ناخن جویدن یا آنیکوفاژی یک عادت شایع دهان و دندان است. این عادت بیشتر باعث تسکین استرس می شود. خوردن ناخن اغلب شرم آور و از نظر اجتماعی نامطلوب و ناخوشایند است. خوردن ناخن در حوزه های روان پزشکی و پوست مورد توجه قرار می گیرد. به نظر می رسد جویدن ناخن با اختلال طیف وسواس اجباری مرتبط باشد. چون با سایر عادات مانند تریکوتیلومانیا (اختلال کندن مو) و کندن پوست لب و جوش صورت همراه است.
خوردن ناخن معمولاً بی ضرر است که اکثر کودکان با بزرگتر شدن، به طور عادتی آن را انجام می دهند. بیشتر کودکان به مرور زمان جویدن ناخن را ترک می کنند.
گاهی اوقات، خوردن ناخن می تواند نشانه فشار روانی باشد. در افرادی که عصبی و مضطرب هستند و احساس کمبود می کنند، بیشتر دیده می شود. جویدن ناخن راهی برای کنار آمدن با این احساسات است. همچنین ممکن است کودک در زمان بی حوصلگی و گرسنگی یا احساس نا امنی، این کار را انجام دهد.
ناخن جویدن یک عادت آزار دهنده و ناخوشایندی می باشد. اما وظیفه والدین این است که دلایل اساسی این عادت را در فرزندان خود کشف کنند. علاوه بر آن، به کودک کمک کرده تا از جویدن ناخن پیشگیری کنند.
شیوع جویدن ناخن
مشکل خوردن ناخن يا آنيكوفاژي معمولاً قبل از 3 یا 4 سالگی مشاهده نمی شود. ولی در عوض، بيشتر بين 4 تا 6 سالگي بروز مي کند. در سنین 7 تا 10 سالگی تثبیت شده و در دوران نوجوانی به میزان زیادی افزایش می یابد. بیش از نیمی از نوجوانان این عادت را تجربه می کنند. زیرا نوجوانی، دوره بحران یک فرد است.
تا سن 10 سالگی، شیوع ناخن خوردن بین دختران و پسران نسبتاً مساوی است. اما پس از آن بروز بیماری در پسران به طور قابل توجهی نسبت به دختران افزایش می یابد. اما مکیدن انگشت در دختران نسبت به پسران شایع تر است.
ناخن خوردن، یک رفتار مشترک بین کودکان و بزرگسالان است. شیوع آن در سن 18 سالگی، کاهش می یابد. اما ممکن است در بعضی افراد تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. خوردن ناخن مشکلی است که تا حدودی ناشناخته باقی مانده است. شدت این اختلال می تواند از خفیف تا شدید متغیر است.
علت جویدن ناخن
کودکان به علل مختلفی مانند اضطراب، استرس، بیماری و ناراحتی، ناخن های خودشان را می خورند.
برخی از رایج ترین علت های جویدن ناخن، عبارتند از:
بی حوصلگی
- کودکان هنگام بی حوصلگی و یا انجام کار یکنواختی، ناخن های خودشان را می خورند.
- وقتی کودک فعالیت خاصی انجام نمی دهند و دست او آزاد است خودشان را با جویدن ناخن سرگرم می کنند.
- آن ها بیشتر اوقات هنگام تماشای تلویزیون این کار را انجام می دهند.
ژنتیک
این احتمال وجود دارد که عادات اشتباه والدین از طریق ژن به فرزندان آن ها منتقل شود. در والدینی که خودشان عادت به جویدن ناخن داشته اند، احتمالاً کودک هم این عادت را دارد.
تقلید از عادت های دیگران
کودکان رفتارهای دیگران را سریع تقلید می کنند.
گاهی کودکان از خواهر یا برادر و حتی اطرافیان یاد می گیرند و از این عادت تقلید می کنند.
رفع اضطراب و استرس
موقعیت های استرس زا یا عوامل ایجاد کننده اضطراب، می تواند باعث جویدن ناخن در کودکان شود. بسیاری از موقعیت های استرس زا وجود دارد که می تواند باعث اضطراب شود.
