ریتم سینوسی قلب به ریتم ضربان قلب اشاره دارد که توسط گره سینوسی قلب تعیین می شود. در واقع گره سینوسی یک پالس الکتریکی ایجاد می کند که از طریق ماهیچه قلب حرکت و باعث انقباض یا ضربان آن می شود. می توانید گره سینوسی را به عنوان یک ضربان ساز طبیعی در نظر بگیرید.
ریتم سینوسی در مقابل ضربان قلب
در حالی که ریتم سینوسی مشابه ضربان قلب در نظر گرفته می شود، اما تفاوت هایی با آن دارد. ضربان قلب تعداد دفعاتی است که قلب شما در یک دقیقه می‌زند.
برای اکثر افراد، ضربان قلب در حالت استراحت بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه (bpm) طبیعی در نظر گرفته می شود. با این حال، ضربان قلب می‌تواند سریعتر یا آهسته‌تر از این باشد، بسته به فشارهای که روی قلب و سایر بیماری‌های زمینه‌ای که وجود دارد.
از سوی دیگر، ریتم سینوسی به الگوی ضربان قلب اشاره دارد. این مربوط به سرعتی است که در آن پالس های الکتریکی از گره سینوسی به بیرون ارسال می شوند. هنگامی که این پالس ها با سرعت طبیعی ارسال می شوند، به آن ریتم سینوسی طبیعی می گویند.
ریتم سینوسی و ضربان قلب با هم مرتبط هستند. پالس های الکتریکی ابتدا باید توسط گره سینوسی (ریتم سینوسی) تولید شوند. همانطور که این پالس ها از طریق عضله قلب حرکت می کنند، باعث ضربان آن (ضربان قلب) می شوند. به همین دلیل، ریتم سینوسی اغلب با ضربان قلب هماهنگ است.
ریتم سینوسی طبیعی چیست؟
ریتم طبیعی سینوسی به عنوان ریتم یک قلب سالم تعریف می شود. این بدان معنی است که پالس الکتریکی از گره سینوسی به درستی در سراسر عضله قلب منتقل می شود. در بزرگسالان، ریتم سینوسی طبیعی معمولاً با ضربان قلب 60 تا 100 در دقیقه همراه است. با این حال، ممکن است ریتم سینوسی سریعتر یا کندتر از این باشد که همچنان طبیعی در نظر گرفته شود.
آریتمی ریتم سینوسی چیست؟
زمانی که ریتم یا ضربان قلب غیر طبیعی باشد، به آن آریتمی می گویند. انواع مختلفی از آریتمی وجود دارد. از جمله:
تاکی کاردی سینوسی
تاکی کاردی سینوسی زمانی اتفاق می‌افتد که گره سینوسی شما پالس‌های الکتریکی سریع‌تری ارسال می‌کند که منجر به ضربان قلب بالاتر از 100 ضربه در دقیقه می‌شود. طبیعی است که به طور موقت دچار تاکی کاردی سینوسی در برخی شرایط شوید، شرایطی از جمله:
- در حال ورزش هستید.
- احساس استرس یا اضطراب می کنید.
- انواع خاصی از داروها را مصرف می کنید.
- از محرک هایی مانند کافئین، نیکوتین یا برخی از انواع داروهای تفریحی استفاده می کنید.
با این حال، بروز تاکی کاردی سینوسی در حالت استراحت می تواند شما را در معرض خطر عوارض بالقوه جدی قرار دهد که برخی از آنها عبارتند از:
- سکته
- نارسایی قلبی
- ایست قلبی ناگهانی
علائم تاکی کاردی
تاکی کاردی سینوسی می تواند بدون بروز هیچ علائمی ایجاد شود. اما هنگامی که همراه با برخی علائم ایجاد شود، این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- غش
- خستگی
- تنگی نفس
- سبکی سر یا سرگیجه
- درد یا سفتی قفسه سینه
- تپش قلب یا احساس بال زدن در قفسه سینه
علل تاکی کاردی
دلایل زیادی برای تاکی کاردی سینوسی وجود دارد، از جمله:
- تب
- کم خونی
- آمبولی ریه
- کم آبی بدن
- هیپوگلیسمی
- سیگار کشیدن
- خونریزی شدید
- پرکاری تیروئید
- مصرف زیاد الکل
- مصرف زیاد کافئین
- بیماری های مادرزادی قلب
- فشار خون بالا
- فشار خون پایین
- عدم تعادل الکترولیت ها مانند سدیم و منیزیم
- آسیب به قلب به دلیل بیماری قلبی یا جراحی قبلی
- مصرق مواد مخدر غیرقانونی، مانند کوکائین یا مت آمفتامین
- برخی داروها، از جمله برخی از داروهای ضد افسردگی و آنتی بیوتیک ها
برخی از افراد بدون هیچ علت مشخی دچار تاکی کاردی می شوند که به آن تاکی کاردی سینوسی نامناسب (IST) گفته می شود. وضعیت مشابهی به نام سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک (POTS) زمانی رخ می‌دهد که فرد در حالت ایستاده و بدون افت فشار خون دچار تاکی کاردی می‌شود.
