جراحی بای پس عروق کرونر برای بهبود جریان خون به عضله قلب، خون را در اطراف قسمتی از شریان مسدود شده در قلب هدایت می کند. این روش شامل گرفتن رگ خون سالم از پا، بازو یا قفسه سینه و اتصال آن به خارج از عروق مسدود شده در قلب است. اگرچه عمل جراحی بای پس عروق کرونر بیماری قلبی را که باعث انسداد (آترواسکلروز یا بیماری عروق کرونر) نشده است، درمان نمی کند، اما می تواند علائمی مانند درد قفسه سینه و تنگی نفس را کاهش دهد. برای برخی از افراد، این روش می تواند عملکرد قلب را بهبود بخشد و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهد.
کاربرد جراحی بای پس عروق کرونر
جراحی بای پس عروق کرونر در صورت داشتن شریان مسدود شده قلب یکی از گزینه های درمانی است.
پزشک می تواند در موارد زیر این جراحی را به عنوان یک راهکار درمانی در نظر بگیرد:
- شریان اصلی کرونر شما به شدت تنگ یا مسدود شده است.
- شما احساس درد شدید در قفسه سینه دارید که ناشی از انسداد شریان های قلبی است.
- بیش از یک شریان کرونری مسدود شده دارید و محفظه پمپاژ قلب به خوبی کار نمی کند.
- ابتلا در شریان مسدود شده که امکان وارد و باد کردن یک بادکنک کوچک برای بزرگتر کردن شریان (آنژیوپلاستی) در آن نیست.
- شما یک آنژیوپلاستی قبلی یا قرار دادن یک لوله مش سیم کوچک (استنت) داشته اید تا شریان را باز نگه دارد. اما این روش برای وضعیت شما موفقیت آمیز نبوده و شریان دوباره تنگ شده است (جبران مجدد).
- وضعیت بیماری و انسداد شریان ها به سایر درمان ها پاسخ مناسبی نداده و احتمال این وجود دارد که در شرایط اضطراری مانند حمله قلبی قرار بگیرید.
اما مبتلایان به بیماری های قلبی که تحت جراحی بای پس عروق کرونر قرار می گیرند باید به این نکته توجه داشته باشند که حتی بعد از جراحی باید تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنند. داروهای تجویز شده توسط پزشک باید پس از جراحی بای پس عروق کرونر به طور مرتب مصرف می شوند تا کلسترول خون بیمار را در حد پایین نگه دارد و خطر ایجاد لخته خون را کاهش داده و به عملکرد قلب در حد امکان کمک کند.
خطرات جراحی بای پس عروق کرونر
از آنجا که عمل بای پس عروق کرونر یک عمل جراحی قلب باز است، ممکن است بیمار در طول یا بعد از عمل عوارضی را تجربه کند.
عوارض احتمالی این جراحی شامل موارد زیر است:
- سکته
- خون ریزی
- مشکلات کلیوی
- بی نظمی ریتم قلب (آریتمی)
- عفونت های زخم قفسه سینه
- از دست دادن حافظه یا مشکل در تفکر که اغلب طی شش تا 12 ماه بهبود می یابد.
به طور کلی خطر ابتلا به عوارض ناشی از جراحی بای پس کم است، اما تا حدودی هم به سلامتی بیمار قبل از عمل بستگی دارد. در صورت انجام عمل اورژانسی یا در صورت داشتن شرایط پزشکی دیگر، خطر احتمال بروز عوارض بیشتر خواهد بود، از جمله ابتلا به:
- دیابت
- آمفیزم
- بیماری کلیوی
- شریان های مسدود شده در پاها (بیماری شریان محیطی)
آمادگی برای جراحی بای پس عروق کرونر
پزشک در مورد محدودیت فعالیت و تغییر در رژیم غذایی یا داروهایی که بیمار باید قبل از جراحی مصرف کند، دستورالعمل خاصی را به بیمار می دهد. بیماران باید توجه داشته باشند که بهبودی کامل آن ها ممکن است حدود چهار تا شش هفته طول بکشد.
اقدامات لازم قبل از جراحی بای پس عروق کرونر
اگر عمل جراحی بای پس عروق کرونر به عنوان عمل جراحی فوری انجام نگیرد، احتمالاً بیمار صبح روز جراحی در بیمارستان بستری می شود.
