اختلال شخصیت مرزی چیست؟

اختلال شخصیت مرزی یا borderline personality dis نوعی اختلال روانشناختی است که بر نحوه تفکر و احساس شما در مورد خود و دیگران تأثیر می گذارد. و باعث بروز مشکلاتی در زندگی روزمره تان می شود. این اختلال شامل مسائل مربوط به تصور منفی از خود، مشکل در مدیریت احساسات و رفتار و الگویی از روابط ناپایدار است. با اختلال شخصیت مرزی، ترس شدیدی از رها شدن یا بی ثباتی دارید و تحمل تنهایی برای شما سخت می شود. با این وجود عصبانیت بیش از حد و تغییرات خلقی مکرر تان ممکن است منجر به دور شدن افراد از شما شود.

در حالی که تمام اختلالات روانی نیاز به درمان دارند، بسیاری از بیماران دنبال درمان شرایط خود نیستند؛ زیرا آنها دوست ندارند مشکل و بیماری خود را قبول کنند. آنها حتی ممکن است بخاطر مراجعه به روانشناس مورد تمسخر قرار بگیرند؛ اما با این حال، بیماران مبتلا به اختلالات روانی باید به دنبال درمان خود باشند. در واقع، افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی و خلقی ممکن است مشکلات بین فردی هم داشته باشند. افراد مبتلا به این اختلال، اغلب در خانواده خود دچار مشکل می شوند.

درمان اختلالات شخصیتی، بر درمان علائم و علل احتمالی بیماری متمرکز است. در حالی که اختلال شخصیت مرزی BPD قابل درمان نیست، اما درمان سایر اختلالات شخصیتی در فرد می تواند به بیمار کمک کند تا زندگی با کیفیت تری داشته باشد.

علائم اختلال شخصیت مرزی چیست؟

اختلال شخصیت مرزی نوعی بیماری روانی است که با الگوهای طولانی مدت واکنش های عاطفی شدید، ترس از ترک شدن و سوء مصرف مواد مشخص می شود. اختلال شخصیت مرزی بر احساس شما نسبت به خود، نحوه ارتباط شما با دیگران و رفتار شما تأثیر می گذارد.

علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ترس شدید از رها شدن
• الگویی از روابط شدید ناپایدار
• دوره های پارانویای مرتبط با استرس و قطع ارتباط با واقعیت، از چند دقیقه تا چند ساعت طول می کشد.
• رفتارهای تکانشی و پرخطر، مانند قمار، رانندگی بی پروا، رابطه جنسی محافظت نشده، قانونی شکنی، پرخوری یا سوء مصرف مواد مخدر، ترک ناگهانی یک کار خوب یا پایان دادن به یک رابطه مثبت
• تهدیدهای خودکشی یا رفتار یا صدمه به خود
• تغییرات خلقی گسترده ای که از چند ساعت تا چند روز طول می کشد که می تواند شامل شادی شدید، تحریک پذیری، شرم یا اضطراب باشد.
• احساس پوچی مداوم
• عصبانیت نامناسب و شدید، مانند از دست دادن مکرر حوصله، یا درگیری فیزیکی

علائم دیگر اختلال شخصیت مرزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• احساس تحریف شده از خود
• خودزنی
• احساس پوچی
• افسردگی
• حالات شدید عاطفی
• ریسک پذیری غیر ضروری

یک روانشناس می تواند اختلال شخصیت مرزی را از سایر اختلالات روانی تشخیص دهد. در حالی که ابتلا به یک اختلال بهداشت روانی میمکن است استرس زا باشد، درمان می تواند در مدیریت بیماری موثر باشد.

