بیماری‌های خودایمنی، طیف وسیعی با بیش از 80 بیماری هستند که می‌توانند به طرق مختلف بر سلامتی بدن و موی افراد تأثیر بگذارند. این بیماری‌ها تعداد زیادی از افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهند. به طور کلی بخش‌های مختلف بدن می‌توانند تحت تاثیر این بیماری‌ها قرار بگیرند. در این مقاله از پزشکت، ارتباط این نوع از بیماری‌ها و ریزش مو و شایع ترین بیماری های خود ایمنی که ممکن است منجر به ریزش مو شوند را مورد بررسی قرار می دهیم.
آلوپسی آره آتا و ریزش مو
یکی از بیماری‌هایی خودایمنی که بر سلامتی مو تاثیر می‌گذارد، آلوپسی آره آتا است. آلوپسی آره آتا (AA) یک بیماری ایجاد کننده ریزش مو است که بر اثر یک اختلال خود ایمنی زمینه‌ای بروز پیدا می‌کند. در بیشتر موارد ابتلا به آلوپسی آره آتا، ریزش مو به صورت تکه‌های دایره‌ای شکل رخ می‌دهد. با این حال، ریزش مو به ندرت، انتشار پیدا می کند. آلوپسی آره آتا خانواده‌ای از اختلالات مولد ریزش مو است که با درجات مختلف و انواع مختلف ریزش مو مرتبط است. از جمله این موارد، عبارت‌اند از:
- دسته آلوپسی آره آتا منتشر: بر خلاف ریزش موی تکه‌ای مرتبط با AA عمومی، این نوع ریزش مو به صورت کم پشت شدن مو در کل پوست سر ظاهر می‌شود.
- آلوپسی آره آتا لکه‌ای مداوم: این اختلال، ریزش موی تکه‌ای است که در طول زمان بدون تبدیل شدن به شکل جدی‌تری از AA ادامه می‌یابد.
- دسته آلوپسی آره آتا توتالیس: این اختلال، نوعی از آلوپسی آره آتا است که در آن تمام موهای سر ریخته می‌شود.
- آلوپسی آره آتا یونیورسالیس: نوعی از آلوپسی آره آتا که در آن تمام موهای بدن ریخته می‌شود.
آلوپسی آره آتا زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به فولیکول‌های مو حمله می‌کند. اگرچه حمله به فولیکول‌های سلولی اتفاق می‌افتد، اما معمولاً فولیکول‌ها از بین نمی‌روند. این مسئله به این معنی است که موهای شما همچنان می‌توانند دوباره رشد کنند. اگرچه فولیکول ها معمولاً از بین نمی‌روند، با این حال ریزش موی طولانی مدت یا دائمی در اغلب موارد همراه با اشکال شدیدتر آلوپسی آره آتا دیده می‌شود که می‌تواند وضعیت نامطلوب و آزار دهنده‌ای را ایجاد کند.
بیماری هاشیموتو و ریزش مو
هاشیموتو یک بیماری خودایمنی بروز پیدا کرده در غده تیروئید است، به همین علت به آن تیروئیدیت هاشیموتو نیز می‌گویند. این اختلال باعث بروز کم کاری تیروئید می‌شود، به این معنی که در این شرایط تیروئید کم کار می‌شود و در توانایی آن برای تولید هورمون‌هایی که برای تنظیم رشد ساقه‌های مو مهم هستند، اختلال ایجاد می‌شود.
این بیماری می‌تواند چرخه رشد مو را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد. از آنجایی که اختلال هاشیموتو می‌تواند بر رشد ساقه مو و چرخه‌های رشد تأثیر بگذارد، ممکن است منجر به بروز نوعی از ریزش مو به نام تلوژن افلوویوم و یا رشد مجدد آهسته و نازک شدن کلی پوست سر در دراز مدت شود.
در حالی که مدیریت این عارضه با داروهای تیروئید راهی برای به حداقل رساندن اثرات ناشی از بیماری هاشیموتو بر روی موهای شما است، برخی از این داروها می‌توانند باعث ریخته شدن موهای سر ریخته می شوند.
لوپوس و ریزش مو
اختلال لوپوس، به عنوان یک بیماری خودایمنی که می‌تواند اندام ها و سیستم‌های مختلف بدن را هدف قرار دهد، شناخته می‌شود. به طور کلی، این اختلال در اغلب موارد منجر به بروز التهاب سیستمیک، خستگی و متاسفانه ریزش مو می‌شود. علاوه براین، مانند آلوپسی آره آتا و هاشیموتو، لوپوس نیز می‌تواند باعث بروز اشکال مختلف ریزش مو شود.