برخی از این موقعیت ها عبارتند از:
- طلاق
- تنبیه
- پیوستن به یک مدرسه جدید
- آزار و اذیت کودک توسط دیگران
- دعوا بین اعضای خانواده یا والدین
- جابجایی در یک شهر یا خانه جدید
- از دست دادن یکی از اعضای خانواده یا نزدیکان
- وارد کردن فشار برای عملکرد خوب در کلاس یا ورزش
عوارض جویدن ناخن
عوارض ناخن خوردن شامل آسیب به دندان، فک و ناخن ها، عفونت باکتریایی ثانویه و مشکلات دندان پزشکی است. جویدن ناخن، می تواند باعث پریشانی، تنش عاطفی یا خجالت اجتماعی هم شود. آنيكوفاژي با انواع اختلالات روان پزشکی همراه است، از جمله:
- تورت
- اختلال مخالفت کردن (ODD)
- اختلال اضطراب جدایی
- اختلال وسواسي و اجباري (OCD)
- اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD)
ناخن جویدن و مشکلات جسمی
خوردن ناخن همچنین می تواند باعث مشکلات جسمی زیر شود:
- جویدن شدید ناخن می تواند نشانه توجه یا مشکلات اضطرابی باشد که به درمان نیاز دارند.
- خوردن ناخن با دست های کثیف می تواند باعث انتقال میکروب به بدن و ایجاد عفونت و بیماری گردد.
- بعضی اوقات کودکان ممکن است به ناخن های خودشان عمیقاً صدمه بزنند. این صدمه باعث آسیب به بستر ناخن و خون ریزی می شود. حتی می تواند به دندان یا لثه کودک آسیب بزند.
در صورت عدم درمان، آنيكوفاژي شديد مي تواند منجر به مشكلات دندان پزشكي شود.
برخی از این مشکلات عبارتند از:
- شکستگی یا کج شدن
- بیرون زدگی و یا چرخش
- جمع شدن و رشد غیرطبیعی
- مال اکلوژن یا موقعیت های ناقص دندان های جلویی
این مشکلات می توانند روی ظاهر جسمی کودک تأثیر بگذارند. اما اگر زود عادت خوردن ناخن درمان شود، می توان از بروز همه این عوارض جلوگیری کرد.
پیشگیری از جویدن ناخن
درمان انیکوفاژی، به شدت عادت خوردن ناخن بستگی دارد. انیکوفاژی خفیف نیازی به درمان ندارد. زیرا افراد اغلب می تواند عادات خود را ترک کنند یا برخی به طور طبیعی برطرف می شوند. اما برخی راهکارها برای پیشگیری یا ترک آن در کودکان وجود دارد، که عبارتند از:
علت را پیدا کنید.
درک اینکه چرا کودک به جویدن ناخن خود ادامه می دهد، نیمی از راه حل و درمان است. پس در مرحله اول سعی کنید، علت ناخن جویدن در کودکان خودتان را پیدا کنید. با گذشت زمان، می توان با تقویت گزینه های مثبت، آن را درمان کنید.
اضطراب را درمان کنید.
اگر متوجه شدید که کودک هنگام استرس یا نگرانی ناخن های خودش را می خورد، با او صحبت کنید.
هرگونه مشکل اساسی یا اختلال روانی باید مدیریت و درمان شود. برخی از این شرایط مسائلی مانند تغییر مدارس، نقل مکان یا درگیری در درون خانواده می باشند.
ناخن ها را مرتباً کوتاه کنید.
کوتاه کردن ناخن ها بهترین روش مناسبی است. با کوتاه کردن ناخن می توانید احتمال جویدن ناخن ها را در کودک کاهش دهید. متخصصان پوست توصیه می کنند که ناخن ها را مرتبا و به طور هفتگی کوتاه کنید. در این صورت کودکان وسوسه نمی شوند ناخن های خود شان را بخورند.
یک گزینه جایگزین پیدا کنید.
