شیردهی بعد از سزارین یکی از رایج ترین نگرانی های مادران سزارینی است. این نگرانی طبیعی بوده و شیردهی بعد از سزارین کاملا امکان پذیر می باشد. اگرچه ممکن است چالش هایی داشته باشد، اکثر خانم هایی که مایل به شیردهی هستند می توانند پس از سزارین با موفقیت این کار را انجام دهند.
در بیشتر موارد، به زودی پس از سزارین می توانید شیردادن به نوزاد خود را شروع کنید. حتی گاهی اوقات ممکن است خانم ها در اتاق عمل، شیردهی خود را شروع کنند. شاید شنیده باشید که خانم ها می توانند با شیردهی در اولین ساعت پس از تولد می توانند شانس موفقیت در شیردهی خود را افزایش دهند. از آنجا که سزارین یک جراحی بزرگی محسوب می شود، منطقی است که زنان نگران توانایی خود در شیردهی در همان ساعت اول جراحی باشند. در این مقاله از پزشکت، به تمام جنبههای شیردهی پس از سزارین، از زمان شروع تولید شیر تا راهکارهای افزایش آن و بهترین پوزیشنهای شیردهی، پرداختهایم تا به شما کمک کنیم تجربهای موفق و آرام داشته باشید. برای اطلاعات بیشتر مقاله “ترکیبات شیر مادر” را مطالعه کنید.
اگر بعد از سزارین در شیردهی مشکل دارید، همین حالا با ماما یا متخصص زنان پزشکت مشاوره بگیرید.

چند روز بعد از سزارین شیر می آید؟
تولید شیر مادر معمولاً بین 2 تا 5 روز پس از زایمان (چه طبیعی و چه سزارین) آغاز می شود. با این حال، در زایمان سزارین ممکن است به دلیل استرس جراحی، بیهوشی یا تأخیر در تماس پوستی با نوزاد، تولید شیر کمی دیرتر شروع شود. در روزهای ابتدایی، بدن مادر آغوز تولید می کند که مایعی غلیظ، مغذی و پر از آنتی بادی است و نیاز های اولیه نوزاد را تأمین می کند. سؤالی درباره شیردهی بعد از سزارین دارید؟ ماماهای پزشکت آماده پاسخگویی آنلاین به شما هستند.
علت دیر آمدن شیر بعد از سزارین
- تأثیر هورمونی: جراحی سزارین ممکن است ترشح هورمون های مرتبط با شیردهی (مانند اکسی توسین و پرولاکتین) را به تأخیر بیندازد.
- بیهوشی یا دارو ها: بیهوشی عمومی یا دارو های مسکن می توانند موقتاً بر تولید شیر تأثیر بگذارند.
- عدم تماس پوستی زودهنگام: جدایی مادر و نوزاد به دلیل بستری شدن نوزاد در NICU یا شرایط خاص بیمارستان می تواند شروع شیردهی را به تعویق بیندازد.
- استرس و خستگی: استرس ناشی از جراحی و بهبودی می تواند بر تولید شیر اثر منفی بگذارد.
نشانه های شروع تولید شیر
- احساس پر شدن و سنگینی در سینه ها
- ترشح قطره ای شیر یا آغوز از نوک سینه
- تغییر رنگ شیر از زرد غلیظ (آغوز) به سفید و رقیق تر
- احساس گرما یا سوزش در سینه ها هنگام تولید شیر
چگونه چربی شیر مادر را افزایش دهیم؟ برای مطالعه روی لینک کلیک کنید.

مشکلات شایع شیردهی بعد از سزارین
شیر دادن بعد از سزارین ممکن است با موانعی همراه باشد، اما با آگاهی و برنامه ریزی می توان این چالش ها را مدیریت کرد. برخی از شایع ترین مشکلات شیردهی بعد از سزارین، عبارتند از:

بیش از ۱۱۲ پزشک آنلاین و آماده پاسخگویی
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان و متخصصان زنان و زایمان
بستری شدن نوزاد و تأخیر در تماس پوستی
اگر نوزاد بعد از تولد به دلایل پزشکی در بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU) بستری شود، تماس پوستی زودهنگام ممکن است به تأخیر بیفتد. برای رفع این مشکل:
- از بیمارستان بخواهید امکان تماس پوستی در اولین فرصت را فراهم کند.
- از پمپ شیردوش برای تحریک تولید شیر در ساعات اولیه استفاده کنید.
