التهاب تیروئید

تیروئیدیت یا التهاب تیروئید تورم یا التهاب غده تیروئید است. تیروئیدیت، باعث می شود سطح هورمون های تیروئید غیرمعمول (زیاد یا پایین) باشد. تیروئید غده پروانه ای است که در گردن قرار دارد. هورمون های غده تیروئید رشد و سوخت و ساز بدن را کنترل می کند.

انواع تیروئیدیت

انواع مختلفی از تیروئیدیت وجود دارد که عبارتند از:

تیروئیدیت تحت حاد

تورم دردناک غده تیروئید است که توسط عفونت ویروسی مانند اوریون یا آنفولانزا ایجاد می شود. این بیماری بیشتر در زنان 20 تا 50 ساله دیده می شود. معمولاً باعث ایجاد تب و درد در گردن، فک یا گوش می شود. غده تیروئید همچنین می تواند هورمون تیروئیدی زیادی را وارد جریان خون (تیروتوکسیکوز) کند. تیروتوکسیکوز منجر به علائم پرکاری تیروئید مانند اضطراب، بی خوابی و تپش قلب می شود.

علائم تیروئیدیت تحت حاد

 علائم غالباً هفته ها یا ماه ها ادامه دارند.اما اگر علائم شدید باشد، تورم تیروئید یک طرفه است. در این حالت فرد احساس تب و ناخوشایندی می کند که ممکن است تیروئیدیت عفونی شده باشد.تپش قلب و لرزش های مرتبط با تیروتوکسیکوز را می توان با بتا بلاکر ها درمان کرد.

درمان تیروئیدیت تحت حاد

برای تسکین هرگونه درد، مسکن مصرف کنید. اگر داروها مؤثر نباشند، می تواند استروئیدها (داروی ضد التهابی) تجویز شوند.گاهی اوقات ممکن است بیماری برگردد یا سطح هورمون تیروئید به طور مداوم پایین باشد. در این صورت به درمان های طولانی مدت هورمون درمانی نیاز دارید.

مطالعه بیشتر: تیروئیدیت لنفوسیتی و انواع آن

تیروئیدیت پس از زایمان

این تیروئیدیت در زنان مبتلا به دیابت نوع 1، آنتی بادی  تیروئید مثبت و سابقه تیروئیدیت وجود دارد.

در این تیروئیدیت، سیستم دفاعی بدن پس از زایمان با حمله به تیروئید باعث افزایش هورمون می شود. افزایش هورمون، پرکاری تیروئید را به دنبال دارد. بعد از گذشت چند هفته غده از هورمون تخلیه شده و منجر به کاهش سطح هورمون تیروئید می شود.با این حال، هر زن مبتلا به تیروئیدیت پس از زایمان هر دو مرحله را ندارد.

درمان تیروئیدیت پس از زایمان

اگر کاهش هورمون باعث بروز علائم شود، شاید به هورمون تیروئید نیاز باشد.اگر پرکاری تیروئید باعث بروز علائم شود، می توان مسدود کننده های بتا برای شما تجویز شوند.

پیش آگهی تیروئیدیت پس از زایمان

در بیشتر زنان، عملکرد تیروئید در طی یک سال بعد از زایمان به حالت عادی برمی گردد .

مطالعه بیشتر: تیروئیدیت پس از زایمان

تیروئیدیت خاموش (بدون درد)

تیروئیدیت خاموش بسیار شبیه تیروئیدیت پس از زایمان است، اما در زنان و مردان رخ می دهد و به زایمان ارتباطی ندارد. در تیروئیدیت پس از زایمان، گاهی مرحله ای از تیروتوکسیکوز هست که باعث علائم پرکاری تیروئید می شود.

تیروئیدیت ناشی از دارو ها

برخی از دارو ها می توانند به تیروئید آسیب رسانده و باعث بروز علائم پرکاری یا کم کاری تیروئید شوند. برخی از نمونه های دارو ها عبارتند از:

• اینترفرون (درمان سرطان)
• آمیودارون (درمان مشکلات ضربان قلب)
• لیتیوم ( درمان اختلال دو قطبی)

درمان تیروئیدیت ناشی از دارو ها

علائم معمولاً کوتاه مدت بوده ممکن است بعد از قطع مصرف دارو بهتر شود. نباید دارو های تجویز شده رابدون مشورت با پزشک قطع کرد  تیروئیدیت ناشی از دارو می تواند باعث ایجاد درد در اطراف تیروئید شود.

