یبوست

یبوست یا خشکی مزاج یکی از شایع ترین مشکلات گوارشی است که می تواند عوارض و مشکلات زیادی برای فرد به وجود بیاورد و در کیفیت زندگی فرد کاهش چشمگیری ایجاد نماید.از دیدگاه پزشکی اگر مدفوع سفت باشد و به سختی و همراه با فشار زیاد دفع شود، و یا دفع آن ناقص باشد، همگی به این معناست که فرد به مشکل یبوست دچار شده است.

در بیشتر موارد امکان دارد یبوست اتفاق بیفتد زیرا روده بزرگ آب زیادی را از مواد غذایی جذب می کند.

علائم یبوست

علائم اصلی این عارضه افزایش سختی و فشار هنگام عبور مدفوع است.

درد معده، گرفتگی معده، احساس نفخ و حالت تهوع و از دست دادن اشتها از علائم دیگر یبوست می باشد.

چه کسانی در معرض خطر یبوست هستند؟

یبوست یکی از شایع ترین اختلالات مزمن گوارشی در بزرگسالان است. افراد زیر در معرض خطر بیشتری برای تجربه یبوست مزمن هستند:

بیش از ۱۶۸ پزشک آنلاین و آماده پاسخگویی

مشاوره آنلاین با بهترین متخصصان داخلی

گفتگو با پزشک

• زنان
• زنان باردار
• افراد بالای 65 سال
• افرادی که فعالیت بدنی ندارند یا به دلیل ناتوانی جسمی مانند آسیب نخاعی در رختخواب هستند.

در صورت داشتن یبوست، بهتر است از یک متخصص آنلاین کمک بگیرید.

علت یبوست

شایع ترین دلایل یبوست عبارتند از:

کمبود فیبر در رژیم غذایی

افرادی که رژیم های غذایی آن ها حاوی مقادیر مناسب فیبر باشد به طور قابل توجهی کمتر به یبوست مبتلا می شوند. چون فیبر باعث تقویت حرکات روده شده و از یبوست جلوگیری می کند. مصرف غذاهای سرشار از فیبر مانند میوه، سبزیجات و غلات کامل از اهمیت بسیاری برخوردار است. غذاهایی که فیبر کم دارند شامل غذاهای پرچرب مانند پنیر، گوشت و تخم مرغ است، که باعث یبوست می گردند.

کم تحرکی

برای افرادی که مدت طولانی شاید برای چند روز یا هفته ها، در رختخواب هستند، خطر ابتلا به یبوست به میزان قابل توجهی افزایش می یابد. برخی معتقدند که فعالیت بدنی سوخت و ساز بدن را بالا نگه می دارد و باعث می شود فرآیندهای بدن سریع تر اتفاق بیفتد. نیم ساعت پیاده روی روزانه یکی از بهترین توصیه ها برای پیشگیری از یبوست است.

اضطراب

هنگامی که مضطرب یا استرس دارید، سیستم عصبی سمپاتیک شما فعال می شود، به این معنی که هضم شما متوقف می شود. اضطرابی که درمان نمی‌شود، می‌تواند بر روند گوارش شما تأثیر بگذارد. اضطراب را می توان با داروها و مشاوره آنلاین رواشناسی همین الان درمان کرد.

مطالعه بیشتر:بهترین چای گیاهی برای رفع یبوست

افسردگی

افسردگی به دلایل مختلفی می تواند باعث یبوست شود. افرادی که افسرده هستند ممکن است تمام روز را در رختخواب بمانند و فعالیت بدنی آنها کاهش می یابد. همچنین ممکن است رژیم غذایی خود را تغییر دهند، غذاهای سرشار از قند یا چربی زیاد بخورند. چنین تغییراتی در سبک زندگی و رژیم غذایی ممکن است منجر به یبوست شود. داروها و مشاوره روانشناسی برای افراد مبتلا به افسردگی بسیار موثر است.

بهتر است با یک درمانگر آنلاین صحبت کنید. هنگامی که مشکلات روانی شما برطرف شد، روده شما تحت تاثیر خواهد گرفت.