هنگامی که آنتی بادی‌ها به فولیکول‌های مو حمله می‌کنند و باعث ضعیف شدن، شکستگی و حتی ریزش مو می‌شوند، آسیب رشد موی نیز ممکن است رخ دهد. بعلاوه، مانند هاشیموتو، لوپوس نیز می‌تواند پس از تشدید بیماری یا تغییر دارو باعث ترشح تلوژن شود.
نوعی از لوپوس به نام لوپوس دیسکوئید می‌تواند باعث ریزش مو و جایگزینی آن با جای زخم شود. متأسفانه، با ابتلا به اشکال زخم‌دار آلوپسی، فولیکول‌ها آنقدر آسیب می‌بینند که ریزش مو می‌تواند دائمی باشد.
بیماری گریوز و ریزش مو
بیماری گریوز یکی دیگر از اختلالات خود ایمنی است که تیروئید را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این حال، برخلاف هاشیموتو، با ابتلا به اختلال گریوز، تیروئید بیش از حد فعال می‌شود (پرکاری تیروئید). همانطور که کم کاری طولانی مدت تیروئید می‌تواند باعث بروز ریزش مو شود، پرکاری تیروئید مرتبط با گریوز نیز می‌تواند باعث بروز ریزش مو شود.
ریزش مویی که معمولاً با گریوز همراه است، معمولا شامل کم پشت شدن موی در کل سر است.
بیماری گریوز، اختلال دیگری است که باعث اختلال در غده تیروئید می‌شود. در بیماری گریوز، آنتی بادی‌ها به سطح سلول‌های تیروئیدی متصل می‌شوند و آنها را تحریک و هورمون‌های تیروئیدی را بیش از حد تولید می‌کنند و در نتیجه اختلالی به نام پرکاری تیروئید ایجاد می.شود.
این وضعیت همچنین می‌تواند بر تولید موهای جدید روی پوست سر و گاهی در جاهای دیگر بدن تأثیر بگذارد. به طور کلی، داروهای ضد پرکاری تیروئید مانند پروپیل تیوراسیل و متیمازول که در تولید هورمون تیروئید اختلال ایجاد می‌کنند، می‌توانند برای درمان بیماری گریوز استفاده شوند.
پسوریازیس و ریزش مو
اختلال پسوریازیس، یکی دیگر از بیماری‌های خودایمنی شایع است که بر پوست بدن و گاهی اوقات بر روی پوست سر اثر می‌گذارد. در بیماری پسوریازیس، سیستم ایمنی باعث می‌شود که سلول‌های پوست خیلی سریع چرخه خود را طی کنند. این وضعیت باعث بروز خارش، پوسته پوسته شدن و ایجاد لکه‌های ملتهب بر روی پوست (به نام پلاک) می‌شود.
انجمن آکادمی پوست آمریکا تخمین می‌زند که حدود 50 درصد از کسانی که پسوریازیس پلاکی را تجربه می کنند، در پوست سر خود دچار علائمی خواهند شد. هنگامی که این پلاک‌ها بر روی پوست سر ایجاد می‌شوند، می‌توانند منجر به بروز ریزش مو در نواحی آسیب دیده شوند.
به طور کلی، پسوریازیس پوست سر بدون اسکار است، به این معنی که فولیکول‌ها به طور دائم آسیب نمی‌بینند و موها می‌توانند دوباره رشد کنند. با این حال، در موارد شدید، پسوریازیس پوست سر می‌تواند باعث ایجاد اسکار و ریزش موی دائمی در بیماران شود. برخی از افراد ممکن است به علت مصرف داروهای پسوریازیس دچار ریزش مو شوند.
این عارضه پوستی که اغلب در آرنج، زانو و بند انگشت رخ می‌دهد، می‌تواند در پوست سر نیز رخ دهد. زمانی که پوست سر نهفته است، پسوریازیس می‌تواند شدید باشد و منجر به پوسته پوسته شدن، قرمزی و گاهی خارش شود. پسوریازیس معمولاً باعث ریزش زیاد موی سر نمی‌شود، اما می‌تواند (و از آنجایی که ضایعات ناشی از پوسته پوسته شدن روی پوست سر بسیار سفت است) قطر موها ممکن است تغییر کند و باعث شکستگی آنها شود.
بیماری کرون و بیماری‌های التهابی روده
به طور کلی بیماری‌های التهابی روده (IBDs)، مانند بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و بیماری سلیاک، هنوز به طور کامل شناخته نشده‌اند. علاوه براین اطلاعاتی درباره ارتباط بین IBD و ریزش مو نیز وجود ندارد. صرف نظر از این مسئله، تحقیقات نشان می‌دهد که سیستم ایمنی در بروز بیماری‌های التهابی روده نقش دارد و این فرآیند ممکن است یکی از راه‌هایی باشد که IBD می‌تواند از طریق آن به ریزش مو کمک کند.