اقدامات لازم در طول جراحی بای پس عروق کرونر
جراحی بای پس عروق کرونر به طور کلی بین سه تا شش ساعت طول می کشد و نیاز به بیهوشی عمومی دارد. تعداد گذرگاه های مورد نیاز بیمار بستگی به وضعیت قلب او و شدت انسدادهای قلب دارد. برای بیهوشی عمومی، یک لوله تنفس از طریق دهان به بیمار وصل و لوله به یک دستگاه تهویه متصل می شود. اکثر جراحی های بای پس عروق کرونر از طریق برش طولانی در سینه انجام می شوند. در حین عمل یک دستگاه قلب و عروق وضعیت خون و اکسیژن بیمار را کنترل می کند.
- جراح مرکز قفسه سینه بیمار را در امتداد استخوان سینه برش می دهد.
- پس از باز شدن قفسه سینه، قلب به طور موقت با دارو متوقف می شود.
- بک دستگاه قلبی برای گردش خون به بدن متصل خواهد شد.
- جراح قسمتی از رگ خونی، اغلب از داخل دیواره قفسه سینه یا از پای بیمار جدا می کند.
- رگ جدا شده را به انتهای بالا و پایین شریان مسدود شده وصل می کند تا جریان خون در قسمت باریک شریان بیمار هدایت شود.
تکنیک های جراحی جایگزین
سایر تکنیک های جراحی که ممکن است جراح از آن ها استفاده کند شامل موارد زیر است:
- جراحی خارج از پمپ یا ضربان قلب. این روش باعث می شود که جراحی روی قلب با استفاده از تجهیزات ویژه انجام شود. این نوع جراحی چالش برانگیز است زیرا قلب در حین جراحی هنوز در حال حرکت است و برای همه بیماران گزینه مناسبی نیست.
- جراحی حداقل تهاجمی. جراح از طریق برش های كوچك در قفسه سینه، اغلب با استفاده از روباتیك و تصویربرداری ویدیویی، بای پس عروق كرونر را انجام می دهد.
پس از تکمیل شدن روند جراحی، جراح ضربان قلب را کنترل و بیمار را از دستگاه قلب و ریه جدا کرده و از سیم برای بخیه کردن استخوان قفسه سینه استفاده می کند. پس از بهبودی استخوان، سیم در بدن باقی خواهد ماند.
اقدامات لازم بعد از جراحی بای پس عروق کرونر
بیمارانی که تحت این جراحی قرار می گیرند نیاز به بستری یک و یا دو روزه در بخش مراقبت های ویژه دارند. علاوه بر آن برخی از بیماران ممکن است به دستگاه اکسیژن نیاز داشته باشند. توانبخشی قلب برای اغلب بیماران از همان زمان بستری در بیمارستان شروع می شود چون اکثر آن ها به ورزش و آموزش خاص برای بهبودی سریع تر نیاز دارند. در صورت عدم بروز عوارض جانبی، احتمالاً بیمار در طی یک هفته از بیمارستان مرخص خواهد شد.
بیماران بعد از مرخص شدن از بیمارستان در صورت بروز هر یک از علائم زیر سریعا به پزشک مراجعه کنند:
- تب
- ضربان قلب سریع
- قرمزی در اطراف زخم قفسه سینه
- خونریزی یا ترشحات دیگر از زخم قفسه سینه
- درد جدید یا بدتر شدن درد در اطراف زخم قفسه سینه
دوره بهبودی در اکثر بیماران حدود 6 الی 12 هفته طول می کشد که بعد از بیماران می توانند به کار و فعالیت روزمره خودشان برگردند. علاوه بر آن، پزشکان به بیماران توصیه می کنند برای برقراری رابطه جنسی چهار تا شش هفته منتظر بمانند و حتی قبل از آن با پزشک معالج خود مشورت کنند.