- برای کودکان، یک گزینه جایگزین برای ناخن خوردن پیدا کنید تا اضطراب و دلهره خودشان را کاهش دهند.
- استفاده از یک توپ استرس برای رهایی از اضطراب می تواند روش عالی باشد.
- فشار دادن و غلطاندن توپ استرس با دست می تواند باعث ایجاد احساس آرامش در کودکان شود.
سرگرم کردن کودک با فعالیت ها و بازی هایی که با دست انجام می شود، گزینه مناسب دیگری است. نقاشی و انجام هنرهای دستی چون با تحریک تخیل کودک همراه است، می تواند استرس را کاهش دهد. فعالیت در فضای باز، بازی و ورزش نیز بهترین راهکارها برای آزاد کردن انرژی کودک می باشد. سعی کنید تلاش برای خوردن ناخن را با آدامس، آب نبات یا یک تکه میوه جایگزین کنید.
کودکان را آگاه کنید.
عادت هایی مانند خوردن ناخن بیشتر بطور ناخودآگاه است. کودک شما در بیشتر مواقع نمی داند که این کار را انجام می دهند. برای همین وقتی سر کودک خود فریاد می زنید آن را متوقف می کند. با کودک خود درمورد اینکه چرا ناخن های خودش را می خورد صحبت کنید. وقتی کودک، ناخن هایش را می خورد راه هایی برای یادآوری کردن و جایگزین این عادت پیشنهاد دهید. پیشنهادات و یادآوری شما زمانی مفید است که به طرز ظریفی انجام گیرد، تا باعث خجالت کودک نشود. تنبیه و تهدید کردن ممکن است باعث شود کودک شما بیشتر این کار را تکرار کند.
به کودک پاداش بدهید.
اگر فرزند شما از راه های سالم تری، برای ترک عادات منفی استفاده می کند، از وی قدردانی کنید. سعی کنید در این مواقع به آن ها پاداش بدهید. کودکان به طور طبیعی دوست دارند که والدین خود را راضی و خوشحال کنند. به همین علت برای جلب توجه والدین خود، عادات را تکرار نخواهند کرد.
صبور باشید.
شاید با انجام تمام این راهکارها، باز هم کودک شما عادت جویدن ناخن را ترک نکند. حتی ممکن است این روش برای همه بچه ها موثر نباشد، بنابراین صبور باشید. به مرور زمان روش های جدید را امتحان کنید تا ببینید کدام یک موثرتر است. اگر هیچ کدام از این روش ها موثر نباشند و کودک بیش از حد اضطراب دارد، به پزشک مراجعه کنید.
از ترفند طعم تلخ استفاده کنید.
استفاده از ترکیبات با طعم تلخ در ناخن ها برای جلوگیری از جویدن ناخن بحث برانگیز است. برخی معتقدند چندان مؤثر نیست. اما مایعات بی خطر کودک برای جلوگیری از عادت جویدن ناخن در فروشگاه های پزشکی موجود هستند. با مشورت پزشک متخصص اطفال می توانید از آن ها استفاده کنید. مایعات را می توانید روی ناخن های کودکتان بمالید. طعم تلخ مایعات در هنگام جویدن ناخن می تواند مانع از تکرار عادت شود. علاوه بر آن، می توانید ناخن های فرزندتان را به آب لیمو آغشته کنید. در این صورت از قرار دادن آن ها در دهان خودش خودداری می کند.
از دستکش استفاده کنید.
امروزه برای جلوگیری از بروز این عادت، دستکش های خاصی که با لاتکس ساخته شده اند وجود دارد. در زمستان می توانید از دستکش پشمی استفاده کنید.
غذاهای سرشار از ویتامین B و اسیدهای چرب امگا 3 را در رژیم غذایی کودک بگنجانید. مواد غذایی زیر سرشار از ویتامین B هستند، می تواند باعث کاهش بروز استرس و اظطراب شود:
- آجیل
- ماهی
- شکلات
- غلات سبوس دار مانند جو
اگر نگران عادت جویدن ناخن فرزندتان هستید، با پزشک مشورت کنید.
آخرین دیدگاه‌ها