انواع داروی روان گردان و عوارض آنها

انواع داروی روان گردان و عوارض آنها را بشناسید.

انواع داروی روان گردان و عوارض آنها را بشناسید، چون مصرف برخی از آنها می تواند با عواررض زیادی همراه باشد. هر دارویی را که بر رفتار، خلق و خو، افکار یا ادراک تأثیر بگذارد، داروی روان گردان می نامند. به طور کلی، سلامت روان، کیفیت زندگی روزمره ما را تحت تأثیر قرار می دهد. داروهای روان گردان می توانند با کمک به حفظ و بهبود سلامت روانی ما، یکی از مهم ترین ابزار ها برای حفظ سلامتی ما باشند.

روان گردان ها، دسته وسیعی از داروها هستند که بیماری های روانی مختلفی را درمان می کنند. آنها با تنظیم سطح مواد شیمیایی مغز یا انتقال دهنده های عصبی مانند دوپامین، اسید گاما آمینوبوتیریک، نوراپی نفرین و سروتونین ،بر سلامت روانی ما تأثیر می گذارند. پنج گروه عمده داروهای روان گردان قانونی وجود دارند، که عبارتند از:

• محرک ها
• داروهای ضد اضطراب
• داروهای ضد افسردگی
• داروهای ضد روان پریشی
• تثبیت کننده های خلق و خو

برخی از آنها می توانند عوارض جانبی بسیار جدی ایجاد کنند و از طرف پزشک، نیاز به نظارت ویژه ای دارند.

کاربرد های داروهای روان گردان

برخی از زمینه های استفاده از روان گردان ها، عبارت اند از:

• اضطراب
• افسردگی
• روان گسیختگی
• اختلال دوقطبی
• اختلالات خواب

این داروها با تغییر سطح انتقال دهنده های عصبی مغز، بر سلامت افراد تأثیر می گذارند. هر گروه از این داروها مکانیسم متفاوت اثرگذاری نسبت به گروه دیگر دارد، اما شباهت هایی هم با یکدیگر دارند.

نوع یا کلاس دارویی که پزشک تجویز می کند به نوع بیماری فرد بستگی دارد. برخی از داروها، برای مشاهده تاثیرات آن و آغاز اثرگذاری بر فرد، به چندین هفته استفاده منظم نیاز دارند.

انواع و نام داروهای روان گردان

در زیر، گروه های مختلف دوان گردان ها و ویژگی های مختلف آن را بررسی می ‌کنیم. همیشه در مورد علائم خاصی که تجربه می کنید با پزشک خود مشورت کنید. آنها بهترین گزینه های درمانی موجود را برای کمک به درمان بهتر بیماری شما تجویز می کنند. این شامل گزینه های غیر دارویی، مانند درمان های شناختی – رفتاری است.

بعضی از داروها مانند داروهای ضد روان پریشی ممکن است مدت زمانی طول بکشد تا اثر گذاری دارو آغاز شود. چیزی که مهم است این است که بایستی صبر کرد و دوره درمان خودتان را کامل کنید.

انواع داروهای روان گردان	نام دارو های روان گردان
داروهای ضد روان پریشی نسل اول	کلرپرومازین فلوفنازین هالوپریدول تیوریدازین
داروهای ضد روان پریشی نسل دوم	آریپیپرازول کلوزاپین ایلوپریدون اولانزاپین پالیپریدون کوتیاپین ریسپریدون زیپراسیدون
عوامل ضد اضطراب	آلپرازولام کلونازپام دیازپام لورازپام
محرک ها	آمفتامین دگزمتیل فنیدیت دکستروآمفتامین متیل فنیدیت
داروهای ضد افسردگی مهار کننده بازجذب سروتونین	سیتالوپرام اس سیتالوپرام فلووکسامین سرترالین
داروهای ضد افسردگی مهارکننده بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین	دولوکستین ونلافاکسین
داروهای ضد افسردگی بازدارنده مونوآمین اکسیداز یا MAOI	ایزوکارباکسازید فنلزین ترانسیل سیپرومین سلگیلین
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای	آمیتریپتیلین آموکساپین دسیپرامینایمی پرامین نورتریپتیلینپروتریپتیلین
تثبیت کننده های خلق و خو	کاربامازپین لاموتریژین لیتیوم

 دارو های ضد اضطراب

عوامل ضد اضطراب یا داروهای ضد اضطراب می توانند انواع مختلفی از اختلالات اضطراب از جمله هراس اجتماعی مربوط به سخنرانی در جمع را درمان کنند. آنها همچنین می توانند در درمان موارد زیر موثر باشند:

• فشار روانی
• اختلالات خواب
• موارد وحشت زدگی و حملات پانیک

مکانیسم داروهای ضد اضطراب

این گروه از دارو ها به عنوان بنزودیازپین ها شناخته می شوند. آنها برای استفاده کوتاه مدت تجویز می شوند. BZD ها با افزایش سطح GABA در مغز اثر می کند، که باعث اثر آرامش بخشی می شود. آنها عوارض جانبی جدی از جمله وابستگی و اعتیاد به دارو دارند. برخی از عوارض احتمالی دارو های ضداضطراب، عبارتند از:

• گیجی
• سرگیجه
• خواب آلودگی
• از دست دادن تعادل
• مشکلات حافظه
• فشار خون پایین
• مشکلات تنفس

این داروها در صورت استفاده طولانی مدت ممکن است باعث وابستگی و اعتیاد شوند. مصرف آنها، بیش از چند هفته توصیه نمی شوند.

