مراقبت از بخیه به طور اصولی و درست، بسیار مهم و ضروری است که بتوانید از عفونی شدن آن پیشگیری کنید. پس این مقاله از پزشکت را بخوانید تا بدانید که چگونه از بخیه ها مراقبت کنید. بریدگی یا پارگی هر دو جزء جراحت های باز پوست هستند. پارگی نسبت به بریدگی عمیق تر است. یک بریدگی کوچک را می توان در خانه مراقبت کرد. اما یک بریدگی یا پارگی بزرگ به بخیه و مراقبت های فوری پزشکی نیاز دارد. در بریدگی های بزرگ برای بستن زخم، توقف خونریزی و رساندن دو طرف بافت بدن به هم به بخیه زدن نیاز است.
مراقبت از محل آسیب دیده پس از بخیه زدن توسط پزشک اهمیت بسیار زیادی دارد. این کار به پیشگیری از عفونت کمک می کند و باعث می شود تا محل بخیه ها به درستی بهبود یابد. بخیه چه به دنبال یک تصادف یا در اثر جراحی باشد، باید بدانید که چگونه از بخیه های خود مراقبت کنید. مراقبت صحیح از بخیه ها در سرعت بهبودی شما تاثیر بسیار زیادی دارد.
نکاتی برای مراقبت از بخیه ها
بخیه زدن روشی است در پزشکی که از آن برای ترمیم بریدگی یا پارگی های بدن استفاده می شود. از طرفی بخیه نخی است که دو طرف یک بافت را به هم متصل می‌کند. بخیه ها از مواد مختلفی مانند نایلون یا ابریشم ساخته می شوند. برخی از انواع بخیه مانند بخیه هایی که در دهان به کار می روند، پس از مدتی خود به خود جذب می شوند. انواع دیگر بخیه باید پس از ترمیم بریدگی از بدن کشیده شوند. مراقبت از بخیه ها بسیار مهم است، زیرا احتمال خونریزی یا عفونت بیشتر را کاهش می دهد. همچنین اگر از بخیه های خود به درستی مراقبت کنید جای زخم کمتری بر روی پوست باقی می ماند.
بخیه ها نخ های خاصی هستند که بر روی پوست بدن دوخته می شوند تا دو طرف زخم را به هم نزدیک نمایند.
پزشک یا پرستار پس از زدن بخیه ها دستورالعمل‌های لازم در مورد نحوه مراقبت از بخیه ها را به شما میدهند. معمولا پس از گذشت زمان مشخصی باید برای کشیدن بخیه ها مجددا به پزشک مراجعه کنید. مدت زمان لازم برای ترمیم زخم یا بریدگی متغیر است و معمولا بین چند روز تا 2 هفته زمان می برد. در واقع این مساله بستگی به این دارد که زخم شما چقدر عمیق است، کجای بدن قرار دارد و نوع بخیه هایی که زده اید، چیست.
مراحل مراقبت از بخیه ها
اگر احساس کردید که دستورالعمل های مراقبت از بخیه برای شما مبهم است و یا در مورد آن سوالی دارید، حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
روز اول. در 24 ساعت اول پس از دوخت بخیه ها توسط پزشک، ناحیه زخم را حتما خشک نگه دارید. این کار خطر ابتلا به عفونت را تا حد زیادی کاهش می دهد.
به توصیه های پزشک در مورد زمان تمیز کردن محل بخیه و روش انجام آن به دقت عمل کنید. بخیه ها در روز اول نیاز به شستشو ندارند.
روزهای بعدی. لخته های خون و پوسته های ایجاد شده در اطراف بخیه ها را بشویید. این کار باعث می شود بعدها جای زخم کمتری روی پوست شما باقی بماند. در صورت ترشح مایع شفاف و زرد رنگ، باید حتما روی بخیه ها بانداژ قرار دهید.
پس از شستن بخیه، حتماً محل را با یک دستمال تمیز و نرم به خوبی خشک کنید.
اگر پارگی و محل بخیه روی پوست سر شماست، شامپو زدن و شستشو اشکالی ندارد. شستشوی محل زخم را با ملایمت انجام بدهید و از قرار گرفتن بیش از حد در زیر آب خودداری کنید. هنگام مراقبت از زخم مطمئن شوید که دستانتان کاملا تمیز وضد عفونی هستند.
نکات مهم دیگری نیز در مورد مراقبت از بخیه ها وجود دارد، از جمله:
- در 24 تا 48 ساعت اول پس از دوختن بخیه، ناحیه را تمیز و خشک نگه دارید.
