علت بالا رفتن کراتینین چیست؟

بالا رفتن کراتینین به هر دلیلی هم که رخ دهد باز هم می تواند نگران کننده باشد. بالا رفتن سطح کراتینین بیشتر به عملکرد کلیه ها بستگی دارد. بدن ما می تواند متابولیت ها و مواد زائد مختلف را از طریق مکانیسم های مختلف از بین ببرد و آنها را دفع کند. اما اگر بدن توانایی دفع مواد سمی خود را از دست بدهد، چه می شود؟ این می تواند منجر به بالا رفتن کراتینین شود و ممکن است عوارض شدیدی ایجاد کند. بالا رفتن سطح کراتینین می تواند منجر به بروز برخی علائم و عوارض شود. بر همین اساس تشخیص و ارزیابی سطح کراتینین می تواند مهم و ضروری باشد. ما در این مقاله سعی کرده ایم جنبه های بیشتری در مورد کراتینین را که باید از آنها آگاه باشید، را مورد بحث قرار می دهیم.

کراتینین چیست؟

کراتینین یک محصول متابولیک کراتین و یک محصول جانبی متابولیسم عضلات است. کراتین یک مولکول مهم است که به تولید انرژی کمک می کند و عملکرد ورزشی را بهبود می بخشد. حدود 2 درصد از کراتین بدن شما به کراتینین تبدیل می شود و از طریق جریان خون به کلیه ها منتقل می شود. کلیه های شما بیشتر کراتینین را فیلتر می کنند و آن را از طریق ادرار از بدن دفع می کنند.

سطوح پایین کراتینین ادرار می تواند نشان دهنده کراتینین خون بالا باشد و در برخی موارد می تواند باعث نگرانی شود. نمودار زیر محدوده طبیعی و غیرطبیعی سطح کراتینین را با توجه به سن، جنس، توده عضلانی و غیره مورد بحث قرار می دهد. سطح کراتینین در بدن شما معمولاً به توده عضلانی، جنسیت، سن و سایر عوامل بهداشتی شما بستگی دارد. آنها اغلب بر حسب میلی گرم بر دسی لیتر اندازه گیری می شوند.

دسته بندی	سطوح کراتینین
مردان بالغ	0.9 تا 1.3 میلی گرم در دسی لیتر
زنان بالغ	0.7-1.1 میلی گرم در دسی لیتر
نوزادان	0.2 میلی گرم در دسی لیتر
افرادی که فقط یک کلیه دارند     1.8 تا 1.9 میلی گرم در دسی لیتر

سالمندان سطح کراتینین پایین تری نسبت به بزرگسالان دارند و بدنسازان ممکن است سطح کراتینین بالاتری نسبت به اکثر بزرگسالان داشته باشند. این امر به این دلیل است که افراد سالمند در مقایسه با اکثر افراد عادی ماهیچه های ضعیف تری دارند. همچنین، افراد مبتلا به هر گونه اختلال (های) مرتبط با ماهیچه ممکن است سطح کراتینین قابل توجه پایین تری داشته باشند.

 چرا باید سطح کراتینین کاهش یابد؟

کراتینین خون بالا در صورت عدم درمان می تواند خطرات زیر را به همراه داشته باشد:

آسیب به کلیه ها. افزایش سطح کراتینین در صورت عدم درمان می تواند به کلیه ها آسیب برساند. اگر سطح کراتینین خون از حد طبیعی یا با مصرف مکمل های اضافی کراتین در خون افزایش یابد، ممکن است نارسایی کلیوی ایجاد شود.

 خطر بروز بیماری های قلبی عروقی. سطوح بالاتر کراتینین خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد.

 اختلالات تنفسی. افزایش سطح کراتینین ممکن است منجر به اختلالات تنفسی شود. با این حال، رابطه بین افزایش سطح کراتینین و اختلالات تنفسی نامشخص است.

علل سطوح بالای کراتینین چیست؟

 اگر عملکرد کلیه ها تحت هر شرایطی مختل شود، می تواند باعث افزایش سطح کراتینین شما شود. برخی از شایع ترین علل بیماری های مزمن کلیه یا افزایش سطح کراتینین در بزرگسالان عبارتند از:

•  دیابت. دیابت گاهی ممکن است منجر به افزایش سطح کراتینین شود.
• فشار خون بالا. سطوح کنترل نشده فشار خون ممکن است منجر به افزایش سطح کراتینین در بدن شود.
• عفونت های مجاری ادراری. عفونت های دستگاه ادراری ممکن است باعث افزایش سطح کراتینین شود. با این حال، تحقیقات واضحی در این زمینه وجود ندارد.
• داروهایی مانند سایمتیدین. سایمتیدین برای درمان اسیدیته معده و زخم معده استفاده می شود. مصرف منظم سایمتیدین ممکن است سطح کراتینین را افزایش دهد.