تأثیر داروها و بیهوشی بر شیردهی
داروهای مسکن و بیهوشی معمولاً ایمن هستند، اما مقدار کمی از آن ها ممکن است به شیر مادر منتقل شود. بیهوشی عمومی نسبت به بی حسی منطقه ای (مانند اپیدورال) تأثیر بیشتری بر شیردهی دارد. برای اطمینان:
- با پزشک یا ماما درباره دارو های مصرفی مشورت کنید.
- از داروهای سازگار با شیردهی استفاده کنید.
درد و وضعیت بخیه ها
درد ناشی از بخیه های سزارین می تواند شیردهی را دشوار کند. برای کاهش ناراحتی:
- از بالش شیردهی برای حمایت از بدن و کاهش فشار روی بخیه ها استفاده کنید.
- داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک را طبق دستور مصرف کنید.
تأخیر در تولید شیر و استرس
بررسی نشان داده اند که سزارین ممکن است شروع تولید شیر بالغ را به تأخیر بیندازد. در طی روزهای اول پس از تولد، بدن مادر شیر آغوز تولید می کند. آغوز اولین شیر کودک است. حجم آغوز کم است اما پر از آنتی بادی و محافظت های دیگر برای کودک می باشد. حدود 2 تا 5 روز پس از تولد، شیر مادر افزایش پیدا می کند. تبدیل شیر آغوز به شیربالغ در زنانی که عمل سزارین انجام داده اند ممکن است چند روز به تأخیر بیفتد، اما در نهایت این تغییر صورت می گیرد. برای مدیریت استرس محیطی آرام برای شیردهی ایجاد کنید و از حمایت عاطفی خانواده یا مشاوران شیردهی بهره ببرید.
احساسات
زایمان تجربه ای است که منجر به بروز احساسات شدیدتری می شود. احساس ناراحتی و درد در روزهای پس از تولد طبیعی است. این احساسات عاطفی که به عنوان افسردگی پس از زایمان شناخته می شود، به دلیل تغییر سطح هورمون ها و همچنین تغییر در هویتی است که هنگام والدین شدن تجربه می کنید.
اگر بعد از سزارین، علائم شما شدیدتر شود ممکن است احساس گناه یا اضطراب کنید. در این شرایط مشکلات ناشی از شیردهی می تواند وضعیت را بدتر کند. احساس خود را با دیگران به اشتراک بگذارید. اگر در بروز احساسات خود واقعا مشکل دارید و نمی توانید به تنهایی آن را مدیریت کنید، از تماس با پزشک یا ماما دریغ نکنید.
برای مطالعه بیشتر “شایع ترین مشکلات شیردهی و راهکارهای آن” را مطالعه کنید.

بهترین پوزیشن ها برای شیردهی بعد از سزارین
موقعیت های سنتی شیردهی مانند نگهداری گهواره ممکن است در هفته های اولیه بعد از شیردهی زیاد مناسب نباشد. انتخاب پوزیشن مناسب برای شیر دادن بعد از سزارین به کاهش فشار روی بخیه ها و راحتی مادر کمک می کند. در ادامه، چند پوزیشن مناسب و نحوه شیر دادن به نوزاد بعد از سزارین معرفی شده است:
شیردهی در حالت خوابیده به پهلو
چگونه انجام دهید؟ به پهلو دراز بکشید و نوزاد را روبهروی خود قرار دهید (شکم به شکم). سر نوزاد را نزدیک سینه قرار دهید و از بالش برای حمایت از بدن خود استفاده کنید.
این پوزیشن فشار روی بخیه ها را کاهش می دهد و برای شیردهی شبانه مناسب است.
شیردهی در وضعیت بغل یا کراس کرادل (Cross Cradle)
چگونه انجام دهید؟ نوزاد را زیر بازوی خود (مانند یک توپ راگبی) نگه دارید، بهطوری که شکم او رو به بدن شما باشد. با دست دیگر سر نوزاد را هدایت کنید تا به سینه بچسبد.
این روش به مادر کنترل بیشتری می دهد و از تماس با بخیه ها جلوگیری می کند.
شیردهی با بالش مخصوص مادران سزارینی
چگونه انجام دهید؟ از بالش شیردهی یا چند بالش معمولی برای حمایت از نوزاد و بدن خود استفاده کنید تا فشار روی شکم کاهش یابد.
این روش راحتی بیشتری فراهم می کند و به بهبود وضعیت بدن کمک می کند.
برای اطلاعات بیشتر درباره “راهکارهای افزایش شیر مادر“ روی لینک کلیک کنید.