- در مقابل میل به خارش مقاومت کنید. این کار ممکن است باعث پاره شدن بخیه ها شود.
- از شنا کردن پرهیز کنید. برای رفتن به استخر صبور باشید تا بخیه های شما کشیده شوند.
- محل بخیه را با دستمال کاغذی تمیز خشک کنید. حوله نباید به طور مستقیم با بخیه ها تماس داشته باشد.
- دوش بگیرید. زخم خود را در زیر دوش شستشو دهید. پس از پایان استحمام بخیه های خود را با استفاده از یک حوله نرم به خوبی خشک کنید.
- اگر پزشک در محل بخیه ها از بانداژ استفاده کرده است، طبق دستور پزشک، آن را با یک باند تمیز همراه با درمان آنتی بیوتیکی جایگزین کنید.
- محل بخیه را به آرامی 1 تا 2 بار در روز بشویید. برای اینکار می توانید از آب خنک و صابون استفاده کنید. به هیچ وجه بر روی بخیه ها دست نکشید. بخیه ها را مستقیماً نشویید و مالش ندهید.
- اگر فردی که بخیه زده کودک است، باید او را حتما از مکان های کثیف دور نگه دارید. بازی با وسایلی مانند گل، ماسه و رنگ باعث آلوده شدن زخم می شود. آلوده شدن زخم نیز به نوبه خود خطر عفونت در محل بخیه را افزایش می دهد.
- از ورزش های تماسی مانند فوتبال، بسکتبال و هنرهای رزمی که در آنها احتمال تماس های بدنی وجود دارد، خودداری کنید. شرکت در این ورزش ها احتمال برخورد با محل بخیه و ایجاد برآمدگی و کبودی در این ناحیه حساس را افزایش می دهد.
منگنه های جراحی
برای بستن زخم ها و بریدگی های بسیار عمیق از منگنه جراحی استفاده می شود. منگنه های جراحی معمولا از فلزهای خاصی مانند تیتانیوم و فولاد ضد زنگ ساخته می شوند. تیتانیوم یکی از فلزهای خوبی است که با بافت و استخوان های بدن سازگاری زیادی دارد. همچنین منگنه های جراحی پلاستیکی نیز وجود دارند. این منگنه ها برای بیمارانی استفاده می شوند که بدن آنها به فلزات حساسیت دارند.
چگونه از منگنه های جراحی مراقبت کنیم؟
منگنه های جراحی برای پیشگیری از خونریزی در بریدگی های بزرگ بهتر از بخیه های معمولی هستند. منگنه جراحی معمولا بین چند روز تا چند هفته در محل آسیب دیده باقی می ماند. برای کشیدن منگنه های جراحی حتما باید به پزشک مراجعه کنید. برداشتن منگنه های جراحی درد زیادی ندارد و فقط ممکن است کمی سوزش در ناحیه بخیه شده را احساس کنید. نحوه مراقبت از منگنه های جراحی تقریبا مانند مراقبت از بخیه های معمولی است. از زخم هایی که دارای منگنه جراحی هستند می توانید به روش زیر مراقبت کنید:
- پس از قرار دادن منگنه ها، ناحیه را به مدت 24 تا 48 ساعت کاملاً خشک نگه دارید.
- اطراف محل منگنه را 1 تا 2 بار در روز بشویید. می توانید از آب خنک و صابون استفاده کنید.
- محل را با دستمال کاغذی تمیز خشک کنید. ناحیه را مالش ندهید. از استفاده مستقیم حوله روی منگنه ها خودداری کنید.
- هر بار که احساس می کنید پوست شما در محل بخیه مرطوب شده است، از یک باند تمیز و جدید برای پوشاندن زخم استفاده کنید.
در صورت مشاهده ترشحات سبز، زرد یا قهوه ای از محل بخیه حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. زیرا این ترشحات نشان دهنده عفونت محل بخیه هستند. همچنین در صورت احساس درد، خارش، التهاب و بوی بد حتما پزشک را در جریان قرار دهید. برای کاهش درد در محل زخم می توانید از داروهای ضد درد مانند استامینوفن استفاده کنید. فعالیت های خود را به حداقل برسانید. زیرا این کار از باز شدن مجدد زخم پیشگیری می کند.
مراقب علائم عفونت بخیه ها باشید.
