نوجوانی، مرحله انتقالی از کودکی به بزرگسالی است که بین سنین 13 تا 19 سالگی رخ می دهد. به طور کلی، تغییرات جسمی و روانی که در نوجوانی رخ می دهند، اغلب زودتر، و در دوران پیش از نوجوانی، شروع می شوند. یعنی بین سنین 9 تا 12 سالگی.
نوجوانی، هم می تواند زمان سرگردانی و هم زمان کشف باشد. این دوره انتقالی، می تواند پرسش هایی در مورد استقلال و هویت، در فرد ایجاد کند. همانطور که نوجوانان احساسات خود را پرورش می دهند، ممکن است با انتخاب های دشواری در مورد تحصیلات، دوستی، تمایلات جنسی، هویت جنسی، مواد مخدر و الکل مواجه شوند.
شناخت تغییرات و مراحل مختلف دوره نوجوانی می تواند بر رشد سالم فرد کمک کنند.
مشکلات دوران نوجوانی
دوران نوجوانی یکی از پرمخاطرهترین دورانهای زندگی است و میتواند با مشکلات مختلفی همراه باشد. برخی از این مشکلات عبارتند از:
- افسردگی: افسردگی در نوجوانی می تواند به دلیل فشارهای اجتماعی و شخصی، ترس از رد شدن، مشکلات خانوادگی و… به وجود آید.
- اضطراب: اضطراب نیز از مشکلات رایج در دوران نوجوانی است که میتواند به دلیل ترس از شکست، اضطراب نسبت به عملکرد تحصیلی و یا اضطراب نسبت به روابط اجتماعی و دوستیها به وجود آید.
- اعتیاد: دوران نوجوانی نقطه شروع اعتیاد به مواد مخدر و الکل برای بسیاری از افراد است. این مشکل میتواند به دلیل فشارهای اجتماعی، تلاش برای پذیرفته شدن، و یا به عنوان یک راه برای فرار از مشکلات و درد ذهنی به وجود آید.
- نارضایتی از بدن: در دوران نوجوانی، تغییرات فیزیکی شدیدی در بدن رخ میدهد و برای بسیاری از نوجوانان، بدن آنان باعث نارضایتی و استرس میشود.
- مشکلات خانوادگی: در دوران نوجوانی، رابطه با خانواده والدین نیز ممکن است با مشکلاتی همراه باشد. این مشکلات ممکن است به دلیل تغییرات در روابط خانوادگی، نظارت بیش از حد از سوی والدین و یا نارضایتیهای دیگر ایجاد شود.
- اختلال خوردن: این اختلال معمولاً در دوران نوجوانی شروع میشود و ممکن است به دلیل فشارهای روانی و اجتماعی و نارضایتی از بدن به وجود آید.
- اختلالات رفتاری: برخی از نوجوانان ممکن است با اختلالات رفتاری مانند اوتیسم، اختلال دوقطبی و اختلال نقص توجه-بیشفعالی مواجه شوند.
- تلاش برای استقلال: بسیاری از افراد در دوره نوجوانی در حالی که برای مستقل شدن خود تلاش می کنند با والدین خود درگیری های بیشتری دارند. آن ها ممکن است وقت کمتری را با خانواده و زمان بیشتری را با دوستان خود بگذرانند. نوجوانان از ظاهر خود شان بسیار نگران هستند و ممکن است فشار اطرافیان و همسالان آن ها در این سن به اوج خود برسد.
به طور کلی، مشکلات دوران نوجوانی میتواند به دلیل تغییرات شدید در رفتار و شخصیت نوجوانان، فشارهای اجتماعی و شخصی، و مشکلات خانوادگی و روابطی ایجاد شود.
مشاوره آنلاین روانشناسی نوجوانان در پزشکت
چطور می توانم به نوجوان خود کمک کنم؟
اگر والدین و نوجوانان سعی کنند تا همدیگر را درک کنند، خانه نباید به یک میدان جنگ تبدیل شود. مواظب باشید که احساسات نوجوان را نادیده نگیرید و به او احترام بگذارید. برخی راهکارها که می توانید برای بهبود روابط با نوجوانان خود در نظر بگیرید، عبارتند از:
- از تحقیر فرزندان خود و خندیدن به سوالات ساده آن ها بپرهیزید.
- هنگامی که می خواهند صحبت کنند، به طورکامل به آن ها توجه کنید.
- با حفظ روابط مثبت و احترام آمیز بین خود و نوجوانان، سعی کنید آن ها از این دوره لذت ببرند.
- نوجوان خود را تشویق به صحبت کردن کنید و با آرامش به حرف های او گوش کنید.
