بیماری های روان تنی به درد ها و بیماری های جسمی گفته می شود که از ذهن و احساسات ناشی می شود. یا تحت تأثیر آن ها قرار می گیرد. این بیماری ها علت خاصی در بدن ندارند. یک بیماری روان تنی، از استرس عاطفی ناشی و یا در اثر آن تشدید می شود و در بدن به عنوان درد جسمی و سایر علائم مربوطه بروز می کند.
افسردگی همچنین می تواند به تشدید و ایجاد بیماری روانی منجر شود. به ویژه هنگامی که سیستم ایمنی بدن در اثر استرس شدید و یا مزمن ضعیف شده باشد.
یک تصور غلط رایج این است که شرایط روانی نامناسب و فشار های عصبی تنها در ذهن وجود دارند و هیچ تاثیر بر جسم نخواهند گذاشت. اما واقعیت خلاف این است.
روان تنی به معنای ذهن (روان) و بدن (سوما) است. اختلال روان تنی بیماری است که هم ذهن و هم بدن را درگیر می کند. به نظر می رسد برخی از بیماری های جسمی به ویژه در اثر عوامل ذهنی مانند استرس و اضطراب مستعد بدتر شدن هستند. وضعیت روانی شما می تواند در هر زمان بر میزان بیماری جسمی شما تأثیر بگذارد.
متأسفانه، درمان، همیشه به موقع یا به طور موثر انجام نمی شود. ننگ اجتماعی فراگیر مربوط به بیماری روان تنی ممکن است مانع از مراجعه به روانپزشک برای درمان شود. حتی در مواردی که کسی به دنبال معالجه است و به پزشک مراجعه می کند، ممکن است در مواجهه با کادر درمان، ناراحت شده و از ادامه درمان منصرف شود.
کدام بیماری ها روان تنی هستند؟
تا حدودی اکثر بیماری ها روان تنی هستند و شامل ذهن و بدن می شوند.
- هر بیماری جسمی جنبه ذهنی دارد. نحوه برخورد ما با بیماری و چگونگی کنار آمدن با بیماری از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. به عنوان مثال، بثورات پسوریازیس ممکن است برخی افراد را خیلی آزار ندهد. با این حال، بثورات پوستی در همان قسمت های بدن در شخص دیگر ممکن است باعث احساس افسردگی و بدتر شدن بیماری شود.
- ممکن است اثرات جسمی، ناشی از بیماری روانی باشد. به عنوان مثال، در بعضی از بیماری های روانی ممکن است غذا نخورید. یا از خود مراقبت نکنید، که اینها می تواند مشکلات جسمی ایجاد کند.
علائم بیماری های روان تنی
شاید به روش های منحصر به فرد بروز استرس از نظر جسمی فکر نکرده باشید. اما یادگیری نحوه کنترل و کاهش آن، زمانی که تحت استرس شدید هستید می تواند مفید باشد.
هنگامی که علائم را شناسایی کردید، می توانید بر کاهش تأثیر استرس بر سلامتی خود تمرکز کرده و استرس خود را کاهش دهید.
اگرچه به نظر می رسد که این عمل یک کار پیچیده باشد. اما در واقع چند روش ساده وجود دارد که می توانید تشخیص دهید که آیا بیش از حد استرس دارید و یا خیر.
علائم شایع جسمی استرس، عبارتند از:
- دلشوره
- انقباض عضلات
- عرق کردن کف دست
- ضربان قلب تند و سریع
علائم جسمی استرس ممکن است بسته به اینکه از نظر بیولوژیکی، مرد یا زن هستید متفاوت باشد. به عنوان مثال، زنان در حین استرس اغلب علایم خستگی علیرغم خواب کافی، تحریک پذیری، نفخ شکم و تغییر در دوره های قاعدگی را گزارش می دهند.
از طرف دیگر، علائم و نشانه های استرس در مردان شامل درد قفسه سینه، افزایش فشار خون و تغییر در میل جنسی است. علائم استرس نیز از نظر سن متفاوت است. کودکان غالباً از طریق بدن خود استرس را نشان می دهند. زیرا هنوز زبانی را که برای بیان احساساتشان لازم دارند، را پیدا نکرده اند.
