شایع ترین علائم خودکشی که هشداری جدی برای خودکشی در افراد هستند باید بسیار جدی گرفته شوند. برخی علائم شایع که فرد از خود بروز می دهد مانند صحبت در مورد خودکشی و مرگ کاملا واضح و بیان کننده اهداف فرد هستند. اما برخی دیگر بسیار نامحسوس هستند و کمتر افراد به آن توجه می کنند. مهم است که علائم شایع خودکشی را بشناسیم، به ویژه برای افرادی که در معرض خطر خودکشی دارند. روانپزشک و روانشناسان و متخصصین بهداشت روان می توانند شایع ترین علائم خودکشی را فورا تشخیص داده و حتی می تواند زندگی را نجات دهد.
از سال 2000 تا 2016، در ایالات متحده میزان خودکشی 30 درصد افزایش یافته است. خودکشی در دختران و زنان 50 درصد افزایش یافته است. در حال حاضر خودکشی دهمین علت اصلی مرگ و میر در کشور است. اینکه چرا خودکشی افزایش یافته است کاملاً مشخص نیست، اما این آمار نیاز به مراقبت های بهداشت روانی را نشان می دهد.
آمار همچنین نشان می دهد که همه افراد باید از خطر خودکشی و علائم هشداردهنده آگاه باشند. اگر فردی که به او اهمیت می دهید علائم رفتارهای خودکشی را نشان می دهد، می توانید برای دریافت مشاوره اقدام کنید. اما، نشانه هایی وجود دارد که همیشه واضح نیستند یا به راحتی قابل مشاهده نیستند. برخی افراد احساسات و اهداف خود را به خوبی پنهان می کنند.
عوامل خطر خودکشی
هر فردی از هر نژاد، جنسیت، سن، یا وضعیت اقتصادی اجتماعی ممکن است در هر مقطعی از زندگی خود قصد خودکشی داشته باشد. حتی کسی که به نظر می رسد خوشحال است یا “همه چیز را دارد” می تواند در برابر خودکشی آسیب پذیر باشد. هر چند عوامل خطر خاصی وجود ندارد که از آنها آگاه شوید. اما شرایطی وجود دارد که برخی افراد را در معرض خطر بیشتری برای خودکشی قرار می دهد:
- اختلال مصرف مواد
- سابقه خانوادگی خودکشی
- دسترسی به وسایل کشنده
- شرایط استرس زای زندگی
- دیدن خودکشی شخص دیگر
- سابقه اقدام به خودکشی
- تجربه آسیب و سوء استفاده در دوران کودکی
- شرایط ناگهانی استرس زا یا آسیب زا، مانند از دست دادن یکی از عزیزان
- بیماری شدید، زندگی با یک بیماری مزمن یا دردناک شدن طولانی مدت
- ابتلا به یک بیماری روانی، به ویژه افسردگی، اختلال دوقطبی، اختلال اضطراب، یا اختلال رفتار و به ویژه یک بیماری روانی درمان نشده
علائم هشدار دهنده و واضح خودکشی
داشتن عوامل خطر برای خودکشی به این معنی نیست که نمی توان از بروز خودکشی در فرد پیشگیری کرد. اگر شما یا شخصی که به او اهمیت می دهید دارای یک یا چند مورد از این موارد هستید، باید علائم هشداردهنده را بطور ویژه بشناسید و مراقب باشید. در واقع هیچ الگوی رفتاری معمولی برای افرادی که خودکشی می کنند وجود ندارد، اما علائم هشداردهنده رایجی وجود دارد. شما ممکن است یک یا چند مورد از این موارد را در فردی که قصد خودکشی دارد مشاهده کنید. اینها نشانه هایی هستند که به طور کلی واضح هستند و تشخیص آنها آسان است:
- هدیه دادن وسایل شخصی
- کناره گیری اجتماعی و انزوا
- خداحافظی با دوستان و خانواده
- صحبت از مردن یا تمایل به مردن
- ذکر احساسات قوی گناه و شرمندگی
- صحبت در مورد احساس پوچی، ناامیدی یا نداشتن راهی برای حل مشکلات
- ناراحتی شدید یا بدخلقی. غم و اندوه طولانی مدت، نوسانات خلقی و خشم غیر منتظره
- صحبت در مورد نداشتن دلیلی برای زندگی یا اینکه دیگران بدون آنها وضعیت بهتری خواهند داشت.