پیش آگهی جراحی بای پس کرونر
اکثر بیماران بعد از جراحی سلامتی خود را نسبتا به دست می آورند و ممکن است 10 تا 15 سال هیچ علائم خاصی از بیماری را تجربه نکنند. اما این احتمال هم وجود دارد که با گذشت زمان، سایر شریان های بیمار و حتی شریان پیوند شده جدید دوباره مسدود شوند و نیاز به یک بای پس یا آنژیوپلاستی دیگری داشته باشد. پیش آگهی بلند مدت بیماران تا حدودی به مصرف داروهای تجویزی برای جلوگیری از لخته شدن خون، کاهش فشار خون، کاهش کلسترول و کمک به کنترل دیابت طبق دستورالعمل و پیروی از توصیه های شیوه زندگی سالم بستگی دارد.
برای پیشگیری از بروز احتمالی انسداد شریان ها، راهکارهای زیر را در نظر بگیرید:
- سیگار نکشید.
- استرس را مدیریت کنید.
- به طور منظم تمرین کنید.
- وزن سالم را بدست آورید و آن را حفظ کنید.
- یک برنامه غذایی سالم مانند رژیم غذایی DASH را دنبال کنید.
زندگی پس از سندرم حاد عروق کرونر
پزشک بعد از جراحی در مورد چگونگی و وضعیت بدنی و فعالیت های بدنی بیمار توضیحات و آموزش های لازم را ارائه می دهد. بررسی ها نشان می دهد که فعالیت بدنی منظم می تواند قلب و بدن را تقویت کند، انرژی را بهبود بخشد، روحیه را تقویت کند و خطر بروز مشکلات قلبی را کاهش دهد. پزشک می تواند در یافتن یک برنامه فعالیت بدنی متناسب با نیازها و شرایط به بیمار کمک کند. او به احتمال زیاد یک برنامه توانبخشی قلب و آزمایش را توصیه می کند.
فارغ از سن، جنسیت یا قومیت همه بیماران قلبی می توانند از توانبخشی قلب بهره مند شوند. برنامه های توانبخشی قلبی 10-12 هفته و جلسات معمولا به طور همزمان حدود 2 ساعت طول می کشد. اما برخی از افراد ممکن است مدت طولانی این برنامه ها را ادامه دهند. در شرایط خاص، افراد می توانند یک برنامه فشرده را انجام دهند که ممکن است یک یا دو هفته، چند ساعت در روز ادامه داشته باشد.
اهداف توانبخشی در سندرم حاد عروق کرونر
توانبخشی قلب سه هدف مهم را دنبال می کند:
- مشاوره و تمرین در ورزش. ورزش باعث پمپاژ قلب و کل سیستم قلبی و عروقی بیمار می شود. بیمار یاد می گیرد که بدن خود را به روش هایی که باعث تقویت سلامت قلب می شود حرکت دهد.
- آموزش برای زندگی سالم از نظر قلبی. یکی از عناصر اصلی توانبخشی قلب، آموزش خود مراقبتی به بیماران است که یادبگیرند چگونه عوامل خطر خود را مدیریت کنند.
- مشاوره برای کاهش استرس. استرس به قلب آسیب می رساند. برهمین اساس بخشی از توانبخشی قلب کمک به بیمار برای مدیریت و کاهش استرس است.
توانبخشی قلبی اطلاعات، پشتیبانی و توصیه های لازم برای بازگشت به زندگی روزمره را به بیمار و خانواده بیمار می دهد. توانبخشی قلب نقش مهمی در بهبودی طولانی مدت بیمار دارد. تحقیقات نشان داده است که توانبخشی قلبی می تواند خطر ابتلا به یک رویداد قلبی دیگر، بستری مجدد در بیمارستان را کاهش دهد و تأثیر مثبتی بر بهزیستی و کیفیت زندگی بیمار بگذارد. شرکت در توانبخشی قلبی به بیمار کمک می کند تا یک زندگی سالم در قلب داشته باشد. همچنین، بیماران باید مراقب علائم هشدار دهنده زیر باشند.
در صورت بروز علائم زیر به پزشک معالج خود مراجعه کنند:
- تنگی نفس شدید
- درد قفسه سینه (آنژین)
- ضربان قلب سریع یا ناهموار
- احساس سبك سر، سرگیجه یا گیجی
- احساس خستگی شدید بعد از فعالیت بدنی
آخرین دیدگاه‌ها