اختلالات صوتی به دلایل مختلفی ایجاد می شوند. پزشکان متخصص در بیماری های گوش، بینی و گلو و آسیب شناسان گفتاری زبان در تشخیص و معالجه اختلالات صوتی نقش دارند. درمان اصلی اختلالات صوتی به عاملی که باعث اختلال صوتی شده بستگی دارد و می تواند شامل صدا درمانی، دارو، تزریق یا جراحی باشد. اختلالات صدا منجر به بروز مشکل در صدا، حجم، لحن، تن و سایر کیفیت صدای بیمار می شود. این مشکلات در زمانی که تارهای صوتی فرد لرزش طبیعی نداشته باشند به وجود می آیند. صدا و گفتار فرد در اثر بیرون آمدن هوا از ریه های فرد و عبور از روی تارهای صوتی ایجاد می شود.
علت اختلالات صوتی
جعبه صوتی (حنجره) از غضروف، ماهیچه ها و مخاط های تشکیل شده که در قسمت بالای بادگیر (نای) و پایه زبان قرار می گیرد. لرزش تارهای صوتی ناشی از حرکت هوا در حنجره، منجر به ایجاد صدا می شود. التهاب، رشد، فلج شدن و یا اختلال در عملکرد تارهای صوتی می تواند منجر به بروز این اختلالات شود. به طور طبیعی برای ایجاد صدا باید طناب های صوتی به طور همزمان در درون حنجره حرکت کنند. هر عاملی که بتواند حرکت یا تماس تارهای صوتی را مختل کند می تواند منجر به اختلال صدا شود. بسیاری از اختلالات صوتی در صورت تشخیص زود هنگام قابل درمان هستند.
اختلالات صوتی، علت های مختلفی دارند؛ اما در بعضی موارد علت اختلال صوتی مشخص نیست.
علل احتمالی این اختلال می تواند شامل موارد زیر باشد:
هورمون ها
اختلالات هورمون تیروئید و هورمون های رشد می توانند باعث اختلالات صدا شوند.
التهاب و تورم
بسیاری از موارد می تواند باعث التهاب و تورم تارهای صوتی شود. این موارد شامل جراحی، بیماری تنفسی یا آلرژی، GERD (ریفلاکس اسید)، عوارض برخی داروها، قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی، سیگار کشیدن، سوء مصرف الکل و استفاده زیاد از صوت است.
رشد بافت اضافی
در بعضی موارد رشد بافت اضافی بر روی تارهای صوتی می تواند در عملکرد تارهای صوتی اختلال ایجاد کرده و منجر به بروز اختلالات صوتی شود. رشد بافت اضافی می تواند شامل کیسه های پر از مایع به نام کیست و یا توده های زگیل مانند به نام پاپیلوما و یا برجستگی های شبیه کالوس به نام ندول باشد. در برخی افراد، بافتی به نام وب می تواند در بین تارهای صوتی رشد کند. سایر رشد ها شامل ناحیه ای از التهاب مزمن به نام گرانولوم و تاول های کوچک به نام پولیپ است. رشد بافت اضافی می تواند دلایل زیادی از جمله بیماری، آسیب دیدگی، سرطان و استفاده بیش از حد از صوت داشته باشد.
مشکلات عصبی
برخی شرایط پزشکی می تواند روی اعصاب کنترل کننده تارهای صوتی تأثیر بگذارند، از جمله:
- مولتیپل اسکلروز
- میاستنی گراویس
- بیماری پارکینسون
- بیماری هانتینگتون
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک جانبی (ALS)
اعصاب همچنین می توانند در اثر جراحی یا التهاب مزمن حنجره آسیب ببینند.
استفاده نامناسب صوتی
تنش در صوت و یا استفاده نامناسب صوتی می تواند در بروز شایع ترین اختلالات صوتی موثر باشد. این عامل می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در عضلات گلو شود و بر صدا تأثیر بگذارد. نمونه هایی از این موارد شامل صحبت کردن زیاد، فریاد زدن یا سرفه های مزمن است. سیگار کشیدن و پاکسازی مداوم از گلو نیز سوءاستفاده صوتی محسوب می شوند. سوءاستفاده از صدا می تواند باعث رشد بافت اضافی بر روی تارهای صوتی و تغییر در نحوه صدا فرد شوند. در برخی موارد، سوءاستفاده صوتی ممکن است منجر به پارگی تارهای صوتی و خونریزی آنها و از دست رفتن صدا شود. خونریزی تارهای صوتی نیاز به درمان فوری دارد.