تیروئیدیت ناشی از پرتو درمانی

غده تیروئید گاهی در اثر رادیو تراپی یا درمان با ید رادیواکتیو که برای پرکاری تیروئید انجام می شود، آسیب ببیند.تیروئیدیت ناشی از پرتو درمانی می تواند منجر به علائم پرکاری تیروئید و یا کم کاری تیروئید شود. سطح پایین هورمون تیروئید معمولاً دائمی است، بنابراین احتمال دارد شما به هورمون درمانی نیاز داشته باشید.

مطالعه بیشتر: ید درمانی و عوارض آن

تیروئیدیت حاد یا عفونی

تیروئیدیت حاد یا عفونی معمولاً توسط یک عفونت باکتریایی ایجاد می شود، بسیار نادر است.

علائم تیروئیدیت حاد

یا عفونی ممکن است شامل گلو درد، احساس ناخوشایندی، تورم غده تیروئید و علائم پرکاری یا کم کاری تیروئید باشد.علائم معمولاً هنگام درمان عفونت با آنتی بیوتیک ها بهتر می شوند. درد تیروئید را می توان با مسکن های بدون نسخه کنترل کرد.

تشخیص تیروئیدیت حاد

اگر علائم شدید و یا تورم تیروئید یک طرفه باشد، شاید برای بررسی سایر مشکلات به اسکن سونوگرافی تیروئید نیاز داشته باشد.کودکان معمولاً برای از بین بردن قسمت غیر طبیعی تیروئید به یک عمل جراحی نیاز دارند.

مطالعه بیشتر: روغن های ضروری برای تیروئید

تیروئیدیت هاشیموتو

تیروئیدیت هاشیموتو در اثر حمله سیستم دفاعی بدن به غده تیروئید ایجاد شده و باعث تورم و آسیب می شود.در اثر اختلال تیروئید، هورمون های تیروئید به اندازه کافی ترشح نمی شود. در این صورت باعث بروز علائم کم کاری تیروئید مانند خستگی، افزایش وزن و خشکی پوست می شود.تیروئید متورم ممکن است باعث ایجاد گواتر در گلو شما شود.

تیروئیدیت هاشیموتو چون بسیار کند پیش می رود، ممکن است ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد تا بیماری تشخیص داده شود.التهاب ناشی از بیماری هاشیموتو، که به عنوان تیروئیدیت لنفوسیتی مزمن نیز شناخته می شود، غالباً منجر به کم کاری تیروئید می شود.بیماری هاشیموتو شایع ترین علت کم کاری تیروئید است.

شیوع تیروئیدیت هاشیموتو

بیماری هاشیموتو در درجه اول بیشتر در زنان میانسال (30 تا 50 سال) دیده می شود اما ممکن است در مردان و زنان دیگر و کودکان هم رخ دهد.

علائم تیروئیدیت هاشیموتو

در مراحل اول بیماری هاشیموتو شاید هیچ علامتی بروز ندهد، یا تورم در قسمت جلوی گلو شم (گواتر) ایجاد شود. بیماری هاشیموتو به طور معمول با گذشت سال ها به کندی پیشرفت می کند و باعث آسیب مزمن تیروئید و افت سطح هورمون تیروئید در خون می شود.

علائم تیروئیدیت هاشیموتو عمدتا نشانه های کم کاری تیروئید هستند که عبارتند از:

• خستگی و کندی
• افزایش حساسیت به سرماخوردگی
• یبوست
• پوست کم رنگ و خشک
• صورت پفی
• ناخن های شکننده
• ریزش مو
• بزرگ کردن زبان
• افزایش وزن غیر قابل توضیح
• درد عضلانی، حساسیت و سفتی
• درد مفاصل و سفتی
• ضعف عضلانی
• خونریزی بیش از حد یا طولانی قاعدگی
• افسردگی
• افت حافظه

زمان مراجعه به پزشک

• خستگی بدون هیچ دلیل مشخص
• خشکی پوست
• صورت کم رنگ و پف دار
• یبوست

علت تیروئیدیت هاشیموتو

بیماری هاشیموتو، نوعی اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم دفاعی بدن آنتی بادی هایی ایجاد می کند که به غده تیروئید آسیب می رساند.مشخص نیست چه عواملی باعث حمله سیستم دفاعی بدن به غده تیروئید می شود.

عوامل خطر تیروئیدیت هاشیموتو

عوامل خطری که ممکن است احتمال ابتلا به بیماری هاشیموتو را افزایش دهند عبارتند از:

جنسیت: زنان به احتمال زیاد بیشتر به بیماری هاشیموتو مبتلا می شوند.

