زگیل ها (Warts) پوست رشد کرده و دانه ای شکلی هستند که دارای ابعاد کوچکی بوده و در بیشتر مواقع دست ها و انگشتان دست را درگیر می کنند. معمولاً سطح زگیل پوستی زبر بوده و دارای طرحی شبیه نقطه های مشکی کوچک است. زگیل (Warts) به وسیله ویروس ها به پوست انتقال یافته و ممکن است در نتیجه تماس به فرد دیگری انتقال یابد. ممکن است از زمان انتقال ویروس به سطح دست تا بروز زگیل بین 2 تا 6 ماه طول بکشد. اغلب زگیل ها بی خطر بوده و خود به خود و بدون هیچ درمانی بهبود می یابند. اما بعضی از افراد مبتلا به خاطر احساس بد و آزار دهنده این دانه های پوستی ترجیح می دهند آن را درمان کنند.
زگیل ها در حقیقت رشد پوست هستند که به وسیله ویروس انسانی پاپیلوما (HPV) به وجود می آیند.
هر نوع HPV قسمت خاصی از بدن را درگیر می کنند. به عنوان مثال ممکن است ویروس HPV ناحیه تناسلی و مخاط دهان را درگیر کرده و اندازه بسیار بزرگی داشته باشد. حتی گاهی اوقات ممکن است زگیل سرطانی شود. اما اکثر زگیلها هیچ ارتباطی به سرطان نداشته است.
علت زگیل
زگیل ها از طریق ویروس پاپیلوما انسانی (HPV) به فرد منتقل می شود.
این ویروس بسیار شایع بوده و حدود 100 تا 150 نوع مختلف دارد اما فقط تعداد محدودی از این ویروس ها باعث به وجود آمدن زگیل بر روی دست ها می شوند. بعضی از این ویروس ها از طریق تماس و رابطه جنسی به فرد منتقل می شوند. بیشتر انواع زگیل می تواند از طریق تماس یا به اشتراک گذاشتن وسایل به دیگران منتقل شود. این ویروس می تواند از طریق زخم یا خراش وارد پوست فرد شود. جویدن ناخن نیز یکی دیگر از مواردی است که می تواند ویروس به وجود آورنده زگیل را در قسمت های مختلف انگشت و ناخن ها پخش کند. البته به خاطر داشته باشید که سیستم ایمنی هر فردی در برابر ویروس HPV واکنش متفاوتی از خود نشان داده و هر شخصی در مواجهه با زگیل به آن مبتلا نخواهد شد.
عوامل خطر زگیل
افرادی که بیش از دیگران در معرض ابتلا به زگیل هستند شامل موارد زیر می شوند:
- کودکان و جوانان زیرا بدن آن ها ایمنی کافی ای برای مقابله در برابر این ویروس را ندارد.
- افرادی که سیستم ایمنی شان تضعیف شده است. مثل افراد مبتلایان بهاچ آی وی یا همان ایدز یا کسانی که به تازگی عمل پیوند برای یکی از اعضای بدنشان انجام شده و تحت درمان دارویی هستند.
انتقال زگیل
عارضه پوستی، زگیل ها مسری بوده و ممکن است از شخصی به شخص دیگر انتقال یابد.
زگیل ها فقط یک قسمت مشخص از بدن را درگیر می کنند. شکل به وجود آمده در نتیجه ابتلا به زگیل بستگی به نوع ژنتیک ویروس زگیل و محل آلوده شدن خواهد داشت. به عنوان مثال یک نوع ویروس ممکن است باعث زگیل دست و پا به صورت همزمان شده و شکل یکسانی از زگیل را ایجاد کند.
علائم زگیل
علائم زگیل عبارتند از:
- زگیل های داخلی نیز در اطراف و زیر ناخن ها به وجود می آیند.
- بیشتر زگیل ها دارای سطح زبر و نقطه های کوچک سیاه رنگی هستند.