- فرزندان خود را تشویق کنید تا در تصمیم گیری های خانوادگی شرکت کنند و همراه شما باشند.
- حتی اگر همیشه رفتار آن ها را تأیید نکنید، احساسات فرزندانتان را درک کرده و آن ها را قضاوت نکنید. توجه داشته باشید پدر و مادر باید همیشه در دسترس فرزندان خود باشند. پس راه های ارتباطی خود را با او افزایش دهید.
- در مورد رفتارهای مخاطره آمیز (مانند فعالیت جنسی و استفاده از مواد مخدر) و پیامدهای آن ها با نوجوانان خود صحبت کنید.
- به استقلال فرزندتان احترام بگذارید.
- به نوجوان خود احساس امنیت دهید و به او کمک کنید تا با مشکلاتش روبرو شود. به عنوان مثال، بگویید که همیشه حاضرید به او کمک کنید و هیچ وقت او را تنها نخواهید گذاشت.
- اورا تشویق به ورزش و فعالیت بدنی کنید تا با استرس و اضطراب خود مقابله کند و احساس بهتری پیدا کند.
- از رویاهای نوجوان خود حمایت کنید. این کار به او اعتماد به نفس بیشتری می دهد تا با مشکلاتش روبرو شود.
- مشورت با روانشناس مناسب برای کمک به نوجوان در مواجهه با مسائل روحی و رفتاری و همچنین بهبود کیفیت زندگی و رشد شخصی و اجتماعی او بسیار مفید است.
در صورت لزوم می توانید با روانشناس آنلاین در پزشکت همین الان مشورت کنید.
مزایای مشاوره آنلاین در نوجوانان
مشاوره روانشناسی برای کمک به نوجوان در مواجهه با مسائل روحی و رفتاری و همچنین بهبود کیفیت زندگی و رشد شخصی و اجتماعی آنها بسیار مفید است. نوجوانان درمان مشاوره آنلاین را به مشاوره حضوری ترجیح می دهند، چون:
- نوجوانان در استفاده از اینترنت راحت تر هستند و از گپ زدن آنلاین لذت می برند.
- استفاده از درمان آنلاین برای نوجوانان خجالتی می تواند راحت تر باشد.
- قیمت مشاوره آنلاین در پزشکت مقرون به صرفه تر از مشاوره های حضوری است. در مشاوره آنلاین فرد نیاز به هزینه رفت و آمد ندارد.
اعتماد به نفس در نوجوانان
اعتماد به نفس همان احساسی است که فرد در مورد خودش دارد. ایجاد یک تصویر مثبت و اعتماد به نفس سالم برای موفقیت دوره نوجوانی بسیار مهم است.
برای افزایش اعتماد به نفس فرزند خود سعی کنید:
- هر روز به فرزند خود دلگرمی بدهید.
- به نوجوان خود اجازه دهید اشتباه کند.
- به فرزند خود یاد دهید چگونه درست تصمیم گیری کند.
- به انتقاد سازنده بپردازید و از انتقادهایی به شکل تمسخر یا توهین بپرهیزید.
- با ذکر تمام استعدادها و توانایی های به کودک خود یاد دهید که روی نقاط قوت خود تمرکز کند.
- به کارهایی که فرزند شما درست انجام می دهد اشاره کنید، فقط اشتباهات آن ها را گوشزد نکنید.
- از پاداش و جایزه دادن برای تقویت رفتار خوب استفاده کنید. تنبیه و مجازات می تواند یک نوجوان را بی ارزش و بی لیاقت جلوه دهد.
نوجوانان و سکس
در این سن بسیاری از نوجوانان به روابط عاشقانه و جنسی علاقه مند می شوند. آن ها ممکن است هویت جنسی خود را زیر سوال برده و آن را کشف کنند. در صورت عدم حمایت و پشتیبانی خانواده و والدین، تا حدودی کشف این روابط می تواند برای نوجوانان استرس زا باشد. یکی دیگر از روش های معمول برای کاوش در روابط جنسی در نوجوانان خود تحریکی و یا خودارضایی است.
صحبت با نوجوانتان برای کمک به او در ایجاد نگرش سالم نسبت به رابطه جنسی و یادگیری رفتارهای جنسی بسیار مهم است. بحث آزادانه در مورد رابطه جنسی با نوجوان نیز به شما این امکان را می دهد تا اطلاعات دقیقی را به آن ها ارائه دهید. وقتی در مورد رابطه جنسی با نوجوان خود صحبت می کنید، روی واقعیت ها تمرکز کنید.
