سقط جنین و شایع ترین علل بروز آن

سقط جنین، از بین رفتن خود به خودی یک بارداری قبل از هفته 20 می باشد. اما بروز آن علل زیادی دارد که ما در این مقاله آنها را مورد بررسی قرار دادیم. حدود 10 تا 20 درصد از بارداری های شناخته شده به این عارضه ختم می شوند. اما احتمالاً تعداد واقعی آن ها بیشتر است زیرا بسیاری از موارد در اوایل بارداری رخ می دهند که زن متوجه بارداری خودش نمی شود. این عارضه، احتمالاً نشان می دهد كه در دوران حاملگی چیزی غیرطبیعی وجود داشته است. زنان باردار با درک اینکه چه عاملی می تواند باعث سقط شود، چه چیزی باعث افزایش خطر و چه مراقبت های پزشکی لازم دارند، می توانند به سمت بهبودی زایمان خود قدم بردارند.

مطالعه بیشتر:سقط جنین مکرر

علت سقط جنین

ژن های غیرطبیعی یا کروموزوم ها

بیشتر سقط ها به دلیل غیرطبیعی بودن جنین در حال رشد است. حدود 50 درصد سقط ها با کروموزوم اضافی یا کمبود آن مرتبط است. بیشتر اوقات، مشکلات کروموزومی ناشی از خطاهایی است که به طور اتفاقی در هنگام تقسیم و رشد جنین رخ می دهد.

ناهنجاری های کروموزومی می تواند به موارد زیر منجر شود:

حاملگی پوچ. حاملگی پوچ هنگامی رخ می دهد که هیچ جنینی در رحم شکل نمی گیرد.

مرگ جنین داخل رحمی. در این شرایط، جنین شکل می گیرد اما رشد نمی کند و قبل از بروز علائم حاملگی می میرد.

حاملگی مولی. یک حاملگی مولی با رشد غیر طبیعی جفت همراه است. معمولاً رشد جنین وجود ندارد.

حاملگی جزئی مولی

• حاملگی جزئی مولی هنگام فقدان کروموزوم های مادر اتفاق میفتد، اما پدر دو مجموعه کروموزوم را به جنین انتقال می دهد.
• یک حاملگی جزئی مولی معمولاً با ناهنجاری جفت و جنین غیر طبیعی همراه است.
• در حاملگی مولی و جزئی مولی، بارداری قابل دوام نیست و احتمال دارد حتی با تغییرات سرطانی جفت همراه باشد.

بیماری های مادران

برخی شرایط غیربهداشتی و کنترل نشده توسط مادر، ممکن است منجر به این عارضه شود.

این شرایط عبارتند از:

• عفونت ها
• بیماری تیرویید
• دیابت کنترل نشده
• مشکلات هورمونی
• مشکلات رحم یا گردن رحم

فعالیت های روزمره مانند ورزش، از جمله فعالیت های پر فشار مانند دویدن و دوچرخه سواری، مقاربت جنسی و  کار کردن، به شرط آنکه مادر در معرض مواد شیمیایی مضر یا پرتودرمانی قرار نگیرد، باعث سقط نمی شوند. اگر زنان باردار در دوران بارداری خود نگران خطرات ناشی از کار هستند باید با پزشک خود صحبت کنند.

مطالعه بیشتر: پیشگیری از سقط جنین

جهت ویزیت آنلاین با متخصص زنان در پزشکت روی لینک کلیک کنید.

عوامل خطر سقط جنین

عوامل مختلفی خطر سقط را افزایش می دهد، از جمله:

سن. خطر از دست دادن جنین در زنان که بیشتر از 35 سال سن دارند در مقایسه با زنان جوان تر شایع تر است. در بارداری 35 سالگی، حدود 20 درصد خطر، در سن 40 سالگی حدود 40 درصد و در بارداری 45 سالگی، حدود 80 درصد خطر سقط وجود دارد.

سابقه قبلی. زنانی که دو یا چند مورد سقط پیوسته داشته اند در معرض خطر سقط دوباره قرار دارند.

شرایط مزمن. زنانی که بیماری مزمن، مانند دیابت کنترل نشده دارند، خطر بیشتری برای سقط دارند.

مشکلات رحم یا گردن رحم. ناهنجاری های خاصی از رحم یا بافت های دهانه رحم می توانند احتمال بارداری ناموفق را افزایش دهد.

سیگار کشیدن، الکل و مواد مخدر. در زنانی که در دوران بارداری سیگار می کشند بیشتر از افراد غیر سیگاری خطر سقط  وجود دارد. مصرف سنگین الکل و استفاده مواد مخدر نیز خطر بارداری ناموفق را افزایش می دهد.

وزن. کمبود وزن یا اضافه وزن با افزایش خطر سقط جنین ارتباط دارد.