- زگیل رشته ای نیز خود را همچون یک ساقه بلند بر روی صورت نمایان می سازد.
- معمولاً زگیل خود را به شکل برآمدگی در پشت انگشت دست ها، پاها و زانوها نشان می دهد.
به طور خلاصه شایع ترین علائم بروز زگیل بر روی دست و انگشتان شامل موارد زیر می شود:
- برآمدگی های کوچک، گوشتی و نقطه نقطه
- به رنگ قرمز، سفید، صورتی یا برنزه ای
- دارای سطح زبر
پیشگیری زگیل
برای اینکه احتمال ابتلای خود به زگیل را به حداقل برسانید بهتر است نکات زیر را به خاطر سپرده و انجام دهید:
- از جویدن ناخن ها بپرهیزید. زیرا زگیل بیشتر روی پوست آسیب دیده افراد به وجود می آید.
- از دست کاری کردن یا کندن زگیل ها بپرهیزید زیرا این کار باعث پخش شدن بیشتر ویروس روی نقاط دیگر بدنتان خواهد شد.
- از تماس مستقیم با افراد مبتلا به زگیل بپرهیزید. این پیشگیری از تماس مستقیم شامل زگیل ها روی پوست بدن خودتان هم می شود.
- تمیز نمودن و پاکسازی کردن ناخن ها یا ناحیه مبتلا به زگیل را به آرامی انجام داده و از برس کشیدن یا استفاده از ریش تراش برقی بپرهیزید.
- از سنگ پا یا ناخن گیری که برای قسمت مبتلا به زگیل استفاده کرده اید برای گرفتن ناخن یا سنگ پا کشیدن دست یا پای سالم خود استفاده نکنید.
تشخیص زگیل
در اکثر موارد مبتلا پزشک با استفاده از تکنیک های زیر این عارضه پوستی را تشخیص می دهد:
- مشاهده و بررسی زگیل
- خراشیدن و لایه رویی زگیل برای مشاهده نقطه های سیاه که نشان دهنده لخته رگ های خونی بوده و در بیشتر زگیل ها وجود دارد.
- جدا کردن یک قسمت از برآمدگی و ارسال آن به آزمایشگاه برای انجام اطمینان از تشخیص عارضه پوستی که زگیل است یا فرد به انواع دیگری از عوارض پوستی مبتلا شده است.
درمان زگیل
بیشتر انواع زگیل بدون نیاز به هیچ درمانی بهبود می یابند اما این روند درمان ممکن است یک یا دو سال طول کشیده و در این مدت زگیل جدیدی در نزدیکی قبلی به وجود بیاید. در نتیجه بیشتر افراد مبتلا به زگیل ترجیح می دهند تا این عارضه پوستی توسط پزشک مداوا شود زیرا در بیشتر درمان های خانگی فرد نتیجه ای نگرفته و ممکن است زگیل به قسمت های دیگر بدن فرد نیز منتقل شود. هدف از درمان زگیل از بین آن و تحریک سیستم ایمنی بدن فرد برای مبارزه با ویروس است.
درمان دارویی نیز ممکن است چند هفته تا چند ماه به طول انجامد. حتی گاهی از اوقات با وجود درمان دارویی و تحت نظر پزشک بازهم ممکن است زگیل روی پوست فرد به وجود آمده و برگردد. پزشکان ابتدا برای درمان زگیل ترجیح می دهند تا از شیوه های درمان بدون درد استفاده کنند خصوصاً اگر فرد مبتلا به زگیل کودک یا نوجوان باشد.
در صورت بازگشت زگیل یا درمان نشدن درمان های دیگر را امتحان کنند.
به طور کلی پزشک با توجه به محل بروز زگیل، علائم و ترجیح شخصی یکی از راه های درمانی زیر را انتخاب کند. بعضی از این شیوه ها نیز گاهی از اوقات همراه با درمان های خانگی تجویز می شوند.
داروی لایه بردار قوی (سالسیلیک اسید)
داروهای قوی برای درمان زگیل شامل تجویز سالسیلیک اسید می شود.