داروها

رایج ترین داروهای ایجاد یبوست عبارتند از:

• مسکن های مخدر مانند کدئین و مورفین
• داروهای ضد افسردگی
• داروهای ضد تشنج
• مکمل های آهن
• آنتی اسیدهای اسید معده حاوی آلومینیوم
• داروهای دیورتیک یا ادرار آور
• عوامل ضد اسهال
• آنتی هیستامین ها
• مکمل های کلسیم
• مکمل های آهن برای درمان کم خونی

برای درمان یبوست، ۲۴ ساعته و آنلاین با متخصص تغذیه صحبت کن.

شیر

بعضی از افراد هنگام مصرف شیر و لبنیات مبتلا به یبوست می شوند.

سندرم روده تحریک پذیر

یبوست می تواند نتیجه یک بیماری روده به نام سندرم روده تحریک پذیر (IBS) باشد. علت دقیق IBS به خوبی شناخته نشده است، اما تصور می شود که نتیجه مشکلات در نحوه تعامل مغز و روده شما با یکدیگر باشد.

بارداری

یبوست در دوران بارداری شایع است. از هر پنج زن حداقل دو نفر در دوران بارداری دچار یبوست می شوند. این به دلیل تولید بیشتر هورمون پروژسترون در بدن است که ممکن است انقباض عضلات روده را دشوارتر کند.

اگر باردار هستید، از پزشک زنان آنلاین در مورد راه های درمان ایمن یبوست بدون آسیب رساندن به کودک خود سوال کنید.

تغییرات روزمره

وقتی روال عادی یک فرد تغییر می کند می تواند بر دستگاه گوارش تأثیر بگذارد، که بعضی اوقات منجر به یبوست می شود مثل تغییرات آب و هوایی، تغییر در رژیم غذایی و … .

مطالعه بیشتر: یبوست در کودکان

استفاده بیش از حد از ملین ها

برخی معتقدند که شخص باید حداقل روزی یک بار به توالت برود این درست نیست.

با این حال، برای اطمینان از این اتفاق، برخی از افراد با داروهای مسهل خود درمانی می کنند، که این کار بدون مشورت پزشکتان صحیح نمی باشد. ملین ها در کمک به حرکات روده مؤثر هستند. با این حال، استفاده از آن ها به طور مرتب به بدن اجازه می دهد تا به مصرف آن ها عادت کند و به تدریج برای رسیدن به همان اثر، لازم است دوز افزایش یابد. هنگامی که یک فرد به داروهای مسهل وابسته شود، در صورت قطع داروهای ملین، احتمال بروز این عارضه وجود دارد.

هرچه مدت زمان تأخیر در دفع مدفوع بیشتر باشد، مدفوع خشک تر و سخت تر می شود.

کم آبی

اگر یبوست در حال حاضر وجود داشته باشد، نوشیدن مایعات بیشتر ممکن است باعث تسکین آن نشود. اما، به طور مرتب نوشیدن مقدار زیادی آب، خطر ابتلا به یبوست را کاهش می دهد. بسیاری از نوشیدنی ها حاوی کافئین هستند که می توانند باعث کمبود آب بدن و بدتر شدن یبوست شوند. مصرف الکل همچنین آب بدن را کم می کند و باید توسط افرادی که یبوست دارند یا مستعد ابتلا به یبوست هستند، پرهیز شود.

کم کاری تیروئید

زمانی که تیروئید نمی تواند هورمون های کافی تولید کند، می تواند تأثیر شدیدی بر متابولیسم شما داشته باشد. متابولیسم کند منجر به کندی کل فرآیند گوارش و یبوست می شود. کم کاری تیروئید را می توان با موفقیت با یک هورمون تیروئید مصنوعی به نام لووتیروکسین درمان کرد.

دیابت

مانند کم کاری تیروئید، دیابت نیز یک مشکل هورمونی است. در دیابت، بدن شما تولید هورمون انسولین کافی را متوقف می کند، بنابراین بدن شما دیگر نمی تواند قند را در خون شما تجزیه کند. سطح بالای قند خون که در دیابت نوع 1 و 2 مشاهده می شود می تواند منجر به نوروپاتی دیابتی یا آسیب عصبی شود. طبق گفته کلینیک مایو ، آسیب به اعصاب کنترل کننده دستگاه گوارش می تواند منجر به یبوست شود.

