علت ورم کردن بدن چیست؟

علت ورم کردن بدن یا ادم، التهاب ناشی از مایع اضافی جمع شده در بافت های مختلف بدن می باشد. ادم می تواند بر روی هر قسمت از بدن تأثیر بگذارد. ادم بیشتر در دست ها، بازوها، پاها و مچ پا دیده شود. ادم می تواند عوارض ناشی از دارو، بارداری یا بیماری زمینه ای مانند نارسایی احتقانی قلب، بیماری کلیوی یا سیروز کبدی باشد.

مصرف دارو برای از بین بردن مایعات اضافی و کاهش میزان نمک در غذا اغلب ادم را تسکین می دهد. وقتی ادم نشانه یک بیماری زمینه ای است، خود بیماری نیاز به به درمان جداگانه دارد.

ادم منجر به چه علائمی می شود؟

ادم یا ورن بدن می تواند با برخی علائم دیگر همراه باشد، از جمله:

• افزایش اندازه شکم
• پوستی کشیده یا براق
• پوستی که پس از چند ثانیه فشار دادن، یک گودی (حفره) را حفظ می کند.
• التهاب یا پف بافت به طور مستقیم در زیر پوست، به ویژه در پاها یا بازوها

در ورم کردن چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر در قسمتی از بدن خود التهاب، پوستی کشیده یا براق یا پوستی دارید که پس از فشار دادن (حفره)، گودی خودش را حفظ می کند، یا بروز شرایط زیر با پزشک تماس بگیرید:

• تنگی نفس
• مشکل تنفس
• درد قفسه سینه

این علائم می تواند نشانه هایی از ادم ریوی باشد که نیاز به درمان فوری دارد.

اگر بعد از مدت زمان طولانی نشستن دچار درد و التهاب پا شده اید که برطرف نمی شود، با پزشک خود تماس بگیرید. درد و التهاب مداوم پا می تواند نشان دهنده لخته شدن خون در اعماق رگ باشد که علائم ترومبوز ورید عمقی یا DVT است.

علت ورم کردن بدن چیست؟

ورم هنگامی اتفاق میفند که رگ های خونی کوچک در بدن (مویرگ ها) مایعاتی را ترشح می کنند. این مایع در بافت های اطراف جمع شده و منجر به التهاب می شود.

موارد خفیف ادم ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

• بارداری
• داشتن علائم قبل از قاعدگی
• خوردن بیش از حد غذای شور
• نشستن یا ماندن بیش از حد در یک وضعیت

ادم همچنین می تواند از عوارض جانبی برخی داروها باشد، از جمله:

• استروژن ها
• داروهای استروئیدی
• برخی از داروهای دیابت
• داروهای فشار خون بالا
• داروهای ضد انعقادی غیراستروئیدی

در بعضی موارد، علت ورم کردن بدن ممکن است نشانه ای از یک بیماری پزشکی جدی باشد. چندین بیماری احتمال دارد باعث ادم شود

علت ورم کردن بدن می تواند یکی از موارد زیر باشد.