در اغلب موارد، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی برای کمک به مدیریت IBD تجویز می‌شود. همچنین ممکن است به ریزش مو نیز کمک کند. علاوه براین، افرادی که با بیماری‌های التهابی روده سر و کار دارند، اغلب در جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی به میزان کافی مشکل دارند، بنابراین کمبود‌های رژیم غذایی نیز ممکن است باعث بروز ریزش مو شوند.
استرس و IBD اغلب در مفصل ران به هم می‌پیوندند. به طور کلی استرس می‌تواند تأثیرات بسیار مهمی بر فولیکول‌ها داشته باشد.
روماتیسم مفصلی و ریزش مو
در بیماری آرتریت روماتوئید (RA)، سیستم ایمنی به اشتباه به مفاصل حمله می‌کند. این مسئله باعث سفت شدن، دردناک شدن و متورم شدن مفاصل می‌شود. اما آرتریت روماتوئید ممکن است تنها مفاصل را هدف قرار ندهد و می‌تواند علائم مختلفی از جمله ریزش مو را در بدن ایجاد کند.
در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، فولیکول‌های مو به ندرت مستقیماً مورد هدف بیماری قرار می‌گیرند. (ممکن است اما معمولاً مزمن نمی‌شود). همچنین RA با موارد همزمان آلوپسی آره آتا دیده می‌شود. برخی از روش‌های درمانی RA که برای سرکوب سیستم ایمنی استفاده می‌شوند (به نام داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs)) نیز ممکن است باعث بروز ریزش مو شوند.
اگر به یک بیماری خودایمنی مبتلا شده‌اید و ریزش مو را تجربه می‌کنید، مهم است که یک ارزیابی بالینی توسط پزشک انجام شود تا علت بروز ریزش مو را کشف و راهنمایی‌های درمانی را دریافت کنید. اگر در کنار یک بیماری خودایمنی دچار ریزش مو شده‌اید، همیشه قبل از استفاده از مکمل‌های جدید، محصولات درمانی مو یا روش‌های درمانی موضعی با یک پزشک مشورت کنید.
مدیریت اختلالات خودایمنی می‌تواند استرس زا و چالش برانگیز باشد.
مدیریت همزمان یک بیماری خودایمنی با ریزش مو می‌تواند کاملاً طاقت فرسا باشد. خبر خوب این است که مراقبت از سلامت عمومی شما برای سلامت مو ضروری است. اگر درباره کنترل وضعیت بیماری خود سوالات بیشتری دارید، با پزشکت تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
یکی از راه‌های ساده کنترل سلامتی، استفاده از یک رژیم غذایی متعادل است. احتمالاً جای تعجب نیست که بشنوید مصرف یک رژیم غذایی مناسب و پر از غذاهای تازه، پروتئین‌ها و چربی‌های سالم برای رشد مهم است. از آنجایی که التهاب بخشی از بسیاری از اختلالات خودایمنی است، به غذاهایی با فواید ضد التهابی مانند گوجه فرنگی، سبزیجات برگ سبز، آووکادو و انواع توت‌ها توجه کافی داشته باشید.
متأسفانه، اثرات روانی ریزش مو نیز ممکن است استرس بیشتری را بر سیستم فیزیولوژیک شما وارد کند. اما مهم نیست که منبع استرس شما چیست، مدیریت فعال استرس، نکته کلیدی برای بازگرداندن موها به شرایط نرمال رشد است. اقداماتی که می‌توانید انجام دهید، به وضعیت شما بستگی خواهد داشت.
بیماران مبتلا به یک بیماری خودایمنی در معرض افزایش خطر ابتلا به بیماری دیگری مانند بیماری کرون (یک بیماری التهابی روده) هستند که می‌تواند باعث ریزش بیشتر موی سر شود. روش‌های درمانی بیماری کرون ممکن است شامل مصرف داروها، جراحی و مصرف مواد غذایی مناسب برای کنترل التهاب، اصلاح مشکلات تغذیه‌ای و کاهش علائم باشد.
به طور کلی داروهای مصرفی برای درمان این اختلال معمولاً شامل سرکوب‌کننده‌های ایمنی بیولوژیک برای کاهش التهاب هستند و روش‌های درمانی بر مواد غذایی، لیزر درمانی، نسخه‌های موضعی و PRP تمرکز دارند.
سخن آخر
ابتلا به یک بیماری خود ایمنی به اندازه کافی نامطلوب است. با این حال اگر عوارض دیگری، مانند ریزش موی سر نیز همراه با این اختلال بروز پیدا کند، وضعیت سخت تر خواهد شد. نوع بیماری خود ایمنی بروز پیدا کرده بر عوارض ایجاد شده تاثیر خواهد گذاشت.
آخرین دیدگاه‌ها