آزمایشات آسیب زننده قبل از تولد. برخی از آزمایشات ژنتیکی آسیب زننده قبل از تولد، مانند نمونه گیری از ویلای کوریونی و آمنیوسنتز، خطر احتمالی برای سقط جنین را دارند.

مطالعه بیشتر: سقط جنین در سه ماهه اول و دوم

علائم سقط جنین

علائم سقط می تواند شامل موارد زیر باشد:

• عبور مایع یا بافت از واژن
• لکه بینی یا خون ریزی واژن
• درد یا گرفتگی در شکم یا کمر

اما بیشتر زنانی که در سه ماهه اول لکه بینی یا ترشحات واژن را تجربه می کنند، بارداری های موفقی را پشت سر می گذارند.

در صورت داشتن چنین علائمی بهتر است با متخصص زنان آنلاین در پزشکت مشورت کنید.

عوارض سقط جنین

برخی از زنانی که دچار سقط می شوند به عفونت رحمی مبتلا می شوند. علائم این عفونت، عبارتند از:

• تب
• لرز
• درد در ناحیه شکمی
• ترشحات ناخوشایند واژن

درمان های خانگی سقط جنین

زنان هنگامی که با یک بارداری برنامه ریزی نشده مواجه می شوند، ممکن است به سقط جنین خانگی فکر کنند. این در حالی است که برخی از منابع آنلاین به درمان‌های خانگی سقط جنین اشاره می‌کنند و ادعا می‌کنند این روش ها بی‌خطر و مؤثر هستند. برای مثال، برخی مصرف میوه‌ها، گیاهان یا مکمل‌های مختلف را در مقادیر زیاد پیشنهاد می‌کنند. برخی دیگر ورزش شدید یا قرار دادن وسایل را از طریق دهانه رحم به رحم برای القای سقط توصیه می کنند.

هیچ یک از این گزینه ها ایده خوبی نیست. برخی از آنها صرفاً بی اثر هستند، در حالی که برخی دیگر بسیار خطرناک هستند و به طور بالقوه می توانند منجر به ناتوانی یا حتی مرگ شوند.

زنان باید همیشه در مورد ایمن ترین و مطمئن ترین روش های سقط جنین با متخصص زنان زایمان خود مشورت کنند. برخی از درمان های خانگی سقط جنین، مانند نوشیدن چای های خاص، ممکن است نسبتاً بی خطر به نظر برسند. با این حال، مصرف گیاهان روزانه در مقادیر بیش از حد می تواند منجر به مسمومیت شود. برخی از درمان ها می توانند کشنده باشند.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) گزارش می دهد که سالانه 47000 زن به دلیل سقط جنین های ناایمن جان خود را از دست می دهند و 5 میلیون نفر دیگر نیز در نتیجه دچار ناتوانی می شوند. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که می توان از طریق دسترسی به سقط جنین ایمن، آموزش جنسی و تنظیم خانواده از تقریباً همه این مرگ ها و ناتوانی ها جلوگیری کرد.

مطالعه بیشتر: کمبود ویتامین D و سقط جنین

خطرات درمان خانگی سقط جنین

سقط جنین ناقص. سقط ناقص، سقط جنینی است که به طور کامل موفقیت آمیز نبوده است. زمانی رخ می دهد که بارداری به پایان می رسد، اما مقداری از بافت جنین در بدن باقی می ماند. برای جلوگیری از خونریزی و عفونت شدید یا مرگ، باید فوراً به دنبال درمان باشید. با این حال، یک زن ممکن است تا زمانی که علائم شدیدی مانند خونریزی پیدا نکند، متوجه وضعیت خودش نشود.

مسمومیت. مصرف داروهای گیاهی یا قرص های سقط جنین خریداری شده از منابع اینترنتی می تواند عواقب جدی داشته باشد. حتی داروهای طبیعی نیز می توانند سمی باشند، به خصوص زمانی که مردم آنها را به مقدار زیاد مصرف کنند. وقتی افراد مقادیر زیاد از چیزی را می خورند، کبد تحت فشار قرار می گیرد تا سموم بدن را دفع کند. این منجر به آسیب کبد یا نارسایی کبد می شود.

برخی از وب سایت ها ادعا می کنند که قرص های سقط جنین را به صورت آنلاین می فروشند، اما بسیاری از این قرص ها اصل نیستند. در برخی موارد، آنها می توانند مضر هم باشند. محصولات سایر کشورها می توانند حاوی آلاینده های فلزات سنگین باشند. سازمان غذا و دارو (FDA) این محصولات را نظارت نمی کنند.

خونریزی. خونریزی به معنای از دست دادن خون زیاد است. در حالی که تمام جراحی‌ها، از جمله سقط‌های جراحی، خطر خونریزی شدید را به همراه دارند، سقط جنین توسط یک فرد غیرمجاز این خطر را به میزان زیادی افزایش می‌دهد.

