نارسایی برون ریز پانکراس چیست؟

نارسایی برون ریز پانکراس یا ریز لوزالمعده (EPI) زمانی رخ می دهد که لوزالمعده شما نتواند آنزیم های گوارشی کافی برای تجزیه غذا و جذب مواد مغذی تولید یا آزاد کند. هضم چربی بیشترین تأثیر را دارد. همانطور که بدن شما سعی می کند چربی تا حدی هضم شده را دفع کند، روده شما احساس ناراحتی می کند .به احتمال زیاد علائمی مانند نفخ، درد شکم و اسهال را تجربه خواهید کرد EPI. شدید می تواند منجر به کاهش وزن، اسهال و سوء تغذیه شود. EPI نادر است و علائم و علل ریشه ای آن با سایر اختلالات گوارشی همپوشانی دارد. به این دلایل، می توان آن را در طول تشخیص نادیده گرفت.

علائم نارسایی برون ریز پانکراس

علائم EPI با سایر شرایطی که بر دستگاه گوارش تأثیر می گذارند همپوشانی دارد. این شامل:

• بیماری کرون
• کولیت زخمی
• بیماری سلیاک
• سرطان پانکراس
• سندرم روده تحریک پذیر

علائم EPI غالباً مورد توجه قرار نمی گیرد. علائم EPI زمانی مشهود می شود که تولید آنزیمی که مسئول تجزیه چربی است به 5 تا 10 درصد از حد طبیعی کاهش می یابد. برخی از رایج ترین علائم عبارتند از:

• اسهال
• دل درد
• کاهش وزن به دلیل سوء تغذیه
• مدفوع غیر طبیعی و حجیم به دلیل کاهش جذب چربی در روده
• علائم کمبود ویتامین مانند مشکلات بینایی، اسپاسم عضلانی و پوکی استخوان

مطالعه بیشتر: ساختار و عملکرد پانکراس

جهت ویزیت غیرحضوری و فوری با متخصص داخلی و غدد همین الان کلیک کنید.

درمان نارسایی برون ریز پانکراس 

در صورت تشخیص EPI، درمان شما بر تسکین علائم شما و کمک به بدن در جذب عادی مواد مغذی متمرکز خواهد بود.

تغییر رژیم غذایی:

درمان اغلب مستلزم ترکیبی از رژیم غذایی و سایر تغییرات شیوه زندگی است تا هضم غذا بهتر صورت بگیرد. این به معنای دریافت یک رژیم غذایی مناسب و متعادل است، که حاوی چربی های مناسب است و موارد دیگری مانند غذاهای پر فیبر را شامل نمی شود. رژیم های کم چرب برای درمانEPI توصیه نمی شوند زیرا می توانند کاهش وزن را بدتر کنند. رژیم کم چرب همچنین جذب ویتامین های حل شده در چربی را برای بدن شما دشوارتر می کند. در عوض، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که چربی های مفید بخورید. چربی های مفید در موارد زیر یافت می شوند:

• ماهی
• آجیل
• روغن های گیاهی

شما باید از غذاهایی که به سختی هضم می شوند و بسیار فرآوری شده اند، به ویژه غذاهایی که حاوی روغن هیدروژنه یا مقادیر زیادی چربی حیوانی هستند، اجتناب کنید. خوردن بیش از حد فیبر می تواند سیستم گوارشی شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد. خوردن وعده های غذایی مکرر و کوچکتر و اجتناب از وعده های غذایی سنگین، تجزیه چربی ها و پروتئین ها را برای روده آسان می کند. رزیم غذایی متناسب برای هر کسی متفاوت است، بنابراین ممکن است مدتی طول بکشد تا رژیم غذایی را که برای شما مناسب است پیدا کنید.

مطالعه بیشتر: غذاهای مناسب برای سلامت پانکراس

شیوه زندگی و درمان های خانگی :

با پزشک خود در مورد تغییرات احتمالی شیوه زندگی برای بهبود علائم EPI صحبت کنید. موارد زیر می تواند برای بهبود کیفیت زندگی با EPI انجام شود:

به طور منظم ورزش کنید. حرکت منظم می تواند سلامت کلی شما را ارتقا دهد. از پزشک خود در مورد بهترین تمرینات برای شما سوال کنید.

