آمبولی ریه و سرطان خون

خطر آمبولی ریه در افراد مبتلا به سرطان خون بسیار زیاد است. اگر مبتلا به سرطان خون و یا اختلالات خونی هستید، احتمالا در معرض خطر ابتلا به آمبولی ریه هستید. آمبولی ریه، در اثر انسداد در شریان های ریه که معمولاً به دلیل لخته شدن خون ایجاد می شود. علائم آن می تواند بسیار متفاوت باشد. بسته به میزان درگیر شدن ریه و اندازه انسداد، ممکن است برخی از علائم و نشانه های رایج مانند موارد زیر را تجربه کنید:

• درد هنگام سرفه، غذا خوردن، خم شدن
• تنگی نفس ناگهانی که با تلاش بدتر می شود.
• درد قفسه سینه که ممکن است با تنفس عمیق بدتر شود.
• دردی که با ورزش بدتر می شود اما با استراحت کاملاً از بین نمی رود.
• سرفه، که ممکن است خلط خونی ایجاد کند.

مطالعه بیشتر: چگونه تشخیص دهیم که لخته خون داریم؟

در طول آمبولی ریه چه اتفاقی می افتد؟

در طول آمبولی ریه یا PE، معمول ترین حالت این است که یک لخته خون از طریق شریان ریوی از قلب به ریه ها پمپ شود. انشعاب های شریان ریوی برای رساندن خون به هر ریه و لخته های خون می توانند در نقاط مختلف مسیر، در عروقی که خون را به ریه ها هدایت می کنند، قرار گیرند. در شرایطی که یک لخته خون به اندازه کافی بزرگ باشد، ممکن است گیر کرده و به طور کامل یک رگ بزرگ را مسدود کند، که ممکن است خطرناک باشد. همچنین احتمال دارد لخته خون به قدری کوچک باشد که اساساً مورد توجه قرار نگیرد و باعث شود تنها یک قطعه کوچک از ریه تأثیرات آن را احساس کند.

آزمایش‌های مختلفی برای تشخیص آمبولی ریه ممکن است انجام شود، از جمله اسکن تهویه-پرفیوژن، سی‌تی اسکن با وضوح بالا، یا آنژیوگرافی ریه.

درمان آمبولی ریه به شدت و وسعت لخته بستگی دارد. اگر علائم شدید نباشد، ممکن است از رقیق‌ کننده‌ های خون استفاده شود و اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از ایجاد لخته‌ها انجام شود. برای لخته‌های بزرگ و شدید، ممکن است از داروهای لخته‌کننده مانند داروهایی که برای باز کردن رگ‌های قلب در طول حمله قلبی استفاده می‌شوند، استفاده شود.

مطالعه بیشتر: رفع لخته خون در ساق پا 

چرا بیماران مبتلا به سرطان در معرض خطر هستند؟

هنگامی که دانشمندان خطر ابتلا به PE را مطالعه می‌کنند، کل وضعیت بیماری را در نظر می‌گیرند که معمولاً فرد را برای ابتلا به آن تعیین می‌کند. به این معنا که PE یکی از چندین عوارضی است که وقتی فرد دچار لخته شدن می شود ممکن است رخ دهد. این وضعیت به عنوان ترومبو آمبولی وریدی یا VTE شناخته می‌شود.

در مقایسه با جمعیت عمومی، بروز VTE و PE در بیماران مبتلا به سرطان بیشتر است. احتمال ابتلا به ترومبوآمبولی وریدی، که شامل آمبولی ریوی و ترومبوز ورید عمقی است، در بیماران سرطانی حدود چهار برابر بیشتر است.

ترومبوز ورید عمقی یا DVT، به طور خاص به لخته‌های خونی اشاره دارد که در وریدهای عمقی، معمولاً در پاها تشکیل می‌شوند. اما ممکن است در جاهای دیگر نیز رخ دهند.

خطر تشکیل لخته های خونی

جدی‌ترین عارضه DVT زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از لخته جدا می‌شود. از طریق جریان خون به قلب و متعاقباً ریه‌ها می‌رود. حتی باعث انسدادی می‌شود که به PE معروف است. با این حال، می توانید بدون داشتن DVT یک PE داشته باشید.