علائم سطح بالای کراتینین

علائم سطح بالای کراتینین خون و اختلال عملکرد کلیه اغلب بسیار متفاوت است و ممکن است با یکدیگر ارتباط نداشته باشند. برخی از افراد ممکن است دچار بیماری کلیوی شدید و سطوح بالای کراتینین بدون بروز علائم باشند، در حالی که برخی دیگر معمولاً علائمی مانند:

• خستگی
• گیجی
• تورم
• تنگی نفس
• کم آبی بدن
• تهوع و استفراغ

تشخیص علت بالارفتن سطح کراتینین

اگر سطح کراتینین بالایی دارید، آزمایش دوره ای کلیه ها بسیار مهم است. اگر آزمایش خون شما نشان داد که سطح کراتینین بالایی دارید، می توانید آزمایش های زیر را انجام دهید:

آزمایش نیتروژن اوره خون: (BUN)این آزمایش عملکرد کلیه های شما را با اندازه گیری میزان نیتروژن اوره در خون شما بررسی می کند. مقدار زیاد یا خیلی کم نیتروژن اوره اغلب به مشکلات کلیوی اشاره می کند.

تست GFR: این آزمایش میزان فیلتراسیون مواد را از طریق گلومرول (رگ های خونی در کلیه ها) نشان می دهد. میزان طبیعی GFR در بزرگسالان سالم 90 تا 120 میلی لیتر در دقیقه است. مقدار کمتر ممکن است نشان دهنده نقص عملکرد کلیه و افزایش سطح کراتینین باشد.

آزمایش ادرار: در این آزمایش، ادرار از نظر فیزیکی و شیمیایی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و وجود پروتئین، گلوکز و گلبول های قرمز خون را آشکار می کند.

چگونه سطح کراتینین را به طور طبیعی کاهش دهیم؟

برخی راهکارهای طبیعی برای کاهش سطح کراتینین عبارتند از:

سرکه سیب

تشکیل سنگ کلیه ممکن است سطح کراتینین سرم را کمی افزایش دهد. سرکه سیب حاوی اسید استیک است که ممکن است خطر تشکیل سنگ کلیه را کاهش دهد. خواص ضد میکروبی آن ممکن است به دفع عفونت های باکتریایی کمک کرده و از افزایش سطح کراتینین خون شما جلوگیری کند. اما تحقیقات علمی در این زمینه کم است. یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید و خوب مخلوط کنید. به این محلول مقداری عسل اضافه کنید. این محلول را یک بار در روز، ترجیحاً با رژیم غذایی با کربوهیدرات بالا بنوشید.

کدو تنبل

کدو تنبل منبع غنی از مواد معدنی مختلف، ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها و فیبر است. شواهد نشان می دهد که ممکن است به عنوان یک دیورتیک طبیعی عمل کند، گردش خون را بهبود بخشد و کلیه های شما را تقویت کند تا به طور طبیعی سطح کراتینین خون شما را کاهش دهد. با این حال، تحقیقات محدودی در این زمینه در دسترس است. یک بار در روز نصف فنجان آب کدو تلخ بنوشید. کدوی تنبل یا آب آن را بیش از حد مصرف نکنید. مطالعه ای روی موش ها نشان داد که 4000 میلی گرم بر کیلوگرم محدوده قابل تحمل است. هر دوز اضافه تر نفروتوکسیک است.

زنجبیل

زنجبیل حاوی فلاونوئیدها و اتانول است که دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند، که می تواند به محافظت از کلیه ها در برابر آسیب و کاهش سطح کراتینین در بدن شما کمک کند.

مقداری زنجبیل را به یک فنجان آب داغ اضافه کنید و اجازه دهید حداقل 10 دقیقه دم بکشد. کمی عسل اضافه کنید و بلافاصله مصرف کنید. شما می توانید این چای زنجبیل را سه بار در روز بنوشید.

آب کرن بری

کرن بری حاوی کینیک اسید است که از کلیه های شما در برابر تشکیل سنگ محافظت می کند. یک فنجان متوسط ​​آب قره قاط را یک بار در روز بنوشید.

آب نارگیل

آب نارگیل منبع غنی از ویتامین C است که می تواند سطح کراتینین شما را کاهش داده و کلیه های شما را سالم و بدون سنگ نگه دارد. یک بار در روز یک لیوان آب نارگیل نرم میل کنید. از مصرف بیش از 1 لیوان آب نارگیل در روز خودداری کنید. شواهد نشان می دهد که ممکن است بر کلیه های شما تأثیر بگذارد.

دارچین

تصور می شود که دارچین یک ادرارآور طبیعی است. برخی معتقدند که ممکن است توانایی فیلتراسیون کلیه ها را نیز بهبود بخشد – اگرچه تحقیقات بیشتری برای درک این امر ضروری است. اما دارچین سطح کراتینین بدن را تنظیم می کند. یک دوم قاشق غذاخوری دارچین را در آب گرم یا غذا مخلوط کرده و روزی یکبار مصرف کنید.

چای بابونه

خوردن چای بابونه ممکن است سطح بالای کراتینین را کاهش دهد. گیاه بابونه را به یک فنجان آب داغ اضافه کنید. اجازه دهید حداقل 10 دقیقه بجوشد. صاف کرده و کمی عسل به آن اضافه کنید. می توانید روزانه 3 تا 4 بار چای بابونه میل کنید.