چه عواملی منجر به اختلال شخصیت مرزی می شود؟

مانند سایر اختلالات بهداشت روان، علل اختلال شخصیت مرزی به طور کامل شناخته نشده است. علاوه بر عوامل محیطی مانند سابقه کودک آزاری یا بی توجهی، اختلال شخصیت مرزی ممکن است به موارد زیر مرتبط باشد:

• ژنتیک. اختلالات شخصیتی می تواند ارثی باشد یا به شدت با سایر اختلالات روانی در میان اعضای خانواده مرتبط باشد.
• ناهنجاری های مغز. مشخص شده است که بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در مغز خود دچار تغییرات ساختاری و عملکردی هستند. در این شرایط، عملکرد مناطق کنترل کننده انگیزه و احساسات بیمار ممکن است مختل شود.

اختلال شخصیت مرزی معمولاً از اوایل بزرگسالی شروع می شود و در زنان نسبت به مردان شایع تر است. در حقیقت، 75 درصد از مبتلایان به BPD زن هستند. در حالی که برخی از بیماران با افزایش سن بهتر می شوند. این دسته از بیماران، معمولاً افرادی هستند که به دنبال درمان اختلال خود بوده اند. اما اکثر بیماران مبتلا به این اختلالات، تشخیص داده نمی شوند.

در صورت عدم درمان روابط بین فردی بیمار، آسیب زیادی می بیند. بیماران ممکن است از نظر بالینی افسرده شوند و به سمت مصرف مواد مخدر بروند.BPD در کسانی که در کودکی مورد آزار جسمی، ذهنی یا جنسی قرار گرفته اند، بیشتر دیده می شود. کسانی که سابقه خانوادگی اختلال شخصیت مرزی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. تحقیقات نشان داده است که 40 تا 71 درصد بیماران BPD گزارش داده اند که مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته اند.

افراد مشهور مبتلا به اختلال شخصیت مرزی

• بریتنی اسپیرز
• آنجلینا جولی
• مرلین مونرو
• جفری داهمر
• آدولف هیتلر
• وینونا رایدر
• پرنسس دیانا
• آنا نیکول اسمیت

به نظر می رسد، اختلال شخصیت مرزی پرنسس دیانا از طلاق والدینش در سنین جوانی ناشی شود. جفری دمر قبل از محاکمه به جرم قتل 17 تشخیص داده شد. بسیاری از روانشناسان پس از مرگ آدولف هیتلر BPD را تشخیص دادند. همچنین گفته شد که وی به  اسکیزوفرنی پارانوئید، اختلال دو قطبی و روان پریشی مبتلا است.

اختلال شخصیت مرزی درمان نشده چه عوارضی دارد؟

اختلال شخصیت مرزی عمدتا با استفاده از روان درمانی درمان می شود، اما ممکن است بیمار نیاز به مصرف دارو داشته باشد. از طرفی هم مانند هر بیماری روانی، این اختلال در صورت عدم درمان می تواند منجر به بروز عوارض زیادی شود. کسانی که به دلیل اختلال شخصیت مرزی تحت درمان قرار نمی گیرند، ممکن است با مشکلات زیر روبرو شوند:

• مرتباً شغل خود را تغییر دهند یا غالباً بیکار می شوند.
• ترک تحصیل می کنند.
• درگیر مسائل حقوقی شده یا گرفتار زندان می شوند.
• با فرزندان، خواهر و برادر و والدین خود روابط خوبی ندارند.
• مشکلات زناشویی زیادی یا ازدواج ناموفقی دارند.
• به خودشان آسیب می زنند و ممکن است به طور مکرر در بیمارستان بستری شوند.
• اغلب با شرکای شغلی خود مشکل پیدا می کنند.
• رفتارهای جنسی پرخطر دارند که منجر به بارداری ناخواسته در زنان و یا بیماری های مقاربتی می شود.
•  درگیر رفتارهای پر خطر می شوند.

اختلال شخصیت مرزی درمان نشده غالباً با بیماری های روانی همراه هستند. افسردگی، سوء مصرف مواد و اختلالات خوردن، شایع ترین عوارض اختلال شخصیت مرزی درمان نشده هستند. علاوه بر این، اختلال دو قطبی، اختلال استرس پس از سانحه و سایر اختلالات شخصیتی یا خلقی نیز ممکن است در بیماران رخ دهد.