رژیم غذایی مناسبی داشته باشید. بر اساس توصیه پزشک رژیم غذایی متعادل داشته باشید. اگر برای شروع به کمک نیاز دارید، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

استرس را مدیریت کنید. شما نمی توانید استرس را به طور کامل از بین ببرید، اما می توانید راه های مقابله با آن را بیاموزید. تمرینات تنفس عمیق، یوگا یا تای چی را امتحان کنید.

سیگار را ترک کنید. سیگار کشیدن با شرایط لوزالمعده مانند پانکراتیت و سرطان لوزالمعده ارتباط دارد. در صورت سیگار کشیدن، از پزشک خود در مورد برنامه های ترک سیگار اطلاعات بخواهید.

همین الان با متخصص تغذیه آنلاین درباره رژیم غذایی خود در سلامت لوزالمعده مشورت کنید.

داروها:

همچنین ممکن است نیاز به مصرف مکمل های ویتامین داشته باشید زیرا EPI جذب برخی ویتامین ها را برای بدن شما دشوار می کند. پزشک ممکن است مکمل های آنزیمی را برای جایگزینی مواردی که لوزالمعده شما تولید نمی کند، تجویز کند. در اینجا چند دارو وجود دارد که می تواند در درمان و مدیریت EPI کمک کند:

داروهای تجویزی. لوزالمعده آنزیم های گوارشی مانند آمیلاز، لیپاز و پروتئاز را در روده کوچک آزاد می کند. این آنزیم ها برای هضم مناسب ضروری هستند. از آنجا که لوزالمعده به اندازه کافی این آنزیم ها را تولید نمی کند، ممکن است از درمان جایگزینی آنزیم پانکراس (PERT) سود ببرید. PERT می تواند جایگزین آنزیم ها شود و به شما در جذب مواد مغذی از غذاهایی که می خورید کمک کند. پزشک بر اساس شدت بیماری شما دوز مصرفی را تعیین می کند. شما در آغاز هر وعده غذایی یا میان وعده کپسول را مصرف می کنید. پزشک یا متخصص تغذیه شما نحوه و زمان مصرف آن را توضیح می دهد. برای موثر بودن، آنها باید دقیقاً طبق دستورالعمل هر بار که غذا می خورید مصرف شوند. اگر هنگام مصرف PERT با سوزش سر دل مشکل دارید، پزشک شما ممکن است یک مهار کننده پمپ پروتون (PPI) را برای کاهش اسید معده اضافه کند. PPI ها با کاهش میزان اسید غدد داخلی مخاط معده کار می کنند. همه افراد PERT به PPI نیاز ندارند.

داروهای بدون نسخه (OTC). اگر سوزش سر دل خفیف دارید، ممکن است نیازی به PPI با نسخه نداشته باشید. این داروها با نام هایی مانند نکسیوم (اسومپرازول) و لانسوپرازول (Prevacid) بدون نسخه در دسترس پزشکان هستند. متخصص گوارش شما ممکن است یک محصول OTC خاص را در دوز خاصی توصیه کند. برخی مکمل های جایگزین آنزیم لوزالمعده بدون نسخه وجود دارد. این مکمل ها از نظر قوام و قدرت متفاوت هستند. اگر EPI دارید، باید از مکمل های جایگزین آنزیم پانکراس OTC اجتناب کنید.

مکمل های غذایی. EPI با توانایی بدن شما در جذب مواد مغذی از غذا تداخل دارد. این می تواند بر میزان مصرف ویتامین های محلول در چربی A، D، E و K تأثیر بگذارد. ممکن است نیاز به مصرف مکمل های غذایی داشته باشید. اگر تحت PERT هستید، ممکن است بتوانید تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را از رژیم غذایی مناسب و بدون مکمل دریافت کنید. همچنین، برخی مکمل ها می توانند با داروهای OTC یا نسخه تجویز شوند. متخصص گوارش ممکن است ویتامین ها و مواد معدنی بسیار خاصی را در مقادیر دقیق توصیه کند.

قبل از مصرف مکمل های غذایی حتما با متخصص آنلاین تلفنی مشورت کنید.

عوامل خطر نارسایی برون ریز پانکراس

EPI زمانی اتفاق می افتد که لوزالمعده شما ترشح آنزیم های کافی را برای پشتیبانی از هضم طبیعی متوقف می کند. شرایط یا رویدادهای مختلفی وجود دارد که می تواند به لوزالمعده شما آسیب برساند و منجر به EPI شود. برخی از آنها مانند پانکراتیت با آسیب مستقیم به سلول های پانکراس که آنزیم های گوارشی را ایجاد می کنند باعث EPI می شوند.

