تست CEA آنتی ژن کارسینومبریونیک

آزمایش آنتی ژن کارسینومبریونیک (CEA) ، یک پروتئین خاص خون را اندازه گیری می کند. معمولاً افراد با سطوح بالای CEA به دنیا می آیند که با افزایش سن کاهش می یابد. اما برخی از انواع سرطان می توانند میزان این پروتئین را افزایش دهند. برهمین اساس پزشک معالج شما ممکن است از آزمایش CEA برای تعیین و هدایت درمان سرطان یا بررسی اینکه آیا درمان مؤثر است یا خیر، استفاده کند.

آزمایش CEA چیست؟

آزمایش آنتی ژن کارسینومبریونیک (CEA) یک گلیکوپروتئین خون خاص به نام CEA را اندازه گیری می کند. این به معنای پروتئینی است که قندهای زیادی توسط سلول های طبیعی یا سرطانی به آن اضافه شده است. دانشمندان برای اولین بار CEA را در سال 1968 کشف کردند که عصاره کبد متاستاز شده توسط سرطان کولورکتال و همچنین از دستگاه گوارش طبیعی جنین را جدا کردند.

همه افراد با سطوح بالایی از این پروتئین متولد می شوند. CEA با افزایش سن کاهش می یابد، اما برخی شرایط، از جمله انواع خاصی از سرطان، می توانند سطح CEA خون شما را افزایش دهند.

CEA گاهی اوقات نشانگر تومور یا آنتی ژن تومور نامیده می شود. تومور مارکرها، موادی هستند که برخی از سلول های سرطانی می سازند و در مواقعی به مایعات بدن می ریزند. سلول های سالم همچنین ممکن است نشانگرهای تومور را در سطوح بسیار پایین بسازند.

بسیاری از افراد سالم دارای سطح “طبیعی” سازنده تومور هستند که در گزارش های آزمایشگاهی به آن محدوده طبیعی، محدوده مرجع یا فاصله مرجع گفته می شود.

مطالعه بیشتر: تست RPR چیست؟

تست CEA برای چه نوع سرطانی استفاده می شود؟

CEA لزوماً به شما نمی گوید که آیا سرطان دارید یا ندارید؟ ارائه دهندگان از آن برای غربالگری سرطان استفاده نمی کنند. در عوض باید در افرادی استفاده شود که قبلاً انواع خاصی از سرطان، معمولاً سرطان روده بزرگ، تشخیص داده شده است.

پزشک همچنین از CEA همراه با آزمایشات دیگر برای تشخیص، درمان و پیگیری طیف وسیعی از سرطان ها از جمله سرطان مثانه، سینه ، ریه، تخمدان و تیروئید استفاده می کنند. معمولاً برای نظارت بر پاسخ به درمان و بررسی عودهای احتمالی بیماری استفاده می شود. اما این تست به صورت مجزا مورد استفاده قرار نمی گیرد. بلکه پزشک در صورت لزوم آن را با معاینه فیزیکی و تصویربرداری ترکیب می کند.

مطالعه بیشتر: آزمایش ژنتیک برای سرطان کدامند؟

چه زمانی باید آزمایش CEA انجام دهیم؟

پزشک از آزمایشات CEA برای تشخیص سرطان استفاده نمی کنند. اما اگر از قبل می‌دانید سرطان دارید، آزمایش‌ها می‌توانند اطلاعات مهمی را نشان دهند. ارائه دهنده پزشک ممکن است از آزمایش CEA برای موارد زیر استفاده کند:

• بررسی اینکه آیا سرطان به سایر قسمت‌های بدن شما رشد کرده یا انتشار یافته یا متاستاز داده است یا خیر؟
• ارزیابی میزان درمان و پاسخ بدن به درمان
• بلافاصله پس از تشخیص سرطان برای تعیین گزینه درمانی
• در طول درمان سرطان، برای اینکه ببینید درمان‌هایی مانند شیمی‌درمان، ایمونوتراپی یا پرتودرمانی چقدر خوب اثر می‌کنند.
• بررسی احتمال بازگشت و عود بیماری
• پس از تشخیص، و قبل از انجام درمان و یا جراحی
• در دوره بهبودی، ممکن است برای مشاهده عودهای احتمالی به آزمایشات منظم CEA نیاز داشته باشید. پزشک شما می تواند در مورد دفعات آزمایش تصمیم بگیرد.