تاکی کاردی گره ای سینوسی دهلیزی با ورود مجدد (SANRT) نوع نادری از تاکی کاردی است که به دلیل وجود مسیرهای الکتریکی اضافی در گره سینوسی ایجاد می شود. این باعث شروع حملات مکرر تاکی کاردی می شود که ممکن است تنها با درمانی به نام فرسایش قلبی که برای مسدود کردن سیگنال های عصبی معیوب استفاده می شود، برطرف شود.
برادی کاردی سینوسی
برادی کاردی سینوسی برعکس تاکی کاردی سینوسی است و زمانی اتفاق می‌افتد که گره سینوسی نبض‌های آهسته‌تری ارسال می‌کند و در نتیجه ضربان قلب کمتر از 60 ضربه در دقیقه است. ضربان قلب زیر 60 ضربان در دقیقه می تواند برای برخی افراد، به ویژه جوانان و ورزشکاران، طبیعی باشد. همچنین ممکن است زمانی که شما در خواب عمیق هستید یا انواع خاصی از داروها را مصرف می کنید، اتفاق بیفتد. با این حال، برای برخی افراد، این وضعیت می تواند نشانه ای از عدم توزیع خون و اکسیژن کافی قلب در بدن باشد.
عوارض برادی کاردی سینوسی
مانند تاکی کاردی سینوسی، برادی کاردی سینوسی نیز در برخی موارد می تواند خطرناک باشد. این به این دلیل است که ضربان قلب بسیار آهسته می تواند به این معنی باشد که خون به طور موثر در اندام ها و بافت های بدن جریان ندارد. هنگامی که این اتفاق می افتد، برخی از عوارض بالقوه می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ایست قلبی ناگهانی
- سردرگمی یا سرگردانی
- از دست دادن هوشیاری
- بدتر شدن نارسایی قلبی
مشابه تاکی کاردی سینوسی، بسیاری از افراد مبتلا به برادی کاردی سینوسی هیچ علامتی ندارند. در واقع ریتم آهسته قلب بدون علائم معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست. با این حال، زمانی که ضربان قلب برای پمپاژ خون کافی در سراسر بدن بسیار کند می شود، ممکن است نیازبه درمان باشد. درمان ممکن است شامل استفاده از ضربان ساز باشد.
هنگامی که ضربان قلب یک فرد در بیداری بسیار کند است، ممکن است به اختلالی به نام بیماری گره سینوسی یا سندرم سینوس بیمار مبتلا شود. برخی از علائمی که نشان می دهد ممکن است برادی کاردی سینوسی داشته باشید، عبارتند از:
- غش
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- سبکی سر یا سرگیجه
- داشتن مشکل در ورزش
- احساس خستگی یا ضعف
علل برادی کاردی سینوسی
برادی کاردی سینوسی می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله:
- پریکاردیت
- تب روماتیسمی
- کم کاری تیروئید
- آپنه انسدادی خواب
- میوکاردیت ( التهاب قلب)
- بیماری های مادرزادی قلب
- عدم تعادل الکترولیت ها مانند کلسیم و پتاسیم
- برخی از داروها، مانند آرام بخش ها و مواد افیونی
- آسیب به قلب به دلیل افزایش سن، بیماری قلبی یا جراحی قبلی
برادی کاردی سینوسی می تواند به طور معمول در طول خواب اتفاق بیفتد، زمانی که بیشتر افراد افت ضربان قلب را به زیر 60 ضربه در دقیقه تجربه می کنند. ورزشکاران آموزش دیده می توانند در دهه 40 زندگی در حالت استراحت حتی در حالت بیداری نیز ضربان قلب خود را داشته باشند.
