بیومارکرهای سرطان ریه که به عنوان نشانگرهای تومور ریه نیز شناخته میشوند، مولکول های بیولوژیکی در افراد مبتلا به سرطان ریه هستند. این بیومارکرها یا توسط بدن یا تومور تولید میشوند. به طورکلی آزمایش نشانگرهای زیستی به شناسایی رشد تومور و انتشار سرطان کمک میکند. بیومارکرها میتوانند برای ارزیابی خطر ابتلا به سرطان، تعیین خطر عود و بازگشت سرطان، پیش بینی اثربخشی درمان سرطان و نظارت بر پیشرفت سرطان ریه استفاده شوند.
نشانگرهای زیستی سرطان
نشانگرهای زیستی سرطان مولکول‌هایی هستند که توسط بدن تولید میشوند. و یک ارزیابی و تصویری از فرآیندهایی که در داخل بدن شما انجام میشوند را به ما میدهند. در حالی که نشانگرهای زیستی برای یادگیری بیشتر در مورد سرطان افراد مفید هستند، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان از آنها برای یادگیری بیشتر در مورد بیماری قلبی، مولتیپل اسکلروزیس و سایر بیماری های مزمن نیز استفاده کرد.
بیومارکرهای سرطان ریه به هر ماده ای در بدن گفته میشود که توسط سلول های سرطانی یا سلول های دیگر در پاسخ به سرطان تولید خواهند شد. این نشانگرها میتوانند میزان تهاجمی بودن سرطان را تشخیص دهند و اینکه چه نوع درمانی مؤثرتر است و آیا بیمار به پروتکل درمانی فعلی پاسخ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد یا خیر.
بیومارکرهای سرطان را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان در خون، ادرار، مدفوع، تومورها یا سایر بافت ها و مایعات بدن شناسایی کرد.
بیومارکرهای سرطان ریه و ایمونوتراپی
نشانگرهای زیستی سرطان همچنین میتوانند به تیم پزشکی برای تعیین اینکه آیا داروهای ایمونوتراپی برای درمان سرطان ریه مفید هستند یا خیر، کمک کنند. سلول های ایمنی بدن دارای پروتئین هایی بر روی سطوح خود هستند که به عنوان نقاط بازرسی عمل میکنند. این پروتئین ها از واکنش بیش از حد سیستم ایمنی جلوگیری میکنند.
یک نمونه از یک نقطه بازرسی ایمنی، پروتئین PD-L1 است. این پروتئین معمولا به عملکرد طبیعی سیستم ایمنی کمک میکند. با این حال، در مورد سرطان ریه، سلول های سرطانی گاهی حاوی تعداد زیادی پروتئین PD-L1 هستند. این پروتئین ها اساساً سیستم ایمنی را متوقف کرده و از مبارزه سلول های ایمنی با سلول های سرطانی جلوگیری میکنند.
هنگامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که آزمایش فردی برای نشانگر زیستی PD-L1 مثبت میشود، تیم پزشکی میتواند داروهای ایمونوتراپی را تجویز کند که پاسخ سیستم ایمنی را تقویت کرده و به آن کمک میکند به سلول های سرطانی حمله کند.
موارد استفاده از نشانگرهای زیستی سرطان ریه
استفاده از نشانگرهای زیستی، درمان سرطان ریه را برای همیشه تغییر داده است. در گذشته، دو فرد مبتلا به همان نوع سرطان، درمان مشابهی را دریافت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کردند. به لطف بیومارکرهای سرطان، پزشکان اکنون میتوانند برنامه‌های درمانی را بر اساس اینکه کدام درمان در برابر هر تومور مؤثرتر است، تعیین کنند.
دو نوع اصلی تومور مارکرهای تومور در گردش و نشانگرهای بافت تومور هستند:
- نشانگرهای گردشی در خون، ادرار، مدفوع یا سایر مایعات بدن در بدن گردش میکنند. آنها میتوانند برای تخمین پیش آگهی فرد، تعیین مرحله سرطان، تشخیص عود، ارزیابی اثربخشی درمان و نظارت بر پیشرفت درمان استفاده شوند.
- نشانگر تومور را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان از طریق بیوپسی (روشی که بافت را برای آزمایش در آزمایشگاه برداشته است) در خود تومور یافت. این نشانگرهای زیستی خاص برای اهداف مشابهی استفاده میشوند.
ژن ها و نشانگرهای زیستی چه فرقی دارند؟
این دو اغلب با هم اشتباه گرفته میشوند، اما یکسان نیستند. ژن های خاصی در DNA برخی از افراد وجود دارد که میتواند به ما بگوید که آیا آنها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به نوعی سرطان هستند یا خیر.
برای مثال، ژن‌های BRCA1 و BRCA2 به‌عنوان «ژن‌های سرطان سینه» شناخته میشوند، زیرا افراد دارای این ژن‌ها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند. با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید که بیشتر سرطان ها ارثی نیستند و نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان آنها را به یک ژن مرتبط کرد.