با استفاده از سالسیلیک اسید زگیل به صورت لایه لایه از بین خواهد رفت. تحقیقات نشان داده است که استفاده از داروی سالسیلیک اسید همراه با منجمد کردن اثر بخشی بسیار بیشتری داشته و درمان زگیل سریع تر اتفاق خواهد افتاد.
منجمد کردن (کرایوتراپی)
درمان با منجمد کردن معمولاً در مطب دکتر انجام شده و برای این شیوه از نیتروژن مایع بر روی زگیل استفاده می کنند. منجمد کردن باعث می شود تا در زیر و اطراف زگیل تاول به وجود بیاید. سپس بافت مرده در عرض چند هفته یا بیشتر از داخل آن خارج خواهد شد. این شیوه باعث فعال سازی سیستم ایمنی بدن فرد شده و سیستم ایمنی به مبارزه با ویروس ها خواهد پرداخت. گاهی از اوقات ممکن است نیاز باشد تا تکنیک منجمد کردن را چندین بار تکرار کنید تا روند درمان کامل شود. از جمله عوارض جانبی منجمد کردن زگیل می توان به درد، تاول زدن و تغییر رنگ پوست ناحیه مداوا شده اشاره کرد. از آن جایی که این شیوه درمانی دردناک و ناراحت کننده بوده بهتر است برای کودکان و نوجوانان از این تکنیک استفاده نشود.
اسیدهای دیگر
در صورتی که سالسیلیک اسید یا منجمد کردن کارساز نبود. پزشک ممکن است از تریکلوراستیک اسید برای درمان زگیل پوست استفاده کند. در این شیوه پزشک ابتدا سطح زگیل را تراشیده و سپس با استفاده از خلال دندان چوبی اسید را بر روی زگیل قرار می دهد. برای اثر بخشی این شیوه درمانی باید هر هفته تکرار شود.
عوارض جانبی این شیوه درمانی شامل سوزش و مور مور شدن می شود.
جراحی سرپایی
در یکی دیگر از شیوه های درمانی پزشک ممکن است بخواهد زگیل و بافت مزاحم را با برش از روی پوست بردارد. البته این شیوه باعث می شود تا جای زخم بر روی پوست فرد باقی بماند.
درمان لیزری
می توان با استفاده از لیزر رگ های خونی کوچک را سوزانده و بافت آسیب دیده را کاملاً از بین برد، به قدری این درمان را تکرار می کنند تا زگیل خشک شده و بریزد. البته شواهد کافی برای تاثیر این شیوه درمانی وجود نداشته و ممکن است با درد و جای زخم روی پوست همراه باشد.
زمان مراجعه به پزشک
در صورتی که متوجه نشانه های زیر در زگیل شدید بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- زگیل ها دردناک بوده و رنگ شان در حال تغییر است
- از امتحان کردن همه درمان ها برای زگیل خسته شده اید اما نه تنها درمان نشده اند بلکه در قسمت های دیگر پخش شده یا مجدداً به وجود آمده اند
- در صورتی که مطمئن نیستید که برآمدگی های پوستی تان نوعی زگیل است
- فرد بالغی هستید که به یکباره پوست بدنتان شروع به زدن تعداد زیادی زگیل کرده است. زیرا این عارضه ممکن است نشانه اختلال در سیستم ایمنی بدنی تان باشد
سبک زندگی و درمان خانگی زگیل
غالباً درمان های خانگی برای از بین بردن زگیل پوستی مؤثر هستند. مگر اینکه مبتلا به دیابت یا دچار اختلال سیستم ایمنی باشید.