انواع اختلالات صوتی
نمونه هایی از اختلالات صوتی عبارتند از:
لارنژیت
لارنژیت، در نتیجه التهاب تارهای صوتی ایجاد می شود که صدا را خسته کننده می کند یا ممکن است فرد قادر به صحبت کردن نباشد. لارنژیت حاد به طور ناگهانی و اغلب به دلیل عفونت ویروسی در دستگاه تنفسی فوقانی رخ می دهد لارنژیت فقط چند هفته طول می کشد و درمان آن شامل صحبت نکردن و استراحت دادن به تارهای صوتی و نوشیدن مایعات فراوان است. در شرایطی که لارنژیت در طولانی مدت ادامه یابد به نوع مزمن تبدیل می شود. علل شایع آن شامل سرفه مزمن، استفاده از استنشاقی برای آسم و GERD است. درمان لارنژیت مزمن بستگی به علت دارد.
پاریس یا فلج شدن طناب صوتی
پارسیس می تواند ناشی از یک عفونت ویروسی باشد که بر اعصاب طناب صوتی، آسیب دیدگی عصب هنگام جراحی، سکته مغزی یا سرطان تأثیر می گذارد. اگر یک یا هر دو طناب صوتی در یک وضعیت تقریباً بسته فلج شوند، ممکن است بیمار در هنگام نفس کشیدن با مشکل روبرو شود؛ اما فلج شدن در یک فلج وضعیت باز طناب صوتی می تواند منجر به صدای ضعیف و نفس گیر در فرد شود. در این شرایط برخی از بیماران با گذشت زمان بهتر می شوند، ولی در موارد دیگر ممکن است فلج دائمی باشد که در این شرایط جراحی و صدا درمانی ممکن است به بهبود صدا کمک کند.
افتادگی اسپاسم
افتادگی اسپاسم، یک مشکل عصبی است که باعث اسپاسم تارهای صوتی می شود و می تواند صدا را محکم، تند و تیز، درشت و یا ضعیف کند و در بعضی مواقع، ممکن است صدا طبیعی به نظر برسد و یا در موارد دیگر، فرد نتواند صحبت کند. درمان ممکن است شامل گفتاردرمانی و تزریق سم بوتولینوم به تارهای صوتی باشد.
عوامل خطر اختلالات صوتی
بسیاری از عوامل خطر می توانند در ایجاد اختلال صدا نقش داشته باشند، از جمله:
- آلرژی
- جیغ زدن
- خشکی گلو
- مصرف الکل
- کم آبی بدن
- استرس روانی
- سرطان حنجره
- اختلالات عصبی
- سیگار کشیدن
- مشکلات تیروئید
- بیماری ریفلاکس معده در معده (GERD)
- پاکسازی نامناسب گلو در مدت زمان طولانی
- سن، این اختلال در افراد سالمند بیشتر دیده می شود.
- بیماری هایی مانند سرماخوردگی یا عفونت های تنفسی فوقانی
- زخم ناشی از عمل جراحی گردن یا آسیب دیدگی جلوی گردن
علائم اختلال صوتی
اختلالات صدا می تواند منجر به بروز علائم زیر در بیمار شود:
- لرزش صدا
- صدای خشن
- تغییر در تن و لحن صدا
- صدا ضعیف، نجوا یا نفس گیر
ممکن است فرد در هنگام صحبت دچار تنش یا درد در گلو و یا خستگی حنجره خودش شود و یا فرد در هنگام بلع احساس وجود یک توده در گلو کند و یا در صورت لمس گلو، درد داشته باشد.
تشخیص اختلالات صوتی
اگر تغییر صدا در شما چندین هفته ادامه پیدا کردن، بهتر است به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک برای تشخیص علت بروز اختلالات صوتی سؤالات مفصلی در مورد مشکلات صوتی بیمار می پرسد و بیمار را به طور کامل معاینه می کند. برای معاینه بهتر، او ممکن است از ابزارهای زیر همراه با یک بی حس کننده موضعی برای بی حس کردن بافت های بیمار برای معاینه تارهای صوتی استفاده کند:
- تست های تصویربرداری. اشعه X و MRI می توانند رشد یا سایر مشکلات بافتی در گلو را نشان دهند.
- استروبوسکوپی. این ابزار ترکیبی از یک دوربین با چراغ چشمک زن است تا پزشک بتواند تارهای صوتی را در حین صحبت کردن بررسی کند.
- آینه. آینه مورد استفاده برای معاینه حنجره، مشابه آینه ای است که برای دندان پزشکی استفاده می شود، ابزاری بلند و سفت و سخت و زاویه دار می باشد که در داخل دهان بیمار قرار می گیرد.
- لارنگوسکوپ انعطاف پذیر. این روش به پزشک اجازه می دهد تا گلو را مشاهده و بررسی کند.در لارنگوسکوپی انعطاف پذیر پزشک یک لوله انعطاف پذیر حاوی یک نور و دوربین را از طریق بینی وارد جعبه صوتی بیمار می کند.
آزمایش های جانبی که در برخی مواقع مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از:
- تجزیه و تحلیل صوتی. پزشک می تواند با استفاده از آنالیز رایانه، ناهنجاری های تولید شده توسط تارهای صوتی را اندازه گیری کند.