بیومارکرها به DNA منحصر به فرد موجود در تومور سرطانی اشاره دارند نه سلول های سالم.
هنگام آزمایش نشانگرهای زیستی در سرطان ریه، تیم پزشکی به دنبال ناهنجاری در DNA تومور است. به نظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد ناهنجاری های موجود در سرطان ریه ناشی از عوامل محیطی مانند دود سیگار یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند رادون یا آزبست است.
سرطان ریه از طریق یک فرآیند تشخیصی کامل، که شامل معاینه فیزیکی، شرح حال دقیق، بیوپسی ریه، بیوپسی غدد لنفاوی، و مطالعات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (CT) و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) است، شناسایی میشود. اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) نیز سفارش داده خواهد شد.
نشانگرهای زیستی سرطان ریه در درمان و تحقیقات
هنگامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که پزشک نشانگرهای زیستی سرطان شما را مشخص کرد، پزشک از آخرین تحقیقات برای تشخیص اینکه کدام درمان‌ها برای نوع خاص سرطان شما مؤثر هستند، استفاده میکند.
آزمایش‌های نشانگر زیستی برای سرطان ریه عبارتند از:
تجزیه و تحلیل نمونه: پاتولوژیست، یک متخصص پزشکی، یک نمونه بافت را زیر میکروسکوپ بررسی میکند تا تغییرات کروموزوم ها را بررسی کند.
ایمونوهیستوشیمی: آسیب شناس سلول ها را زیر میکروسکوپ بررسی میکند تا پروتئین های خاصی را جستجو کند.
توالی یابی نسل بعدی: همچنین به عنوان آزمایش نشانگر زیستی جامع شناخته میشود. این آزمایش از بافت گرفته شده از بیوپسی تومور استفاده میکند و آن را در دستگاهی قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که چندین نشانگر زیستی را همزمان آزمایش میکند.
بیوپسی مایع: این آزمایش میتواند DNA تومور را که از تومور به داخل خون “نشت کرده” را تشخیص دهد. این روش بسیار مفید است زیرا به پزشکان اجازه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد تا با یک آزمایش خون ساده آرایش تومور را مطالعه کنند.
تحقیقات جدید روی نشانگرهای زیستی در حال انجام است.
چرا آزمایش بیومارکر در درمان سرطان ریه مفید است؟
تحقیقات قابل توجهی برای شناسایی جهش های خاص موجود در سرطان ریه انجام شده است. برای بسیاری از این جهش ها، نوعی درمان به نام درمان هدفمند برای هدف قرار دادن جهش های مختلف و خاص وجود دارد. این درمان‌های هدفمند در آزمایش‌های بالینی ثابت شده‌اند که در درمان سرطان‌های ریه با آن جهش‌ها مؤثر هستند.
درمان هدفمند با هدف قرار دادن ژن‌ها، پروتئین‌ها یا محیط بافتی خاص سرطان که به رشد سرطان کمک میکنند، عمل میکند. این درمان‌ها میتوانند سرطان را کند، متوقف یا نابود کنند. دانستن این که سرطان ریه شما دارای کدام نشانگرهای زیستی است، مهم است، زیرا در برخی موارد، ممکن است یک درمان هدفمند در دسترس باشد.
به همین دلیل، آزمایش نشانگر زیستی بخش مهمی از برنامه ریزی درمان برای هر فرد مبتلا به سرطان ریه پیشرفته و به طور بالقوه سایر افراد مبتلا به سایر مراحل سرطان ریه است. درمان هدفمند ممکن است عوارض جانبی کمتری نسبت به سرطان ایجاد کند. درمان های دیگر زیرا آسیب به سلول های سالم را محدود میکند.
آزمایش بیومارکر سرطان ریه چه زمانی انجام میشود؟
آزمایش بیومارکر برای افراد مبتلا به NSCLC غیر سنگفرشی پیشرفته یا مرحله چهارم بسیار مفید است. از آنجایی که نشانگرهای زیستی زیادی وجود دارد، آزمایش نشانگر زیستی را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان با استفاده از یک پانل آزمایشی گسترده، مانند توالی یابی نسل بعدی (NGS) انجام داد. این نوع آزمایش میتواند ده‌ها تا صدها نشانگر زیستی را به‌طور همزمان بررسی کند.
افراد مبتلا به سرطان‌های سنگفرشی پیشرفته که سابقه مصرف سیگار کم یا بدون سابقه مصرف دخانیات دارند یا تومورهای آنها ترکیبی از اجزای سنگفرشی و غیر سنگفرشی دارند نیز ممکن است آزمایش نشانگر زیستی را دریافت کنند.
فراتر از NSCLC پیشرفته، آزمایش نشانگر زیستی ممکن است در برخی از افراد مبتلا به NSCLC در مراحل اولیه و در برخی از افراد مبتلا به سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) کمتر انجام شود.