عفونت و جای زخم. خطر عفونت و اسکار داخلی در سقط های جراحی وجود دارد. اما این خطر با سقط های جراحی در خانه به طور چشمگیری افزایش می یابد. قرار دادن هر چیزی از طریق دهانه رحم به رحم خطرناک است، زیرا می تواند باعث عفونت و زخم شود. هر دوی این پیامدها می تواند منجر به ناباروری شود.

مطالعه بیشتر:مراقبت های لازم پس از سقط جنین

تشخیص سقط جنین

پزشک احتمال دارد انواع آزمایشات زیر را برای تشخیص علت سقط توصیه کند:

معاینه لگن. پزشک برای بررسی گشاد شدن دهانه رحم می تواند معاینه لگن را انجام دهد.

سونوگرافی. در طی سونوگرافی، پزشک ضربان قلب جنین را معاینه کرده و تعیین می کند که جنین به طور عادی در حال پیشرفت است یا رشد طبیعی خود را ندارد. اگر نتایج مشخصی به دست آورده نشود، ممکن است در طول هفته بعد، سونوگرافی دیگری انجام شود.

آزمایش خون. پزشک احتمال دارد سطح هورمون بارداری، گنادوتروپین کوریونی انسان (HCG) را در خون زنان باردار بررسی کرده و آن را با اندازه گیری های قبلی مقایسه کند. اگر الگوی تغییرات در سطح HCG زنان باردار غیرطبیعی باشد، می تواند علائمی برای سقط جنین باشد. پزشک همچنین می تواند با آزمایش خون نوع گروه خونی زنان باردار را تعیین کرده و بررسی کند که آیا زنان باردار کم خونی دارند یا ندارند.

آزمایشات بافت. اگر بافت جنین از بدن خارج شده، ممکن است برای تأیید سقط جنین و علت احتمالی آن به آزمایشگاه ارسال شود.

تست های کروموزومی

اگر زنان دو یا چند مورد سقط را تجربه کرده اند، پزشک ممکن است آزمایش خون را هم برای زنان باردار و هم برای همسر خود ارائه دهد تا مشخص شود آیا سقط علت ژنتیکی دارد یا ندارد.

تشخیص های احتمالی شامل موارد زیر است:

سقط جنین در معرض خطر. اگر زنان باردار خون ریزی داشته باشند اما گردن رحم زنان باردار شروع به گشاد شدن نکرده باشد، خطر سقط وجود دارد. اما چنین حاملگی ها اغلب بدون هیچ مشکلی ادامه می یابد.

سقط جنین اجتناب ناپذیر. در صورت خون ریزی و گرفتگی که با گشاد شدن گردن رحم همراه باشد، سقط اجتناب ناپذیر تلقی می شود.

سقط جنین ناقص. در شرایطی که بافت جنین یا جفت از بدن خارج شده، اما قسمتی از آن ها در رحم باقی مانده است، یک سقط جنین ناقص خواهند دشت.

سقط جنین از دست رفته. بافت جفت و جنین در رحم باقی می ماند، اما جنین فوت شده است یا هرگز شکل نگرفته است.

سقط جنین کامل. اگر زنان باردار تمام علائم حاملگی را پشت سر گذاشته، اما جنین به هر دلیلی سقط شود، یک سقط جنین کامل محسوب می شود. سقط جنین کامل قبل از هفته 12 بارداری شایع است.

سقط جنین سپتیک یا عفونی. اگر رحم زنان باردار دچار عفونت شده باشد، به عنوان سقط  سپتیک شناخته می شود. اگر عفونت شدید باشد نیاز به درمان فوری دارد.

در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر می توانید با متخصصان زنان آنلاین در پزشکت تماس بگیرید.

درمان سقط جنین

برای جنین در معرض خطر، پزشک ممکن است پیشنهاد دهد زنان باردار استراحت کنند تا خون ریزی یا درد فروکش کند. احتمال دارد از زنان باردار خواسته شود که از ورزش و رابطه جنسی نیز خودداری کنند. اگرچه این مراحل برای کاهش خطر سقط جنین ثابت نشده است، اما می تواند باعث آرامش آن ها شوند.

در برخی موارد، مسافرت نرفتن در دوران بارداری نیز ایده خوبی است. زنان باردار بهتر است از پزشک بپرسند که آیا لازم است که هرگونه سفر که برنامه ریزی کرده اند را به تأخیر بیندازند.

تشخیص اینکه آیا جنین مرده است یا هرگز شکل نگرفته است، با سونوگرافی بسیار ساده تر است. چون در هر دو صورت قطعاً سقط جنین رخ خواهد داد.