به طور کلی مراقبت از بخیه ها در بهبود سریع تر زخم و نماندن جای اسکار بسیار مهم است. پزشک در هنگام بخیه زدن به شما توضیح می دهد که چه هنگام برای بررسی روند بهبود زخم و برداشتن بخیه ها به مرکز درمانی مراجعه کنید. حتی هنگامی که به مراقبت از بخیه های خود ادامه می دهید، باز هم مراقب علائم عفونت باشید. مهمترین علائم عفونت عبارتند از:
- تب
- تورم
- افزایش درد
- بوی بد محل بخیه
- چرک یا خونریزی
- یک رگه قرمز از زخم که به سمت بالا حرکت می کند.
- قرمزی و التهاب اطراف زخم که دائم رو به وخامت می رود.
در صورت مشاهده علائم عفونت بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. این عفونت می تواند به سرعت در بدن شما گسترش پیدا کند، بنابراین باید در اسرع وقت تحت درمان قرار بگیرید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
مراقبت از بخیه ها در بهبود هر چه سریع تر زخم یا بریدگی بدن تاثیر بسیار زیادی دارد. همچنین مراقبت مناسب از محل بخیه در پیشگیری از عفونت به شما کمک می کند. بنابراین نسبت به مشاهده هر گونه علائم عفونت کاملا هوشیار باشید. در صورت مشاهده علائم زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:
- شکافته شدن زخم
- تب بالای 38.3 درجه سانتیگراد.
- پاره شدن بخیه ها یا بیرون آمدن منگنه های جراحی
- دردی که حتی پس از مصرف داروی مسکن نیز از بین نمی رود.
- احساس بی حسی یا سوزن سوزن شدن در ناحیه زخم یا اطراف آن.
- خونریزی در محل آسیب که پس از 10 دقیقه فشار مستقیم متوقف نمی شود.
- مشاهده هر گونه قرمزی، درد یا خروج ترشحات زرد و سبز در اطراف محل بخیه شده که می تواند به معنای وجود عفونت باشد.
کشیدن بخیه ها
برخی از انواع بخیه خود به خود جذب بدن می شوند. در مورد انواع دیگر بخیه، باید به پزشک مراجعه کنید تا آنها را از بدن بیرون بکشد.
اینکه چه زمانی باید بخیه ها را بکشید، به نوع زخم و محل قرارگرفتن آن در بدن بستگی دارد. به عنوان مثال بخیه‌هایی که روی مفاصل مانند زانوها و آرنج‌ها قرار دارند باید مدت زمان بیشتری در ناحیه باقی بمانند.
بخیه زدن بر روی یک بریدگی بسیار سخت تر از بیرون آوردن بخیه است. پزشک یا پرستار بخیه را از محل گره می‌برد و سپس نخ را بیرون می‌کشد. ممکن است در این هنگام در پوست خود کمی احساس کشیدگی کنید، اما معمولا دردناک نیست. کشیدن بخیه ها نسبت به زدن بخیه ها به زمان بسیار کمتری نیاز دارد.
جای زخم بعد از کشیدن بخیه ها
اندازه، عمق بریدگی، میزان مراقبت و حتی رنگ پوست افراد از عوامل مهمی هستند که می توانند در باقی ماندن جای بخیه ها بر روی پوست تاثیر بگذارند. ممکن است شما نیز نگران باقی ماندن جای زخم پس از کشیدن بخیه هایتان باشید. اسکار زخم به خصوص بر روی پوست دست و صورت احساس ناخوشایندی را در افراد ایجاد می کند. اما با این حال راهکارهای مختلفی وجود دارد که به شما کمک می کند تا احتمال باقی ماندن جای زخم در محل بخیه ها را به حداقل برسانید.
عصاره پیاز. پزشک ممکن است استفاده از کرم های حاوی عصاره پیاز را به شما توصیه کند.
ماساژ. با استفاده از انگشتان دست جای زخم را به صورت دایره ای با فشار ملایم ماساژ دهید. این کار می تواند به نرم و صاف شدن سریعتر جای زخم شما کمک کند.
ژل سیلیکون. اگر حداقل 12 ساعت در روز از محصولات حاوی سیلیکون استفاده کنید، ممکن است به نرم شدن جای زخم و بهبود رنگ کمک کنند. با این حال، قبل از انجام این کار با پزشک خود صحبت کنید.
محافظت در برابر نور خورشید. از خود در برابر آفتاب محافظت کنید. محل بخیه حداقل تا 6 ماه در برابر نور خورشید آسیب پذیر است. نور خورشید می تواند باعث تغییر رنگ محل بخیه ها شود. تا آنجایی که می توانید با کلاه یا لباس مناسب از منزل خارج شوید. برای کاهش تیرگی جای زخم از ضد آفتاب استفاده کنید. برای شروع ضد آفتاب باید حداقل دو هفته از بهبود زخم بگذرد.
