هورمون های تولید شده در غدد فوق کلیوی شامل کورتیزول، آدرنالین و آلدوسترون می باشد. تولید بیش از حد یا خیلی کم آنها می تواند منجر به اختلالات غدد فوق کلیوی شود که بر عملکرد بدن شما تأثیر می گذارد. بحران آدرنال یک اورژانس پزشکی است که زمانی رخ می دهد که کمبود شدید کورتیزول وجود داشته باشد. غدد فوق کلیوی غدد درون ریز (هورمونی) هستند که در نزدیکی بالای هر کلیه قرار دارند و اختلالات غدد فوق کلیوی می تواند چندین عملکرد مهم بدن را مختل کند. غدد هورمون‌هایی تولید می‌کنند که غریزه «جنگ یا گریز» بدن را کنترل می‌کنند، که واکنش فیزیولوژیکی به یک حمله یا تهدید سلامتی است. این هورمون ها همچنین نحوه عملکرد بدن را تنظیم می کنند.
عملکردهای مرتبط با آدرنال که می توانند تحت تأثیر اختلالات غده فوق کلیوی قرار گیرند شامل فشار خون، ضربان قلب، تعریق و تولید هورمون های جنسی تستوسترون و استروژن هستند. آنها همچنین به تنظیم نحوه استفاده بدن از نمک و پتاسیم و چگونگی بلوغ جنسی بدن افراد و حفظ بارداری کمک می کنند.
اختلالات آدرنال چیست؟
غدد فوق کلیوی، غدد مثلث های کوچک و شکلی هستند و درست بالای هر کلیه قرار دارند. کار آنها ساختن هورمون هایی است که برای متعادل نگه داشتن متابولیسم، فشار خون، سیستم ایمنی و پاسخ استرس به آنها نیاز دارید. اختلالات آدرنال نتیجه این است که غدد شما هورمون های خاصی را زیاد یا کافی نمی سازند. هورمون های تولید شده توسط آدرنال عبارتند از هیدروکورتیزون (همچنین به نام کورتیزول)، آدرنالین و آلدوسترون.
شرایط مختلف مربوط به غدد فوق کلیوی شما وجود دارد. برخی از رایج ترین عبارتند از:
- بیماری آدیسون که نارسایی آدرنال نیز نامیده می شود. در این اختلال، شما کورتیزول و یا آلدوسترون کافی تولید نمی کنید.
- سندرم کوشینگ. در این اختلال، سطح کورتیزول شما بسیار بالاست. این اصطلاح را می توان زمانی به کار برد که دوزهای زیادی از استروئیدها برای درمان برخی شرایط پزشکی داده می شود.
- هیپرپلازی مادرزادی آدرنال. این اصطلاح به شرایط ژنتیکی اشاره دارد که در آن غدد فوق کلیوی شما قادر به تولید کورتیزول نیستند. در نتیجه ACTH افزایش می یابد. بسته به نقص ممکن است سطوح بالاتری از هورمون مردانه ایجاد شود.
- سرکوب غده آدرنال. این نوعی از نارسایی آدرنال است که به منابع خارجی کورتیزول یا هورمون های مصنوعی مرتبط مانند پردنیزون یا دگزامتازون مربوط می شود.
- هیپرآلدوسترونیسم. اگر این بیماری را دارید، بدن شما مقدار زیادی آلدوسترون تولید می کند که می تواند منجر به افزایش فشار خون و کاهش پتاسیم شود.
- ویریل سازی. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما بیش از حد هورمون‌های جنسی مردانه تولید می‌کند و فقط در زنان یا پسران قبل از بلوغ ظاهر می‌شود.
همچنین شرایط غدد فوق کلیوی مربوط به رشد (تومور) وجود دارد. این شامل:
- تومورهای غده فوق کلیوی. تومورها می توانند برون ده هورمون را مختل کنند، اما معمولا غیر سرطانی هستند.
- کارسینوم قشر آدرنال. این وضعیت نادر به شکل گیری سرطان در لایه بیرونی غده فوق کلیوی اشاره دارد.
- فئوکروموسیتوم. اگر این بیماری را دارید، غدد شما بیش از حد اپی نفرین و نوراپی نفرین تولید می کنند که می تواند فشار خون را افزایش دهد یا قلب شما را به تپش بیاندازد.