به طور خاص، پزشک شما ممکن است آزمایش بیومارکر محدود را برای جستجوی جهش در ژن‌های EGFR و ALK توصیه کند. زیرا این نشانگرهای زیستی رایجی هستند که در مراحل اولیه بیماری یافت میشوند و ممکن است با درمان هدفمند درمان شوند. بسیاری از انکولوژیست ها همچنین ممکن است آزمایش نشانگرهای زیستی را برای کمک به سایر تصمیمات در مرحله I تا مرحله III NSCLC در نظر بگیرند.
با این حال، هنوز نظر روشنی در مورد آزمایش نشانگرهای زیستی به عنوان یک مراقبت استاندارد خارج از مرحله IV سرطان ریه در حال حاضر وجود ندارد.
فرآیند آزمایش نشانگر زیستی ممکن است چند هفته طول بکشد.
در حالت ایده آل، آزمایش را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان از بافت توموری که قبلاً در طی یک روش بیوپسی برداشته می شود، انجام داد. با این حال، حتی در این مورد، آزمایش معمولاً حداقل 2 تا 3 هفته طول می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کشد. گاهی اوقات، دریافت تمام نتایج دقیق از نمونه بافت تومور، به خصوص اگر نمونه به مرکز دیگری ارسال شده باشد، ممکن است تا 4 هفته طول بکشد. با این حال، در حالی که انتظار برای این نتایج ممکن است چالش برانگیز باشد. به یاد داشته باشید که نتایج برای درمان سرطان شما اهمیت حیاتی دارند و برای راهنمایی شما به بهترین برنامه درمانی مورد نیاز هستند.
در برخی موارد، زمانی که بافت کافی برای انجام تمام آزمایش‌های مورد نیاز وجود ندارد، پزشک ممکن است بیوپسی اضافی را برای بدست آوردن بافت بیشتر توصیه کند. این میتواند از طریق یک رویکرد هدایت شده با تصویر، مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) یا از طریق برونکوسکوپی، که طی آن پزشک مایع خارج از ریه را میگیرد، انجام شود.
روش دیگری برای آزمایش نشانگرهای زیستی در سرطان ریه ” بیوپسی مایع ” است. در طول بیوپسی مایع، پزشک خون میگیرد و پلاسما را از نظر DNA سرطانی که در جریان خون در گردش است، ارزیابی میکند که ممکن است برخی از نشانگرهای زیستی مرتبط را شناسایی کند. نتایج اغلب در عرض 1 تا 2 هفته پس از خونگیری در دسترس هستند.
سوالات متداول
آیا برای آزمایش بیومارکر نیاز به بیوپسی یا آزمایش خونی دیگری دارم؟
اگر پزشک شما نگران است که بافت کافی برای آزمایش بیومارکر وجود ندارد، ممکن است تکرار بیوپسی آزمایش مبتنی بر خون ضروری باشد.
آیا آزمایش نشانگر زیستی تحت پوشش بیمه درمانی من است؟
مناسب است که این و هر سؤال دیگری که ممکن است در مورد اینکه آیا آزمایش بیومارکر تحت پوشش بیمه درمانی شما است یا خیر بپرسید. اکثر ارائه دهندگان بیمه اکنون آزمایش نشانگر زیستی را به عنوان یک استاندارد مراقبت در نظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرند، به این معنی که اغلب تحت پوشش قرار میگیرد.
سرطان چگونه تشخیص داده میشود؟
سرطان از طریق یک فرآیند تشخیصی کامل، از جمله معاینه فیزیکی، شرح حال دقیق، بیوپسی بافت، بیوپسی غدد لنفاوی و مطالعات تصویربرداری شناسایی میشود.
بیومارکرها در سرطان چیست؟
بیومارکرها در سرطان مولکول های بیولوژیکی هستند که در افراد مبتلا به سرطان یافت میشوند. این مولکول ها ممکن است در تومور سرطانی یا در مایعات بدن مانند خون یا ادرار یافت شوند.
تومور مارکرها چیست؟
تومور مارکرها بیومارکرهایی هستند که در تومور سرطانی یافت میشوند. آنها را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان با بیوپسی تومور تشخیص داد.
سخن آخر
بیومارکرهای سرطان ریه مولکول‌هایی در بدن هستند که توسط سلول‌های سرطانی یا سلول‌های سالم در پاسخ به سرطان تولید میشوند. بیومارکرها درمان سرطان را متحول کرده اند و به افراد این فرصت را میدهند تا برنامه های درمانی شخصی را دریافت کنند.
تشخیص سرطان ترسناک بوده و ممکن است باعث نگرانی و اضطراب شما شود. اما بهتر است با پزشک خود برای درک گزینه های تشخیص و درمان خود همکاری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید، در مورد آزمایش بیومارکر بپرسید. یادآوری این نکته مفید است که تحقیقات سرطان همیشه در حال پیشرفت است و ممکن است اکنون آزمایش ها و درمان های جدیدی در دسترس باشد.