• سیروز. در نتیجه آسیب کبدی (سیروز) ممکن است مایعات در حفره شکم و در پاها تجمع یابد.
• بیماری کلیوی. هنگامی که به بیماری کلیوی مبتلا هستید، تجمع مایعات و سدیم اضافی در گردش خون می تواند باعث ورم شود. ادم مرتبط با بیماری کلیوی معمولاً در پاها و اطراف چشم رخ می دهد.
• آسیب کلیه. آسیب به رگ های خونی کوچک و فیلتر کننده در کلیه ها می تواند منجر به سندرم نفروتیک شود. در سندرم نفروتیک، کاهش سطح پروتئین (آلبومین) در خون می تواند منجر به تجمع مایعات و ورم شود.
• ضعف یا آسیب به رگ های پا. در صورت نارسایی مزمن وریدی، دریچه های یک طرفه در رگ های پا ضعیف شده یا آسیب می بیند. این شرایط باعث تجمع خون در رگ های پا و تورم می شود. ورم کردن ناگهانی یک پا همراه با درد در عضله ساق پا می تواند به دلیل لخته شدن خون (ترومبوز ورید عمقی یا DVT) در یکی از رگ های پا باشد.
• مبود شدید و طولانی مدت پروتئین. کمبود شدید پروتئین در رژیم غذایی برای مدت زمان طولانی می تواند منجر به تجمع مایعات و ورم شود.
• اختلال در عملکرد سیستم لنفاوی. سیستم لنفاوی بدن به دفع مایعات اضافی از بافت ها کمک می کند. آسیب دیدگی این سیستم می تواند منجر به تجمع آب در بدن شود.
• نارسایی احتقانی قلب. اگر نارسایی احتقانی قلب داشته باشید، یکی از حفره های پایین قلب توانایی پمپاژ خون به طور موثر را از دست می دهند. در نتیجه، خون می تواند در پاها، مچ پا و پاهای بالا برود و باعث ورم شود. نارسایی احتقانی قلب همچنین می تواند باعث تورم در شکم شود. گاهی اوقات، این وضعیت منجر به تجمع مایعات در ریه ها (ادم ریوی) و تنگی نفس می شود.

ورم کردن بدن چه زمانی خطرناک است؟

در دوران بارداری بدن به دلیل مایعات مورد نیاز جنین و جفت بیشتر از حد معمول سدیم و آب را نگه می دارد. این وضعیت در بدن زنان می تواند خطر ابتلا به ادم را افزایش دهد.

در صورت استفاده از داروهای خاص، ممکن است خطر ادم افزایش یابد، از جمله:

• استروژن ها
• داروهای استروئیدی
• برخی از داروهای دیابت
• داروهای فشار خون بالا
• داروهای ضد انعقادی غیراستروئیدی

یک بیماری مزمن مانند نارسایی احتقانی قلب یا بیماری کبد یا کلیه می تواند خطر ادم را افزایش دهد. همچنین، جراحی ممکن است گاهی اوقات یک گره لنفاوی را مسدود کند و منجر به تورم در بازو یا پا، فقط در یک طرف شود.

آیا ورم کردن بدن می تواند باعث عوارض شود؟

ورم بدن در صورت عدم درمان، می تواند باعث بروز برخی عوارض جانبی شود، از جمله:

• سفتی، سختی
• مشکل در راه رفتن
• التهاب های دردناک
• کاهش گردش خون
• ایجاد زخم بین لایه های بافتی
• افزایش خطر ابتلا به زخم های پوستی
• افزایش خطر عفونت در ناحیه ملتهب شده
• کاهش کشش عروق، رگها، مفاصل و عضلات
• پوست کشیده که می تواند دچار خارش و ناراحتی شود.

برای فهمیدن اینکه چه چیزی ممکن است باعث ایجاد ادم شود، ابتدا پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد و در مورد سوابق پزشکی از شما سوالاتی می پرسد. این اطلاعات اغلب برای تعیین علت اصلی ورم کافی است. در بعضی موارد، تصویربرداری اشعه ایکس، معاینات سونوگرافی، تصویربرداری با تشدید مغناطیسی، آزمایش خون یا تجزیه و تحلیل ادرار ممکن است لازم باشد.

ادم چگونه درمان می شود؟

ادم خفیف معمولا به خصوص با بالا بردن اندام آسیب دیده بالاتر از قلب به خودی خود برطرف می شود.

ادم شدیدتر ممکن است با داروهای دفع مایعات اضافی از بدن، درمان شود. با این حال، پزشک با توجه به سابقه پزشکی بیمار علت را تشخیص می دهد و روند درمانی مناسب را پیشنهاد می کند.

