قرص متوکلوپرامید برای تسکین سوزش سر دل ناشی از بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) استفاده می‌شود. همچنین، این دارو برای درمان علائم گاستروپارزی دیابتی کاربرد دارد. اما مصرف رگلان (متوکلوپرامید) می‌تواند باعث بروز اختلال حرکتی جدی به نام دیسکینزی دیررس (TD) شود. این وضعیت اغلب غیر قابل برگشت است. هیچ روش درمانی شناخته شده‌ای برای رفع TD وجود ندارد. خطر ابتلا به TD با انجام یک دوره درمانی طولانی‌تر و افزایش دوز مصرفی این دارو، بیشتر می‌شود. برای کمک به پیشگیری از بروز TD، این دارو نباید بیش از 12 هفته استفاده شود. اگر با علائم TD مواجه شده‌اید، مصرف این دارو را قطع کنید و فورا با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
هشدارهای مصرف متوکلوپرامید
مصرف متوکلوپرامید با برخی هشدارهای احتمالی همراه هستند، از جمله:
هشدار اختلال سیستم عصبی. مصرف این دارو ممکن است باعث بروز سندرم بدخیم نورولپتیک (NMS) شود. این وضعیت، یک اختلال نادر در سیستم عصبی است که ممکن است کشنده باشد. علائم این اختلال شامل افزایش دمای بدن، سفت شدن ماهیچه‌ها، گیجی، غیر طبیعی بودن نبض یا فشار خون، افزایش ضربان قلب و تعریق است. در صورت تجربه هر‌کدام از این علائم، فوراً با پزشک معالج خود تماس بگیرید. در صورت ابتلا به این بیماری، باید مصرف داروی متوکلوپرامید را قطع کنید.
هشدار اسپاسم کنترل نشده. مصرف داروی متوکلوپرامید ممکن است باعث بروز اسپاسم عضلانی در صورت، گردن، بدن، بازوها و پاها شود. این اسپاسم ها می‌توانند باعث ایجاد حرکات و وضعیت‌های غیرعادی در آناتومی افراد شوند. این موارد بیشتر در طول 2 روز اول مصرف این دارو اتفاق می‌افتند. البته، احتمال بروز این وضعیت در کودکان و بزرگسالان کمتر از 30 سال بیشتر است.
هشدار افسردگی. مصرف این دارو ممکن است باعث بروز افسردگی شود. این عارضه داروی متوکلوپرامید، حتی اگر فردی افسردگی نداشته باشد، ممکن است رخ دهد. علائم ایجاد شده ممکن است از خفیف تا شدید متغیر و شامل افکار خودکشی باشند. در صورت مشاهده علائم افسردگی فوراً با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
موارد مصرف داروی متوکلوپرامید
متوکلوپرامید برای درمان بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) استفاده می‌شود. GERD زمانی رخ می‌دهد که اسید از معده به سمت مری جاری شود. این وضعیت باعث سوزش سر دل می‌شود. علاوه براین، این وضعیت ممکن است به مری شما (لوله‌ای که دهان را به معده متصل می‌کند) آسیب برساند. این دارو برای تسکین سوزش سر دل و التیام زخم‌های مری در شرایطی که سایر روش‌های درمانی مؤثر واقع نمی‌شوند، استفاده می‌شود.
علاوه براین، داروی متوکلوپرامید برای درمان گاستروپارزی دیابتی نیز استفاده می‌شود. گاستروپارزی زمانی اتفاق می‌افتد که معده شما مدت زیادی طول می‌کشد تا محتویات خود را خالی کند. علائم این اختلال ممکن است شامل بروز تهوع، استفراغ، سوزش سر دل، از دست دادن اشتها و احساس سیری طولانی مدت پس از خوردن غذا باشد. این دارو ممکن است به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی ترکیبی استفاده شود. این نکته بدان معناست که ممکن است لازم باشد آن را با سایر داروها برای درمان بیماری خود مصرف کنید.
عوارض مصرف داروی متوکلوپرامید
قرص خوراکی متوکلوپرامید ممکن است باعث بروز خواب آلودگی شود. برخی از افراد ممکن است پس از قطع مصرف این دارو دچار سرگیجه، عصبی شدن یا سردرد شوند. علاوه براین، این دارو می‌تواند عوارض دیگری ایجاد کند. عوارض شایع مصرف داروی متوکلوپرامید، می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- گیجی
- سردرد
- سرگیجه
- بی‌قراری
- خواب‌آلودگی
- بروز مشکل در خواب
اگر این عوارض خفیف باشند، ممکن است ظرف چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر عوارض بروز پیدا کرده شدیدتر هستند یا از بین نمی‌روند، با پزشک معالج خود صحبت کنید.