راهکار های افزایش شیر بعد از سزارین
برای افزایش میزان شیردهی بعد از سزارین باید شیردهی را در طول روز ادامه دهید. علاوه بر آن، رعایت راهکارهای زیر می تواند تاثیر زیادی در روند افزایش شیردهی بعد از سزارین داشته باشد:
- تماس پوست به پوست مادر و نوزاد: تماس پوستی زودهنگام (ترجیحاً در ساعت اول تولد) باعث تحریک هورمون های شیردهی و تقویت پیوند عاطفی می شود. حتی اگر تماس اولیه ممکن نباشد، در اولین فرصت این کار را انجام دهید.
- تغذیه مناسب و مایعات کافی: رژیم غذایی متعادل شامل پروتئین، میوهها، سبزیجات و غلات کامل مصرف کنید. روزانه حداقل 8 تا 10 لیوان آب بنوشید تا هیدراته بمانید.
- استفاده از پمپ شیر در ساعات اولیه: اگر نوزاد نمیتواند مستقیماً شیر بخورد، از پمپ شیردوش هر 2 تا 3 ساعت استفاده کنید تا تولید شیر تحریک شود. پمپاژ دستی نیز در روزهای اول بسیار مؤثر است.
آرامش، خواب کافی و کاهش استرس: استراحت کافی داشته باشید و از دیگران برای کمک در امور خانه کمک بگیرید. تکنیکهایی مانند تنفس عمیق یا مدیتیشن را امتحان کنید.
اگر کودک به طور طبیعی شیر نمی خورد، یا مادر هنوز نمی تواند شیر کافی برای او تهیه کند، تکنیکی به نام پمپاژ دست می تواند راهکار مفیدی برای زنان شیرده باشد. تحقیقات نشان داده است که پمپاژ دست می تواند میزان شیر مادر را در یک جلسه افزایش دهد. کل مراحل حدود 25 تا 30 دقیقه طول می کشد. برای پمپاژ دست، زنان می توانند این مراحل ساده را دنبال کنند:
- سینه های خود را ماساژ دهید. هنگام پمپاژ، از انگشتان اشاره و شست خود استفاده کرده و نوک سینه های خود را برای چند ثانیه فشاردهید و بعد آن را رها کنید از روش فشرده سازی برای هر دو سینه استفاده کنید تا جریان شیر شما بیشتر شود.
- دوباره سینه های خود را ماساژ دهید و این کار را چند بار تکرار کنید.
در نهایت اگر نمی توانید به تنهایی مشکلات شیردهی را حل کنید، بهتر است از یک مشاور کمک بگیرید. برای افزایش شیر و رفع مشکلات شیردهی بعد از سزارین، کافیست همین حالا با پزشک مشورت کنید.
مشاوره پزشکی با بهترین متخصصان زنان و زایمان در پزشکت
برنامهریزی برای شروع شیردهی پس از سزارین
برای موفقیت در شیردهی، برنامهریزی قبل و بعد از زایمان ضروری است.
نکات قبل از ترخیص از بیمارستان
- از سیاستهای بیمارستان درباره شیردهی در اتاق عمل یا تماس پوستی زودهنگام سؤال کنید.
- درخواست کنید که یک مشاور شیردهی یا ماما در ساعات اولیه به شما کمک کند.
- اگر نوزاد در NICU است، از پمپ شیردوش بیمارستان استفاده کنید.
نحوه گرفتن پوزیشن درست در خانه
- محیطی آرام و راحت برای شیردهی ایجاد کنید.
- از بالشهای حمایتی برای راحتی بیشتر استفاده کنید.
- پوزیشنهای مختلف را امتحان کنید تا مناسبترین را پیدا کنید.
مشورت با مشاور شیردهی یا ماما
یک مشاور شیردهی میتواند به شما در رفع مشکلات احتمالی مانند چسبیدن نادرست نوزاد به سینه یا کم بودن شیر کمک کند. در اپلیکیشن پزشکت میتوانید بهصورت آنلاین با مشاوران شیردهی ارتباط برقرار کنید.
مطمئن شدن از زمان شیردهی بعد از سزارین می تواند در برنامه ریزی برای شیردهی مناسب باشد. اگر مطمئن هستید که باید سزارین شوید بهتر است قبل از زایمان خود برای دوران شیردهی برنامه ریزی لازم را انجام دهید تا مطمئن شوید که پس از به دنیا آمدن کودک می توانید در اولین فرصت شیردهی را شروع کنید.