درمان علت اصلی ورم کردن بدن به مدیریت طولانی مدت نیاز دارد. اگر ادم در نتیجه استفاده از دارو بروز کرده باشد، پزشک ممکن است نسخه را تغییر دهد یا داروی دیگری که باعث ایجاد ادم نمی شود را جایگزین کند.

 چگونه ادم را در خانه درمان کنیم؟

موارد زیر ممکن است به کاهش ادم کمک کرده و از بازگشت آن جلوگیری کند. قبل از اینکه این تکنیک های مراقبت از خود را امتحان کنید، از پزشک خود درمورد اینکه کدام یک مناسب هستند مشورت کنید.

• حرکت کردن. حرکت دادن و استفاده از عضلات در قسمتی از بدن که تحت تأثیر ادم قرار دارند، به ویژه پاها، ممکن است به پمپاژ مایعات اضافی به سمت قلب کمک کند. از پزشک خود در مورد تمریناتی که می توانید تورم را کاهش دهید، سوال کنید.
• بلند کردن از سطح قلب. قسمت ملتهب بدن خود را چندین بار در روز بالای سطح قلب خود نگه دارید. در بعضی موارد، بالا بردن قسمت بدن آسیب دیده هنگام خواب ممکن است مفید باشد.
• استفاده از باند. بستن ناحیه آسیب دیده به سمت قلب با استفاده از باند محکم، اما نه دردناک، ممکن است به انتقال مایعات اضافی به خارج از آن منطقه کمک کند.
• فشرده سازی. اگر یکی از اندام های تحتانی شما تحت تأثیر ادم قرار گرفته باشد، پزشک می تواند استفاده از جوراب های واریس را برای جلوگیری از التهاب بیشتر توصیه کند. این لباس ها به اندام فشار می آورند تا از جمع شدن مایعات در بافت جلوگیری کنند.
• حفاظت. ناحیه آسیب دیده را تمیز، مرطوب و بدون آسیب نگه دارید. پوست خشک و ترک خورده بیشتر در معرض خراش، بریدگی و عفونت قرار می گیرد.
• مصرف نمک را کاهش دهید. به توصیه های پزشک در مورد محدود کردن میزان نمک مصرفی خود عمل کنید. نمک می تواند احتباس مایعات را افزایش داده و ادم را بدتر کند.

مراحل ادم کدامند؟

ادم می تواند به صورت حفره ای و یا غیر حفره ای باشد.

• ادم بدون حفره، عدم ایجاد تورفتگی در پوست هنگام اعمال فشار است.
• در ادم حفره ای فشار انگشت به محل ملتهب شده منجر به تورفتگی یا ایجاد یک گودال در پوست می شود. از عمق و زمان لازم برای رفع تورفتگی برای درجه بندی ورم حفره ای استفاده می شود. مقیاس درجه بندی از 0 تا 3 است، جایی که 0 به معنای عدم وجود ادم و 3 به معنای درجه شدید حفره در پوست مبتلا به ادم است که حتی پس از حذف فشار بیش از 15 ثانیه ادامه دارد.

 ادم دو دسته عمده وجود دارد. ادم حاد و مزمن. ادم حاد معمولاً کمتر از 72 ساعت طول می کشد، در حالی که ادم مزمن طولانی تر است.

ادم حاد توسط سلولیت، ترومبوز ورید عمقی، ضربه و مسدود کننده های کانال کلسیم ایجاد می شود. ادم مزمن ناشی از بیماری های مزمن پزشکی مانند نارسایی احتقانی قلب، بیماری کبدی و بیماری کلیوی است.

آیا ادم در ریه ها و پاها جدی و خطرناک است؟

بسته به علت اصلی، ادم در ریه ها و پاها می تواند به طور بالقوه خطرنام باشد. ادم در ریه ها ناشی از آمبولی ریوی، نارسایی احتقانی قلب یا بیماری کلیوی می تواند خطر مرگ را به همراه داشته باشد.

