چسبندگی آندومتریوز، نوارهای ضخیمی از بافت اسکار است که می تواند اندام ها را به هم متصل کند. چسبندگی زمانی ایجاد می شود که بافت در ناحیه لگن آسیب ببیند. آندومتریوزها، به عنوان بخشی از روند بهبود طبیعی تشکیل می شوند.
اگرچه آندومتریوز یک عامل خطرناک برای ایجاد چسبندگی است، اما این تنها دلیل ممکن نیست و چسبندگی نتیجه غیر قابل اجتناب آندومتریوز نمی باشد. در این مقاله، ما چسبندگی آندومتریوز را با جزئیات بیشتری از جمله نحوه تشخیص و درمان توسط پزشکان بررسی می کنیم.
چسبندگی آندومتریوز چیست؟
چسبندگی های آندومتریوز، انبوهی از بافت های زخم ضخیم و اسکار در قسمت داخلی بدن هستند. بدن معمولاً در پاسخ به التهاب و صدمات، بافت اسکار ایجاد می کند. بنابراین این بافت ممکن است پس از جراحی تشکیل شود.
آندومتریوز پیشرفته می تواند باعث ایجاد چسبندگی شود. ایمپلنت های آندومتریوز وقتی رشد کرده و در طی چرخه قاعدگی فرد خونریزی می کنند، باعث التهاب می شوند. بدن در طی روند بهبود با تشکیل بافت اسکار به این التهاب پاسخ می دهد. توده های بزرگی از بافت اسکار ممکن است در مناطقی ایجاد شود که آندومتریوز روی آنها تأثیر می گذارد.
چسبندگی می تواند عوارض جدی ایجاد کند، به ویژه هنگامی که بسیار بزرگ باشد. به عنوان مثال، چسبندگی آندومتر می تواند به تخمدان ها متصل شود و خون رسانی را قطع کند. همچنین ممکن است خون را در تخمدان ها به دام بیندازد و باعث کیست تخمدان شود.
علت چسبندگی آندومتریوز
چسبندگی همچنین می تواند روی باروری تأثیر بگذارد و باعث شود انتقال تخمک به رحم سخت تر شود. تحقیقات نشان می دهد که بین 30 تا 50 درصد از افراد مبتلا به آندومتریوز دارای مشکلات باروری هستند. با این حال آندومتریوز تنها بیماری نیست که باعث چسبندگی می شود. فرد ممکن است در ناحیه لگن به دلیل عوامل زیر، به چسبندگی دچار شود:
- یک عفونت شدید
- یک اختلال التهابی
- آسیب یا ضربه به رحم یا مناطق اطراف آن
- جراحی، از جمله جراحی برای رفع آندومتریوز
انجام جراحی آندومتریوز می تواند خطر چسبندگی را افزایش دهد. حتی جراحی برای از بین بردن چسبندگی نیز می تواند باعث چسبندگی جدید شود.
برای مطالعه بیشتر در زمینه جراحی و عوارض اندومتریوز مقاله آندومتریوز را مطالعه نمایید.
علائم چسبندگی آندومتریوز
اگرچه بسیاری از افراد مبتلا به چسبندگی آندومتریوز گزارش می کنند که درد لگن دارند، مطالعات اندکی وجود دارند که رابطه بین چسبندگی و درد را ارزیابی کرده باشد.
برخی از پزشکان معتقدند رابطه بین چسبندگی و درد رابطه روشنی نیست. به عنوان مثال، کارشناسان اعتقاد دارند که درد اندومتریوز از درد ناشی از چسبندگی متفاوت است.
علاوه بر درد، برخی از علائم دیگری که افراد دچار چسبندگی ممکن است تجربه کنند عبارتند از:
- اسهال
- یبوست
- درد شکم
- درد واژن
- حالت تهوع
- خونریزی از رکتوم
- التهاب مزمن که باعث درد می شود.
مطالعه بیشتر: درد مزمن لگن در زنان
مراحل چسبندگی آندومتریوز
برخی از پزشکان آندومتریوز را به 1 تا 4 مرحله تقسیم می کنند تا میزان و شدت آن مشخص شود. افراد مبتلا به آندومتریوز در مرحله 3 یا 4 بیشتر دچار چسبندگی می شوند. با این وجود اتفاق نظر درباره چسبندگی آندومتریوز وجود ندارد و تحقیقات در این زمینه ادامه دارد.
چسبندگی آندومتریوز می تواند در هر نقطه از لگن یا شکم ایجاد شود، از جمله:
- مثانه
- راست روده
- خارج از رحم
- تخمدان ها و لوله های رحمی
مطالعه بیشتر: چگونه آندومتریوز را در خانه درمان کنیم؟
در صورت لزوم همین الان با متخصص زنان و زایمان آنلاین در پزشکت مشورت کنید.
