خارش بدن یکی از علائم بیماری مزمن کبدی است، اگرچه همه افراد مبتلا به بیماری کبدی آن را تجربه نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. در صورت ابتلا به بیماری های کبدی ممکن است خارش موضعی داشته باشید، مثلاً در قسمت پایین بازو یا کل بدن خود احساس خارش داشته باشید. گاهی اوقات خارش در حد کم نگران کننده نیست. اما خارش مداوم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند خواب شما را کاملا مختل کند و منجر به بروز سایر مشکلات شود. در این شرایط خارش بدن، به یک نگرانی جدی برای سلامتی تبدیل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود که نیاز به مراجعه به پزشک و درمان دارد. بر همین اساس ما سعی کرده ایم در این مقاله از پزشکت، علل خارش در بیماری‌های کبدی ، چرایی مراجعه به پزشک و چگونگی تسکین آن را بررسی می‌کنیم.
ارتباط کبد چرب و خارش
خارش در بیماری های کبدی مرتبط با الکل و بیماری های کبد چرب غیر الکلی به ندرت رخ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. اما همراه با وضعیت های زیر ممکن است شایع باشند:
- سیروز صفراوی اولیه (PBC)
- کلانژیت اسکلروزان اولیه (PSC)
- کلستاز داخل کبدی بارداری
سایر علت های خارش در بیماری کبدی
برخی از مطالعات تجربی و بالینی انجام شده است، اما دانشمندان هنوز علت اصلی خارش در بیماری کبد را شناسایی نکرده اند. ممکن است علت اصلی آن ترکیبی از عوامل مختلف باشند. برخی از احتمالاتی که محققان به دنبال آن هستند، عبارتند از:
- نمک های صفراوی. اگر بیماری کبدی دارید، ممکن است سطوح بالاتری از نمک صفراوی در زیر پوست شما تجمع پیدا کرده و انباشته شده باشد که این وضعیت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث خارش شود. همه افراد با سطوح بالای نمک صفرا احساس خارش نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند و برخی از افراد با وجود سطح طبیعی نمک صفرا احساس خارش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.
- هیستامین. برخی از افراد مبتلا به خارش سطح هیستامین نسبتا بالایی را دارند. آنتی هیستامین ها معمولاً در درمان آن مؤثر نیستند.
- سروتونین. سروتونین ممکن است نحوه احساس و درک خارش را تغییر دهد. به همین دلیل است که مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) میتوانند به مدیریت خارش در برخی افراد کمک کنند.
- هورمون های جنسی زنانه. گاهی اوقات خارش در دوران بارداری یا اگر تحت درمان جایگزینی هورمون هستید، بدتر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
- آلکالین فسفاتاز سرم (ALP) . افراد مبتلا به خارش مرتبط با بیمارهای کبدی، ممکن است ALP بالا داشته باشند.
- لیزوفسفاتیدیک اسید (LPA) و اتوتاکسین . LPA بر بسیاری از عملکردهای سلولی تأثیر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارد. افراد مبتلا به خارش و بیماری کبد ممکن است سطوح بالاتری از LPA داشته باشند.
درمان خارش مرتبط با بیماری کبد
خارش ناشی از بیماری کبد به خودی خود بهبود نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابد، اما قابل درمان است و برای درمان آن باید به پزشک مراجعه کنید. از آنجایی که علل آن کاملاً شناخته شده نیست، سخت است که بگوییم کدام درمان میتوانند برای شما مفید باشد. ممکن است به ترکیبی از گزینه های درمانی همراه با مقدار مشخصی آزمون و خطا نیاز داشته باشید. اما بهتر است برای تسکین علائم خود و درمان و بهبود خارش ناشی از بیماری های کبدی، راهکارهای زیر را در نظر بگیرید:
از خراشیدن پوست خود خودداری کنید.
مهم است که از خاراندن محل خارش خودداری کنید زیرا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند شرایط شما را بسیار بدتر کند. ناخن های خود را کوتاه نگه دارید تا در صورت خاراندن، احتمال آسیب دیدگی پوست و بروز عفونت کمتر شود. اگر در طول شب تمایل زیادی به خاراندن دارید، در رختخواب دستکش بپوشید.
در اینجا موارد دیگری وجود دارد که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید برای جلوگیری از تحریک پوست و کاهش خارش انجام دهید:
برای دوش گرفتن و حمام به جای آب گرم از آب ولرم یا خنک استفاده کنید.
- لباس های گشاد و راحت بپوشید.
- هنگام استفاده از محصولات خشن از دستکش استفاده کنید.
- در ماه های خشک زمستان از مرطوب کننده استفاده کنید.
- سعی کنید زمان زیادی را در محیط های گرم یا زیر آفتاب نگذرانید.
- صابون های ملایمی را انتخاب کنید که حاوی رایحه های قوی نیستند.
- برای مبارزه با خشکی از مرطوب کننده های ملایم و بدون عطر استفاده کنید.
- از مصرف و دست زدن به موادی که پوست شما را تحریک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند اجتناب کنید.
- یک پارچه سرد و مرطوب را روی ناحیه خارش دار بمالید تا زمانی که میل به خاراندن از بین برود.
از پماد موضعی ضد خارش استفاده کنید.
اگر خارش خفیف و موضعی دارید، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از کرم آبی با 1 درصد منتول استفاده کنید. سایر داروهای موضعی بدون نسخه (OTC) مانند کورتیکواستروئیدها و مهارکننده های کلسینئورین نیز ممکن است علائم ناشی از خارش را بهبود بخشند. اما در هنگام مصرف آنها حتما دستورالعمل های روی برچسب را بخوانید و از آنها پیروی کنید و حتماً به پزشک خود بگویید که از آنها استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید.