سن: بیماری هاشیموتو در هر سنی ممکن است ایجاد شود اما احتمال بروز آن در سنین میانسالی بیشتر است.

وراثت: اگر شما سابقه بیماری تیروئیدیت یا سایر بیماری های خود ایمنی را در خانواده دارید، در معرض خطر ابتلا به بیماری هاشیموتو هستید.

سایر بیماری های خود ایمنی: ابتلا به بیماری خود ایمنی دیگری مانند آرتریت روماتوئید، دیابت نوع 1 یا لوپوس، خطر ابتلا به بیماری هاشیموتو را افزایش می دهد.

قرار گرفتن در معرض تابش: افرادی که در معرض تابش بیش از حد پرتوهای محیطی قرار دارند بیشتر مستعد ابتلا به بیماری هاشیموتو هستند.

عوارض تیروئیدیت هاشیموتو

در صورت عدم درمان بیماری، کم کاری تیروئید ناشی از بیماری هاشیموتو می تواند منجر به تعدادی از مشکلات سلامتی شود:

گواتر

تحریک مداوم تیروئید برای ترشح هورمون ممکن است باعث بزرگ شدن آن شود، شرایطی که به آن، گواتر گفته می شود. کم کاری تیروئید، یکی از شایع ترین علل گواتر است.

مشکلات قلبی

بیماری هاشیموتو ممکن است با افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی همراه باشد.

مشکلات بهداشت روان

افسردگی ممکن است در اوایل بیماری هاشیموتو رخ دهد و با گذشت زمان شدیدتر شود. بیماری هاشیموتو می تواند باعث کاهش میل جنسی در مردان و زنان کاهش و کندی عملکرد ذهنی شود.

میکزادما

Myxedema این وضعیت نادر و خطرناک می تواند به دلیل کم کاری تیروئید طولانی مدت ایجاد شود.علائم و نشانه های آن شامل خواب آلودگی و به دنبال آن بی حالی است.میکزادما ممکن است با قرار گرفتن در معرض سرما، آرام بخش ها، عفونت یا سایر استرس، باعث اغما شود.

نقائص مادرزادی

نوزادانی که به دلیل بیماری هاشیموتو در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید درمان نشده به دنیا می آیند، خطر ابتلا به نقص هنگام تولد مانند شکاف کام را دارند.همچنین ارتباطی بین حاملگی های کم کاری تیروئید و مشکلات قلبی، مغزی و کلیوی در نوزادان وجود دارد. اگر قصد بارداری دارید یا در اوایل بارداری هستید، حتما سطح تیروئید خون را بررسی کنید.

مطالعه بیشتر: رژیم غذایی تیروئیدیت هاشیموتو

تشخیص تیروئیدیت هاشیموتو

به طور کلی، اگر بیش از حد احساس خستگی می کنید، پوست خشک، یبوست و صدای خشن دارید امکان دارد مشکلات تیروئید یا گواتر داشته باشید.

تشخیص بیماری هاشیموتو بر اساس علائم و نتایج آزمایش خون شما می باشد که میزان هورمون تیروئید و هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) اندازه گیری می شود. آزمایش خون برای تشخیص تیروئیدیت شامل موارد زیر است:

آزمایش هورمون:

آزمایش خون می تواند میزان هورمون های تولید شده توسط غدد تیروئید و هیپوفیز شما را تعیین کند.اگر تیروئید شما کم کار باشد، سطح هورمون تیروئید کم و سطح TSH بالا می شود.

آزمایش آنتی بادی:

از آنجا که بیماری هاشیموتو یک اختلال خود ایمنی است، علت آن تولید پادتن های غیر طبیعی است.آزمایش خون ممکن است وجود آنتی بادی ها را تایید کند .

تست حساس TSH:

با استفاده از تست حساسTSH، پزشکتان می تواند اختلالات تیروئید را خیلی زودتر از قبل از بروز علائم تشخیص دهند.از آنجا که آزمایش TSH بهترین آزمایش غربالگری است، احتمالاً پزشکتان ابتدا TSH را بررسی کرده و در صورت لزوم آزمایش هورمون تیروئید را توصیه می کند.