درمان چسبندگی آندومتریوز
جراحی می تواند چسبندگی آندومتریوز را از بین ببرد، که ممکن است به حفظ باروری، کاهش خونریزی و درد و جلوگیری از آسیب به تخمدان کمک کند. با این حال، جراحی روند بیماری زمینه ای را درمان نمی کند، بنابراین علائم می توانند دوباره برگردند.
آندومتریوز می تواند باعث ایجاد چسبندگی اضافی حتی پس از جراحی شود. علاوه بر این، خود جراحی یک عامل خطر برای چسبندگی آندومتر است. دلیل این امر این است که التهاب و بافت اسکار قسمت های طبیعی در حال بهبود هستند. جراحی زخمی ایجاد می کند که باید بهبود یابد و خطر تشکیل بافت اسکار و چسبندگی را افزایش می دهد.
پزشکان توصیه می کند افرادی که قصد جراحی آندومتریوز یا چسبندگی آندومتریوز را دارند، از انجام فرایندهای فرسایش پرهیز کنند، زیرا این کار بافت های مرده بیشتری ایجاد می کند.
جراحی آندومتریوز را درمان نمی کند، اما می تواند به کاهش علائم کمک کند. بسته به علائم و اهداف درمانی فرد، ممکن است برای کاهش خطر تشکیل چسبندگی بیشتر، به سایر درمان ها نیاز داشته باشند.
از آنجا که خود جراحی یک عامل خطر برای چسبندگی است، امکان تشکیل چسبندگی بیشتر نیز پس از درمان وجود دارد. در روزهای بعد از جراحی، کاهش خطر عفونت بسیار حیاتی است. بر همین اساس، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.
فرد باید به دنبال مراقبت های پزشکی فوری برای تب، درد شدید، تورم یا سایر علائم عفونت باشد. محققان هنوز به طور کامل نتایج طولانی مدت در افرادی که برای چسبندگی جراحی می کنند را بررسی نکرده اند.
مطالعه بیشتر: ضخامت آندومتر در بارداری
تشخیص چسبندگی آندومتریوز
تشخیص مستقیم خود چسبندگی غیرممکن است، اما پزشک می تواند از تصویربرداری پزشکی برای تشخیص احتمالی استفاده کند. اگر فردی چسبندگی داشته باشد، سوالات زیر می تواند به او کمک کند تا تشخیص و درمان خود را بهتر درک کند:
- خطرات جراحی کدامند؟
- گزینه های درمان من کدامند؟
- آیا چسبندگی من نیاز به درمان دارد؟
- چسبندگی آندومتریوز در من چقدر شدید است؟
- آیا اعمالی وجود دارد که بتوانم با انجام آنها خطرات جراحی را به حداقل برسانم؟
چسبندگی آندومتریوز بسته به موقعیت آنها ممکن است باعث درد و علائم دیگری شود. در موارد شدید، حتی ممکن است به اندام ها آسیب برساند. درمان مناسب می تواند خطر ابتلا به عوارض طولانی مدت را کاهش دهد که پزشک باید روش درمانی شما را تعیین کند. جراحی برای از بین بردن ایمپلنت های آندومتریوز و چسبندگی می تواند منجر به تشکیل چسبندگی بیشتر شود، بنابراین تحقیقات برای یافتن درمان های موثر ادامه دارد.
آندومتریوز زمانی اتفاق می افتد که سلول هایی که رحم شما هر ماه در طول دوره قاعدگی شما از دست می دهد، در خارج از رحم شروع به رشد می کنند. وقتی این سلول ها متورم می شوند و رحم شما سعی می کند آنها را از بین ببرد، اطراف آنها ملتهب می شود. این باعث ایجاد نواری از بافت اسکار می شود که به عنوان چسبندگی شناخته می شود.
چسبندگی اغلب در سراسر ناحیه لگن، اطراف تخمدان، رحم و مثانه دیده می شود. هیچ راهی شناخته شده ای برای جلوگیری از تشکیل چسبندگی وجود ندارد، اما گزینه هایی برای تسکین درد و اقدامات پزشکی فوری در دسترس است که می تواند به شما در مدیریت آنها کمک کند.
مطالعه بیشتر: خستگی اندومتریوز
اهمیت تشخیص چسبندگی آندومتریوز
اگرچه چسبندگی می تواند بر علائم آندومتریوز تأثیر بگذارد، اما مهم است که درک کنیم چسبندگی با مجموعه علائم جداگانه ای همراه است. به همین دلیل است که وقتی دچار چسبندگی آندومتریوز می شوید، ممکن است علائم شما تغییر کند. چسبندگی ممکن است باعث موارد زیر شود:
- یبوست
- گرفتگی
- نفخ مزمن
- حالت تهوع
- مدفوع شل و اسهال
- خونریزی از رکتوم
همچنین ممکن است قبل و در طی دوره قاعدگی نوع دیگری از درد را احساس کنید. زنان مبتلا به چسبندگی، درد را بیشتر شبیه درد یک ضربه چاقو توصیف می کنند، اما علائم آندومتریوز به صورت ضربان مبهم و مستمر می باشد.