چگونه برای آزمایش CEA آماده شوم؟

آزمایش CEA معمولاً یک آزمایش خون است. در طول آزمایش خون، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما نمونه خون کوچکی از یکی از رگ های شما می گیرد. متخصصان در یک آزمایشگاه خون را برای بررسی CEA تجزیه و تحلیل می کنند.

به طور معمول، ارائه دهنده شما ممکن است مایعات را از موارد زیر تهیه کند:

• دیواره شکم (مایع صفاقی)
• قفسه سینه (مایع جنب)
• طناب نخاعی (مایع مغزی نخاعی یا CSF)

در این موارد، ارائه دهنده شما یک نمونه مایع کوچک با استفاده از یک سوزن یا سرنگ می گیرد. آنها سوزن یا سرنگ را در قفسه سینه یا کمر شما وارد می کنند. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی به شما می گوید که چگونه برای آزمایش CEA آماده شوید. ممکن است به طور موقت برخی داروها یا مکمل هایی که خونریزی را افزایش می دهند، مانند آسپرین متوقف کنید.

در طول آزمایش خون CEA، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما یک سوزن کوچک را در یکی از رگ‌های شما، معمولاً در بازو، فرو می‌کند. یک ویال یا لوله آزمایش را به سوزن وصل می کند. نمونه خون کوچکی را جمع آوری می کند.

اگر ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما نیاز به نمونه برداری از سایر مایعات بدن داشته باشد، آنها داروی بی حس کننده (بی حسی موضعی) به کمر یا قفسه سینه تزریق و یک سوزن یا سرنگ را در ناحیه وارد می کنند. از تصویر اشعه ایکس برای هدایت سوزن به موقعیت صحیح استفاده می شود. نمونه ای از CSF، مایع جنب یا مایع صفاقی جمع آوری خواهد شد.

آزمایش خون CEA معمولا کمتر از پنج دقیقه و آزمایش CEA سایر مایعات بدن معمولاً 30 دقیقه یا کمتر طول می کشد. می توانید همان روز به خانه برگردید.

مطالعه بیشتر: رایج ترین روشهای تشخیص سرطان

خطرات آزمایش CEA چیست؟

آزمایشات CEA به طور کلی بی خطر هستند. اما آزمایش مایع قفسه سینه احتمالا خطرات کمی دارند، از جمله:

• خونریزی
• عفونت
• آسیب ریه

اکثر مردم عوارض آزمایش CEA را تجربه نمی کنند.

اگر آزمایش خون انجام دهید، ممکن است در جایی که پزشک شما سوزن را وارد کرده است، درد خفیف یا کبودی داشته باشید. اگر ارائه دهنده شما نمونه هایی از CSF یا مایع شکمی گرفته باشد، عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سرگیجه
• سردرد
• سبکی سر

نتایج آزمایش CEA به چه معناست؟

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما از نتایج آزمایش CEA برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرطان استفاده می کند:

سطوح پایین CEA می تواند به این معنی باشد که تومور کوچک است و به سایر قسمت های بدن شما سرایت نکرده است. اما انواع خاصی از سرطان ها به اندازه CEA ترشح نمی کنند، به خصوص آنهایی که محدود به نواحی خاصی مانند مغز شما هستند، آزمایشات CEA خون ممکن است سطوح پایین CEA را نشان دهد. اینجاست که پزشک تکنیک های تصویربرداری مانند MRI را در نظر می گیرد.

سطوح بالای CEA می تواند به این معنی باشد که تومور بزرگ است یا به سایر قسمت های بدن شما گسترش یافته است. اما CEA را نمی توان برای مرحله بندی تومور یا تعیین اینکه آیا سرطان شما متاستاز کرده است استفاده کرد.