پانکراتیت مزمن

پانکراتیت مزمن، التهاب لوزالمعده است که با گذشت زمان برطرف نمی شود. این شکل از پانکراتیت شایع ترین علت EPI در بزرگسالان است. التهاب مداوم لوزالمعده به سلول های آنزیم های گوارشی آسیب می رساند. به همین دلیل است که اکثر افراد مبتلا به پانکراتیت مداوم نیز دچار نارسایی برون ریز می شوند.

پانکراتیت حاد

در مقایسه با پانکراتیت مزمن، EPI در پانکراتیتی که برای مدت کوتاهی می آید و می رود بسیار کمتر رایج است. پانکراتیت حاد درمان نشده با گذشت زمان به شکل مزمن در می آید و احتمال ابتلا به EPI را افزایش می دهد.

برای آشنایی بیشتر با علل پانکراتیت و درمان آن مقاله پانکراتیت را مطالعه کنید.

پانکراتیت خود ایمنی

این یک نوع پانکراتیت مداوم است که هنگامی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن شما به پانکراس شما حمله می کند. درمان با استروئید ممکن است به افراد مبتلا به پانکراتیت خود ایمنی کمک کند تا تولید آنزیم را بهبود ببخشند.

دیابت

افراد مبتلا به دیابت اغلب EPI ایجاد می کنند. محققان این رابطه را به طور کامل درک نمی کنند، اما احتمالاً به عدم تعادل هورمونی مربوط به پانکراس در طول دیابت مربوط می شود.

عمل جراحی

EPI یک عارضه جانبی شایع جراحی دستگاه گوارش یا پانکراس است. بر اساس تعدادی از تحقیقات جراحی معده، تا80 درصد افرادی که بر روی لوزالمعده، معده یا روده کوچک فوقانی خود عمل جراحی کرده اند، EPI خواهند داشت. وقتی جراح تمام یا قسمتی از لوزالمعده شما را خارج می کند، ممکن است مقادیر کمتری آنزیم تولید کند. جراحی های معده، روده و لوزالمعده نیز می توانند با تغییر نحوه هماهنگی دستگاه گوارش به EPI منجر شوند. به عنوان مثال، برداشتن قسمتی از معده می تواند رفلکس های روده مورد نیاز برای ترکیب کامل مواد مغذی با آنزیم های پانکراس را مختل کند.

مطالعه بیشتر: زندگی بدون پانکراس

شرایط ژنتیکی

فیبروز کیستیک یک بیماری ارثی است که باعث می شود بدن یک لایه مخاطی ضخیم تولید کند. این مخاط به ریه ها، دستگاه گوارش و سایر اندام ها می چسبد. سندرم شواچمن-الماس یک بیماری ارثی بسیار نادر است که بر استخوان ها، مغز استخوان و پانکراس شما تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به این بیماری معمولاً در اوایل کودکی EPI را تجربه می کنند. عملکرد لوزالمعده ممکن است در دوران بلوغ در کودکان بهبود یابد.

بیماری سلیاک

بیماری سلیاک با ناتوانی در هضم گلوتن همراه است. این بیماری حدود 1 درصد از بزرگسالان آمریکایی را مبتلا می کند. گاهی اوقات، افرادی که از رژیم غذایی بدون گلوتن پیروی می کنند هنوز علائمی مانند اسهال مداوم دارند. در این مورد، علائم ممکن است ناشی از EPI باشد که با بیماری سلیاک مرتبط است.

سرطان پانکراس

EPI یک عارضه سرطان پانکراس است. فرآیند جایگزینی سلولهای سرطانی به سلولهای پانکراس می تواند منجر به EPI شود. تومور همچنین ممکن است مانع از ورود آنزیم ها به دستگاه گوارش شود. EPI همچنین یکی از عوارض جراحی برای درمان سرطان لوزالمعده است.

بیماریهای التهابی روده

بیماری کرون و کولیت اولسروز هر دو بیماری التهابی روده هستند که باعث می شوند سیستم ایمنی بدن شما به دستگاه گوارش شما حمله کرده و آن را ملتهب کند. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری کرون یا کولیت اولسروز نیز ممکن است دچار EPI شوند. با این حال، محققان علت دقیق این رابطه را مشخص نکرده اند.