حرکات روزانه شما می تواند علائم چسبندگی را تحریک کند. این کار می تواند احساسی در شما ایجاد کند که احساس کنید چیزی در درون شما کشیده شده است.
هر سوال یا نیاز به راهنمایی داری
به صورت ۲۴ ساعته و آنلاین با متخصص زنان تلفنی صحبت کن.
چگونه علائم خود را کنترل کنیم؟
اگر به چسبندگی آندومتریوز مبتلا هستید، یافتن راهی برای کنترل علائم می تواند یک نیاز ضروری باشد. روش های مختلف برای افراد مختلف وجود دارند.
داروهای مسکن بدون نسخه، مانند ایبوپروفن (Advil) و استامینوفن (Tylenol) می توانند به کاهش درد کمک کنند، اما بعضی اوقات موثر نیستند. نشستن در وان گرم یا استفاده از کیسه آب گرم در هنگام تشدید شدن درد می تواند به شل شدن عضلات و تسکین درد ناشی از چسبندگی کمک کند. پزشک شما همچنین ممکن است روش های ماساژ و فیزیوتراپی را برای کاهش بافت اسکار و کاهش درد توصیه کند. این شرایط می تواند بر روابط جنسی، زندگی اجتماعی و سلامت روانی شما تأثیر بگذارد. با مراجعه به روانپزشک، می توانید مشکلات روانی خود را تسکین دهید.
گزینه های درمانی برای چسبندگی
از بین بردن چسبندگی، خطر بازگشت چسبندگی، یا ایجاد چسبندگی بیشتر را به همراه دارد. بهتر است که هنگام برداشتن چسبندگی آندومتریوز، مراقب این خطر باشید.
چسبندگی از طریق نوعی جراحی برطرف می شود. محل چسبندگی شما تعیین می کند که چه نوع روش درمانی جراحی برای شما بهتر است. برخی از روش های رفع چسبندگی باید به جای لیزر با تجهیزات سنتی جراحی انجام شوند.
جراحی برای از بین بردن چسبندگی در حالی انجام می شود که تحت بیهوشی عمومی در بیمارستان قرار دارید. زمان بهبودی می تواند بسته به بزرگ بودن زخم جراحی شما متفاوت باشد. تحقیقات بیشتری در مورد نتایج حذف و رفع چسبندگی لازم است. به نظر می رسد میزان موفقیت به ناحیه ای از بدن که چسبندگی دارد، وابسته است.
آیا درمان آندومتریوز می تواند باعث چسبندگی شود؟
روش های برداشتن بافت آندومتر از لگن و سایر مناطق خطر بالایی دارد. عمل جراحی شکم می تواند منجر به چسبندگی بیشتر شود. در طی بهبودی از هر عمل جراحی، اندام ها و بافت اطراف شما با پیشرفت بهبودی متورم می شوند. این شباهت زیادی به حالت بریدگی روی پوست دارد. قبل از تشکیل پوسته، پوست شما اندکی متورم می شود.
هنگامی که چسبندگی دارید، رشد بافت جدید و روند طبیعی بهبودی بدن می تواند بافت زخمی ایجاد کند که اعضای بدن شما را مسدود کرده یا عملکرد آنها را مختل کند. اندام های دستگاه گوارش و تولید مثل شما در شکم و لگن شما بسیار نزدیک به هم هستند. قسمتهای نزدیک مثانه، رحم، لوله های رحمی و روده ها به این معنی است که چسبندگی می تواند پس از هر عمل جراحی در آن ناحیه اتفاق بیفتد.
هیچ راهی برای جلوگیری از چسبندگی بعد از جراحی شکم وجود ندارد. اسپری های خاص، محلول های مایع، داروها و روش های جراحی در حال بررسی هستند تا راهی پیدا شود که بعد از جراحی چسبندگی کمتر شود.
چسبندگی آندومتریوز می تواند یک وضعیت ناراحت کننده را پیچیده تر کند. آگاهی از راهکارهای درمان و کنترل درد چسبندگی می تواند به شما کمک کند. در صورت ابتلا به آندومتریوز، اگر احساس می کنید درد شما از حد معمول بیشتر است، به پزشک مراجعه کنید. اگر علائم جدیدی مانند درد شبیه به ضربه چاقو، یبوست یا شل شدن مدفوع را تجربه می کنید باید به پزشک مراجعه کنید.
آخرین دیدگاهها