به عنوان مثال، كودكی كه در مدرسه با مشكل روبرو است ممكن است به طور مكرر معده درد داشته باشد. حتی توسط مسئولین مدرسه به خانه فرستاده شود یا از او بخواهند که در خانه بماند.
استرس در سال های نوجوانی به ویژه در دوره های سازگاری اجتماعی و تغییرات هورمونی می تواند شدید باشد. گاهی اوقات، در صورتی که واقعاً نشانه ای از افسردگی نوجوانان مشخص است، احتمال دارد نشانه های استرس در افراد در این گروه سنی، یا به “خشم نوجوان” نسبت داده شود.
سالمندان نیز مستعد ابتلا به افسردگی هستند. زیرا آنها اغلب با چندین عامل ترکیبی مانند انزوا، از دست دادن نزدیکان و اندوه و بیماری های مزمن یا جدی درگیر هستند. اگر از عزیز سالمند خود مراقبت می کنید، مطمئن شوید که علائم افسردگی در سالمندان را می شناسید.
استرس چگونه بر سلامتی شما تأثیر می گذارد؟
در واقع انواع مختلفی از استرس وجود دارد که برخی از آنها می توانند مثبت باشند. Eustress یا استرس مفید، همان چیزی است که زندگی را نشاط آور و جالب می کند. این احساسی است که باعث می شود صبح بیدار شوید و انگیزه شما را حفظ می کند.
اگر تا به حال از هیجان وسایل بازی در شهربازی، لذت برده اید و یا هنگام انجام یک پروژه احساس هیجان و رضایت دارید، استرس “خوبی” را تجربه کرده اید.
از طرف دیگر، اگر تاکنون زیان بزرگی را تجربه کرده اید، یک تغییر بزرگ زندگی را پشت سر گذاشته اید. یا عوامل استرس زای دیگری را تحمل کرده اید، در واقع شما استرس “بد” را تجربه کرده اید.
درست همانگونه که سرمستی و احساس استرس خوب را در شرایط مثبت احساس کنید، تأثیرات منفی استرس بد نیز در ذهن و بدن شما احساس می شود. در حالی که مکانیسم های دقیق این عمل کاملاً مشخص نیست، محققان می دانند که استرس و افسردگی می تواند منجر به درد جسمی و بیماری شود. این یک فرایند پیچیده است، اما می توان با یک تشبیه مسئله را روشن تر کرد.
بدن خود را با زودپز مقایسه کنید.
اگر اجازه داده شود بخار آن تخلیه شود، به طور موثر کار می کند. اگر نتوانید بخار را تخلیه کند، فشار تا زمان خاموش شدن شعله گاز و بسته ماندن در زودپز ادامه می یابد. وقتی که زودپز دیگر نتواند تمام فشار را در خود نگه دارد، ناگهان از ضعیف ترین قسمت ساختاری خود منهدم می شود.
مانند یک زودپز، اضطراب و استرس منفی، ضعیف ترین بخش بدن را برای تاثیر خود انتخاب می نماید. کسی که تحت استرس است و قادر به تخلیه احساسات خود نیست. یا کسی که سعی می کند “همه شرایط را کنترل کند” در نهایت به یک نقطه شکست عاطفی می رسد. این ممکن است به صورت علائم جسمی بروز کند یا یک دوره افسردگی اساسی رخ دهد .با نگاهی به گذشته، می توانید متوجه شوید که هنگام روبه رو شدن با استرس، معمولا بخش تضعیف شده بدنتان، مثلا گردنتان، شروع به درد می کند.
استرس چگونه می تواند شما را بیمار کند؟
استرس همچنین می تواند سلامتی شما را به خطر بیندازد. برای مثال ممکن است طول درمان در بیماری سرماخوردگی و آنفولانزا را افزایش دهد. یا در بیماری های عفونی باعث عفونت بیشتر شما گردد.
