مورچه های آتشین یا مورچه های زنجبیل و یا مورچه های قرمز نیز شناخته می شوند. مورچه های آتشین دردناک ترین گزش را در میان مورچه ها دارند. نیش مورچه های قرمز بر روی پوست احساسی شبیه سوختگی با آتش ایجاد می کند. رنگ این حشرات قرمز روشن تا قهوه ای بوده و اندازه آنها به 5 میلی متر می رسد. مورچه های آتشین در صورت خراب شدن لانه شان توسط یک مهاجم بسیار پرخاشگر می شوند. آنها در صورت تحریک، دسته جمعی به مهاجم حمله می کنند.
مورچه های قرمز ابتدا به پوست بدن مهاجم چنگ زده و آن را ثابت نگه می دارند تا با کمک آرواره های قوی که دارند بهتر بتوانند محل مورد نظر را گاز بگیرند. پس از گاز گرفتن یک سم آلکالوئیدی به نام سولنوپسین را به محل نیش زدگی تزریق می کنند.
لانه مورچه های آتشین مانند شهرهای کوچک بوده و گاهی در حدود 200000 مورچه در آن زندگی می کنند. در داخل این کلونی های شلوغ ملکه، مورچه های کارگر و مورچه های سرباز وجود دارند. مورچه های کارگر وظایف مختلفی مانند مراقبت از تخم ها، غذا دادن به لاروها، جستجوی غذا و نگهداری از شفیره ها را انجام می دهند.
مورچه های سرباز وظیفه محافظت از کلونی در برابر خطرات احتمالی را بر عهده دارند. وظیفه ملکه تولید مثل است. در یک کلونی ممکن است چندین ملکه وجود داشته باشد. ملکه های جوان بالدار هستند اما پس از جفت گیری بال های خود را از دست می دهند. تعدادی از ملکه های با نرها پرواز می کنند تا لانه های جدید ایجاد کنند. مورچه های کارگر ممکن است تا 180 روز زندگی کنند اما عمر ملکه ها معمولا بین دو تا شش سال است.
مطالعه بیشتر: نیش مورچه قرمز
محل زندگی مورچه های قرمز
مورچه های قرمز شرایط گرم و آفتابی مانند مزارع خشک را ترجیح داده و از لانه ساختن در مناطق سایه دار مانند جنگل اجتناب می کنند. آنها لانه های خود را معمولاً به شکل تپه در مناطق علفی مانند چمنزارها و مراتع درست می کنند. گاهی ارتفاع این تپه ها به 40 سانتی متر و قطر آنها به 61 سانتی متر هم می رسد. تپه های بزرگ مورچه های آتشین به آنها کمک می کند تا دمای زیر زمین را تنظیم کرده و از ملکه و مورچه های جوان در برابر تغییرات شدید آب و هوایی محافظت کنند.
لانه مورچه های قرمز برخلاف سایر مورچه ها فقط یک ورودی ندارد. بلکه مورچه ها در سراسر تپه رفت و آمد دارند. این کلونی ها می توانند حاوی چند صد هزار مورچه از جمله حداقل یک ملکه باشند . مورچه های قرمز ممکن است به دلیل استفاده از چمنزارهای علفی در محوطه حیاط، به فضای داخل خانه راه پیدا کنند. از آنجا که کلونی مورچه قرمز اغلب بسیار بزرگ بوده و در قسمت های زیادی از زمین گسترش می یابد، کنترل این حشرات می تواند کار چالش برانگیزی باشد.
تغذیه مورچه های قرمز
مورچه های قرمز همه چیزخوار هستند. یعنی از منابع غذایی حیوانی یا گیاهی تغذیه می کنند. رژیم غذایی مورچه های قرمز کارگر شامل حشرات، کرم های خاکی، کنه ها، عنکبوت ها، تخم های بندپایان، گل، عسل و سایر شیرینی ها است. همچنین این حشرات از مواد غذایی گیاهی مانند دانه ها تغذیه می کنند.
مورچه های قرمز حتی لاشه پرندگان و جوندگان را هم مصرف می کنند. لاروهای مورچه های قرمز توسط مورچه های کارگر تغذیه می شوند. با وجودیکه مورچه های قرمز کاملاً گوشتخوار نیستند، اما تقریباً هر ماده پروتئینی را می خورند. این حشرات برای صاحبان حیوانات خانگی مشکلات زیادی ایجاد می کنند. از آنجایی که بسیاری از مردم غذای حیوانات خانگی خود را در فضای باز قرار می دهند، ناآگاهانه غذای مورچه ها را نیز تهیه می کنند.
مورچه های آتشین جذب مواد مغذی موجود در غذای حیوانات خانگی می شوند. هنگامی که مورچه ها منبع غذایی را پیدا کردند، رد بویی ایجاد کرده و مورچه های دیگر را نیز به سمت غذا هدایت می کند. حیوانات خانگی غالباً از این موضوع خشمگین شده و مورچه های قرمز را تحریک می کنند. واکنش مورچه های قرمز هم گزش حیوان خانگی است.
مطالعه بیشتر: آلرژی به گزش حشرات
نیش مورچه های قرمز چه خطری دارد؟
مورچه های آتشین ابتدا از فک پایین خود برای گرفتن طعمه استفاده می کنند. سپس سم خود را بر روی محل گاز گرفتگی می ریزند. نیش مورچه های آتشین برای اغلب انسان ها دردناک بوده و برای برخی دیگر کشنده است. اگر قربانی واکنش شدیدی مانند تعریق، حالت تهوع یا خارش بیش از حد را تجربه کرد، باید فوراً با پزشک تماس گرفته شود.