با این حال، ادم در پاها ناشی از نارسایی وریدی به طور معمول جدی نیست اما می تواند منجر به درد، خونریزی، عفونت های پوستی و غیره گردد.

آیا داروها می توانند منجر به ادم شوند؟

داروهای خاصی مانند مسدود كننده های كانال كلسیم، داروهای ضد افسردگی، داروهای شیمی درمانی، داروهای هورمون درمانی و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی همه می توانند منجر به ادم شوند.

آیا جوراب واریس برای درمان ادم مفید هستند؟

جوراب واریس می توانند به از بین بردن ادم وابسته مانند ادم ناشی از نارسایی وریدی یا ورم لنفاوی کمک کنند. سایر روش های درمانی توصیه شده شامل افزایش سطح پا است که می تواند بازگشت وریدی را بهبود بخشد و در نتیجه ادم وابسته را کاهش دهد.

با این حال، اگر ادم به دلیل شرایطی مانند بیماری های کلیوی یا قلبی باشد، جوراب های فشاری ممکن است اثر محدودی داشته باشند. در چنین مواردی، شرایط فقط در صورت تخلیه مایعات اضافی از بدن بهبود می یابد؛ اما ادم لزوماً نتیجه رایج جراحی نیست. اگر به دنبال جراحی، ادم به وجود آمد، بیمار باید از پزشک درخواست کند تا علت ورم را دریابد.

آیا فرد مبتلا به ادم باید کم آب بخورد؟

توصیه برای مصرف آب به علت ادم بستگی دارد. ادم ناشی از بیماری قلبی یا بیماری کلیوی به طور معمول به محدودیت مصرف مایعات نیاز دارد. به بیماران توصیه می شود مصرف آب روزانه خود را تقریباً به 1-1.5 لیتر در روز محدود کنند؛ بنابراین، نباید مصرف آب افزایش یابد.

آمادگی برای مراجعه به پزشک

درصورتی که قبلاً تحت مراقبت یک پزشک متخصص برای شرایط پزشکی فعلی نبوده اید، احتمالاً با مراجعه به پزشک خانواده روند درمانی خود را شروع، می کنید. برای آمادگی بیشتر هنگام مراجعه به پزشک، بهتر است:

• علائمی را که تجربه می کنید بنویسید.
• از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات آگاه باشید.
• لیستی از اطلاعات پزشکی اصلی خود، شامل سایر سابقه بیماری نام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که استفاده می کنید را بنویسید.

برخی از سوالاتی که باید از پزشک بپرسید، عبارتند ز:

• آیا شرایط من موقتی است؟
• آیا نیاز به درمان خواهم داشت؟
• علل احتمالی علائم من چیست؟
• چه روش های درمانی موجود است؟
• من مشکلات پزشکی دیگری دارم. آیا این درمان با آنها تداخل می کند؟
• به چه نوع آزمایشاتی نیاز دارم؟ آیا این آزمایشات به آمادگی خاصی نیاز دارد؟
• آیا بروشور یا مواد چاپی دیگری دارید که بتوانم با خود به خانه ببرم؟ بازدید از چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟

چه انتظاری از پزشک خود دارید؟

پزشک احتمالاً تعدادی سوال از می پرسد، از جمله:

• آیا قبلا ادم داشته اید؟
• آیا مشروب میخوری؟
• چه علائمی را تجربه می کنید؟
• چه نوع غذاهایی را به طور منظم می خورید؟
• چه مدت است که این علائم را تجربه می کنید؟
• آیا مصرف نمک و غذاهای شور را محدود می کنید؟
• به نظر می رسد چیزی باعث بهبود علائم تان شود؟
• آیا بعد از استراحت شبانه در رختخواب التهاب کمتری دارید؟
• به نظر می رسد چیزی باعث بدتر شدن علائم تان می شود؟
• آیا متوجه التهاب در سراسر بدن خود شده اید یا به نظر می رسد فقط در یک ناحیه مانند بازو یا پا وجود دارد؟