عوارض جدی مصرف متوکلوپرامید
اگر با عوارض جدی ناشی از مصرف متوکلوپرامید مواجه شدید، سریعا با اورژانس تماس بگیرید. عوارض جدی مصرف متوکلوپرامید و علائم آن ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
افسردگی و خودکشی: علائم این وضعیت می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- غمگینی
- کمبود انگیزه
- افکار آسیب رساندن به خود یا خودکشی
در صورت بروز این علائم با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
سندرم بدخیم نورولپتیک (اختلال سیستم عصبی): علائم این وضعیت، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تب شدید
- افزایش تعریق
- سفتی ماهیچه‌ها
- بروز مشکل در تفکر
- سریع یا نامنظم شدن ضربان قلب
دیسکینزی دیررس: دیسکینزی دیررس، یک اختلال حرکتی است که می‌تواند دائمی باشد. علائم این اختلال می‌تواند شامل بروز حرکات مکرر و غیرقابل کنترل باشد. از جمله این حرکات، عبارتاند از:
- حرکات آهسته یا سریع و بازوها و پاها
- ایجاد حرکت در صورت، مانند پلک زدن یا بیرون آوردن زبان
پارکینسونیسم (علائمی مشابه عوارض ناشی از بیماری پارکینسون): علائم این اختلال می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- لرزش
- سفتی بدن
- حرکت آرام
- مشکل در حفظ تعادل
- خیره نگاه‌کردن با دهان باز
واکنش آلرژیک: علائم این وضعیت می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- کهیر
- مشکل در تنفس
- تورم زبان، لب ها یا گلو
هیپرپرولاکتینمی (افزایش سطح هورمون پرولاکتین): علائم این اختلال می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات قاعدگی یا خشکی واژن در زنان
- بروز توهمات مختلف (دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند).
- اختلال نعوظ، کاهش موهای بدن و توده عضلانی و افزایش سایز سینه در مردان
تداخلات دارویی متوکلوپرامید
قرص خوراکی متوکلوپرامید می‌تواند با سایر داروها، ویتامین‌ها یا گیاهان دارویی که ممکن است مصرف کنید، تداخل داشته باشد. تداخل زمانی ایجاد می‌شود که یک ماده دیگر، نحوه عملکرد داروی مورد نظر را تغییر دهد. این وضعیت می‌تواند مضر باشد یا از تاثیر دارو جلوگیری کند.
برای کمک به جلوگیری از بروز تداخل، پزشک باید تمام داروهای مصرفی شما را با دقت بررسی کند. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین‌ها یا گیاهان دارویی که مصرف می‌کنید، به پزشک معالج خود اطلاع دهید. برای اینکه بدانید این دارو چگونه ممکن است با داروهای دیگری که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشد، با پزشکت صحبت کنید.
مصرف داروی متوکلوپرامید همراه با برخی داروها خطر بروز عوارض متوکلوپرامید را افزایش می‌دهد. نمونه‌هایی از این داروها، عبارتاند از:
آرام‌بخش‌ها، خواب‌آورها، مخدرها و آنتی‌هیستامین‌ها. این گروه از داروها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- دیازپام
- لورازپام
- فنوباربیتال
- پرومتازین
مصرف هر یک از داروهای زیر همراه با متوکلوپرامید ممکن است باعث افزایش خواب‌آلودگی شود:
مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs): این گروه از داروها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- فنیلزین
- سلژیلین
- راساگیلین
- ایزوکاربوکسازید
- ترانیل سیپرومین
مصرف این داروها همراه با داروی متوکلوپرامید ممکن است فشار خون شما را افزایش دهد.
خطر افزایش عوارض داروها
مصرف داروی متوکلوپرامید همراه با برخی از داروها خطر بروز عوارض این داروها را افزایش می‌دهند. نمونه‌هایی از این داروها، عبارتاند از:
تتراسایکلین. متوکلوپرامید میزان جذب تتراسایکلین را در بدن افزایش می‌دهد. این مسئله ممکن است خطر بروز عوارض تتراسایکلین، مانند اسهال و استفراغ را افزایش دهد.