داروهای ضد افسردگی SSRI

SSRI ها یا مهارکننده های بازجذب سروتونین، به طور عمده برای درمان انواع مختلف افسردگی استفاده می شوند. از جمله اختلال افسردگی اساسی و اختلال دو قطبی. افسردگی یعنی داشتن احساس غمگینی برای مدت چند روز است. این علائم ممکن است که هفته ها ادامه داشته باشد. همچنین احتمال دارد با علائم جسمی مانند مشکلات خواب، کم اشتهایی و بدن درد همراه باشد.

مکانیسم مهارکننده های باز جذب سروتونین

SSRI ها با افزایش میزان سروتونین موجود در مغز کار می کنند. SSRIs اولین انتخاب درمانی برای بسیاری از انواع افسردگی ها می باشد. عوارض جانبی SSRI ها، عبارتند از:

• اسهال
• استفراغ
• حالت تهوع
• خشکی دهان
• افزایش وزن
• خواب نامناسب
• اختلالات جنسی

برخی از SSRI ها می توانند باعث افزایش ضربان قلب شوند. اگر از داروهای رقیق کننده خون مانند داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مثل آسپیرین یا وارفارین استفاده می کنید، برخی از آنها می توانند خطر خونریزی را افزایش دهند.

داروهای ضد افسردگی SNRI

SNRI ها نیز به درمان افسردگی کمک خواهند کرد، اما کمی متفاوت از SSRI عمل می کنند. آنها در مهار بازجذب سروتونین و نور اپی نفرین موثر هستند. عوارض جانبی SNRI ها، عبارتند از:

• سردرد
• سرگیجه
• خشکی دهان
• حالت تهوع
• مشکلات خواب
• اختلالات اشتها

این داروها می توانند فشار خون و ضربان قلب را افزایش دهند. عملکرد کبد شما باید در حین استفاده از این داروها نیز کنترل شود.

داروهای ضد افسردگی MAOI

این داروها قدیمی تر هستند و امروزه اغلب از آنها استفاده نمی شود. MAOI با افزایش سطح دوپامین، نوراپی نفرین و سروتونین در مغز، علائم افسردگی را بهبود می بخشد. عوارض جانبی MAOI ها عبارتند از:

• حالت تهوع
• استفراغ
• سرگیجه
• اسهال
• خشکی دهان
• افزایش وزن

MAOI هایی که با غذاهای خاصی که دارای ماده شیمیایی تیرامین هستند مصرف می شوند، می توانند فشار خون را به میزان خطرناکی افزایش دهند. تیرامین در انواع مختلف پنیر، ترشی و برخی شرابها یافت می شود.

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، یکی از قدیمی ترین کلاس های ضد افسردگی است که هنوز در بازار موجود هستند.

سه حلقه ای ها برای بهبود خلق و خو، میزان سروتونین و نوراپی نفرین را در مغز افزایش می دهند.

پزشکان همچنین از سه حلقه ای ها ی خارج از برچسب برای درمان سایر بیماری ها استفاده می کنند. استفاده بدون برچسب به این معنی است که دارو برای مواردی استفاده می شود که  سازمان غذا و دارو این کاربرد را تایید نکرده است.

موارد استفاده خارج از برچسب برای سه حلقه ها شامل موارد زیر است:

• میگرن
• درد مزمن
• اختلال هراس
• اختلال وسواس فکری عملی

عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، عبارتند از:

• سرگیجه
• خشکی دهان
• خواب آلودگی
• حالت تهوع
• افزایش وزن

افراد با شرایط زیر باید از مصرف سه حلقه ای پرهیز کنند:

• گلوکوم
• مشکلات قلبی
• مشکلات تیروئید
• پروستات بزرگ شده

این داروها می توانند قند خون را افزایش دهند. اگر به دیابت مبتلا هستید، ممکن است مجبور باشید سطح قند خود را به دقت کنترل کنید.

داروهای ضد روان پریشی نسل اول

این داروها علائم مرتبط با اسکیزوفرنی را درمان می کنند. همچنین ممکن است برای شرایط دیگر مورد استفاده قرار گیرند. داروهای ضد روان پریشی معمول باعث انسداد دوپامین در مغز می شوند.