چای سبز

چای سبز یک آنتی اکسیدان طبیعی است و دارای خواص ادرارآور است. طبیعت ادرارآور چای سبز ممکن است به بهبود توانایی فیلتراسیون کلیه ها و افزایش ادرار کمک کند – در نتیجه سطح کراتینین را کاهش می دهد.

کیسه چای سبز را به مدت 10 دقیقه در یک فنجان آب داغ قرار دهید. اجازه دهید مدتی سرد شود و مقداری عسل به آن اضافه کنید. می توانید روزانه 2 تا 3 بار چای سبز بنوشید.

سیر

سیر یک آنتی اکسیدان طبیعی است و همچنین به عنوان یک ادرار آور عمل می کند. این به دفع مواد زائد سمی از بدن شما کمک می کند و ممکن است به کاهش سطح کراتینین خون کمک کند. سیر همچنین سطح آهن پلاسما را افزایش می دهد و سطح هموگلوبین را بهبود می بخشد. می توانید 4 تا 5 حبه سیر را بجوید یا سیر خرد شده را به سالاد و سایر غذاهای خود اضافه کنید. شما باید این کار را 1 تا 2 بار در روز انجام دهید.

روغن زیتون

روغن زیتون دارای فعالیت های ضد سنگی است که می تواند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کند. همچنین ممکن است سطح کراتینین را در خون کاهش دهد. روزی یک قاشق غذاخوری روغن زیتون به سالاد یا ماکارونی خود اضافه کنید. در حین استفاده از روغن زیتون در آماده سازی غذا از گرم کردن بیش از حد آن خودداری کنید. علاوه بر گنجاندن این غذاها در رژیم غذایی، ممکن است لازم باشد از غذاهای خاصی برای کاهش سطح کراتینین اجتناب کنید.

اگر سطح کراتینین بالا باشد باید از مصرف غذاهای زیر پرهیز کنید:

اسفناج. اسفناج سرشار از پتاسیم است. علاوه بر این، مقدار زیادی اگزالات دارد و ممکن است خطر سنگ کلیه را افزایش دهد.

مواد غذایی کنسرو شده. غذاهای کنسرو شده دارای مقدار زیادی سدیم هستند که به عنوان نگهدارنده برای افزایش ماندگاری به آن اضافه می شود. این سدیم ممکن است اثرات مخربی بر عملکرد کلیه داشته باشد و همچنین ممکن است علائم موجود را بدتر کند.

محصولات لبنی. لبنیات منبع غنی فسفر هستند. افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه باید مصرف لبنیات را محدود کنند زیرا این فسفر ممکن است تعادل کلسیم را مختل کند. همچنین ممکن است منجر به تجمع سموم پروتئینی در بدن و فشار بر کلیه ها شود.

نوشیدنی ها. نوشیدنی های رنگی مملو از فسفر هستند تا ظاهر و طعم آنها را افزایش دهند. با این حال، در صورت داشتن هرگونه عارضه کلیوی، بهتر است از انواع نوشیدنی های مصنوعی اجتناب کنید زیرا محتوای فسفر آنها می تواند کلیه ها را تحت فشار قرار دهد.

نان گندم. نان سبوس دار غنی از فسفر، پتاسیم و سدیم است و ممکن است برای افرادی که ناراحتی های کلیوی دارند مناسب نباشد. غلات کامل در نان گندم ممکن است درصد بالاتری از سدیم نسبت به نان سفید داشته باشند. علاوه بر این، غذاهای فرآوری شده، چیپس سرخ شده و ترشی نیز به دلیل دارا بودن سدیم زیاد باید اجتناب شود.

چگونه از بالا رفتن سطح کراتینین پیشگیری گنیم؟

از مصرف مکمل های کراتینین خودداری کنید زیرا ممکن است خطر رسوب کراتینین را افزایش دهد. با این حال، تحقیقات محدودی در این زمینه وجود دارد. مصرف پروتئین را کاهش دهید زیرا ممکن است رسوبات پروتئینی را در بدن تشدید کرده و سطح کراتینین را افزایش دهد.

غذاهای غنی از فیبر مانند غلات کامل، حبوبات، سبزیجات و میوه ها را مصرف کنید. شواهد نشان می دهد که مصرف بیش از حد نمک ممکن است اثرات مخربی بر عملکرد کلیه داشته باشد. بنابراین، توصیه می شود مصرف نمک را کاهش دهید.

سخن آخر

در صورت عدم مراقبت، سطح بالای کراتینین می تواند سلامت کلی شما را تهدید کند. بنابراین، مهم است که به طور دوره ای آزمایش هایی انجام شود تا مشکل در همان ابتدا تشخیص داده و درمان شود. اگرچه داروهای فوق ممکن است سطح کراتینین را کاهش دهند، اما بهتر است قبل از استفاده از هر یک از آنها با پزشک خود مشورت کنید.

منبع:

https://www.stylecraze.com/articles/causes-and-remedies-for-high-creatinine-levels/