- تومورهای هیپوفیز. رشد غیر طبیعی در غده هیپوفیز می تواند با ایجاد اختلال در میزان هورمون های ساخته شده توسط غدد فوق کلیوی، باعث ایجاد شرایط غده فوق کلیوی شود. تومورهای مولد ACTH باعث بیماری کوشینگ می شوند. اگر تومورها به اندازه کافی بزرگ باشند، ممکن است بر سلول های هیپوفیز طبیعی فشار بیاورند و باعث کمبود ACTH و نارسایی ثانویه آدرنال شوند.
اختلالات آدرنال ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد. در شرایط فردی، برخی از آنها مانند سندرم کوشینگ احتمال دارد در زنان بیشتر از مردان رخ دهند.
نارسایی آدرنال چیست؟
نارسایی آدرنال زمانی اتفاق می افتد که غدد آدرنال به اندازه کافی کورتیزول و گاهی اوقات آلدوسترون تولید نمی کنند. زمانی که قشر آدرنال (لایه بیرونی غدد) از بین می رود، تولید کاهش می یابد. این اغلب زمانی اتفاق می افتد که شما یک بیماری خود ایمنی دارید که باعث می شود بدن شما به غدد حمله کند. همچنین می تواند ناشی از تومورها، سل و سایر انواع عفونت ها باشد. این وضعیت به عنوان نارسایی اولیه آدرنال شناخته می شود.
نارسایی ثانویه آدرنال، که شایع‌تر از شکل اولیه است، به این دلیل اتفاق می‌افتد که میزان آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH)، هورمونی که از غده هیپوفیز ترشح می‌شود، کافی نیست. اگر هیپوفیز شما ACTH کافی تولید نمی کند، غدد فوق کلیوی شما نمی تواند کورتیزول کافی تولید کنند.
نارسایی ثانویه آدرنال اغلب زمانی اتفاق می افتد که شما گلوکوکورتیکوئیدها (مانند پردنیزون) را برای مدت طولانی مصرف کرده باشید و سپس به جای کاهش مصرف تدریجی آن، خیلی سریع مصرف آن را متوقف کرده باشید. همچنین این وضعیت می تواند به دلیل فشار دادن تومورهای غدد هیپوفیز بر روی سلول های هیپوفیز طبیعی یا از جراحی یا تشعشع به غده هیپوفیز ایجاد شود.
بحران آدرنال به چه معناست؟
بحران آدرنال یک اورژانس پزشکی است. این جدی ترین عارضه نارسایی آدرنال است و به دلیل کمبود شدید کورتیزول اتفاق می افتد. بحران آدرنال می تواند جدی و خطرناک باشد. علائم بحران آدرنال، عبارتند از:
- ضعف
- گلوکز خون پایین
- فشار خون پایین
- حملات استفراغ و اسهال
- گیجی و از دست دادن هوشیاری
- درد شدید در قسمت پایین بدن شما که به سرعت ظاهر می شود.
اگر نارسایی آدرنال دارید، باید همیشه یک نوع داروی تزریقی گلوکوکورتیکوئید همراه خود داشته باشید و باید نوعی دستبند هشدار پزشکی با این اطلاعات بپوشید. مطمئن شوید که خانواده و دوستانتان می دانند که چگونه در مواقع اضطراری تزریق را انجام دهند.
سایر عدم تعادل هورمونی و علائم می تواند با اختلالات آدرنال رخ دهد. اینها شامل داشتن پتاسیم بیش از حد ( هیپرکالمی ) یا کمبود سدیم ( هیپوناترمی ) در خون شما است.
عوامل خطر برای اختلالات غدد فوق کلیوی چیست؟
در بسیاری از موارد، علل اختلالات آدرنال ناشناخته است. با این حال، برخی از انواع اختلالات آدرنال با ژنتیک مرتبط هستند. اگر مجبور به مصرف یا انتخاب انواع خاصی از داروها مانند استروئیدها باشید، برخی دیگر ممکن است دفعات بیشتری داشته باشند. استروئیدها برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شوند، اما همیشه باید از عوارض جانبی متعدد آنها آگاه باشید.
چه چیزی باعث اختلالات آدرنال می شود؟
اختلالات غدد فوق کلیوی به دلیل مشکلاتی در خود غدد که باعث تولید بیش از حد یا تولید کم هورمون می شود، رخ می دهند. آنها همچنین به دلیل مشکلات در سایر غدد مانند غده هیپوفیز ایجاد می شوند. ژنتیک همچنین می تواند در برخی از اختلالات آدرنال نقش داشته باشد. در بسیاری از موارد، هیچ کس واقعاً نمی داند که چرا این اختلالات ایجاد می شود.