همچنین در شرایط استرس، هورمون های خاصی در بدن ترشح می شود. این مواد شیمیایی بخش مهمی از واکنش “جنگ یا گریز” بدن به استرس هستند و می توانند بسیار مفید باشند.
با این حال، اگر بدن مقادیر زیادی از این ترکیبات را داشته باشد یا به طور مداوم و در در مدت طولانی ترشح شود، این مواد شیمیایی ممکن است بیش از سود آن، صدمه بزنند.
تشخیص بیماری روان تنی
هنگامی که با علائم جسمی به پزشک مراجعه می کنید، آنها معمولاً در ابتدا به دنبال یافتن علتی جسمی در مورد درد شما هستند. اگر هیچ علت جسمی واضحی وجود نداشته باشد که آنها بتوانند به راحتی معاینه کرده و تشخیص دهند، ارائه یک طرح و برنامه درمانی ممکن است مشکل باشد.
در این شرایط، ممکن است احساس کنید که پزشک علائم شما را جدی نمی گیرد. یا پزشک فکر می کند شما دروغ می گویید. هنگامی که پزشک شما نتواند دلیل جسمی واضحی برای درد شما پیدا کند (مانند آسیب دیدگی یا عفونت)، ممکن است از شما در مورد احساسات تان سوال کنند. امید این است که اگر منبع استرس شناسایی شود، می تواند درمان صورت بگیرد (دقیقاً همانطور که برای آسیب یا بیماری جسمی تحت درمان قرار می گرفتید).
درمان بیماری روان تنی
ممکن است پزشک شما بخواهد با یک روان پزشک صحبت کنید. اما این بدان معنا نیست که علائم جسمی شما فقط به روانی درمان نیاز دارد.
بهتر است که یاد بگیرید چگونه استرس را به طور موثر کنترل کنید. اما این روش به صورت یک روند است و ممکن است زمان بر باشد. در این بین، شما باید درد جسمی و سایر علائم خود را نیز درمان کنید.
به عنوان مثال، اگر در گردن خود درد دارید، یادگیری کنار آمدن با عوامل استرس زا مطمئناً می تواند از بروز آن جلوگیری کند. اما این درد فقط در ذهن شما نیست. گرچه ممکن است از مبدا مغز شما شروع شود، اما استرس می تواند باعث ایجاد یک تغییراتی از مواد شیمیایی در بدن شود که در عضلات گردن شما التهاب ایجاد می کند، که به نوبه خود باعث درد شما می شود. ممکن است برای کنترل درد خود به داروهای ضد التهاب یا نوع دیگری از درمان مانند ماساژ و فیزیوتراپی نیاز داشته باشید.
تشبیه مفید دیگر این است که فکر کنیم بیماری روان تنی مانند رودخانه ای پرآب است که پس از شکستن سد تشکیل می شود. مهمترین مرحله برای پیشگیری از جاری شدن سیل بیشتر، اصلاح سد است. با این حال، لازم است که سیل را که قبلاً هنگام شکستن سد، کنترل کنید.
سخن آخر
فرهنگ لغت Merriam-Webster روان تنی را چنین تعریف می کند: علائم بدنی ناشی از آشفتگی ذهنی یا عاطفی، مربوط به آن، است. تصور می شود که برخی از بیماری های جسمی به ویژه در اثر عوامل ذهنی مانند استرس و اضطراب مستعد بدتر شدن هستند. به عنوان مثال، این موارد شامل پسوریازیس، اگزما، زخم معده، فشار خون بالا و بیماری های قلبی است.
تصور می شود که قسمت واقعی جسمی بیماری (میزان بثورات پوستی، سطح فشار خون و غیره) می تواند تحت تأثیر عوامل ذهنی باشد. اثبات این مسئله دشوار است. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری ها و سایر بیماری های جسمی می گویند که وضعیت روانی فعلی آنها می تواند بر میزان بدی بیماری جسمی آنها در هر زمان تأثیر بگذارد.
آخرین دیدگاه‌ها