داروهای خوراکی تجویزی مصرف کنید.
پزشک شما ممکن است برای کنترل علائم شما برخی داروهای خوراکی را تجویز کنند، از جمله:
- کلستیرامین (پروالیت). این داروی خوراکی به حذف نمک های صفراوی از گردش خون کمک میکند.
- ریفامپیسین (ریفادین). این دارو اسیدهای صفراوی را مهار میکند. مصرف روزانه، به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی جدی مانند هپاتیت یا نارسایی کلیوی، نیاز به نظارت منظم دارد.
- نالترکسون (Vivitrol). مصرف روزانه این دارو، اثرات مواد افیونی را مسدود میکند. نیاز به نظارت منظم دارد.
- سرترالین (Zoloft). این SSRI نیز روزانه مصرف و معمولاً به عنوان یک داروی ضد افسردگی تجویز می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. سایر داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین (پروزاک) نیز ممکن است برای درمان خارش مزمن استفاده شود.
آنتی هیستامین را امتحان کنید.
مصرف آنتی هیستامین ها در درمان خارش ناشی از بیماری کبد تا حدودی ممکن است موثر نباشند، اما به شما کمک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند تا با وجود خارش باز هم بتوانید شبها راحت بخوابید.
پیشگیری و درمان معده درد با اپ پزشکت.همین الان مشاوره آنلاین بگیر!!!
نور درمانی را در نظر بگیرید.
گزینه دیگر نور درمانی است که به عنوان فتوتراپی نیز شناخته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود . این روش درمانی، پوست را در معرض انواع خاصی از نور قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد تا خارش و علائم ناشی از آن را بهبود بخشد. ممکن است چندین جلسه طول بکشد.
آیا خارش پوستی نشانه شدت بیماری کبدی است؟
نارسایی کبد گاهی با خارش همراه است. اما ممکن است در مراحل اولیه، حتی قبل از اینکه بدانید به بیماری کبدی مبتلا هستید، دچار خارش شوید. در واقع، خارش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند در هر مراحله ای از بیماری کبد ایجاد شود. این علامت به تنهایی چیزی در مورد شدت، پیشرفت یا پیش آگهی بیماری کبدی به شما نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گوید. خارش نشان دهنده جدی بودن وضعیت و پیشرفت بیماری نیست. اما خارش مزمن و طولانی مدت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند با عوارض زیر همراه باشد:
- بی خوابی
- خستگی
- اضطراب
- افسردگی
- اختلال در کیفیت زندگی
علائم خارش بیماری کبد
خارش مرتبط با بیماری کبد در اواخر عصر و در طول شب بدتر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. برخی از افراد ممکن است در یک ناحیه مانند اندام، کف پا یا کف دست خارش داشته باشند، در حالی که برخی بیماران خارش کل بدن را تجربه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. خارش مرتبط با بیماری کبد معمولاً شامل بثورات یا ضایعات پوستی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. با این حال، ممکن است به دلیل خاراندن بیش از حد، تحریک، قرمزی و عفونت رخ دهد.
خارش همراه با بیماری های پوستی ممکن است با علائم و محرک های زیر بدتر شوند:
- استرس
- قاعدگی زنان
- بارداری
- قرار گرفتن در معرض گرما
- درمان جایگزینی هورمونی
سایر علل خارش پوست
از آنجایی که عوامل زیادی باعث خارش پوست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند، ممکن است خارش به بیماری کبد شما مربوط نباشد و علل دیگری جز بیماری کبدی داشته باشد. به طور مثال:
- خشکی شدید پوست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند منجر به خارش زیاد شود.
- بیماری های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس باعث خارش همراه با پوست ملتهب، قرمز یا پوسته پوسته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
- خارش بدون بثورات همچنین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند از عوارض جانبی برخی داروها از جمله مواد افیونی، استاتین ها و داروهای فشار خون باشد.
از طرفی هم، خارش بیش از حد پوست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به دلیل واکنش آلرژیک به موارد زیر رخ دهد:
- پیچک سمی
- لوازم آرایشی
- صابون ها
- مواد شیمیایی
- محصولات پاک کننده خانگی
- پارچه هایی مانند پشم یا موهر
علاوه بر خارش، یک واکنش آلرژیک احتمالاً شامل قرمزی پوست، بثورات پوستی یا کهیر است.
بیماری‌ها و خارش پوست
سایر بیماری ها و اختلالاتی که میتوانند منجر به خارش پوست شوند، عبارتند از:
- دیابت
- لنفوم
- اضطراب
- بارداری
- افسردگی
- نارسایی کلیه
- سرطان خون
- مولتیپل میلوما
- عصب فشرده
- زونا (هرپس زوستر)
- مشکلات تیروئید
- نارسایی کمبود آهن
- نیش یا گزش حشرات
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- اختلال وسواس اجباری (OCD)
- عفونت پوستی باکتریایی، ویروسی، قارچی یا انگلی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
علت خارش همیشه مشخص نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. اما اگر بیماری کبدی دارید، هر زمان که علائم جدیدی را تجربه کردید یا علائم شما بدتر شدن به پزشک مراجعه کنید. اگر مشکل خواب دارید و خارش بر کیفیت زندگی شما تأثیر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارد، بسیار مهم است که به پزشک خود اطلاع دهید.
سخن آخر
خارش مرتبط با بیماری کبد ممکن است به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد. خارش شدید می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند منجر به بروز بسیاری از مشکلات دیگر شود، بنابراین مهم است که برای تشخیص و درمان علت اصلی وضعیت خود به پزشک مراجعه کنید.
آخرین دیدگاه‌ها