- الکترومیوگرافی حنجره یا EMG. این آزمایش فعالیت الکتریکی در عضلات گلو را اندازه گیری می کند. یک سوزن نازک در بعضی از عضلات گردن قرار می گیرد در حالی که الکترودها سیگنال ها را از عضلات به کامپیوتر می فرستند. این می تواند مشکلات عصبی در گلو را نشان دهد.
درمان اختلالات صوتی
درمان اختلالات صوتی، به تشخیص و علت اصلی بیماری بستگی دارد و پزشک بسته به تشخیص یک یا چند روند درمانی را توصیه می کند:
- استراحت، مصرف مایعات و صدا درمانی. تارهای صوتی مانند هر قسمت دیگر بدن نیاز به استراحت منظم و مصرف مایعات دارند. متخصصان آسیب شناسی گفتاری می توانند در تشخیص و استفاده مناسب از صوت از طریق صوت درمانی، نحوه پاک کردن صحیح گلو و مصرف مایعات مناسب به بیمار کمک کنند. تمریناتی برای استراحت تارهای صوتی و ماهیچه های اطراف آن می تواند در مواردی برای درمان موثر باشند. بیماران بهتر است پیش از صحبت های طولانی، تارهای صوتی خود را گرم کنند.
- گفتار درمانی.کار با یک آسیب شناس و گفتار درمان می تواند به برخی از اختلالات صوتی کمک کند. درمان ممکن است شامل تمرینات و تغییر در رفتارهای گفتاری باشد.
- درمان آلرژی. در برخی مواقع حساسیت بیش از حد مخاط در گلو می تواند منجر به بروز اختلالات صوتی شود. در این شرایط پزشک یا متخصص آلرژی می تواند علت آلرژی را مشخص و آن را درمان کند.
- ترک سیگار. اگر مشکل صوتی نتیجه سیگار کشیدن باشد، ترک سیگار می تواند به بهبود صدا در کنار بسیاری از زمینه های دیگر سلامتی مانند تقویت سلامت قلب و کاهش خطر ابتلا به سرطان به بیمار کمک کند.
- داروها. داروهای مختلفی برای درمان اختلالات صوتی در دسترس هستند. بیمار ممکن است. بسته به علت اختلال صوتی بیمار، برای کاهش التهاب، معالجه ریفلاکس معده یا جلوگیری از رشد مجدد رگ های خونی به دارو نیاز داشته باشد. داروها را می توان به صورت خوراکی، تزریق به تارهای صوتی یا به صورت موضعی استفاده کرد.
جراحی
رفع ضایعات
ضایعات غیر سرطانی (پولیپ، ندول و کیست) روی تارهای صوتی ممکن است نیاز به برداشتن جراحی داشته باشند. پزشک می تواند ضایعات غیر سرطانی، پیش سرطانی و سرطانی از جمله پاپیلوماتوز تنفسی از لکه های سفید (لکوپلاکی) را با استفاده از روندهای میکروسکوپی، جراحی لیزر دی اکسید کربن و در صورت لزوم، جدیدترین روش های لیزر از جمله لیزر درمانی تیتانیل فسفات (KTP) درمان کند. درمان با لیزر KTP نوعی درمانی است که با قطع جریان خون در ضایعه با حفظ حداکثر مقدار بافت زیرین، ضایعات از روی تارهای صوتی برداشته می شود.
تزریق بوتاکس
تزریق مقادیر کمی از سم بوتولینوم استریل در پوست گردن می تواند اسپاسم عضلات یا حرکات غیر طبیعی را کاهش دهد. در برخی مواقع ممکن است پزشک مجبور به قطع و یا فلج بند صوتی در بیمار شود. فلج طناب صوتی در اغلب مواد منجر به خشکی گلو و اختلال در مصرف مایعات می شود اما به ندرت در بلع مواد غذایی جامد اختلالی ایجاد می کند. این عوارض ممکن است به تدریج با گذشت زمان برطرف شوند. در غیر این صورت برخی روند های درمانی مانند تزریق چربی و تیروپلاستی می توانند به بهبود صوت و بسته شدن حنجره در هنگام بلع کمک کنند. این روند های درمانی، بند صوتی فلج شده را به وسط دریچه نای نزدیکتر می کند تا تارهای صوتی بتوانند به هم نزدیکتر شوند و لرزش داشته باشند.
تزریق چربی یا کلاژن
چربی بدن یا کلاژن مصنوعی، از طریق دهان یا پوست بر روی گردن تزریق می شود تا چربی به بند صوتی فلج شده اضافه شود یا ضعف بند ناف را درمان کند. این ماده فضای کنار تارهای صوتی بیمار را پر کرده و آن ها را به همدیگر نزدیکتر می کند تا بتوانند لرزش مناسبی داشته باشند.
تیروپلاستی
در این روش دهانه کوچکی در خارج از جعبه صوتی در غضروف ایجاد می شود. پزشک از طریق دهانه ایجاد شده ایمپلنت را وارد و آن را در مقابل بند صوتی فلج شده قرار می دهد.