سیکلوسپورین. متوکلوپرامید ممکن است سطح سیکلوسپورین را در بدن شما افزایش دهد. این مسئله ممکن است خطر بروز مشکلات کلیوی، مشکلات گوارشی و احساس سوزن‌سوزن شدن ناشی از آسیب به اعصاب شما را افزایش دهد.
انسولین. متوکلوپرامید بر نحوه حرکت غذا در بدن شما تأثیر می‌گذارد. این مسئله ممکن است سطح قند خون شما را تغییر دهد. به عنوان مثال، ممکن است سطح قند خون شما بالا برود. زیرا غذا در معده شما حرکت می‌کند و سریع‌تر وارد جریان خون شما می‌شود. پزشک ممکن است دوز انسولین را دوباره تنظیم کند.
هنگامی که متوکلوپرامید همراه با داروهای خاصی استفاده می‌شود، ممکن است برای درمان بیماری مورد نظر به خوبی اثر نکند. نمونه‌هایی از این داروها، عبارتاند از:
آنتی‌کولینرژیک‌ها: از جمله این داروها عبارتاند از:
- آتروپین
- تروسپیوم
- بنزتروپین
- تولترودین
- هیوسیامین
- داریفناسین
- سولیفناسین
- فزوترودین
- اسکوپولامین
- اکسی بوتینین
- دی سیکلومین
- گلیکوپیرولات
- متسکوپولامین
- تری هگزی فنیدیل
داروهای ضد درد مبتنی بر مواد مخدر: این داروها عبارتاند از:
- کدئین
- فنتانیل
- متادون
- مورفین
- مپریدین
- اکسی‌کدون
- هیدروکودون
- هیدرومورفون
هنگامی که داروهای خاصی همراه با متوکلوپرامید استفاده می‌شوند، ممکن است به خوبی اثر نداشته باشند. زیرا ممکن است مقدار این داروها در بدن شما کاهش یابد. نمونه‌هایی از این داروها، عبارتاند از:
- دیگوکسین: پزشک معالج شما باید سطح دیگوکسین خون‌تان را به دقت کنترل کند.
- لوودوپا: متوکلوپرامید اثر لوودوپا بر بدن را کاهش می‌دهد. ممکن است نیاز باشد که با تجویز پزشک، از مصرف این دارو همراه با متوکلوپرامید خودداری کنید.
تداخل متوکلوپرامید با الکل. نوشیدن الکل می‌تواند عوارض مانند خواب‌آلودگی، سرگیجه و گیجی ناشی از مصرف متوکلوپرامید را افزایش دهد. اگر الکل مصرف می‌کنید، با پزشک معالج خود صحبت کنید.
مصرف متوکلوپرامید در گروه‌های خاص
در افرادی که با مشکلات معده یا روده مواجه هستند، این دارو سرعت حرکت غذا را در دستگاه گوارش افزایش می‌دهد. اگر خونریزی، پارگی یا سوراخ یا انسداد در معده یا روده وجود دارد، مصرف این دارو ممکن است خطرناک باشد. از پزشک خود درباره این مسئله سوال بپرسید که آیا این دارو برای شما بی‌خطر است یا خیر.
افراد مبتلا به فئوکروموسیتوم (توموری که هورمون آزاد می‌کند) نباید از این دارو استفاده کنند. این دارو خطر ابتلا به افزایش فشار خون را افزایش می‌دهد. این عارضه شما را در معرض خطر بروز سکته مغزی قرار می‌دهد.
افراد مبتلا به تشنج باید نکات زیر را در نظر داشته باشند:
- این دارو ممکن است علائم بیماری پارکینسون را بدتر کند.
- اگر سابقه تشنج دارید، نباید از این دارو استفاده کنید. این دارو ممکن است باعث افزایش احتمال بروز تشنج شود.
- این دارو ممکن است فشار خون شما را افزایش دهد. از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف این دارو برای شما بی‌خطر است یا خیر.
- اگر برای رفع اختلالات حرکتی ناشی از مصرف مواد مخدر، دارو مصرف می‌کنید، نباید از متوکلوپرامید استفاده کنید. زیرا ممکن است شدت اختلالات حرکتی را افزایش دهد.
- این دارو ممکن است آسیب کبدی یا نارسایی قلبی را بدتر کند. زیرا باعث افزایش تجمع مایعات در بدن می‌شود. اگر این اتفاق افتاد، با پزشک معالج خود تماس بگیرید و مصرف این دارو را قطع کنید.