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما همچنین ممکن است سطح CEA شما را در طول درمان سرطان آزمایش کند. اگر سطح CEA شما در طول درمان به طور قابل توجهی کاهش یابد، اغلب به این معنی است که درمان شما موثر است. ارائه دهندگان به طور کلی یک معاینه فیزیکی و تصویربرداری برای تعیین این موضوع انجام می دهند.

مطالعه بیشتر: تست ایمونوگلوبولین E چیست؟

سطح طبیعی CEA چیست؟

CEA معمولاً بر حسب نانوگرم در میلی لیتر (ng/mL) گزارش می شود. محدوده مرجع 0-2.9 نانوگرم در میلی لیتر خون است. به طور کلی، پزشک سطوح معمول CEA را بین 0 تا 2.9 نانوگرم در میلی لیتر در نظر می گیرند. تحقیقات نشان می دهد که نتایج مثبت کاذب با غلظت های بالای 35 نانوگرم در میلی لیتر گزارش می شود.

آزمایشگاه های مختلف ممکن است محدوده مرجع کمی متفاوت داشته باشند و پزشکان ممکن است بسته به شرایط فردی آستانه های بالاتری را در نظر بگیرند.

چه سطوحی از CEA نشان دهنده سرطان است؟

هیچ عدد یا آستانه بالایی برای آزمایش CEA وجود ندارد که به سرطان اشاره کند. پزشک از آزمایش CEA برای غربالگری یا تشخیص سرطان استفاده نمی کنند. به طور کلی، سطح CEA بیش از 2.9 نانوگرم در میلی لیتر غیرطبیعی در نظر گرفته می شود اما لزوماً به معنای وجود سرطان نیست.

آیا سطح CEA بدون سرطان می تواند بالا باشد؟ بله. سطوح بالای CEA لزوماً به معنای ابتلا به سرطان نیست. برای مثال، کشیدن سیگار ممکن است سطح CEA شما را افزایش دهد. شرایط غیر سرطانی زیر می تواند منجر به افزایش سطح CEA شود:

• دیابت
• هموروئید
• دیورتیکولیت
• هر بیماری خود ایمنی یا التهابی
• گاستریت (التهاب معده شما) و زخم معده
• بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
• پنومونی (از جمله ذات الریه COVID-19)
• بیماری های کبدی مانند سیروز ، کبد چرب یا سنگ کیسه صفرا
• بیماری های التهابی روده (بیماری کرون و کولیت اولسراتیو )

در برخی از افرادی که در معرض داروهایی هستند که به طور کامل یا جزئی از حیوانات مانند آنتی‌بادی‌های مونوکلونال مشتق شده‌اند، سطح CEA آنها ممکن است افزایش پیدا کند.

سخن آخر

آزمایش CEA سطح CEA شما را اندازه گیری می کند. CEA یک گلیکوپروتئین خون است. انواع خاصی از سرطان می توانند سطح CEA شما را افزایش دهند، اما این احتمال هم وجود دارد که بدون ابتلا به هیچگونه سرطانی سطح CEA شما بالا باشد. پزشک از این آزمایش ها برای تشخیص سرطان استفاده نمی کنند. اما اگر سابقه سرطان داشته اید ممکن است برای بررسی عود بیماری، انجام شود.

سطوح بالا مربوط به وجود سرطان کولورکتال و همچنین سرطان پانکراس، کبد، معده، تخمدان، تیروئید، ریه و سینه است.

کارسینوم به سرطان هایی اطلاق می شود که از بافت اپیتلیال ایجاد می شود که اندام ها را می پوشاند و پوست شما را نیز در بر می گیرد. بر اساس گزارش موسسه ملی سرطان، کارسینوم ها بخش عمده ای (80 تا 90 درصد) از موارد سرطان را تشکیل می دهند. آدنوکارسینوم ها سرطان هایی هستند که در غده یا اندام و اغلب در غشای مخاطی شروع می شوند. هر سرطانی که به عنوان آدنوکارسینوم طبقه بندی شود ممکن است باعث افزایش سطح CEA شود.