در این شرایط، زنان باردار ممکن است گزینه های مختلفی داشته باشند:

مدیریت انتظار

در زنان باردار اگر علائمی از عفونت نداشته باشند، می توانند تصمیم بگیرند که سقط جنین به طور طبیعی رخ دهد. معمولاً در مواقعی که جنین مرده باشد سقط آن در طی دو هفته مشخص می شود. متأسفانه، ممکن است تا سه یا چهار هفته طول بکشد.

اگر سقط به خودی خود رخ ندهد، به درمان پزشکی یا جراحی نیاز خواهند داشت.

 درمان پزشکی

اگر زنان باردار پس از تشخیص از دست رفتن حاملگی، ترجیح دهند روند کار سریع تر انجام شود، مصرف دارو سقط جنین می تواند باعث شود بدن بافت حاملگی و جفت را خارج کند. این دارو را می توان با دهان و یا با قرار دادن در مهبل استفاده کرد.

پزشک می تواند برای افزایش اثربخشی داروها و به حداقل رساندن عوارض جانبی مانند تهوع و اسهال، آن ها را به صورت واژینال توصیه کند. برای حدود 70 تا 90 درصد از زنان، این درمان در 24 ساعت انجام می شود.

درمان جراحی

گزینه دیگر یک عمل جراحی جزئی به نام کورتاژ است. در طی این روش، پزشک دهانه رحم زنان باردار را گشاد کرده و بافت را از داخل رحم خارج می کند. عوارض کورتاژ به ندرت دیده می شود، اما ممکن است باعث آسیب به بافت پوششی دهانه رحم یا دیواره رحم شود.

در صورت سقط جنین همراه با خون ریزی شدید یا علائم عفونت، درمان جراحی مورد نیاز است.

پیشگیری سقط جنین

اغلب، هیچ راه حلی برای جلوگیری از سقط جنین وجود ندارد و ساده ترین راه این است زنان باردار از خودشان و کودک خود مراقبت کنند. زنان باردار بهتر است:

• روزانه یک مولتی ویتامین استفاده کنند.
• به طور منظم مراقبت های دوران بارداری را انجام دهند.
• اگر یک بیماری مزمن دارند، با تیم مراقبت های بهداشتی خود همکاری کنند تا بیماری کنترل شود.
• از عوامل شناخته شده خطر سقط مانند سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و مصرف مواد مخدر غیرقانونی خودداری کنند.
• مصرف کافئین را محدود کنند. یک مطالعه جدید نشان داد که نوشیدن بیش از دو نوشیدنی کافئین دار در روز با خطر بالاتر سقط جنین همراه است.

مطالعه بیشتر: رژیم غذایی بعد از سقط جنین

بهبود بدنی بعد از سقط جنین

در بیشتر موارد، بهبودی بدنی ناشی از سقط جنین فقط چند ساعت تا چند روز طول می کشد. در ضمن در صورت تجربه خون ریزی شدید، تب یا درد شکم، با پزشک تماس بگیرید.

زنان باردار می توانند بلافاصله پس از سقط جنین از هر نوع روش پیشگیری از بارداری استفاده کنند. با این وجود، از رابطه جنسی یا قرار دادن هر چیزی در واژن خود – مانند تامپون – به مدت دو هفته پس از سقط جنین خودداری کنند.

بارداری های آینده

این امکان وجود دارد که در دوران چرخه قاعدگی بلافاصله پس از سقط جنین باردار شوند. اما اگر زنان باردار و شریک زندگی خود تصمیم دارند دوباره باردار دیگری را امتحان کنند، مطمئن شوند که از نظر جسمی و عاطفی آماده هستند.

به خاطر داشته باشید که سقط معمولاً یک بار رخ می دهد. بیشتر زنانی که آن را تجربه کرده اند، می توانند دوباره باردار شوند. کمتر از 5 درصد از خانم ها دارای دو مورد سقط متوالی را تجربه می کنند و تنها 1 درصد آن ها دارای سه یا چند مورد سقط جنین متوالی خواهند بود. اگر زنان سقط جنین مکرر (دو یا سه بار متوالی) را تجربه می کنند باید علل اصلی آن را شناسایی کنند. اگر علت مشخص نمی شود، امید خود را از دست ندهند. حدود 60 تا 80 درصد از زنانی که سقط جنین مکرر بدون علت داشته اند، حاملگی سالم دارند.

مقابله و پشتیبانی

بعد از تجربه سقط جنین، بهبودی عاطفی می تواند خیلی بیشتر از بهبودی جسمی زمان ببرد. سقط جنین می تواند یک تجربه شخصی باشد که اطرافیان زنان باردار ممکن است کاملاً آن را درک نکنند. احساسات زنان باردار ممکن است از عصبانیت و گناه تا ناامیدی متغیر باشد. با گذشت زمان و پذیرش این موضوع، از نظر روانی بهتر می شوند. اما در صورت احساس غم و اندوه شدید یا افسردگی بهتر است با پزشک صحبت کنند.