بهتر است قبل از مراجعه به بیمارستان برای زایمان از قوانین و سیاست های آنجا اطلاعات لازم را کسب کنید. به عنوان مثال، آیا با فرض سالم بودن مادر و نوزاد، بیمارستان شما اجازه می دهد در اتاق عمل شیردهی کنید؟ آیا اگر کودک شما نتواند فوراً روی پستان شما بیاورد آیا بیمارستان پمپ برای شما فراهم می کند؟
داشتن یک مددکار شیردهی در همان ساعات اولیه می تواند در طی یکی دو ساعت اول بعد از عمل سزارین بسیار مفید باشد. برای همین مطمئن شوید آیا بیمارستان اجازه می دهد در ساعات اولیه زایمان همراه پیش شما بماند.
در دوران نقاهت، ممکن است برای قرار دادن کودک روی سینه و شیردهی مناسب نیاز به کمک داشته باشید. یک مشاور شیردهی همچنین می تواند برای شما در اولویت قرار دادن شیردهی زود هنگام به شما کمک کند.
مزایای شیردهی بعد از سزارین
شیردهی نهتنها برای نوزاد، بلکه برای مادر نیز فواید بسیاری دارد:
بهبود سریعتر زخم و کاهش خونریزی
شیردهی باعث ترشح هورمون اکسیتوسین میشود که به انقباض رحم و کاهش خونریزی پس از زایمان کمک میکند.
ارتباط عاطفی مادر و نوزاد
تماس پوستی و شیردهی پیوند عاطفی عمیقی بین مادر و نوزاد ایجاد میکند.
تقویت سیستم ایمنی نوزاد
شیر مادر، بهویژه آغوز، سرشار از آنتیبادیهایی است که سیستم ایمنی نوزاد را تقویت میکند.
شیر مادر به مرور زمان غلیظ تر و خامه ای تر می شود. چون با جریان و حرکت شیر از پستان به تدریج با چربی ترکیب می شود و غالباً به عنوان ماده مغذی شناخته می شود. بدن یک زن می تواند تولید شیر بالغ باکیفیت را برای ماه ها و حتی سال ها ادامه دهد. شیر مادر بعد از شش ماهگی هنوز بخش بزرگی از رژیم غذایی کودک را تشکیل می دهد. یک کودک هفت ماهه هنوز 93٪ کالری خودش را از شیر مادر دریافت می کند. حتی بین 11 تا 16 ماهگی، تقریبا نیمی از کالری روزانه وی از شیر مادر تامین می شود.
بعد از شش ماهگی در حالی که کودک شما تغذیه با مواد جامد را شروع می کند، ممکن است فکر کنید که او دیگر نیازی به شیر مادر ندارد؛ اما بهتر است بدانید، شیردهی پس از شش ماهگی فواید زیادی هم برای شما و هم کودک تان دارد. تغذیه با شیر مادر را می توان یک غذا و دارو محسوب کرد. سازمان جهانی بهداشت (WHO) شیردهی را به مدت دو سال و حتی بیش از آن را توصیه می کند.
چه زمانی باید به پزشک یا مشاور شیردهی مراجعه کنیم؟
اگر با مشکلات زیر مواجه شدید، حتماً با پزشک یا مشاور شیردهی مشورت کنید:
- عدم تولید شیر پس از 5 روز
- درد شدید در سینهها یا بخیه ها
- علائم عفونت مانند تب یا قرمزی در محل بخیه
- مشکلات چسبیدن نوزاد به سینه
- احساس افسردگی شدید یا اضطراب بیش از حد
برای مشاوره فوری، میتوانید از اپلیکیشن پزشکت استفاده کنید و با متخصصان زنان یا ماماها بهصورت آنلاین صحبت کنید.
جمع بندی
شیردهی پس از سزارین ممکن است چالشهایی داشته باشد، اما با آگاهی، برنامهریزی و حمایت مناسب، کاملاً قابل دستیابی است. تماس پوستی زودهنگام، انتخاب پوزیشنهای راحت، و مشورت با مشاوران شیردهی میتواند تجربهای موفق و لذتبخش برای شما و نوزادتان رقم بزند. اگر با مشکلاتی مانند تأخیر در تولید شیر یا درد مواجه هستید، نگران نباشید. در پزشکت میتوانید بهصورت آنلاین با ماما یا متخصص زنان مشورت کنید و راهکارهای مناسب را دریافت کنید. جهت دریافت ویزیت آنلاین با متخصص زنان و مامایی همین الان روی لینک کلیک کنید.