سایر شرایط

برخی بیماری ها و شرایط جسمی خاص که تمایل به کند کردن حرکت مدفوع از طریق روده بزرگ، روده یا مقعد دارند، می توانند باعث یبوست شوند.  سایر شرایطی که می تواند باعث یبوست شود عبارتند از:

• کهولت سن
• آسیب نخاعی
• هیپرکلسمی یا کلسیم بیش از حد در جریان خون شما
• اختلالات عصبی مثل مولتیپل اسکلروزیس، پارکینسون، سکته مغزی.
• بیماری های روده مانند بیماری کرون، سرطان روده بزرگ، دیورتیکولوز

در صورت لزوم همین الان با متخصص داخلی آنلاین در پزشکت مشورت کنید.

عوارض یبوست

یبوست به خودی خود می تواند ناراحت کننده باشد اما تهدید کننده زندگی نباشد.

با این حال، یبوست شدید می تواند در شرایط جدی تر ایجاد شود، از جمله:

• خون ریزی رکتوم بعد از تلاش مداوم برای عبور مدفوع
• شکاف مقعد یا پارگی کوچک اطراف مقعد
• بواسیر، یا تورم رگهای خونی رگهای رکتوم
• انقباض مدفوع، که در آن مدفوع خشک شده در مقعد و روده جمع می شود و منجر به انسداد مسیر دفع مدفوع میشود.

درمان یبوست

در بیشتر موارد، یبوست بدون هیچگونه درمانی یا خطری برای سلامتی برطرف می شود.

درمان یبوست مکرر می تواند شامل تغییر در شیوه زندگی مانند انجام ورزش بیشتر، خوردن فیبر بیشتر و نوشیدن آب بیشتر باشد.

معمولاً، ملین ها با موفقیت اکثر موارد یبوست را درمان می کنند. اما باید با احتیاط و در صورت لزوم از آن ها استفاده کرد. در موارد دشوارتر، ممکن است فرد به یک نسخه دارویی نیاز داشته باشد.
درک علت یبوست بسیار مهم است ممکن است یک اختلال یا بیماری زمینه ای وجود داشته باشد. برخی از افراد مبتلا به یبوست مکرر از یادداشت های روزانه استفاده می کنند که در آن حرکات روده، خصوصیات مدفوع و سایر عواملی که ممکن است به پزشک و بیمار کمک کند بهترین درمان را انجام می دهند، ثبت می شود. برخی از متخصصان گوارش اظهار داشتند که افرادی وجود دارند که زمان کافی را برای رفع نقص خود اختصاص نمی دهند. وقت کافی را اختصاص دهید تا زمان توالت شما بدون فشار و بدون وقفه باشد و فشار به انجام حرکت روده ها را نادیده نگیرید.

اگر یبوست به هیچ درمانی پاسخ ندهد، به عنوان آخرین راه حل، ممکن است جراحی برای برداشتن بخشی از روده بزرگ انجام شود. در این روش، قسمت اسفنکتر یا دریچه مقعد یا رکتوم (انتهای روده بزرگ) که باعث این عارضه می شود، برداشته می شود.

مطالعه بیشتر: نالدمدین | (Symproic) | درمان یبوست

سبک زندگی و رژیم غذایی درمان یبوست

راه های طبیعی برای تحریک حرکت روده وجود دارد. در زیر اقدامات لازم برای مصرف غذا و نوشیدنی برای ورزش می تواند باعث تحریک عضلات در قسمت پایین دستگاه گوارش شود.

• ورزش: انجام پیاده روی سریع یا قدم زدن یا انتخاب نوع دیگری از ورزش ممکن است حرکت روده را افزایش دهد.
• آرامش در وضعیت دفع: عدم توانایی در هنگام مدفوع در زمان دلخواه می تواند استرس زا باشد. آرام کردن و گذراندن وقت کافی می تواند کمک کند.
  بالا آوردن زانوها روی شکم باعث می شود تا وضعیت شما راحت تر شود. استراحت پاها روی یک بلوک یا استفاده از توالت فرنگی روش هایی برای بالا بردن زانوها است.
• آلو و آب آلو: این میوه خشک منبع خوبی از فیبر است و فیبر به انتقال مواد غذایی از طریق دستگاه گوارش کمک می کند. خوردن چند آلو ممکن است به حرکت روده ها کمک کند.
• کیوی: کیوی از نظر فیبر سرشار هستند و به هضم غذا کمک کند. این بدان معنی است که میوه می تواند یک ملین طبیعی مفید برای شما باشد.
• قهوه: برخی تحقیقات نشان می دهد که قهوه ممکن است به افراد کمک کند تا حرکت روده آن ها افزایش یابد.
• روغن دانه کتان: یک مطالعه کوچک نشان داد که روغن بذر کتان به خوبی در معالجه یبوست موثر است.
• هر روز یک مکمل فیبر همراه با یک لیوان آب بزرگ مصرف کنید.

