها شود. این وضعیت می تواند درد کلیه را بدتر کرده و آن را افزایش دهد. شما می توانید با مصرف آب بیشتر، دارو یا استفاده از درمان های خانگی، سنگ های کوچک کلیه را درمان کنید.
چگونه از درد کلیه بعد از مصرف الکل پیشگیری کنیم؟
ورزش منظم ممکن است از بروز بیماری های کلیوی بعد از مصرف زیاد الکل پیشگیری کند. از طرفی هم کاهش مصرف الکل می تواند خطر بیماری کلیوی مرتبط با الکل را کاهش دهد.
پس بهتر است برای پیشگیری از بروز این بیماری ها که با خطر عوارض زیادی همراه هستند، از مصرف خودداری کنید و در صورت مصرف الکل آب فراوان بنوشید. افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی به هیچ وجه نباید الکل مصرف کنند، و در صورتی که در حال حاضر الکل مصرف می کنند حتما برای ترک آن اقدام کنند.
برخی از راهکار هایی که می توانند سلامت کلیه ها را بهبود بخشند و خطر بیماری کلیوی را کاهش دهند عبارتند از:
- ورزش منظم
- نوشیدن آب فراوان
- حفظ وزن مناسب بدن
- اجتناب از مصرف تنباکو
- رعایت یک رژیم غذایی مناسب و متعادل
- درمان هر گونه بیماری زمینه ای دیگر، مانند دیابت
همه انواع بیماری های کلیوی قابل پیشگیری نیستند، اما اتخاذ یک سبک زندگی سالم ممکن است خطر عوارض را حتی در افراد مبتلا به اختلالات ژنتیکی کلیوی کاهش دهد. درد کلیه می تواند شدید باشد. حتی می تواند یکی از علائم هشدار دهنده برای بسیاری از بیماری ها زمینه ای باشد. پس در صورت بروز آن هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
سخن آخر
مصرف بیش از حد مصرف الکل خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیوی یا آسیب طولانی مدت را دو برابر می کند. اگر سیگاری باشید، احتمال بروز این عوارض افزایش می یابد.
اگر بعد از نوشیدن الکل دچار درد می شوید، باید به بدن خود و آنچه را که به شما می گوید توجه کنید. در این شرایط سعی کنید مقدار زیادی آب بنوشید تا هیدراته بمانید. نوشیدنی های الکلی را با نوشیدنی های جایگزین آب میوه و چای بنوشید. آب نارگیل، نوشیدنی های سرکه سیب و شکلات داغ گزینه های عالی هستند. از یک رژیم غذایی کم چرب و مناسب پیروی کنید که حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه باشد. مصرف شکر، نمک و کافئین خود را محدود کنید.
به طور منظم ورزش کنید و سرگرمی داشته باشید که به شما انگیزه دهد کمتر سمت مصرف الکل بروید. اگر فکر می کنید که به الکل وابسته هستید یا اگر در زندگی شما مشکل ایجاد می کند، به پزشک یا درمانگر مراجعه کنید. پزشک شما ممکن است داروهایی را ارائه دهند یا برنامه هایی را برای ترک الکل به شما توصیه کنند.
آخرین دیدگاه‌ها