به طور کلی، این لخته های خون ممکن است به دلایل مختلف در رگ های عمیق بدن شما ایجاد شوند، از جمله موارد زیر:

• آسیب به پوشش داخلی ورید
• هورمون درمانی یا قرص های ضد بارداری
• آسیب به ورید ناشی از عوامل فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیکی
• برخی از شرایط ارثی، به عنوان مثال، فاکتور V لیدن، که خطر لخته شدن خون را افزایش می دهد.
• شرایط خاصی که باعث می شود خون شما غلیظ تر یا احتمال لخته شدن آن بیشتر از حد طبیعی باشد.
• انجام عمل جراحی، تحمل یک آسیب جدی، داشتن یک بیماری یا شرایطی که باعث التهاب می شود. همچنین برخی از پاسخ های ایمنی
• بیماری یا وضعیتی که در آن جریان خون کند می شود. مانند بعد از عمل جراحی، یا در هنگام استراحت طولانی مدت در بستر، یا در طی یک پرواز طولانی در سفر.

مطالعه بیشتر: آمبولی ریه بعد از جراحی

لخته شدن و خونریزی در بیماران مبتلا به سرطان

لخته شدن خون در بیماران مبتلا به سرطان شایع است. بیماران سرطانی ممکن است به دلایل مختلفی از جمله سرطان، خود و همچنین درمان‌های مختلف سرطان در معرض خطر لخته شدن خون باشند. شیمی درمانی، پرتودرمانی و هورمون درمانی همگی ممکن است خطر لخته شدن خون را افزایش دهند.

ممکن است غیر منطقی به نظر برسد، اما اختلالات خونریزی نیز ممکن است در افراد مبتلا به سرطان خون شایع تر باشد. این را می توان به صورت زیر درک کرد: به طور کلی، زمانی که مشکلی در سیستم لخته شدن بدن وجود دارد، بسته به شرایط ممکن است فرد در معرض خطر خونریزی یا لخته شدن بیش از حد قرار بگیرد.

نقش داروی پیشگیری از لخته خون در مبتلایان به سرطان

در بیماران سرپایی مبتلا به سرطان، به ویژه آنهایی که در معرض خطر کم VTE هستند، مصرف داروهای معمولی برای پیشگیری از لخته شدن خون توصیه نمی شود. با این حال، به گفته گروه‌های متخصص، در افرادی که در معرض خطر بالاتر VTE هستند و در افرادی که داروهایی به نام سرکوب کننده ایمنی دریافت می‌کنند، می‌توان چنین داروهایی را برای پیشگیری از لخته در نظر گرفت.

استاندارد فعلی گزینه درمانی دارویی به نام هپارین با وزن مولکولی کم (LMWH) است که نیاز به تزریق دارد. سایر رقیق‌کننده‌های خون خوراکی جدیدتر در دسترس هستند، اما شواهد محدودی برای ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی وجود دارد که هنگام تغییر از LMWH به یکی از این عوامل خوراکی، از آنها استفاده کنند.

در یک مطالعه اخیر، هنگامی که یک انتخاب فرضی LMWH در مقابل یک داروی خوراکی با اثربخشی یکسان داده شد، اکثر بیماران مبتلا به سرطان به طور قابل درک، داروی خوراکی را انتخاب کردند. با این حال، کارشناسان می گویند که تصمیم به تغییر نیاز به بررسی دقیق تأثیر متقابل بین سرطان بیمار و دوره درمان، با بیماری های زمینه ای آنها دارد.

PE/VTE در بیماران مبتلا به سرطان خون خاص

بررسی های اولیه نشان می دهد که تومورهای جامد مانند سرطان سینه و سرطان ریه، به طور کلی، احتمال بیشتری برای افزایش خطر لخته شدن خون نسبت به سرطان های خون، که شامل لوسمی، لنفوم، و میلوما هستند، دارند. با این حال، مطالعات دیگری پس از مخالفت با این تصور انجام شده است، و ممکن است این مورد وجود داشته باشد که انواع سرطان خون و ویژگی های فردی بیمار به روش های مهمی بر خطر شما تأثیر می گذارد.

بیماران مسن مبتلا به لوسمی میلوئید مزمن

مطالعه‌ای که در سال 2016 منتشر شد، نشان داد که بیماران مسن مبتلا به CML نسبت به بیماران بدون سرطان، میزان PE بیشتری دارند، که لزوماً تعجب‌آور نیست. زیرا تصور می‌شود سرطان، به طور کلی، مشکلات لخته شدن خون را افزایش می‌دهد. میزان مشکلات لخته شدن خون در گروهی از بیمارانی که داروهایی به نام مهارکننده‌های تیروزین کیناز مصرف می‌کنند (بیشتر یکی به نام ایماتینیب) افزایش نمی‌یابد، اما این نشان می‌دهد که خطر ابتلا به CML در این بیماران عمدتاً به دلیل عوامل زمینه‌ای مرتبط با سرطان است و نه درمان.