بهتر است از شیوه های زیر برای درمان زگیل استفاده کنید:
لایه برداری دارویی (سالسیلیک اسید)
محصولات بدون نیاز به تجویز برای درمان زگیل شامل سالسیلیک اسید می شود. سالسیلیک اسید در قالب پماد، پد، چسب و مایع در داروخانه ها عرضه می شود. بهتر است برای درمان زگیل های دست و پا از محلول سالسیلیک اسید 17 درصد استفاده کنید. محلول را تنها چند هفته به صورت روزانه بر روی محل زگیل قرار داده و در مصرف آن زیاده روی نکنید. برای گرفتن بهترین نتیجه بهتر است قبل از استفاده از سالسیلیک اسید چند دقیقه دست یا پاهایتان که دچار زگیل شده است را داخل آب گرم قرار داده و سپس سالسیلیک اسید را روی آن بزنید. ترجیحاً با دست این کار را انجام نداده و برای این کار از چوب پزشکی یا از چوب بستنی تمیز استفاده کنید.
- اگر احساس کردید پوستتان در نتیجه استفاده از لایه بردار تحریک شده، بهتر است میزان استفاده از آن را کاهش دهید.
- در صورتی که باردار هستید بهتر است قبل از استفاده از محلول های اسیدی با پزشک مشورت کنید.
منجمد کردن
بعضی از محصولات نیتروژن مایع بدون نیاز به نسخه در داروخانه ها موجود بوده و می توانید آن را به شکل اسپری خریداری کنید.
نوار چسب زگیل
برای درمان زگیل پوستی با استفاده از نوار چسب زگیل، کافی است نوار چسب را به مدت 6 روز روی محل برآمدگی قرار دهید. پس با قرار دادن چسب در داخل آب و خیساندن آن را جدا کرده و شروع به تمیز کردن محل زگیل کند. در مرحله بعدی چسب را دور انداخته و بعد از 12 ساعت باز گذاشتن زگیل، دوباره از چسب دیگری استفاده کنید تا زگیل کاملاً از بین برود.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
احتمالاً بعد از مشاهده برآمدگی ای شبیه زگیل بر روی پوست خود به پزشک عمومی مراجعه خواهید کرد.
پزشک عمومی ممکن است برای تشخیص دقیق و درمان بهتر شما را به متخصص پوست ارجاع دهد.
بهتر است قبل از ملاقات با پزشک لیستی از سؤالات خود آماده کنید.
این سؤالات شامل موارد زیر می شود:
- اگر زگیل ها را بردارم مجدداً باز خواهند گشت؟
- چه چیزی باعث بروز زگیل پوستی شده است؟
- چه راه و تکنیک های درمانی ای برای زگیل وجود دارد و شما کدام یک را پیشنهاد می کنید؟
- آیا این شیوه درمانی عوارض جانبی خاصی به همراه خواهد داشت؟
- چه جایگزین های درمانی ای برای این شیوه پیشنهاد می کنید؟
- اگر برآمدگی به وجود آمده زگیل نیست، آیا نیاز به انجام آزمایشات دیگری وجود دارد؟
- چگونه از بروز زگیل بر روی پوست خود جلوگیری کنم؟
پزشک ممکن است در حین معاینه سؤالات زیر را از شما بپرسد:
- آیا قبلا هم دچار این عارضه پوستی شده بودید؟
- چه زمانی متوجه بروز زگیل روی پوست خود شدید؟
- تاکنون چه درمان هایی برای بهبود زگیل استفاده کرده اید؟
- آیا زگیل به وجود آمده باعث ناراحتی تان شده و می خواهید سریع تر درمان شود؟
- چه مدت زمان از این شیوه درمانی استفاده کرده اید و چه نتیجه ای از آن گرفته اید؟
سخن آخر
- روند بهبودی زگیل ممکن است چندین سال به طول بیانجامد.
- پاسخ زگیل نسبت به درمان متفاوت بوده و ممکن است نیاز به شیوه درمانی خاصی باشد.
- درمان های بدون نیاز به نسخه برای درمان زگیل شامل سالسیلیک اسید و کیت های انجماد می شود. گاهی اوقات ممکن است زگیل بعد از درمان مجدداً روی پوست ظاهر شود.
آخرین دیدگاه‌ها