سعی کنید در موارد زیر اطلاعات لازم را به فرزندان خود بدهید:
- توضیح ساختاری و تولید مثل در مردان و زنان
- تجاوز به عنف
- بیماری های مقاربتی
- مقاربت جنسی و بارداری
- باروری و راه های پیشگیری از بارداری
- انواع رفتارهای جنسی، از جمله رابطه جنسی دهانی و خودارضایی
- جنبه های جسمی و عاطفی رابطه جنسی، از جمله تفاوت بین زن و مرد
- گرایش جنسی از جمله دگر جنس گرایی، هم جنس گرایی و دوجنس گرایی
- نحوه انتخاب لباس و روش های تحریک کننده مانند خال کوبی و آرایش های نامناسب
مصرف دخانیات، مواد مخدر و الکل در نوجوانان
16 تا 18 سالگی اوج سن برای نوشیدن الکل و سوء مصرف مواد است. اگر والدین در دوره نوجوانی در مورد خطرات مواد مخدر صحبت کنند، خطر استفاده از دخانیات، الکل یا مواد مخدر دیگر کاهش می یابد.
- به فرزند خود بیاموزید که مواد مخدر، دخانیات و الکل می توانند به بدن آن ها آسیب برساند.
- دوستان فرزندتان را بشناسید و به فرزندتان اجازه ندهید که، در مهمانی های مشکوک شرکت کنند.
- به فرزند خود بیاموزید که چگونه از موقعیت هایی که دیگران در حال نوشیدن، سیگار کشیدن یا استفاده از مواد مخدر باشند، دوری کرده و دوستانی را انتخاب کند که از این مواد استفاده نمی کنند.
مطالعه بیشتر: چرا نوجوان من سیگار می کشد؟
خال کوبی و در نوجوانان
مد های دوره نوجوانی با بقیه دوره ها متفاوتند. بیشتر مد های دوره نوجوانی بی ضرر هستند و در نهایت بدون آسیب دائمی بعد از مدتی از بین بروند متأسفانه، برخی از محبوب ترین موارد امروزی، خصوصاً خال کوبی و سوراخ کردن بدن می تواند دائمی باشد و می تواند بر سلامتی نوجوان شما تأثیر بگذارد. پس در این موراد سعی کنید:
- صبر نکنید تا فرزند شما به سن نوجوانی برسد و بعد در مورد خال کوبی و سوراخ کردن صحبت کند. بسیاری از نوجوانان در سنین پایین تر مدل های خالکوبی را انتخاب می کنند.
- برای نوجوان خود توضیح دهید چگونه سوراخ کردن یا خال کوبی های متعدد ممکن است روی حرفه یا روابط آینده وی تأثیر بگذارد.
- توضیح دهید که برداشتن خال کوبی بسیار گران است و می تواند بسیار دردناک باشد. در بعضی موارد، برداشتن خال کوبی ممکن است باعث تغییر رنگ دائمی پوست شود.
- خطرات احتمالی خال کوبی و سوراخ شدن، مانند عفونت یا واکنش های آلرژیک را توضیح دهید. اگر خال کوبی یا سوراخ کردن در شرایط غیر استریل انجام شود، خطر عفونت افزایش می یابد.
افسردگی و خودکشی در نوجوانان
معمول است که گاهی اوقات نوجوانان احساس ناراحتی کنند. اما، هنگامی که ناراحتی بیش از دو هفته طول بکشد و نوجوان علائم دیگری را بروز دهد، ممکن است او دچار افسردگی شده باشد. دلایل زیادی وجود دارد که باعث نارضایتی نوجوانان می شود. محیط های پر استرس می توانند منجر به افسردگی شوند. نوجوانان می توانند احساس بی ارزشی و عدم کفایت نسبت به عملکرد کودک در مدرسه، تعامل اجتماعی، گرایش جنسی یا زندگی خانوادگی را داشته باشند.
مهمترین علائم افسردگی در نوجوانان عبارتند از:
- اختلال در خواب
- دور شدن از جمع دوستان
- غم، اضطراب یا احساس ناامیدی
- از دست دادن اشتها یا پرخوری اجباری
- رفتار عصیان آور، افت ناگهانی نمرات یا فرار از مدرسه
- استفاده از الکل یا مواد مخدر و فعالیت های تبلیغاتی جنسی
- شکایت از درد از جمله سردرد، دل درد، کمر درد و یا خستگی
- تهدید به کشتن خود
- ابراز نا امیدی در مورد آینده
- آماده شدن برای مرگ، نوشتن نامه های خداحافظی
اگر نوجوان شما هر یک از این رفتارها را نشان می دهد، سریعاً از مشاور آنلاین روانشناسی کمک بگیرید.
آخرین دیدگاهها