نیش مورچه های آتشین شامل سم آلکالوئید بوده و برای انسان بسیار خطرناک است. در محل گزش برجستگی های قرمز ایجاد می شود که در نهایت می تواند منجر به زخم و تاول شود. گزش مورچه های آتشین سوزش شدیدی را شبیه احساس سوختگی ایجاد می کند. کلونی مورچه های آتشین ممکن است حاوی 100000 تا 500000 حشره باشد، در نتیجه احتمال گزیدگی توسط تعداد زیادی مورچه وجود دارد.
درمان گزش مورچه های قرمز
با شستن ناحیه نیش زده شده با آب و صابون و پوشاندن آن با باند، واکنش های ملایم گزیدگی درمان می شوند. استفاده از کمپرس یخ می تواند درد را کاهش دهد. درمان های موضعی شامل کرم های استروئیدی بدون نسخه و آنتی هیستامین برای کاهش درد و خارش است. سایر درمان های خانگی شامل محلول رقیق شده آمونیوم و ژل آلوئه ورا است. این روش های درمانی می توانند درد گزش را تا حدودی تسکین دهند.
علائم گزش معمولا طی یک هفته از بین می رود. خراش ناشی از گاز گرفتگی مورچه قرمز می تواند منجر به آلوده شدن ناحیه آسیب دیده و در نتیجه طولانی شدن علائم گزش شود. نیش مورچه آتشین می تواند در هر فردی باعث واکنش های آلرژیک شدید شود. اگرچه افرادی که قبلاً گزیده شده اند در معرض خطر بیشتری قرار دارند. نیش مورچه آتشین حتی می تواند منجر به شوک آنافیلاکتیک شود. شوک آنافیلاکسی یکی از شرایط اورژانسی است که تقریبا همیشه غیر منتظره رخ می دهد. یکی از شایع ترین دلایل شوک آنافلاکسی گزیدگی حشرات است.
علائم شوک آنافیلاکسی خطرناک عبارتند از:
- سرگیجه
- حالت تهوع
- مشکل در بلع
- تنگی نفس ناگهانی
علائم پس از گزیدگی به سرعت ایجاد می شوند. بنابراین در صورت مشاهده هر یک از این علائم باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. اگر نسبت به گزش مورچه قرمز حساسیت شدید دارید، درمان های طولانی مدت شامل ایمنی درمانی وجود دارد. در طی این فرآیند، متخصص آلرژی-ایمونولوژی سم مورچه را به پوست شما تزریق می کند. با گذشت زمان، حساسیت شما نسبت به سم باید کاهش یابد.
مطالعه بیشتر: درمان خانگی نیش حشرات
پیشگیری از گزش مورچه های قرمز
دوری از مورچه های آتیش بهترین راه برای پیشگیری از نیش این حشرات است. در هنگام کار یا فعالیت در فضای باز کاملا مراقب بوده و حتما کفش و جوراب بپوشید. اگر تپه ای از مورچه های آتشین مشاهده کردید، سریع از آن فاصله بگیرید. اگر لانه ای می بینید، در برابر وسوسه مزاحمت و خراب کردن لانه مقاومت کنید.
مورچه های آتشین در صورت خراب شدن لانه هایشان به صورت دسته جمعی حمله کرده و خود را به سطوح عمودی مانند پای شما می رسانند. هر مورچه آتشین می تواند چندین بار نیش بزند. بنابراین اگر مورد حمله مورچه های آتشین قرار گرفتید، به سرعت از لانه دور شوید و مورچه ها را با کمک یک تکه پارچه یا دستکش از روی لباس به زمین بیندازید تا نتوانند دست های شما را نیش بزنند.
تشخیص نیش مورچه های آتشین وجود لکه های قرمز متورم است که باعث ایجاد تاول می شوند. محل گاز گرفتگی و نیش زدگی درد و خارش شدیدی دارد که برطرف شدن آن تا یک هفته زمان می برد. برخی از افراد ممکن است به دنبال نیش مورچه های آتشین دچار واکنش های آلرژیک خطرناکی شوند.
مبارزه با مورچه های قرمز
کلونی های مورچه های آتشین اغلب بسیار بزرگ هستند و در زیر زمین با فاصله زیادی گسترش می یابند. کلونی ها اغلب چندین ملکه دارند، بنابراین اگر قسمتی از کلونی همراه با یک یا دو ملکه کشته شوند، ملکه های باقیمانده می توانند بلافاصله کلونی جدیدی را ایجاد کنند.
بنابراین وقتی یک کلونی را حذف کردید، کلونی دیگری به سرعت شکل می گیرد. مورچه های آتشین می توانند تقریباً در برابر هر خطری مقاومت کنند. بررسی ها نشان می دهد که از بین بردن یک کلونی از مورچه های قرمز در دمای منفی 12 درجه سانتی گراد دو هفته طول می کشد.
مورچه های آتشین می توانند حشرات دیگری مانند مورچه های معمولی را کشته و بخورند. مورچه های آتشین حتی می توانند روی آب لانه ایجاد کنند. از بین بردن کلونی های مورچه های آتشین دشوار است. با استفاده منظم از طعمه های سمی می توان از شر مورچه های آتشین خلاص شد. سم پیرِترین یکی از سموم مناسبی است که برای از بین بردن مورچه های قرمز و سمی کردن طعمه ها از آن استفاده می شود. این سم به محض تماس با حشره آن را می کشد.
بهترین زمان استفاده از طعمه برای مورچه های آتشین هنگام پاییز است که مورچه ها فعالیت کمتری دارند. ریختن آب جوش بر روی لانه مورچه ها می تواند در از بین بردن مورچه ها موثر باشد، اما احتمالاً باعث حمله بازماندگان می شود.