علائم اختلالات آدرنال چیست؟
علائم اختلالات آدرنال بسته به اینکه کدام هورمون درگیر است، متفاوت است. بسیاری از علائم اختلالات آدرنال مشابه علائم سایر بیماری ها است.
علائم سطوح بالای کورتیزون (بیماری کوشینگ)، عبارتند از:
- خستگی و گیجی
- ایجاد فشار خون بالا و دیابت
- پوستی که به راحتی کبود می شود.
- رگه های گسترده ای مایل به ارغوانی روی پوست شکم.
- چاقی بالاتنه، در حالی که بازوها و پاها لاغرتر می مانند. (یک ویژگی رایج به نام قوز بوفالو به توده ای در بین شانه ها اشاره دارد.)
علائم سطوح بالای آلدوسترون، عبارتند از:
- ضعف
- فشار خون بالا
- سطوح پایین پتاسیم
- درد و اسپاسم در عضلات شما
علائم سطوح بالای هورمون های جنسی مردانه فقط در زنان یا پسران جوان قبل از بلوغ آشکار می شود. این شامل:
- عضلانی تر شدن
- بروز صفات مردانه
- در حال توسعه آکنه
- داشتن صدای عمیق تر
- ایجاد میل جنسی بیشتر
- رشد موهای صورت و یا طاسی
اختلالات آدرنال چگونه تشخیص داده می شود؟
ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما احتمالاً با پرسیدن سؤالاتی در مورد علائم شما شروع می کند. سپس آزمایشاتی را برای تعیین سطح هورمون ها در بزاق، خون و ادرار شما تجویز می کنند. اگر ارائه دهنده شما مشکوک به تومور باشد، ممکن است آزمایش های تصویربرداری مانند سی تی اسکن، MRI یا آزمایش های تصویربرداری هسته ای را سفارش دهد. حتی شما را به یک متخصص غدد، متخصص هورمون ها و بیماری های سیستم غدد درون ریز ارجاع دهد .
درمان اختلالات آدرنال به خود اختلال بستگی دارد. برخی شرایط نیاز به دارو برای افزایش سطح هورمون دارند. ارائه دهنده شما ممکن است جراحی یا پرتودرمانی را برای اختلالاتی که شامل تومورها هستند پیشنهاد دهد.
عوارض اختلالات آدرنال چیست؟
غدد فوق کلیوی و هورمون هایی که کنترل می کنند برای بسیاری از عملکردهای بدن شما مهم هستند. اختلالات درمان نشده می تواند عوارض جدی داشته باشد. برخی از آنها ممکن است جدی باشند.
چگونه می توانم از اختلالات آدرنال جلوگیری کنم؟
از آنجایی که محققان نمی دانند چرا برخی از اختلالات آدرنال اتفاق می افتد، به نظر می رسد هیچ راهی برای جلوگیری از وقوع آنها وجود ندارد. در مواردی که ممکن است وسوسه شوید که هورمون های مردانه را برای ساختن توده عضلانی مصرف کنید، باید در نظر بگیرید که ممکن است به غدد دیگر آسیب وارد کنید.
در صورت داشتن علائمی که شما را نگران می کند، با یا بدون تشخیص اختلال آدرنال، بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید. برخی از این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تجربه تغییرات در رشد مو
- تجربه تغییرات پوستی، مانند کبودی آسان یا ایجاد علائم کشش
- قرار گرفتن در هر نوع دردی که شدید باشد یا متوقف نشود.
- کاهش وزن بدون تلاش، یا افزایش وزن در درجه اول در قسمت فوقانی بدن
- آنقدر احساس خستگی می کنید که نمی توانید از پس کارهای روزانه خود برآیید.
سخن آخر
اختلالات غده آدرنال شرایطی هستند که با دو غده فوق کلیوی که چندین هورمون مهم تولید می کنند تداخل می کنند، بنابراین بر عملکردهای بدن مانند فشار خون، رشد و وزن تأثیر می گذارند. اختلالات غده آدرنال می تواند نحوه بلوغ جنسی بدن افراد و حفظ بارداری زنان را مختل کند.
برخی از اختلالات غده آدرنال مادرزادی هستند (با آن متولد می شوند)، برخی دیگر به دلیل شرایط ایمنی، عفونت، تومورها یا استرس رخ می دهند. پزشکان می توانند برخی از اختلالات غده فوق کلیوی را با دارو درمان کنند. سایر اختلالات غده فوق کلیوی باید با جراحی درمان شوند.