سندرم سینوس بیمار چیست؟
سندرم سینوس بیمار اصطلاحی است برای گروهی از علائم که نشان دهنده مشکل در گره سینوسی است. علاوه بر آریتمی های سینوسی که در بالا ذکر شد، انواع دیگری از سینوس بیمار وجود دارد. از جمله:
- سندرم برادی کاردی تاکی کاردی (تاکی برادی). ضربان قلب بین ریتم های تند و آهسته متناوب می شود.
- ایست سینوس. این باعث می شود که گره سینوسی برای مدت کوتاهی انتقال پالس های الکتریکی را متوقف کند.
- بلوک سینوسی دهلیزی. پالس های الکتریکی خیلی آهسته از طریق گره سینوسی حرکت می کنند که منجر به ضربان قلب کندتر از حد طبیعی می شود.
فیبریلاسیون دهلیزی و اتصال ریتم سینوسی
فیبریلاسیون دهلیزی (AFib) شایع ترین نوع آریتمی است. در AFib، قلب اغلب تندتر از حد معمول می‌زند. علاوه بر این، اتاق های فوقانی و تحتانی قلب با هم هماهنگ نیستند. AFib به دلایلی مشابه انواع دیگر آریتمی که در مورد آنها صحبت کردیم رخ می دهد، مانند:
- وجود سایر بیماری های زمینه ای
- تغییرات مربوط به سن در بافت قلب
- آسیب ناشی از بیماری قلبی یا جراحی قبلی
AFib با فعالیت الکتریکی ناهماهنگ در حفره های فوقانی قلب مشخص می شود. این می تواند به این دلیل باشد که گره سینوسی آنطور که باید پالس های الکتریکی تولید نمی کند. در واقع، AFib اغلب، اما نه همیشه همراه با سندرم سینوس بیمار اتفاق می افتد.
AFib می تواند اثرات بالقوه جدی بر سلامتی داشته باشد. به عنوان مثال، حفره های پایینی قلب اغلب به درستی پر نمی شوند، به این معنی که قلب خون کافی را به بدن پمپاژ نمی کند. علاوه بر این، ممکن است خون در قلب جمع شود، که می تواند خطر ابتلا به لخته خون جدی را افزایش دهد.
درمان AFib معمولاً شامل داروهایی برای کاهش ضربان قلب، مانند مسدودکننده‌های بتا یا مسدودکننده‌های کانال کلسیم است. همچنین ممکن است اقداماتی برای عادی سازی ریتم قلب از طریق استفاده از داروها یا روش هایی مانند کاردیوورژن الکتریکی انجام شود، اگرچه AFib ممکن است گاهی پس از این مداخلات عود کند.
سوالات متداول
آیا آریتمی سینوسی جدی است؟ آریتمی سینوسی به خصوص در افراد جوان و سالم می تواند طبیعی باشد. اما برای برخی افراد، مانند آنهایی که دچار تنگی نفس یا سرگیجه می شوند، ممکن است نشان دهنده بیماری جدی باشد.
آیا اضطراب می تواند باعث آریتمی سینوسی شود؟ بله، اضطراب یکی از دلایل احتمالی است. برخی از افرادی که آریتمی های سینوسی مرتبط با اضطراب را تجربه می کنند ممکن است از مدیتیشن، تنفس یوگا و تمرین های مشابه سود ببرند.
ریتم سینوسی چگونه باید باشد؟ الکتروکاردیوگرام (ECG) می تواند فعالیت الکتریکی منظم و ضربان قلب را نشان دهد. این شامل یک تکانه کوچک از گره سینوسی، به دنبال آن سنبله است که ضربان قلب خود را منعکس می کند، و سپس یک حالت بازگشتی قبل از ضربان بعدی دارد.
سخن آخر
ریتم سینوسی به سرعت ضربان قلب اشاره دارد که توسط گره سینوسی، ضربان ساز طبیعی بدن تنظیم می شود. ریتم سینوسی طبیعی به این معنی است که ضربان قلب در محدوده طبیعی است.
گاهی اوقات، گره سینوسی پالس های الکتریکی را خیلی سریع یا خیلی آهسته ارسال می کند. این به ترتیب تاکی کاردی سینوسی یا برادی کاردی سینوسی نامیده می شود. در برخی موارد، این طبیعی است، مانند تاکی کاردی سینوسی در حین ورزش یا برادی کاردی سینوسی در ورزشکاران.
بروز برخیآریتمی سینوسی زیاد نگران کننده نیست. با این حال، برای دیگران می تواند به طور بالقوه جدی باشد. اگر علائم منطبق با آریتمی را تجربه می کنید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
آخرین دیدگاه‌ها