سندرم زولینگر-الیسون

این یک بیماری نادر است که در آن تومورهای لوزالمعده یا جاهای دیگر در روده شما مقدار زیادی هورمون تولید می کنند. سندرم زولینگر-الیسون منجر به اسید بیش از حد معده شده، که باعث می شود آنزیم های گوارشی شما به درستی کار نکنند.

مطالعه بیشتر: ارتباط لوزالمعده و دیابت

در هر زمان و مکانی که هستی سوالتو از متخصص یا پزشک آنلاین بپرس.

تشخیص نارسایی برون ریز پانکراس 

از آنجا که علائم EPI مشابه سایر بیماریهای گوارشی است، هیچ علامتی وجود ندارد که تشخیص EPI را تأیید کند. پزشک شما به احتمال زیاد از تکنیک های مختلفی برای تشخیص EPI و تشخیص علل زمینه ای آن استفاده خواهد کرد.

معاینه فیزیکی. گاهی پزشکان EPI شدید را بر اساس سابقه پزشکی شما و وجود چندین علامت مشخص از جمله مدفوع چرب، اسهال و کاهش وزن تشخیص می دهند.

آزمایشات تصویربرداری. آزمایشات تصویربرداری شامل اشعه ایکس، سی تی اسکن یا MRI به پزشک شما کمک می کند تا شواهدی از آسیب به لوزالمعده شما را جستجو کند.

آزمایشات. آزمایشات آزمایشگاهی میزان چربی در مدفوع شما را بررسی می کند تا مشخص شود که به درستی هضم نشده است. یک آزمایش تنفسی با جستجوی برخی مواد شیمیایی هنگام بازدم، هضم چربی را به طور غیر مستقیم اندازه گیری می کند.

مطالعه بیشتر: آزمایش خون پانکراتیت

آیا می توان از نارسایی برون ریز پانکراس پیشگیری کرد؟

بسیاری از شرایط مربوط به EPI، از جمله سرطان لوزالمعده، فیبروز کیستیک، دیابت و سرطان لوزالمعده، قابل کنترل نیستند. اما برخی عوامل وجود دارد که می توانید آنها را کنترل کنید. مصرف الکل شایع ترین علت پانکراتیت مداوم است. ترکیب مصرف الکل با رژیم غذایی پرچرب و سیگار کشیدن ممکن است شانس ابتلا به پانکراتیت را افزایش دهد. افراد مبتلا به پانکراتیت ناشی از مصرف الکل، درد معده شدیدتری دارند و سریعتر EPI ایجاد می کنند. فیبروز کیستیک یا پانکراتیت در خانواده شما نیز می تواند شانس ابتلا به EPI را افزایش دهد.

سخن آخر

فقط نیمی از مردم با نارسایی برون ریز لوزالمعده، سطح هضم چربی به حالت عادی برمی گردد. رفع نارسایی شدید برون ریز لوزالمعده می تواند به ویژه مشکل باشد. اگر علائمی دارید که نشان دهنده EPI است، آنها را با پزشک خود در میان بگذارید. علائم ممکن است نشانه بیماریهای زمینه ای مانند پانکراتیت یا دیابت باشد. درمان EPI مهم است زیرا می تواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد، از آسیب بیشتر به پانکراس جلوگیری کرده و از عوارض جدی ناشی از سوء تغذیه جلوگیری کند.

پیروی از برنامه درمانی و تغییرات مثبت در شیوه زندگی می تواند شانس شما را برای بازگشت به هضم طبیعی افزایش داده و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد. تقریبا نیمی از مردم با درمان جایگزینی آنزیم، به هضم طبیعی چربی باز نمی گردند. این امر می تواند به دلایل مختلفی از جمله مصرف نادرست جایگزین های آنزیمی یا دوزهای بسیار کم رخ دهد. عدم تعادل اسید در روده یا رشد بیش از حد میکروب در روده ها نیز می تواند مانع از کار درمان شود. اگر درمان شما بی نتیجه است، ممکن است پزشک برنامه درمانی شما را تغییر دهد. تغییرات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• افزایش دوز آنزیم شما
• تجویز مهار کننده های پمپ پروتون
• درمان رشد بیش از حد میکروب در روده شما