علائم هشداردهنده پنهان خودکشی
متأسفانه، نشانه هایی از خودکشی نیز وجود دارد که به راحتی نمی توان آنها را تشخیص داد. حتی افراد نزدیک به فردی که به خودکشی فکر می کند، ممکن است درک نکنند که چقدر عمیقا احساس ناامیدی می کنند. در اینجا برخی نشانه ای که باید در مورد آنها بدانید وجود دارد که می تواند نشان دهد کسی در مورد خودکشی فکر می کند:
تغییرات غیر معمول در رفتار
تغییرات غیرعادی در رفتار برای افرادی که خودکشی می کنند طبیعی است، اما به راحتی نادیده گرفته می شود زیرا ممکن است تغییرات مربوط به افسردگی یا ناامیدی نباشند. به عنوان مثال، کسی را می شناسید که معمولاً مهربان است ممکن است عصبانی و پرخاشگر شود. یا، کسی که ناراحت بوده و با افسردگی دست و پنجه نرم می کند، ممکن است ناگهان آرام، به ظاهر شاد و غرق در آرامش شود. سایر تغییرات ممکن است شامل افزایش سوء مصرف مواد یا نوسانات خلقی غیرمعمول باشد.
تغییرات در الگوهای خواب
تغییر در الگو خواب افراد نشانه افسردگی است، همچنین رفتارهای خودکشی را نیز نشان می دهد. کسی که به خودکشی فکر می کند ممکن است بیشتر از حالت عادی بخوابد و اصلاً برای بلند شدن از تخت تلاش نکند. آنها ممکن است کمتر بخوابند، بی خوابی را تجربه کنند و تا تمام ساعات بیدار بمانند و سپس روز بعد دچار خستگی مفرط شوند. ممکن است تغییر الگوی خواب از علائم خودکشی باشد، این نوع تغییرات در عادات خواب باعث نگرانی است و باید برطرف شود.
دسترسی به وسیله کشنده
این علامت می تواند به طور بالقوه آشکار باشد، مانند این که یکی از عزیزان به شما بگوید که اسلحه خریداری کرده است. با این حال، جمع آوری وسایل کشنده نیز یک علامت هشدار دهنده مهم است. ممکن است شخصی جمع آوری قرص را بدون توجه کسی شروع کند. پنهان کردن آنها آسان است. ممکن است به هرگونه وسایل کشنده ای دسترسی داشته باشد. با دسترسی به وسایل کشنده، خطر خودکشی افزایش می یابد.
فاصله احساسی
کسی که به خودکشی فکر می کند ممکن است به طور کلی از زندگی، از افراد دیگر و از فعالیت های معمولی جدا شود و فاصله بگیرد. آنها ممکن است از نظر احساسی با مردم فاصله داشته باشند، خواه خود را از نظر اجتماعی منزوی کرده باشند یا نه.
رفتار بی تفاوت در مواجهه با موقعیت های احساسی ممکن است یک رفتار خودکشی به نظر نرسد، بنابراین توجه به این نوع رفتار و تشخیص آن به عنوان یک علامت هشداردهنده بالقوه یا علامت افسردگی مهم است. در همین راستا، شخصی که به خودکشی فکر می کند ممکن است علاقه خود را به فعالیت های عادی، کار و خانه و چیزهایی که قبلاً از آنها لذت می برد از دست بدهد.