در حالی که اختلال شخصیت خودشیفته و اختلال شخصیت مرزی ممکن است علائم مشابهی داشته باشند، اما در واقع این دو اختلال با هم فرق دارند. تشخیص این دو بیماری از همدیگر مشکل است و  فقط یک روانشناس می تواند آنها را از همدیگر تشخیص دهد. بیماران مبتلا به این اختلالات باید حتما به روانشناس مراجعه کرده و در جلسات مشاوره منظم شرکت کنند. در حالی که هیچ درمانی برای اختلال شخصیت مرزی وجود ندارد، اما علائم این بیماری را می توان کنترل کرد و با مشاوره، مدیریت BPD برای بیمار آسان تر می شود.

اختلال شخصیت مرزی چگونه درمان می شود؟

چندین روش روان درمانی قابل قبول پزشکی برای درمان اختلال شخصیت مرزی وجود دارد؛ مانند هر اختلال شخصیت، گفتگو درمانی طولانی مدت و تمرکز بر روی مشاوره آنلاین روش خوبی برای کنترل علائم است. در حالی که ممکن است از داروها برای درمان برخی علائم مانند افسردگی استفاده شود، هیچ دارویی برای درمان خود BPD وجود ندارد.

درمان متمرکز بر طرحواره

یکی از انواع روان درمانی برای BPD، درمان متمرکز بر طرحواره است. در روانشناسی شناختی، طرحواره یک الگوی سازمان یافته بر اساس فکر و رفتار است. این نوع گفتگو درمانی برای کسانی که از مشکلات ترک رنج می برند و افرادی که حساس هستند، موثر است. از آنجایی که بسیاری از علائم این اختلال، ناشی از سوءاستفاده در دوران کودکی یا نوجوانی است، به نظر می رسد بسیاری از مبتلایان به این اختلال، سابقه آسیب یا سواستفاده جنسی دارند.

رفتار درمانی دیالکتیک

رفتار درمانی دیالکتیک یا DBT یکی دیگر از روش های درمانی قابل قبول برای اختلالات شخصیت، از جمله اختلال شخصیت مرزی است. دیالکتیک، یک کلمه یونانی، به معنای مکالمه با دیدگاه های مخالف است. در رفتار درمانی، بیماران مبتلا به اختلالات خلقی و سو ء مصرف مواد، با یک پزشک در مورد شرایط مختلف خود صحبت می کنند و پاسخ ها و رفتارهای مناسب را ارائه می دهند. مشخص شده است که DPT یک مکالمه درمانی مناسب و موفق برای کسانی است که دارای اختلال شخصیت مرزی یا خلقی وسیعی هستند.

روان درمانی متمرکز بر انتقال

روان درمانی متمرکز بر انتقال نوعی از درمان است که بیماران به طور معمول دو بار در هفته در آن شرکت می کنند. این طرح درمانی بسیار ساختاریافته است و بیشتر بر روی ادراک تحریف شده بیمار تمرکز دارد. TFP باعث تغییر نحوه تفكر بیماران در مورد خودش، روابط و مسائل مربوط به کار او می شود.

درمان مبتنی بر ذهنیت

درمان دیگر اختلال شخصیت مرزی، درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT) است. بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی اغلب از چندین شکل درمانی به طور همزمان بهره می برند. به دلایل مختلفی مشخص شده که درمان مبتنی بر ذهنیت، راهی مثبت در درمان اختلال شخصیت مرزی است.

MBT از ترکیب روان درمانی، سیستماتیک، شناختی – رفتاری و رویکردهای درمانی اکولوژیکی تشکیل شده است. هدف از MBT برای درمان اختلال شخصیت مرزی، افزایش توانایی روانشناختی بیمار و کاهش احتمال بروز رفتارهای مضر است.