عوارض جانبی داروهای ضد روان پریشی، عبارتند از:

• تاری دید
• حالت تهوع
• استفراغ
• مشکل خواب
• اضطراب
• خواب آلودگی
• افزایش وزن
• مشکلات جنسی

این دسته از داروها باعث اختلالات مربوط به حرکت خواهند شد که ‌عوارض جانبی خارج هرمی نامیده می شوند. این عوارض می توانند جدی و طولانی مدت باشند. ‌عوارض جانبی خارج هرمی داروهای ضد روان پریشی، عبارتند از:

• سفتی عضله
• لرزش اندام ها
• حرکات کنترل نشده صورت
• مشکلات حرکتی یا راه رفتن

دارو های تثبیت کننده های خلق و خو

پزشکان از تثبیت کننده های خلق و خو برای درمان افسردگی و سایر اختلالات خلقی مانند اختلال دو قطبی استفاده می کنند.

روش دقیق عملکرد تثبیت کننده های خلقی هنوز به خوبی درک نشده است. برخی از محققان بر این باورند که این داروها در آرام کردن مناطق خاصی از مغز را که به تغییرات خلقی اختلال دو قطبی و شرایط مربوط به آن کمک می کنند، موثر هستند.

عوارض جانبی تثبیت کننده های خلقی، عبارتند از:

• سرگیجه
• استفراغ
• خستگی
• حالت تهوع
• مشکلات معده

کلیه ها لیتیوم را از بدن دفع می کنند، بنابراین عملکرد کلیه و سطح لیتیوم باید به طور منظم بررسی شود. اگر عملکرد کلیه های شما ضعیف است، ممکن است لازم باشد پزشک دوز مصرفی شما را تنظیم کند.

محرک ها

این داروها به طور عمده اختلال بیش فعالی همراه با کمبود توجه را درمان می کنند. محرک ها باعث افزایش دوپامین و نوراپی نفرین در مغز می شوند. در صورت استفاده طولانی مدت، می تواند وابستگی و اعتیاد ایجاد کنند.

عوارض جانبی محرک ها، عبارتند از:

• کاهش اشتها
• کاهش وزن
• مشکلات خواب

محرک ها می توانند ضربان قلب و فشار خون را افزایش دهند. اگر مشکلات قلبی یا فشار خون دارید ممکن است استفاده از این داروها مناسب نباشد.

تداخلات دارویی روان گردان ها

داروهای روان گردان با بسیاری از داروها، مواد غذایی، الکل و محصولات بدون نیاز به نسخه تداخل زیادی دارند. همیشه تمام داروها و مکمل هایی که مصرف می کنید را به پزشک و داروساز خود بگویید تا از بروز واکنش های جانبی جلوگیری شود.

داروهای محرک مانند آمفتامین می توانند با موارد زیر تداخل دارویی ایجاد کنند:

• SSRI ها
• SNRI ها
• MAOI ها
• سه حلقه ای
• لیتیوم

ترکیب این داروها می تواند واکنش جدی به نام سندرم سروتونین ایجاد کند. در صورت نیاز به مصرف هر دو نوع دارو، پزشک دوز داروها را اصلاح خواهد کرد تا از تداخلات نامطلوب جلوگیری شود.

هشدارهای ویژه برای کودکان، بانوان باردار و بزرگسالان در مصرف روان گردان ها

برخی از داروهای روان گردان خطر عوارض جانبی بیشتری در کودکان دارند و برای استفاده در کودکان مورد تایید FDA نیستند. پزشک شما درباره خطرات در مقابل مزایای داروهای خاص به شما اطلاعات کافی خواهد داد.

اطلاعات محدودی در مورد استفاده از روان گردان ها در دوران بارداری وجود دارد. فواید و خطرات آن باید برای هر فرد و هر دارو با دقت در نظر گرفته شود. برخی از داروها مانند BZD و لیتیوم در دوران بارداری مضر هستند. برخی از SSRI ها می توانند خطر نقص مادرزادی را افزایش دهند. استفاده از SNRI در سه ماهه دوم می تواند علائم ترک را در نوزادان ایجاد کند. زنانی که در دوران بارداری از روانگردان استفاده می کنند، پزشک باید مادر و جنین را به دقت تحت نظر داشته باشد.

اگر کبد یا کلیه شما به خوبی کار نکند، برخی از داروها ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا از بدن شما دفع شود. شما ممکن است داروهای دیگری مصرف کنید، که می تواند تداخل کند یا خطر عوارض جانبی یا واکنش های جانبی را افزایش دهد. دوز مصرفی شما ممکن است نیاز به تعدیل داشته باشد. قبل از شروع هر داروی جدید، حتماً تمام اطلاعات داروهای مصرفی خودتان را، از جمله داروهای بدون نیاز به نسخه و مکمل ها را با پزشک خود در میان بگذارید.

منبع

https://www.healthline.com/health/what-is-a-psychotropic-drug

[advisers limit=3 online =true skill=”11 10″]