لوسمی لنفوبلاستیک حاد دوران کودکی

آمبولی ریه در دوران کودکی نادر است، اما ابتلا به یک بدخیمی (مانند لوسمی) می تواند خطر VTE و PE را در کودکان افزایش دهد. عوامل خطر بزرگ برای VTE و PE عبارتند از کاتتر ورید مرکزی، بدخیمی ها و شیمی درمانی. VTE در 2.1 تا 16٪ از کودکان مبتلا به سرطان رخ می دهد، در حالی که نرخ های گزارش شده VTE مرتبط با کاتتر از 2.6 تا 36.7٪ متغیر است.

مطالعه بیشتر: 5 تفاوت سرطان خون و لنفوم

لوسمی پرومیلوسیتیک حاد، یک نوع AML

در مقایسه با خونریزی، لخته‌های خونی در بیماران مبتلا به لوسمی پرومیلوسیتیک حاد، یک نوع نادر از AML مشکلات کمتری ایجاد می کند. AML  نوعی از سرطان خون است که در آن سیستم‌های انعقادی بدن تحت تأثیر قرار می‌گیرند. اغلب منجر به خونریزی می‌شوند. اما احتمال لخته شدن نیز وجود دارد. بیماران مبتلا به لوسمی پرومیلوسیتیک حاد ممکن است با مشکلات خونریزی مانند خون دماغی که متوقف نمی شود باید به پزشک مراجعه کنند. اما ممکن است تورم ساق پا از DVT یا درد قفسه سینه و تنگی نفس ناشی از لخته خون در ریه یا PE نیز داشته باشند.

خطر لخته شدن در لوسمی و لنفوم

یک بررسی که توسط پترسون و همکارانش که در سال 2015 انجام شد، نشان می دهد که همه انواع سرطان تمایل به افزایش خطر VTE دارند. میزان افزایش خطر برای دسته‌های اصلی مختلف سرطان متفاوت است. در این مطالعه خاص، کمترین خطر VTE در سرطان های سر و گردن (4.1 برابر) و بیشترین خطر در سرطان مغز (47.3 برابر) مشاهده شد.

هنگامی که این گروه از محققان سعی کردند متغیرهای متعددی را تنظیم کنند تا خطر VTE در لنفوم (نسبت به سایر سرطان ها) را درک کنند، متوجه شدند که این خطر به ویژه در میان بیماران لنفوم افزایش یافته است.

لنفوم یکی از چهار محل سرطان با افزایش خطر ابتلا به VTE بود:

• لنفوم
• سرطان مغز
• سرطان پانکراس
• سایر دستگاه های گوارشی (مری، روده کوچک، کیسه صفرا و سیستم صفراوی)

در این مطالعه مشخص شد که بیماران مبتلا به لوسمی در معرض خطر متوسط ​​قرار دارند. از 33 مورد حادثه با لنفوم فعال و 18 مورد حادثه با لوسمی فعال در این مطالعه، تنها 14 مورد از 50 (28٪) کاتتر ورید مرکزی در سه ماه قبل از رویداد VTE داشتند. اکثر موارد مبتلا به لوسمی فعال دارای لوسمی لنفوسیتی مزمن بودند (11 مورد از 18، یا 61%). آنها به طور معمول با L-asparaginase، یک عامل خطر شناخته شده برای VTE، درمان نمی شود.

سخن آخر

این مهم است که بدانید، به عنوان یک بیمار سرطانی، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای مشکلات لخته شدن خون مانند آمبولی ریه باشید. با این حال، در نظر گرفتن این خطر نیز مهم است. به طور کلی، شانس ابتلا به آمبولی ریه هنوز بسیار کم است.

اگرچه دریافت درمان از طریق کاتتر ورید مرکزی ممکن است خطر PE/VTE را افزایش دهد، چنین درمانی ممکن است برای بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان نجات بخش باشد. پزشکان از خطرات VTE/PE در علائم مختلف سرطان خون و درمان ها و مداخلات مختلف آگاه هستند. به عنوان یک بیمار، دانش شما از علائم PE/VTE و هوشیاری شما می تواند به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما کمک کند تا در صورت نیاز، سریع تر عمل کند.