درمان تیروئیدیت هاشیموتو

درمان بیماری هاشیموتو ممکن است شامل پیگیری معاینات و نظارت و استفاده از داروها باشد.اگر علائمی برای کمبود هورمون نداشته باشید و تیروئید به طور عادی کار کند، پزشک ممکن است پیگیری و کنترل علائم را پیشنهاد کند. در صورتی که برای درمان به دارو احتیاج داشته باشید، احتمال دارد که تا آخر عمر مجبور باشید دارو مصرف کنید.

هورمون های مصنوعی

اگر بیماری هاشیموتو باعث کمبود هورمون تیروئید شود، ممکن است به هورمون درمانی نیاز داشته باشید.

• هورمون درمانی معمولاً شامل استفاده روزانه از هورمون مصنوعی است.
• داروی خوراکی سطح هورمون را به حد طبیعی می رساند و علائم کم کاری تیروئید را برطرف می کند.

نظارت بر میزان هورمون

برای تعیین دوز مناسب هورمون، پزشک سطح  TSHرا پس از شش تا هشت هفته درمان می کند. پس از تعیین میزان دارو، پزشک هر سال سطح  TSHرا برای تعیین دوز دارو بررسی می کند.

در صورت ابتلا به بیماری عروق کرونر یا کم کاری تیروئید شدید، پزشک دارو را با مقدار کمتری شروع کرده و به تدریج افزایش می دهد.

عوارض هورمون های مصنوعی

هورمون مصنوعی باعث ایجاد عوارض جانبی در دوز مناسب نمی شود و نسبتاً ارزان است. اگر مارک دارو را عوض می کنید، به پزشک اطلاع دهید تا دوز دارو را برای شما مشخص کند. از مصرف دوز اضافی خودداری کرده و مصرف دارو را متوقف نکنید. چون احتمال دارد علائم به تدریج برگردد.

برخی داروها، مکمل ها و برخی از مواد غذایی ممکن است بر توانایی شما در جذب دارو تأثیر بگذارند. اما، مصرف آن چهار ساعت قبل یا بعد از سایر داروها می تواند مشکل را برطرف کند.

در صورت مصرف موارد زیر همزمان با استفاده هورمون مصنوعی با پزشک مشورت کنید:

• مکمل های آهن و مولتی ویتامین هایی که حاوی آهن
• کلستیرامین (Prevalite) دارو کاهش دهنده سطح کلسترول خون
• هیدروکسید آلومینیوم
• سوکرالفات
• مکمل های کلسیم

آمادگی برای مراجعه به پزشک

آنچه شما می توانید قبل از مراجعه به پزشک انجام دهید، عبارتند از:

• علائمی را که تجربه کرده اید بنویسید. در مورد تغییرات ظاهری بدن خودتان اگر علائمی مشاهده کرده اید، مثل افزایش وزن و یا تفاوت در پوست، را یادداشت کنید.
• اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله هرگونه تغییر در چرخه قاعدگی و تغییرات میل جنسی خود را بنویسید.
• لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی را که مصرف کرده اید همراه با دوز مصرفی و مدت زمان مصرف آنها را یادداشت کنید.

در مورد بیماری هاشیموتو، برخی از سؤالات اساسی که باید از پزشک بپرسید، عبارتند از:

• محتمل ترین علایم من کدامند؟
• به چه آزمایشاتی نیاز دارم؟
• آیا این شرایط احتمالاً موقت یا مداوم هستند؟
• چه درمانی را پیشنهاد می کنید؟
• چه مدت به مصرف دارو نیاز دارم؟
• آیا درمان و وضعیت بیماری من عوارض جانبی دارند؟
• آیا نیاز به تغییر رژیم غذایی دارم؟
• شرایط پزشکی دیگری دارم. چگونه می توانم به بهترین شکل شرایط را با هم مدیریت کنم؟

احتمالاً پزشکتان از شما می پرسد که برخی آنها عبارتند از:

• علائم شما چیست و چه زمانی متوجه آنها شدید؟
• علائم شما با گذشت زمان چگونه تغییر کرده است؟
• آیا تغییراتی در سطح انرژی یا خلق و خوی خود مشاهده کرده اید؟
• آیا صدای شما تغییر کرده است؟
• آیا عادات روده شما تغییر کرده است؟
• درد عضلانی یا مفاصل دارید؟
• آیا تغییری در حساسیت به سرما مشاهده کرده اید؟
• آیا علاقه شما به رابطه جنسی کاهش یافته است؟ اگر زن هستید، آیا چرخه قاعدگی شما تغییر کرده است؟
• آیا بیماری تیروئید در بین اعضای خانواده شما سابقه دارد؟