سایر اهداف درمان مبتنی بر ذهنیت، عبارتند از:

• کنترل رفتارها
• یادگیری روابط صمیمی تر و لذت بخش تر
• توانایی پیگیری اهداف زندگی
• درک ارزش خود

MBT به طور معمول دو بار در هفته انجام می شود و شامل هر دو روند درمانی گروهی و فردی است. حضور در  جلسات درمانی گروهی برای بیمار کاملا ضروری است زیرا به رفتار و عملکرد بیمار در برابر دیگران کمک می کند. بیماران همچنین یاد می گیرند که با دیگران به روشی مناسب و سالم تعامل داشته باشند.

دارو درمانی

اگرچه هیچ دارویی به طور خاص برای درمان اختلال شخصیت مرزی توسط سازمان غذا و دارو تأیید نشده است، اما تجویز داروهای خاص می تواند در تسکین علائم یا مشکلات همزمان مانند افسردگی، تکانشگری، پرخاشگری یا اضطراب کمک کنند. داروها ممکن است شامل داروهای ضد افسردگی، ضد روان پریشی یا داروهای تثبیت کننده خلق و خو باشند.

آمادگی برای مراجعه به روانپزشک

روند درمانی این اختلال نیاز به مراجعه به روانپزشک یا روانشناس دارد. بیماران بهتر است برای آمادگی بیشتر هنگام مراجعه به پزشک و یا مشاوره آنلاین موارد زیر را یادداشت کنند:

• علائم یا اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله رویدادهای آسیب زا در گذشته و سایر عوامل اصلی استرس زا
• اطلاعات پزشکی، از جمله سایر شرایط سلامت جسمی یا روانی
• تمام داروهای مصرفی، از جمله داروهای بدون نسخه، ویتامین ها و سایر مکمل ها و دوزهای مصرفی

برخی سوالاتی که هنگام مشاوره از روانشناس در مورد اختلال شخصیت مرزی می توان پرسید، عبارتند از:

• چه چیزی باعث بروز علائم یا شرایط من شده است؟
• چه روش های درمانی برای من موثر هستند؟
• چقدر می توانم انتظار داشته باشم که علائم منبا درمان بهبود یابد؟
• هر چند وقت یکبار و برای چه مدت به جلسات درمانی احتیاج دارم؟
• عوارض جانبی احتمالی دارویی که تجویز می کنید، چیست؟
• آیا لازم است اقدامات احتیاطی انجام دهم یا محدودیت هایی را رعایت کنم؟
• من بیماری دیگری دارم. چگونه می توانم آنها را به بهترین وجه با هم مدیریت کنم؟
• چگونه خانواده یا دوستان نزدیک می توانند در درمان من کمک کنند؟

 برخی سوالاتی که روانپزشک ممکن است از بیمار بپرسد، عبارتند از:

• علائم شما چیست؟ اولین بار کی متوجه آنها شدید؟
• چگونه این علائم بر زندگی شما، از جمله روابط شخصی و کار تان تأثیر می گذارد؟
• در طول یک روز عادی چند بار دچار تغییر حالت می شوید؟
• چند بار احساس خیانت، قربانی یا رها شدن کرده اید؟ فکر می کنید چرا این اتفاق افتاده است؟
• چقدر می توانید عصبانیت خود را کنترل کنید؟
• چقدر تنها بودن را مدیریت می کنید؟
• احساس ارزشمندی خود را چگونه توصیف می کنید؟
• آیا تا به حال فکر کرده اید یا سعی کرده اید به خود آسیب برسانید یا اقدام به خودکشی کرده اید؟
• چگونه دوران کودکی خود را توصیف می کنید؟
• آیا از لحاظ جسمی یا جنسی مورد آزار و اذیت یا در کودکی مورد بی توجهی قرار گرفته اید؟
• آیا شما به دلیل مشکلات روانی دیگری تحت درمان قرار گرفته اید؟

منابع:

https://www.regain.us/advice/general/what-does-borderline-personality-disorder-treatment-mean/

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/borderline-personality-disorder/diagnosis-treatment/drc-20370242

[advisers limit=3 online =true skill=”11 10″]