مطالعه بیشتر: درمان خانگی برای یبوست نوزادان

یبوست مزمن چیست؟

اگر تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی مشکلات روده شما را حل نمی کند، برای آزمایش های تشخیصی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

آنچه به عنوان حرکات طبیعی روده در نظر گرفته می شود بسته به شخص می تواند تغییر کند. برای برخی، ممکن است به معنای سه بار در هفته یا دو بار در روز اجابت مزاج باشد. واقعاً یک عدد استاندارد یا کامل برای حرکات روده وجود ندارد. به همین دلیل، پزشکان سعی کرده اند فهرستی از معیارها را برای کمک به تشخیص یبوست مزمن تهیه کنند. درمعیارهای تشخیصی برای یبوست مستلزم این است که علائم باید شامل دو یا چند مورد از موارد زیر باشد:

• زور زدن در حداقل 25 درصد از حرکات روده
• کمتر از سه بار اجابت مزاج خود به خود در هفته
• احساس تخلیه ناقص حداقل برای 25 درصد از حرکات روده
• احساس انسداد یا انسداد برای حداقل 25 درصد از حرکات روده
• مدفوع توده یا سفت حداقل در 25 درصد مواقع ( نمودار مدفوع بریستول می تواند به شما در توصیف فرم مدفوع خود کمک کند).
• مانورهای دستی (مانند استفاده از انگشتان دست) برای کمک به حداقل 25 درصد از حرکات روده

اما معیار اصلی یبوست مزمن این است که علائم بیش از سه ماه ادامه داشته باشد.

تست های تشخیصی برای یبوست 

پزشک از شما در مورد علائم، سابقه پزشکی و داروهایی که مصرف می‌کنید (نسخه، OTC و مکمل‌ها) سؤالاتی می‌پرسد. اگر بیش از سه ماه است که علائم یبوست را تجربه کرده اید، ممکن است پزشک بخواهد معاینه فیزیکی انجام دهد. معاینه فیزیکی ممکن است شامل آزمایش خون و معاینه رکتوم باشد. معاینه رکتوم به این معنی است که پزشک یک انگشت دستکش دار را وارد راست روده شما می کند تا هرگونه انسداد، حساسیت یا خون را بررسی کند. پزشک ممکن است بخواهد آزمایش‌های بیشتری را برای شناسایی علت علائم شما انجام دهد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

مطالعه نشانگر (مطالعه حمل و نقل کولورکتال): شما قرصی را مصرف می کنید که حاوی نشانگرهایی است. که در عکس اشعه ایکس نشان داده می شوند. پزشک می‌تواند نحوه حرکت غذا در روده‌ها و عملکرد ماهیچه‌های روده را ببیند.

مانومتری آنورکتال: پزشک لوله ای را با یک بالون در نوک مقعد وارد می کند. دکتر بالون را باد کرده و به آرامی بیرون می آورد. این به پزشک شما اجازه می‌دهد تا سفتی عضلات اطراف مقعد و میزان عملکرد رکتوم شما را اندازه‌گیری کند.

اشعه ایکس باریم تنقیه: یک پزشک رنگ باریم را با استفاده از یک لوله به رکتوم شما وارد می کند. در باریم رکتوم و روده بزرگ را برجسته می کند و به پزشک این امکان را می دهد که آنها را در اشعه ایکس مشاهده کنید

کولونوسکوپی: پزشک روده بزرگ شما را با استفاده از دوربین و نور متصل به یک لوله قابل انعطاف به نام کولونوسکوپ معاینه می کند. در کولونوسکوپی از داروی آرام بخش و مسکن استفاده می شود.