درد جسمی
درد و ناراحتی جسمانی اغلب به عنوان علائم افسردگی و همچنین خودکشی نادیده گرفته می شود. اگر کسی که می شناسید اغلب از هر نوع دردی مانند سردرد، ناراحتی گوارشی یا فقط درد عمومی بدن شکایت می کند، به سایر علائم افسردگی یا خودکشی توجه کنید. اگر هیچ دلیلی برای درد وجود ندارد، مانند سابقه میگرن یا آسیب ورزشی که باعث درد ماهیچه ها می شود، باید نگران فرد باشید.
انتخاب تنها بودن و اجتناب از دوستان یا فعالیتهای اجتماعی نیز از علائم احتمالی افسردگی است که یکی از علل اصلی خودکشی است. این شامل از دست دادن علاقه یا لذت در فعالیتهایی است که شخص قبلاً از آن لذت می برد.
تهیه مقدمات
اغلب، فردی که قصد خودکشی دارد شروع به نظم دادن به مشاغل شخصی خود می کند. این ممکن است شامل دیدار دوستان و اعضای خانواده، واگذاری اموال شخصی، وصیت نامه و نظافت اتاق یا خانه آنها باشد. برخی از افراد قبل از اینکه جان خود را از دست بدهند، یادداشتی می نویسند. برخی سلاح گرم یا وسایل دیگری مانند سم خریداری می کنند.
تغییرات در شخصیت یا ظاهر
شخصی که در فکر خودکشی است ممکن است تغییراتی در نگرش یا رفتار خود از جمله صحبت یا حرکت با سرعت یا کندی غیر معمول از خود نشان دهد. علاوه بر این، فرد ممکن است دیگر به ظاهر شخصی خود اهمیت ندهد.
آرامش ناگهانی
تهدید یا صحبت در مورد خودکشی
از 50 تا 75 درصد کسانی که قصد خودکشی دارند، به کسی – دوست یا خویشاوند خود – یک علامت هشدار دهنده می دهند. ممکن است تهدیدی مستقیم نباشد. آنها ممکن است در مورد مرگ مقدار غیرمعمولی صحبت کنند یا چیزهایی مانند “اگر من اینجا نبودم بهتر بود” را می گویند. با این حال، همه کسانی که به خودکشی فکر می کنند این را نمی گویند، و همه کسانی که خودکشی را تهدید می کنند از آن استفاده نمی کنند.
با شخصی که علائم خودکشی دارد، چه باید کرد؟
با آگاهی بیشتر از علائم خودکشی، دانستن زمان و نحوه کمک به شخص آسانتر است. اما اگر شخصی که می شناسید این علائم را نشان دهد، چه می کنید؟ اول، اگر کسی در واقع تهدید به خودکشی می کند، در مورد انجام آن صحبت می کند، یا وسایل کشنده دارد یا به طور فعال درخواست می کند، از روانپزشک و دیگران کمک بگیرید و آنها را تنها نگذارید.
احتمال خودکشی در چه افرادی بیشتر است؟
میزان خودکشی در نوجوانان، جوانان و افراد سالمند بیشتر است. مردان سفیدپوست بالای 65 سال بیشترین میزان خودکشی را دارند. خطر خودکشی در موارد زیر نیز بیشتر است:
- افرادی که مشکل سوء مصرف مواد دارند.
- افرادی که سابقه خودکشی خانوادگی دارند.
- افرادی که مجرد، بدون مهارت یا بیکار هستند.
- افرادی که در گذشته اقدام به خودکشی کرده اند.
- افرادی که سابقه سوء استفاده فیزیکی، عاطفی یا جنسی دارند.
- افراد مبتلا به درد طولانی مدت یا بیماری ناتوان کننده یا مرگ ناپذیر
- افرادی که دارای مشاغل خاصی هستند، مانند افسران پلیس و ارائه دهندگان خدمات درمانی که با بیماران در ارتباط هستند.
